Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่7 การเก็บสิ่งส่งตรวจและการส่งตรวจพเิศษ, image, หลอดบรรจุเลือด (Blood…
บทที่7 การเก็บสิ่งส่งตรวจและการส่งตรวจพเิศษ
การเก็บสิ่งส่งตรวจ
การเก็บเสมหะ
ให้ผู้ป่วยสูดลมหายใจเข้าออกทาง จมูกยาว ๆ 2-3 ครั้ง แล้วหายใจเข้ายาว ๆ แล้ว กลั้นไว้ไอออกมาอย่างลึกและแรง เมื่อมีเสมหะ ให้บวนใส่ภาชนะที่บรรจุเสมหะ
กรณีผู้ป่วยใสท่อหลอดลมคอใช้ สายดดูเสมหะ เมื่อเสมหะเข้าไปในภาชนะแล้ว ปลดฝาที่มีสายดดูออก แล้วนาฝาที่ปิดก้นขวด มาปิดฝาแทน
เก็บตอนตื่นนอนเช้า ก่อนรับประทานอาหาร และดื่มน้ำบวนปากด้วยน้ำเกลือ/น้ำสะอาด
การเก็บอุจจาระ
ไม้/กระดาษท่ีเตรียมไว้ตักอจุจาระใส่ภาชนะและปิดฝาให้มิดชิด
กรณีตรวจหาเลือดแฝง ให้ผู้ป่วยงดอาหารประเภทเนื้อสัตว์ก่อนเก็บ อจุจาระเป็นเวลา 3วัน
ให้ผู้ป่วยถ่ายอจุจาระในหม้อนอนท่ีแห้งและสะอาด
การเก็บเลือด
Hematrocrit: Hct.
การอ่านค่า Hematrocrit: Hct.
หลอดเลือดจะแบ่งเป็น 2 ส่วน คือส่วนของเม็ดเลือดแดงอัด แน่น และส่วนของพลาสม่ำ ให้อ่านระดบรอยต่อของสองส่วน นั่นคือค่า Hematrocrit ค่าที่ได้จะเป็นเปอร์เซ็น
การตรวจหา Hematrocrit: Hct.
นำหลอดแก้วที่ 1 บรรจุเลือดด้านมีดิน น้ำมัน วางไว้ด้านในบนจาน ในเครื่อง ป่ันฮีมาโตคริตหลอดที่ 2ให้วางไว้ตรง ข้ามกัน
ปิดแผ่นจานพลาสติกหมุนเกลียวให้ แน่น และปิดฝาของเครอื่งป่ัน ตั้งเวลา 5 นาที
การเก็บเลือดเพาะเชื้อ
ทำความสะอาดตำแหน่งที่เจาะ โดย ใช ้2%Chlorhexidine gluconate in 70% alcohol เช็ดก่อน
ระวังการปนเปื้อน หลังเจาะเสร็จปลด หัวเข็มที่เจาะทิ้ง เปลี่ยนหัวเข็มใหม่ก่อนแทงลงขวด ที่ใช้เก็บ
การเก็บเลือดจากหลอดเลือดดำ (Venipuncture/ phlebotomy)
เมื่อมีเลือดไหลเข้าในกระบอกฉีดยาดูดเลือดช้าๆ แล้วปลดสาย Tourniquet ออก
เอาสำลีแห้งวางตรงที่แทงเข็มเบาๆ พร้อมถอนเข็มออก กดให้เลือดหยุด ถ้าเป็นตำแหน่งข้อพับ ให้ผู้ป่วยพับข้อศอก 2-3 นาทีและใช้พลาสเตอร์ปิด ทับ
แทงเข็มทำมุม 15-45 องศากับผิวหนัง สอดเข็มลึก ½ นิ้ว
สวมหัวเข็มกลับโดยใช้มือเดียว (One hand technique)
เช็ด Alcohol 70% วนออกมาโดยรอบกว้างประมาณ 3 นิ้ว
ปลดหัวเข็มทิ้งในภาชนะทิ้งหัวเข็ม แตะปลายกระบอกฉีดยากับด้าน ในของหลอดบรรจุ
เลือกตำแหน่งที่จะแทงเข็ม และใช ้Tourniquet รัดเหนือตำแหน่ง ที่เจาะ ประมาณ 2-3 นิ้ว ไม่รัดเกิน 1 นาที
ให้ผู้ป่วยเหยียดแขนให้ตรง ท่านั่งให้ใช้หมอนรองใต้ข้อศอกให้ตึง
การเก็บปัสสาวะ
กรณีผู้ป่วยที่ช่วยเหลือตนเองได้
ให้ทำความสะอาดอวยัวะสืบพันธุ์
-ผู้หญิง ทำความสะอาดด้วยน้ำสะอาดหรือน้ำสบู่เช็ดให้แห้งจากบนลงล่าง
-ผู้ชาย ร่นผิวหนังหุ้มปลายองคชาต ทำความสะอาดรูเปิดของท่อปัสสาวะและรอบๆปลายองคชาต ด้วยน้ำสะอาด หรือน้ำสบู่และเช็ดให้แห้ง
ให้เก็บช่วงกลางของการปัสสาวะ (Cleaned void midstream urine) ประมาณ 30-50มล.ไม่ควร น้อยกว่า 10มล. ลงภาชนะที่ตรียมไว้
-กรณีผู้หญิงที่มีีรอบเดือนต้องรอให้หมดรอบเดือนก่อน อย่างน้อย 7วัน จึงทำการตรวจปัสสาวะ หรืออาจทวนสอบกับแพทย์ก่อนเก็บปัสสาวะ
-กรณีเด็กเล็กหลังทำความสะอาดอวัยวะเพศ ให้ใช้ถุงพลาสติกชนิดพิเศษปิดรอบอวัยวะเพศ
กรณกีารเกบ็ปัสสาวะเพาะเชื้อในผู้ป่วยคาสายสวนปัสสาวะ
ใชสำลีชุบ 2%Chlorhexidine gluconate in 70% alcohol เช็ด รอบๆสายยางเหนือบรเิวณท่ีหนีบไว้
ใช้ Syringe ต่อเข็มเบอร์ 24 แทงบริเวณที่ทำความสะอาด ทา มมุ 45องศาดดูปัสสาวะใส่ภาชนะไร้เชื้อ 10มล. ปิดฝาให้มิดชิด เช็ดทำความสะอาดบริเวณท่ีดูดปัสสาวะ แล้วคลายตัวหนีบให้ปัสสาวะไหลตามปกติ
ใช้ตัวหนีบ (Arterial clamp) หนีบสายยางหรือหนังยางระดับรเิวณใต้ข้อต่อ ~ 15-30นาที
กรณีผู้ป่วยช่วยเหลือตนเองไม่ได้
สอดหม้อนอน และทำความสะอาด อวัยวะสืบพนัธภายนอกด้วยน้ำสบู่หรือ 0.9% NSS ก่อนเก็บช่วง กลางของการปัสสาวะ ใส่ภาชนะที่เตรียมไว
การเก็บหนอง
ใชไ้มพ้นัสา ลปี้ายบรเิวณที่มี หนอง / สงสยัวา่มกีารตดิเชื้อหมุนไม ้ พัน สา ลเีบาใหต้ดิ discharge
ป้ายลงบนแผ่น slide / ใสล่งใน หลอดแกว้ที่มอีาหารเลี้ยงเชื้อ และ ปิดฝาให้ มดิชดิ
ทา ความสะอาดแผลดว้ยน ้าเกลือ 0.9 % NaCl
การจัดท่าเตรียมตรวจและส่งตรวจพเิศษต่างๆ
การตรวจทางรังสี และสารทึบแสง
CT Scan ชนิดพิเศษที่สามารถแยกความแตกต่างของ เนื้อเยื่อแต่ละชั้นตามความหนาแน่นของเนื้อเยื่อใช้แยก เนื้อเยื่อธรรมดาหรือเนื้องอก การตรวจอาศัยหลักการให้ลำแสงเอ็กซเรย์ ส่องผ่านอวัยวะ ที่ต้องการตรวจไปยังจอรับแสง ซึ่งบรรจุผลึกโซเดียมไอโอไดด์ไว้ ส่งไปยังคอมพิวเตอร์อ่านข้อมูลและแปลผล
MRI เทคนิคการสร้างภาพด้วยสนามแม่เหล็กไฟฟ้า โดยอาศัยแม่เหล็กไฟฟ้าและคลื่นความถี่วิทยุผ่าน อวัยวะส่วนที่ต้องการตรวจ
Ultrasound การนำคลื่นเสียงท่ีมีความถ่ีสูงโดยอาศัย ทรานซดิวเซอร์(transducer) เป็น เครื่องมือปล่อยและรับคลื่นเสียง การอุลตราซาวด์จะใช้ในการวินิจัยมากกว่า การรักษา นิยมใช้ในทางสูติกรรมเน่ื่องจากไม่มีอันตรายต่อเด็กในครรภ์
การตรวจท่ีเก่ียวกับการเจาะหรือตัดชิ้นเนื้อ
เจาะไขกระดูก การตรวจเซลล์และระบบเลือดของไขกระดูก เป็นข้อมูลการวินิจัยท่ีเช่ือถือได้ เก่ียวกับความผิดปกติของเลือดไขกระดูก อาจจะเอาออกมาด้วยการดูดหรือใช้ วิธีการใช้เข็มเจาะตัดเนื้อเย่ื่อ (needle biopsy)
เจาะท้อง การเจาะเพ่ื่อดูดของเหลว (Ascitic fluid) ออกจากช่องท้อง
เจาะหลัง การแทงเข็ม เจาะ หลังผ่านช่องว่างระหว่างกระดูกสันหลัง ช่วงเอว (Lumbar vertebrae) L3 กับ L4 หรือ L4 กับ L5
เจาะปอด ในช่องเย่ือหุ่มปอด เพ่ื่อดูดของเหลวหรืออากาศออก ตำแหน่งท่ีใช้เจาะขึ้นอยู่กับสิ่งท่ีต้องการดดูออก -ถ้าเป็นอากาศจะเจาะบริเวณทรวงอก ด้านหน้าส่วนบน ระหว่างกระดูกซ่ีโครงท่ี2และ 3 -ถ้าเป็นของเหลวเจาะบรเิวณทรวงอก ด้านหลังส่วนล่างอยู่ระหว่างกระดกูซี่โครงท่ี 6และ 7หรือ7และ 8
การตรวจคลื่นไฟฟ้า (electrocardiography, E.K.G, E.C.G)
เพ่ือดูการเต้นของหัวใจ การตรวจชนิดนี้ ผู้ป่วยจะไม่เจ็บปวดใช้เวลาตรวจประมาณ 10นาที
หลักการคือ จะมีแผ่นโลหะซึง่เป็น อิเล็กโตรดต่อมาจากเครื่องบันทึก คลื่นไฟฟ้าหัวใจ แล้วต่อกับร่างกายผู้ป่วย โดย 4 จุดแรก ต่อกับแขนขาทั้ง 2 ข้างและ อีก 6จุดอยู่ที่หน้าอกผู้ป่วย
ตำแหน่งที่ติด lead
• V2 ช่องซี่โครงท่ี 4 ขอบซา้ยของกระดูก sternum
• V3 อยู่กึ่งกลางระหว่าง V2 และV4
• V1 ช่องซี่โครงท่ี 4 ขอบขวาของกระดูก sternum
• V4 ช่องซี่โครงท่ี 5 แนวกึ่งกลาง clavicle ข้างซ้าย
• V5 ระดับเดียวกันกับ V4 แนว anterior axillary line
• V6 ระดับแนวเดียวกันกับ V4 แนว mid axillary line
การส่องกล้องเข้าไปดูอวัยวะภายใน
ตรวจทางเดินอาหารส่วนบน (Gastrointestinal Endoscopy)
ตรวจทางเดินอาหารส่วนล่าง (Colonoscopy)
หลอดบรรจุเลือด (Blood Collection Tube)
