Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สมุนไพร บทที่ 3 - Coggle Diagram
สมุนไพร บทที่ 3
สมุนไพรเพื่อความงาม
เวชสำอาง
แปลมาจากคำว่า Cosmeceutical product เป็นคำที่ไม่มีนิยามตามกฎหมาย หมายถึง ยากับเครื่องสำอาง
เครื่องสำอาง
คือ
สิ่งปรุง รวมทั้งเครื่องหอม และสารหอมต่างๆที่ใช้บนผิวหนัง หรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายมนุษย์
สมุนไพรกับการใช้ในเวชสำอาง
Anti-acne
Anti-aging
Antipollution
Hair cosmetic
Nutricosmetic
สมุนไพรรักษาสิว ( Inhibit growth of )
ชาเขียว
ไพล
สารสกัดเปลือกมังคุด
สารผสมกับการรักษาสิว
สารสกัดผสมตำรับยาเบญจโลกวิเชียร
ประกอบด้วย 5 ชนิด
คนทา
ชิงชี่
ย่านาง
เท้ายายม่อม
มะเดื่ออุทุมพร
ต้านเชื้อ
P.acne , S.epideridis , S.aureus
สารสกัด Aloe vera 10 %
ประสิทธิภาพรักษาสิวอักเสบมากกว่าวุ้นว่านหางจรเข้อย่างเดียว
น้ำมันหอมระเหยใบมะกรูดผสม
ประกอบด้วย
แมงกะแซง
ตระไคร้
กะเพรา
โหระพา
ลดการอักเสบของสิว แต่ไม่มีผลต่อสิวอุดตันที่ไม่อักเสบ
Anti-aging
เมื่ออายุเพิ่มขึ้น ผิวหนังมีารเปลี่ยนแปลง
wrinkles
Skin tention
Reduceed moisture
Reduced skin lipids
Increased inflammation/redness
Hyper pigmention
ผมร่วง
โครงสร้างผมอ่อนลง
สารและพืชที่ใช้ในเครื่องสำอาง Anti-aging
Moisturizers
แตงกวา
สมอไทย
สมอ arjuna
วุ้นว่านหางจรเข้
Skin matrix protectant
ขมิ้นชัน
ขิง
ชา
บัวบก
บัวหลวง
ดาวเรือง
สมอไทย
ถั่วเหลือง
ทับทิม
ใบฝรั่ง
Free radical scavengers
Apigenin
มะเก็ง
Carotenoids
ขมิ้นชัน
Curcumin
ชะเอม
Pycnogenol
มะขามป้อม
Resveratrol
โหระพา
Uv protectants
Catechin
ชา
Phenolic cpds
มะขามป้อม
Isoflavone
ถั่วเหลือง
Flavonoids
ทับทิม
เครื่องสำอางป้องกันมลพิษ Anti-polution
oxidative stress
การแก่ก่อนวัย
ผิวหนังอักเสบ
มะเร็งผิวหนัง
กระตุ้นอาการแสดงของโรคสะเก็ดเงิน
โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
Whitenning
Tyrosinase inhitor
ชะเอมเทศ
สารสกัดโกฐน้ำเต้า
สารสกัดใบหม่อน
สารสกัดใบหม่อน
สมุนไพรกับเส้นผม
ว่านมหาเมฆ
อัญชัญ
มะกรูด
สาระแหน่
อาหารกับผิวสวย
ถั่วเหลือง
มีสารพวกgenistein
ทำให้มีการสร้าง Collagen
ยับยั้งเอนไซม์ที่ทำลายเซลล์ผิวหนัง และทำให้แก่เซลล์
ผักหรือผลไม้สีแดง เหลือง
ประกอบด้วยสารlycopene ซึ่งเป็นantioxidant
เพิ่มการสร้างCollagen
ผักใบเขียว
มีlutein
ช่วยสร้างcollgen
ลดริ้วริยเหี่ยวย่น
ถั่วเมล็ดและกรดไขมัน
ช่วยสร้างสารhyaluronic acid ควรรับประทานอย่างงน้อย 2 ช้อนโต๊ะต่อวัน
กรดโอเมกา ช่วยสร้างคอลลาเจน ได้แก่ ปลาแซลมอน ทูนา มะม่วงหิมพานต์ อัลมอนด์
อันตรกิริยาระหว่างยาสมุนไพรกับยาแผนปัจจุบัน
อันตรกิริยา
คือ
ปฏิกิริยาทางเภสัชวิทยาระหว่างกันของทั้งสองชนิดทั้งในแง่ของการเปลี่ยนแปลงระดับของยาในร่างกายการต้านฤทธิ์ การเสริมฤทธิ์ การเพิ่มหรือลดผลข้างเคียงของยา
มี 2 ประเภท
อัตรกิริยาทางด้านพลศาสตร์ (Synergistic)
การออกฤทธิ์เสริมกัน
การออกฤทธิ์ต้านกัน
อันตรกิริยาทางด้านเภสัชจลศาสตร์(Pharmacokinetic interactions)
การดูดซึม(Absorption)
เพิ่มการดูดซึม
ลดการดูดซึม
เกิดสารประกอบที่ซับซ้อน
เพิ่มการเคลื่อนที่ผ่านทางเดินอาหาร
เปลี่ยนแปลงระดับpH
การกระจายยา(Distribution)
การจับตัวของยา
การกระจายตัวยาจากเลือดผ่านเนื้อเยื่อ
การเปลี่ยนแปลงยา(Metabolism)
Enzymatic inhibition
Cytochome P450
Enzymatic induction
การขับยาออกจากร่างกาย(Excretion)
จะถูกขับออกทางไต
แนวทางการป้องกันอัตรกิริยาของสมุนไพรและผลิตภัณฑ์เสริมอาหารกับยาแผนปัจจุบัน
1.Medical herble and dietary supplement reconciliation
2.การทราบถึงชื่อวิทยาศาสตร์ ชื่อสามัญ ชื่อท้องถิ่น หรือชื่อพ้องของสมุนไพร
3.อัตรกิริระหว่างยากับสมุนไพรและผลิตภัณฑ์เสริมอาหารบางชนิดสามารถป้องกันได้โดยเฉพาะอันตรกิริยาทางด้านพลศาสตร์
4.การสอบถามถึงอาการไม่พึงประสงค์
5.การจัดทำฐานข้อมูลอันตรกิริยากับสมุนไพรและผลิตภัณฑ์เสริม
6.การใช้ยาอย่างสมเหตุผล
สมุนไพรไล่แมลงและสัตว์รังควาญ
สมุนไพรไล่ยุง
กะเพรา
นำมาขยี้ๆจะมีกลิ่นน้ำมันหอมระเหยออกมา
ขมิ้น
นำหัวขมิ้นแห้ง0.5 กรัมตำแล้วหมักในน้ำ 2 ลิตรหมักทิ้งไว้1คืนแล้วฉีดพ่น
ตระไคร้หอม
นำใบและต้นมาทุบจะมีกลิ่นหอม
มะกรูด
นำใบสดหรือผิวมะกรูดมาบีบให้ได้กลิ่น
ไพรีทรัม
นำมาสกัดจะมีฤทธิ์ทำลายระบบประสาทแมลง
สมุนไพรไล่มอด
กะเพรา
นำใบและกิ่งมาวางคลุกกระสอบข้าวสาร
กระวาน
นำใบสัก2-3ใบใส่ลงไปในถังข้าวสาร
กานพลู
นำดอกกานพลูใส่ลงไปในถังข้าวสาร
พริกไทยดำ
นำไปใส่ในผ้าขาวบางแล้วผูกปากให้มิด
พริกแห้ง
ใช้ 1 กำมือใส่ในผ้าขาวบางแล้วใส่ไว้ในถังข้าวสาร
ใบมะกรูดสด
ฉีกใบออกเป็น2 ส่วนแล้วใส่ลงไปในถังข้าวสาร
สมุนไพรไล่ปลวก
ข่า ตะไคร้ กระเทียม
นำมาสับให้ละเอียดผสมเหล้าขาว นำไปฉีดพ่น
ใบขี้เหล็ก
นำไปปั่นให้ละเอียดแล้วนำไปฉีด
น้ำส้มสายชู
ตวงน้ำส้มสายชูประมาณครึ่งถ้วยบีบมะนาวลงไป นำไปฉีด
เกลือ
ผสมน้ำอุ่นกับเกลือ 1 : 1 นำไปฉีดบริเวณที่มีปลวก
สมุนไพรไล่แมงมุม
ส้ม
นำเปลือกบี้ๆ แล้วนำไปไว้ตรงแมงมุมอยู่
เปปเปอร์มิ้นต์
ผสมน้ำกับน้ำมันหอมระเหยนำไปฉีด
เกลือ
ผสมเกลือกับน้ำนำไปฉีด
เกาลัด
นำมาเจาะรูบริเวณเปลือกนำไปวางตามจุด
สมุนไพรไล่แมลงสาบ
ใบกระวานแห้ง
นำไปวางไว้ที่จุดที่แมลงสาบออกมาหากิน
กานพลู
นำไปวางไว้ที่แมลงสาบชอบออกมาเดิน
พริกไทย
นำไปฉีดบริเวณที่เคยเห็นแมลงสาบ
สมุนไพรไล่แมลงวัน
เปลือกส้ม
น้ำส้มสายชูู
กระเทียม
ผักกลิ้นฉุน
ตะไคร้หอม
สมุนไพรไล่แมลงหวี่
กาบมะพร้าว กับ เครือกระทกรก
ใบหางนกยูง
ดอกดาวเรือง
ตะไคร้
สมุนไพรไล่ตั๊กแตน
น้อยหน่า
สะเดา
เลี่ยน
สมุนไพรไล่เพลี้ยแป้ง
น้ำยาล้างจาน
พริกสด
สมุนไพรไล่เพลี้ยอ่อน
หางไหลแดง
ยาสูบ
สะเดา
สาบเสือ
สมุนไพรฆ่าเหา
ยูคาลิปตัส
หนอนตายหยาก
น้อยหน่า
ผักเสี้ยน
สมุนไพรไล่เห็บ หมัด
มะคำดีควาย
มะขาม
น้อยหน่า
สะเดา
ไพล
เมล็ดมันแกว
สมุนไพรไล่หนู
ใบพลู ข่า กระเทียม
ม้ำมันสะระแหน่
น้ำมันระกำ น้ำมันสะระแหน่
มะกรูด
ยี่โถ
สมุนไพรไล่จิ้งจก
ใบสาบเสือ ใบน้อยหน่า
สับละเอียดในสัดส่วนที่เท่ากันห่อผ้าขาวบางนำไปวางบริเวณที่มีจิ้งจก
น้ำส้มควันไม้
ผลผลิตที่ได้จากกระบวนการเผาถ่าน มีลักษณะเหลวสีน้ำตาลแดง
สมุนไพรที่ใช้แต่งสี
สีเขียว
ใบเตยหอม
หั่นขวางให้เป็นฝอย โขลกพอแหลก
สีแดง
กระเจี๊ยบแดง
ใช้ส่วนกลีบเลี้ยงที่หุ้มฝัก
ฝาง
ใช้ส่วนที่เป็นแก่น ต้มกับน้ำ
ข้าวแดง
นำเมล็ดข้าวมาบดละเอียด
หัวบีทรูท
ล้างให้สะอาดแล้วปลอกเปลือก ฝานเป็นแว่นบางๆ สับหรือโขลกให้ละเอียด
ครั่ง
แช่น้ำหรือคั้น
สีน้ำตาล
โกโก้
นำเม็ดโกโก้มาคั่วเอาเปลือกหุ้มเมล็ดออก
สีเหลือง
ดอกกรรณิกา
เอาแต่เฉพาะดอก
ขมิ้น
เอาเปลือกออกให้หมด โขลกให้ละเอียด
ดอกคำฝอย
แกะเอาแต่กลีบ
คำแสด
ใช้เมล็ดแห้งแช่น้ำร้อน
ลูกตาล
ลอกเปลือกที่แข็งออก
ฟักทอง
ต้มให้สุกแล้วบดละเอียด
มันเทศ
ต้มให้สุกบดละเอียด
พุด
ใช้ส่วนที่เป็นผลแก่
หญ้าฝรั่น
ใช้เกสรตัวเมีย
สีส้ม
ส้มเขียวหวาน
แครอท
สีม่วง
ข้าวเหนียวดำ
ผักปลัง
ดอกอัญชัญ
สีดำ
กาบมะพร้าว
ถั่วดำ
พืชที่มีพิษ
พืชที่มีผลต่อระบบทางเดินอาหาร
กลุ่มที่มีผลระคายเคืองต่อเยื่อบุปากและลำคอ
กระดาด
บุก
บอนสี
บอน
บอนเผือก
พลูฉีก
สาวน้อยปะแป้ง
การรักษา
ล้างปาก รับประทานยาลดกรกครั้งละ 2 ช้อนโต๊ะทุกๆ 2 ชั่วโมง
ระคายเคืองต่อเยื่อบุผนังกระเพาะอาหาร
พืชในวงศ์พลับพลึง
การรักษา
ไม่ควรกระตุ้นให้ผู้ป่วยอาเจียน
ระคายเคืองต่อเยื่อบุลำไส้
มะเนียงน้ำ
เทียนหยด
มันแกว
หางไหลแดง
ก้ามปู
มะคำดีควาย
กลุ่มที่ทำให้มีผลให้กระเพาะและลำไส้อักเสบอย่างช้าๆ
โกฐน้ำเต้า
ใบผักกาดส้ม
ผลเถาคันแดง
มะแว้งนก
มะกล่ำตาหนู
ละหุ้ง
สบู่ดำ
โทงเทง
ดองดึงหัวขวาน
พืชที่มีพิษต่อระบบหลอดเลือดและหัวใจ
พืชที่มีสารกลุ่มคาร์ดิแอกกลัยโคไซด์
ยี่โถ
รำเพย
บานบุรีสีเหลือง
ชวนชม
พืชที่มีสารไซยาโนจินิคกลัยโคไซด์
มันสำปะหลัง
พืชที่มีฤทธ์ต่อระบบประสามส่วนกลาง
กลุ่มที่มีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง
กลุ่มที่มีฤทธิ์ทำให้ชัก
ผลเลี่ยน
เมล็ดแสลงใจ
หัวกลอย
กลุ่มที่มีฤทธิ์ทำให้ประสาทหลอน
กัญชา
จันทน์เทศน์
ลำโพง
กลอย
พืชที่ระคายเคืองต่อผิวหนัง
พืชที่มีหนามหรือขน
หมามุ่ย
กะลังตังช้าง
ตำแยตัวเมีย
ตำแยช้าง
พืชที่มียาง
ส้มเช้า
โป๊ยเซียน
พญาไร้ใบ
พืชที่มีผลต่อระบบทางเดินปัสสาวะ
ลูกเนียง
การใช้กัญชาทางการแพทย์
กัญชา
คือ
พืชออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทชนิดแรกที่มนุษย์รู้จัก
มีบันทึกไว้ว่าตำรับยาที่ใช้กัญาผสมอยู่นั้นสามารถช่วยให้นอนหลับได้ ทั้งยังทำให้เกิดความสุขหลังการใช้
ผลิตกัญชาทางการแพทย์ที่ได้ประโยชน์
ภาวะคลื่นไส้อาเจียนจากเคมีบำบัด
โรคลมชักที่รักษายาก
ภาวะกล้ามเนื้อหดเกร็ง
ภาวะปวดประสาท
ผลิตภัณฑ์ดัญชาทางการแพทย์น่าจะได้ประโยชน์
ผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลประคับประคอง
ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย
โรคพาร์กินสัน
โรคอัลไซเมอร์
โรควิตกกังวลทั่วไป
โรคปลอกประสาทอักเสบ
ตำรำยาแผนไทยที่มีกัญชาเป็นส่วนผสมจำนวน 16 ตำรับ
ยาน้ำมันสนั่นไตรภพ
ยาอัคคินีวคณะ
ยาแก้ลมขึ้นเบื้องสูง
ยาศุขไสยาศน์
ยาไฟอาวุธ
ยาแก้ลมเนาวนารีวาโย
ยาแก้สัณฑฆาต
ยาแก้นอนไม่หลับ
ยาแก้โรคจิต
ยาอัมฤตโอสถ
ยาไพสาลี
ยาอไภสาลี
ยาทำลายพระสุเมรุ
ยาแก้ลมแก้เส้น
ยาทัพยาธิคุณ
ยาทาริดสีดวงทวารหนักและโรคผิวหนัง
สมุนไพรที่ใช้รักษาโรคผิวหนัง
สมุนไพรที่ใช้กำจัดเหา
น้อยหน่า
สมุนไพรที่ใช้รักษาแผลสด
มะขาม
ขมิ้นชัน
ยาครีมใบบัวบก
ยาน้ำเปลืแกมังคุด
รักษาแผลไฟหม้น้ำร้อนลวก
ชาจีน
บัวบก
น้ำมันมะพร้าว
ว่านหางจรเข้
ยาเจลว่านหางจรเข้
รักษาแผลเรื้อรังจากการฉายรังสี
ว่านหางจรเข้
ยาสารละลายพญายอ
สมุนไพรที่ใช้รักษาอาการผื่นคัน ลมพิษ
หญ้าคา
พลู
ยาเจลพลู
ยาคาลาไมน์พญายอ
รักษาแผลพุพองน้ำเหลืองเสีย
ตำลง
ผักบุ้งทะเล
ขมิ้่นชัน
รักษากลากเกลื้อน
ขมิ้นชัน
กระเทียม
ข่า
ชุมเห็ดเทศ
ยาทิงเจอร์ทองพันชั่ง
รักษาเริม งูสวัด
ตำลึง
พญายอ
ยาครีมพญายอ
สมุนไพรขับเสมหะ
ขิง
ดีปลี
เพกา
มะขามป้อม
มะขาม
มะนาว
มะแว้งเครือ
มะแว้งต้น
สมุนไพรขับลมโรคกระเพาะ
โรคกระเพาะอาหาร
ขมิ้นชัน
กล้วยน้ำว้า
ท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด
ขมิ้นชัน
ขิง
กานพลู
กระเทียม
กะเพรา
ตะไคร้
พริกไทย
ดีปลี
ข่า
กระชาย
แห้วหมู
กระวาน
เร่ว
มะนาว
กระทือ
สมุนไพรกระดูกกล้ามเนื้อ
ลกประคบ
เถาวัลย์เปรียง
ใช้แทน NSIDs
สหัสธารา
ใช้แทน กลุ่มยา NSIDs
ไพล
เจลพริก
สมุนไพรแก้ไข้
ฟ้าทะลายโจร
บอระเพ็ด
ยาจันทน์ลีลา
ใช้แทน
พาราเซตามอล
สมุนไพรขับปัสสาวะ
กระเจี๊ยบแดง
ขลู่
ตะไคร้
สับปะรด
หญ้าคา
หญ้าหนวดแมว
อ้อยแดง
สมุนไพรขับพยาธิ
ฟักทอง
มะเกลือ
มะหาด
มะขาม
เล็บมือนาง
สะแก