Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

รากฐานแห่งพระราชอำนาจ - Coggle Diagram

- - - - พระญาติที่ใกล้ชิดของกษัตริย์
      - เป็นกำลังสำคัญในการค้ำจุนและช่วงชิงบัลลังก์
      - กษัตริย์ต้องหาวิธีควบคุม พร้อมกับการผูกพันไว้เป็นฐานอำนาจ
        
        สถาปนาพระอิสริยยศ
        
        ยกเลิกระบบกินเมือง
        
        ในสมัยสุโขทัยและอยุธยาตอนต้น แต่งตั้งเจ้านายที่ไว้วางพระทัยเป็นของเมืองสำคัญ
    - - คือกลุ่มบุคคลที่รับราชการเป็นกลไกในการบริหารแทนกษัตริย์
      - การปกครองแยกเป็นกรมกองต่างๆ แบ่งสังกัดออกเป็นฝ่ายทหารและฝ่ายพลเรือน
      - การตั้งขุนนางก็ต้องคัดสรรจากผู้ที่สืบตระกูล มีความจงรักภักดี เพื่อเป็นฐานค้ำจุนบัลลังก์
      - วิธีควบคุมไม่ให้กลุ่มชนชั้นสูงคิดร้ายต่อพระองค์
        
        มาตรการด้านไมตรี คือ การผูกสัมพันธ์ผ่านทางสตรีจากตระกูลขุนนางและประเทศราชที่เข้ารับราชการฝ่ายในเป็นพระสนม
        
        มาตรการด้านอำนาจ คือ การตรากฎหมายไว้ลงโทษผู้กระทำผิด โดยเฉพาะฐานกบฏ หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ
  - - - ประกอบพิธีกรรมเพิ่มความศักดิ์สิทธิ์ให้สถาบันกษัตริย์ เช่น การทำนายโชคชะตา ราศี ฤกษ์ยาม
      - ตำแหน่งที่สำคัญในสมัยอยุธยา คือ พระโหราธิบดีและพระมหาราชครู
    - - เป็นผู้สืบทอดศาสนา เผยแผ่หลักธรรม เพื่อสร้างสันติเป็นผลดีต่อฝ่ายปกครอง
      - กษัตริย์จึงอุปถัมภ์พระพุทธศาสนาและคณะสงฆ์ ด้วยการก่อสร้างทางบกบำรุงวัดวาอาราม และจัดระเบียบการปกครองคณะสงฆ์
      - พระเถระชั้นสูง มีบทบาทในการพิจารณาคัดเลือกในการขึ้นดำรงตำแหน่งกษัตริย์ ในรัชกาลที่ 3 ถึง 5 ด้วย
  - - - ไพร่ชายมีหน้าที่รับราชการตามกลุ่มสังกัดของตน ไพร่หญิงอาจถูกเกณฑ์แรงงานผู้ช่วยงานเจ้านายต้นสังกัด
      - กษัตริย์ให้การปกป้องคุ้มครองและควบคุมเพื่อผลประโยชน์ในการเป็นฐานอำนาจ
    - - มีทาสนับว่าเป็นผลเสียต่อตัวทาสเองและบ้านเมือง
      - รัชกาลที่ 5 ทรงดำเนินการยกเลิกระบบไพร่และทาส เนื่องจากเป็นการปิดกั้นโอกาสประชากรส่วนใหญ่ในการเป็นฐานกำลังสำคัญของประเทศ
    - - พ่อค้าได้รับการอุปถัมภ์และสิทธิพิเศษ
        
        สามารถตั้งห้างร้านโรงเรือน และศาสนสถานตามความเชื่อถือได้
        
        ไม่ต้องถูกเกณฑ์แรงงานเป็นไพร่
      - พ่อค้าบางส่วนเข้ารับราชการจึงสามารถควบคุมผลประโยชน์รายได้ของรัฐ
      - พ่อค้าจีน มีบทบาททางการเมือง อาศัยระบบอุปถัมภ์และการถวายธิดาแก่เจ้านาย และพัฒนาเป็นกลุ่มธุรกิจนาย ในระยะต่อมา
- - - - พราหมณ์เหล่านี้มีตำแหน่งราชการปรากฏในทำเนียบศักดินาตั้งแต่สมัยอยุธยา
      - ได้รับพระมหากรุณาธิคุณให้ตั้งศาสนสถานโบสถ์พราหมณ์และเสาชิงช้าไว้กลางพระนครด้วย
  - - - กษัตริย์เป็นองค์เอกอัครศาสนูปถัมภก
      - กำหนดขอบเขตแห่งพระราชจริยวัตรของกษัตริย์
    - - ทศพิธราชธรรม
      - ราชจรรยานุวัตร
      - จักรวรรดิวัตร