Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิดทางสังคม (Social Theory) - Coggle Diagram
แนวคิดทางสังคม (Social Theory)
ความหมาย
ทฤษฎีทางสังคมเชื่อว่า สาเหตุการเจ็บป่วยทางจิตเกิดจากผู้ป่วยไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมทางสังคม และต้นเหตุปัญหาของผู้ป่วยมิได้มาจากตัวผู้ป่วยเท่าน้ันแต่ยังเป็นเรื่องกระทบกระทั่งระหว่างผู้ป่วยกับผู้อื่นและสิ่งแวดล้อม การช่วยเหลือแก้ไขหรือการรักษาต้องคำนึงถึงสังคมและสภาพแวดล้อมด้วย มุ่งใหผู้ป่วยสามารถปรับตัว ติดต่อและสร้างสัมพันธภาพกับผู้อื่นในสังคมได้
พฤติกรรมของมนุษย์มีผลจากประสบการณ์การเรียนรู้ในระบบสังคมที่บุคคลนั้นเจริญเติบโตมาพฤติกรรมที่ได้รับการยอมรับในช่วงเวลาหนึ่ง หรือในสังคมหนึ่งๆ อาจไม่เป็นที่ยอมรับในเวลาต่อมา หรือ อีกในหลายสังคม
องค์ประกอบที่มีผลต่อพฤติกรรม
ตัวแปรทางสังคม (Sociologic variables)
ระดับเศรษฐกิจ ตำแหน่ง เชื้อชาติ บทบาท ส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมและการปรับตัว ของบุคคลและครอบครัว
วัฒนธรรมมีผลต่อพฤติกรรม
ทหารได้รับรางวัลจากการที่ฆ่าศัตรูในสงคราม แต่เมื่อสงครามสงบลง ถ้าทหารยิงผู้อื่นก็จะได้รับการพิจารณาว่าเป็นผู้ฆ่าผู้อื่น
การย้ายถิ่น (Geographical moves)
บุคคลพยายามทำตนให้สอดคล้องกับบรรทัดฐานของชุมชนใหม่
สถานภาพและบทบาท (Social roles)
เพศชายพฤติกรรมที่ถูกคาดหวังจากสังคมต้องเป็นเพศที่แข็งแกร่ง เป็นผู้นำในบางครั้งบุคคลอาจจะมีความขัดแย้งในบทบาท เมื่อไม่สามารถทำตามระหว่างมาตรฐานทางสังคมกับค่านิยมและความต้องการได้
การตีตราทางสังคม (Labeling)
บทบาทของผู้ป่วยจิตเวชที่สังคมยอมรับไม่ได้ แต่ตีตราว่าบุคคลที่ป่วยเป็นโรคจิตนี้ว่าเจ็บป่วยอย่างถาวร
รู้สึกแยกตัวจากบุคคลอื่นและความรู้สึกต่อตนเองไม่ดีและไม่เป็นที่ต้องการ
การแบ่งชั้นทางสังคม (Social stratification)
ผู้ปกครองที่ทำงานโดยใช้แรงงานจะเน้นที่มาตรฐานความเชื่อภายนอกของตน ส่วนผู้ปกครองชนชั้นกลางจะมีความเครียดต่อมาตรฐานความเชื่อภายในของตนเองสูงจากการศึกษาพบว่าบุตรที่อยู่ในครอบครัวที่มีฐานะทางเศรษฐกิจต่ำและปานกลางมีปัญหาบุคลิกภาพด้านความสัมพันธ์ภายในสังคม อารมณ์ มากกว่า บุตรที่อยู่ในครอบครัวที่มีฐานะทางเศรษฐกิจสูง
นักทฤษฏีสังคมศาสตร์ที่สำคัญ
ซาสซ์ (Szasz)
สนใจเรื่องของสังคมกับความแปรปรวนทางจิตว่าสังคมทำให้ผู้ป่วยที่มีอาการทางจิต หรือมีภาวะสุขภาพจิตเบี่ยงเบน ได้รับตราประทับจากสังคม ส่งผลให้คนเหล่านั้นแยกตัวจากสังคม และถูกสังคมทอดทิ้ง
เจอร์ลัน แคฟแลน (Gerald Caplan)
ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมแปรปรวนกับสังคมสิ่งแวดล้อม พบว่า ปัจจัยทางสังคมบางอย่าง เช่น ความยากจน ความไม่มั่นคงของครอบครัว การไร้การศึกษา สัมพันธภาพระหว่างสมาชิกในครอบครัวไม่ดีทำให้เกิดความเครียด ความกดดันบุคคลพยายามลดความเครียด ความกดดัน ด้วยการมีพฤติกรรมที่แปลกไปจากบุคคลส่วนใหญ่ของสังคม
การนำทฤษฏีทางสังคมมาใช้ในการพยาบาล
นักสังคมวิทยาจะมองความผิดปกติทางจิตเป็นผลมาจากองค์ประกอบทางด้านบุคคลและครอบครัว การมองสังคมของพยาบาลจะมองที่ตัวแปรทางวัฒนธรรม ค่านิยม ประเพณีที่น่าสนใจในชุมชน เพื่อศึกษาแนวทางในการดำเนินชีวิตและแสดงออกถึงวิถีชีวิตของบุคคล ซึ่งจะมีผลต่อแผนการพยาบาลในการร่วมมือต่อการดูแลสุขภาพ