Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจร่างกายระบบประสาท (Nervous System) - Coggle Diagram
การตรวจร่างกายระบบประสาท
(Nervous System)
ระบบประสาท
ระบบประสาทส่วนปลาย
เส้นประสาทสมอง (Cranial nerve) จำนวน 12 คู่
เส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal nerve)
ระบบประสาทอัตโนมัติ
ระบบประสาทส่วนกลาง
สมอง (Brain)
สมองใหญ่ Cerebrum ทำหน้าที่ รับความรู้สึก ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ ระบบต่อมไร้ท่อ และระบบประสาทอัตโนมัติ
สมองน้อย Cerebellum ทำหน้าที่ ควบคุมสมดุลของร่างกาย
ไขสันหลัง Spinal cord ทำหน้าที่ เคลื่อนไหวและรับความรู้สึกต่างๆ
Glasglow Coma Score
VERBAL RESPONSE การโต้ตอบคำถามของผู้ป่วย
Inappropriate words ตอบคำถามเพียง 2.3คำ ระดับ3
Incomprehensible sounds เสียง อือ อ่า ระดับ2
Confused conversation ตอบคำถามได้แต่ไม่ถูกต้อง ระดับ4
None ไม่โต้ตอบ ระดับ1
Oriented ตอบคำถามได้ถูกต้อง ระดับ5
MOTOR RESPONSE
Localizes pain เมื่อกระตุ้นให้เจ็บ สามารถปัดได้ถูกตำแหน่ง ระดับ5
Flexion withdrawal ขยับแขน ขาหนีเทื่อเจ็บ ระดับ4
Obeys commands ทำตามคำสั่งได้ถูกต้อง ระดับ6
Flexion abnormal เมื่อกระตุ้นให้เจ็บ จะงอแขนเข้าหาตัว ระดับ 3
Extension เหยียดแขนออก เมื่อเจ็บ ระดับ2
None ไม่ขยับเมื่อทำให้เจ็บ ระดับ1
EYE OPEN ผู้ป่วยลืมตา เมื่อมีสิ่งมากระตุ้น
To verbal ลืมตาเมื่อเรียก ระดับ 3
To pain กระตุ้นให้เจ็บจึงลืมตา ระดับ2
Spontaneously ลืมตาได้เอง ระดับ4
None ไม่ลืมตา ระดับ1
MOTOR POWER
สามารถเคลื่อนไหวต้านแรงผู้ตรวจได้เต็มที่เป็นปกติ ระดับ5
สามารถต้านแรงผู้ตรวจได้แต่ไม่เต็มที่ ระดับ4
เคลื่อนไหวต้านแรงโน้มถ่วงโลกได้แต่ต้านแรงผู้ตรวจไม่ได้ ระดับ3
เคลื่อนไหวได้เพียงแนวราบไม่สามรถต้านแรงโน้มถ่วงของโลก ระดับ2
เคลื่อนไหวได้เพียงพอมองเห็นได้ พบการหดตัวของกล้ามเนื้อ ระดับ1
ไม่มีการเคลื่อนไหวเลย ระดับ0
การซักประวัติ
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต Past illness
ประวัติครอบครัว Family history
ประวัติการเจ็บปวยในปัจจุบัน Present illnss
ประวัติทางสังคม เช่น การดื่มแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ และการติดสารเสพติด
อาการสำคัญ (Chief complaint)
การตรวจทั่วไป เน้นการสังเกต เช่น การสูญเสียความรู้สึก ปวดศีรษะมาก ไม่รับรู้ความเจ็บปวด สูญเสียการรับรส และความจำเสื่อม
การตรวจระดับความรู็สึกตัว
Confuse คือ ระดับความรู้สึกึมลงมาก พูดจาไม่ค่อยรู้เรื่อง สับสน
Delirium คือ ระดับความรู้สึกจะเอะอะ อาระวาดมากขึ้น สมองเสื่อมฉับพลัน
Drawsiness คือ ระดับความรู้สึกช้าลง ต้องเรียก
Stupor คือ ระดับความรู้สึกซึมมาก ต้องปลุกแรงๆ ลืมตาปัดแล้วหลับต่อ
Coma คือ ไม่รู้สึกตัว ไม่มีการตอบสนองต่อแรงกระตุ้นใดๆ
Alert คือ ระดับความรู้สึกตัวปกติ เหมือนคนปกติทั่วไป
การตรวจประสาทสมอง
คู่ที่7 Facial Nerve
สังเกตดูกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้าว่าเท่ากันทั้งสองข้างหรือไม่ และทดสอบการรับรส 2/3 ของลิ้นด้านหน้า
คู่ที่8 Vestibulocochlear Nerve
ทดสอบเกี่ยวกับการได้ยิน โดยเปรียบเทียบ Air Conduction กับ Bone conduction
ทดสอบโดยวิธี Weber'test และ Rinne'test
คู่ที่3 Oculomator Nerve,คู่ที่4 Trochlear Nerve,คู่ที่6 Abducent Nerve
ทำหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของลูกตา
รูม่านตาทั้งสองช้างไม่เท่ากัน สาเหตุจากวามผิดปกติของประสาทสมองคู่ที่3
คู่ที่9 Glossophayngeal Nerve,คู่ที่10 Vagus Nerve
ประเมินการตอบสนองและลักษณะของลิ้นไก่ การขย้อน การกลืน การพูด การไอ
โดยการทดสอบ ส่วนที่1/3 ของลิ้นด้านหลังด้วย
คู่ที่2 Optic Nerve
ทำหน้าที่เกี่ยวกับการมองเห็น
ใช้การตรวจวัดสายตา การตรวจลานสายตา และการตรวจจอตา
คู่ที่11 Accessory Nerve
การตรวจกล้ามเนื้อ Sternocliedomastoid และ trapezius เพื่อดูความแข็งแรง
คู่ที่5 Trigeminal Nerve
เป็นการตรวจความรู้สึกเจ็บ การสัมผัส และกล้ามเนื้อเคี้ยว
ตรวจโดยใช้เข็มหมุดปลายแหลมแตะตั้งแต่หน้าผาก แก้ม คาง ส่วนการเคี้ยวอาหารจะ ใช้การคลำที่กระพุ้งแก้มทั้งสองข้าง
คู่ที่12 Hypoglossal Nerve
ให้ผู้ป่วยแลบลิ้นหรืออ้าปาก สังเกตลักษณะของลิ้น มีการเองไปด้านใดด้านหนึ่งหรือไม่
คู่ที่1 Olfactory Nerve
มีหน้าที่ในการดมกลิ่น
ใช้สารละลายที่มีกลิ่น ให้ผู้ป่วยหลับตาดมกลิ่นแล้วบอก
การตรวจระบบประสาทรับความรู้สึก
Vibration Sensation คือ การรับรู้ความรู้สึกสั่นสะเทือน โดยการใช้ส้อมเสียงคามถี่ เคาะให้สั่นแล้ววางบนหลังกระดูก
Traced Figure Identification คือ การรับรู้สิ่งที่เขียนบนผิวหนัง
Pain Sensation,Touch Sensation คือ การทอสอบความจำ จำแนกลักษณะของวัตถุโดยการสัมผัส
การตรวจ Reflex
การทดสอบ Biceps reflex
เป็นการตรวจการทำงานของเส้นประสาท Cervical spinal nerve
คู่ที่5และMusculocutaneous nerve ทำโดยให้ผู้รับบริการงอข้อศอกเล็กน้อย ผู้ตรวจวางนิ้วหัวแม่มือลงบน Biceps tendonกดปลายนิ้วหัวแม่มือลงเล็กน้อย ใช้ไม้เคาะรีแฟลกซ์
การทดสอบ Triceps reflex
เป็นการตรวจการทำงานของเส้นประสาท Cervical spinal nerve คู่ที่6,7 และ Radial nerve โดยให้ปลายแขนห้อยใช้ไม้เคาะตรงบริเวณเอ็นของกล้ามเนื้อ Triceps brachealis ประมาณ 2 นิ้ว เหนือข้อศอกด้านหลัง
การตรวจการทำงานประสานกัน
การทดสอบ Finger to nose to finger
ให้ผู้รับบริการลืมตาใช้ปลายนิ้วสัมผัสจมูกตนเองและนำไปสัมผัสกับปลายนิ้วชี้ของพยาบาล โดยพยาบาลเปลี่ยนตำแหน่งของนิ้วไปทางซ้ายและขวา
การทดสอบ Heel to knee
ท่าที่เหมาะสมสำหรับตรวจ คือ ท่าผู็ป่วยนอนผู้ป่วยยกขาข้างหนึ่งขึ้น แล้ววางส้นเท้าลงบนเข่าอีกข้างหลังจากนั้นถ่ายส้นเท้าไปตามหน้าแข้งและหลังเท้าจนถึงปลายเท้าด้วยความเร็วพอสมควร อาจให้ผู้ป่วยไถส้นเท้ากลับไปอีกครั้งเพื่อจะได้มีโอกาสสังเกตนานขึ้น ทดสอบทีละข้าง
การทดสอบ Finger to nose
ทำโดยให้ผู้รับบริการหลับตาและกางแขนข้างหนึ่งออกเต็มที่ โดยยื่นนิ้วชี้ออก นิ้วชี้ของมืออีกข้างหนึ่งสัมผัสที่จมูก นำนิ้วชี้ข้างที่สัมผัสจมูกไปสัมผัสกับปลายนิ้วชี้กางออกทำซ้ำ 2-3 ครั้ง สลับทำอีกข้างหนึ่ง
Romberg test
ให้ผู้ป่วยยืนหลับตา เท้าชิดกัน หงายฝ่ามือและเหยียดแขนไปข้างหน้า สังเกตว่าผู้ป่วยสามารถทรงตัวได้หรือไม่