Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับ การพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช - Coggle…
แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับ
การพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช
แนวคิดเกี่ยวกับสุขภาพจิตและความผิดปกติทางจิต
สุขภาพจิตดี (Mental health)
ปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงได้
สัมพันธภาพกับผู้อื่นได้
ไม่ป่วยใจ
ปัญหาสุขภาพจิต (Mental Illness)
ไม่สามารถปรับตัวได้ต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
สัมพันธภาพแย่
ไม่พอใจในตนเอง
ทฤษฎีจิตวิเคราะห์
คือ พฤติกรรม (สัญชาตญาณ,จิตไร้สำนึก) เกิดจาก ประสบการณ์ในวัยทารกหรือเด็ก , ประสบการณ์ที่ไม่ต้องการจำ
ระยะพัฒนาการ
Oral stage (0 - 1 ปี)
ระยะนี้ชอบดูด
ถ้าถูกขัดใจจะเกิดพฤติกรรม "พูดมาก ช่างนินทา กินจุบจิบ"
Phallic stage (3 - 6 ปี)
ระยะนี้ชอบลูบคลำอวัยวะเพศ
จะมีพฤติกรรมทางเพศไม่เหมาะสม
Latency stage (วัยเรียน)
Anal stage (1 - 3 ปี)
การขับถ่าย
ถ้าพ่อแม่เข้มงวดมากเกินไปจะเกิดพฤติกรรม "เจ้าระเบียบ ตรงต่อเวลา กลัวความผิดพลาด"
Genital stage (ตั้งแต่วัยรุ่น - ผู้สุงอายุ)
การประยุกต์ใช้ในการพยาบาล
ให้ผู้ป่วยพูดไปเรื่อยๆ (เสรี) โดยอยู่ในสภาพที่ผ่อนคลาย
แปลความฝัน
ทฤษฎีสัมพันธภาพระหว่างบุคคล
(Interpersonal theory)
เชื่อว่า พฤติกรรมเกิดจากการสร้างสัมพันธภาพ
ในวัยเด็ก
สัมพันธภาพดี
ได้รับการยอมรับ Good me - Mental health
สัมพันธภาพไม่ดี
ไม่ได้รับการยอมรับ
Bad me - Neurosis
Not me - Psychosis
การประยุกต์ใช้ในการพยาบาล
ใช้สัมพนธภาพเป็นเครื่องมือในการบำบัด
เช่น การทำจิตบำบัด (Psychotherapy)
ทฤษฎีพฤติกรรมนิยม
(Behavioral theory)
เชื่อว่า พฤติกรรมที่ผิดปกติ เกิดจาก การเรียนรู้ผิดๆ จึงเน้น "การเรียนรู้ใหม่ๆ" ให้เกิดพฤติกรรมใหม่ที่ดีขึ้น
การประยุกต์ใช้ในการพยาบาล
ลดความวิตกอย่างเป็นระบบ (Systematic desensitization)
เช่น ผู้ป่วยรายหนึ่งดื่มน้ำมากเกินไป - การพยาบาลคือจัดโปรแกรมกับผู้ป่วยในการลดปริมาณน้ำแต่ละวันลดลง(ลดลงเรื่อยๆ)
แรงเสริม
ทางบวก (Positive reinforcement)
พฤติกรรมดี - ให้รางวัล
ทางลบ(Negative reinforcement)
พฤติกรรมไม่ดี - ผู้ป่วยก้าวร้าว จึงกักบริเวณ
ทฤษฎีทางชีวภาพทางการแพทย์
(Biomedical theory)
เชื่อว่า การเจ็บป่วยทางจิต เกิดจากสาเหตุร่างกาย / ด้านชีวภาพ
สารสื่อประสาท
Dopamine สูง - คลุ้มคลั้ง
Serotonin ต่ำ - ท้อแท้ , ซึมเศร้า
GABA ต่ำ - วิตกกังวล
NE - Mood disorder
ACT ต่ำ - Alzheimer
การประยุกต์ใช้ในการพยาบาล
การรักษาทางกายภาพ (ชีวภาพ)
ผ่าตัดสมอง
ยา
กระแสไฟฟ้า (ECT)
Hormone บำบัด
ทฤษฎีมนุษย์นิยม
เชื่อว่า มนุษย์สามารถพัฒนาตนเงได้
สามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม
Humanistic Philosophy
การบำบัด : ทฤษฎีผู้รับบริการเป็นศูนย์กลาง
มนุษย์ทุกคนมีความสามารถมีศักยภาพที่จะพัฒนาตนเองได้
Existentialist Philosophy
มนุษย์สามารถเลือกและตัดสินใจด้วยตนเอง
Here and new
การประยุกต์ใช้ในการพยาบาล
ให้ผู้ป่วยเลือกตัดสินใจ
หาข้อดีในตนเอง
ทฤษฎีทางการพยาบาล
ทฤษฎีสัมพันธภาพของเพลพลาว
เน้นการสร้างสัมพันธภาพระหว่างพยาบาลและผู้รับบริการเพื่อลด Anxiety
โดยมีขั้นตอนของสัมพันธภาพดังนี้
Identification phase ระบุปัญหา
Exploitation phase แก้ไขปัญหา
Resolution phase ระยะสรุป
Orientation phase ระยะสร้างความไว้วางใจ
ทฤษฎีการปรับตัวของรอย (Roy's Adaptatation theory)
keyword คือ การปรับตัว
ประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล : ส่งเสริม 4 ด้าน
ด้านอัตมโนทัศน์
ด้านบทบาทหน้าที่
ด้านความสัมพันธ์พึ่งพาระหว่างกัน
สรีรวิทยา
ทฤษฎีของโอเรม (Orem's self care theory)
เน้นการดูแลตนเอง ตามศักยภาพ
การนอน
การขับถ่าย
การกิน
ปฏิสัมพันธ์
ประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล : พยาบาลประเมินการดูแลตนเองของผู้ป่วย
ช่วยเหลือตามความเหมาะสม
พยาบาลทดแทนทั้งหมด
พยาบาลช่วยบางส่วน
พยาบาลสนับสนุน + ให้ความรู้