Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การให้คำปรึกษาทางสุขภาพ 2 - Coggle Diagram
การให้คำปรึกษาทางสุขภาพ 2
ความหมาย/ความสำคัญ/แนวคิด/ทฤษฎี
ความหมาย
การให้คำปรึกษา : เน้นให้ผู้ป่วยเข้าไจ ยอบรับ แก้ไขปัญหาได้
การให้คำปรึกษาทางสุขภาพ : เน้นให้ผู้ป่วยเข้าไจ ยอบรับ แก้ไขปัญหาได้ เชื่อมโยงในด้านกาย จิต สังคม จิตวิญญาณ
วัตถุประสงค์ของการให้คำปรึกษา
เข้าใจตนเอง
ยอมรับปัญหา
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหมาะสม
เข้าใจตนเอง และ ยอมรับปัญหา
ปรัชญาการให้คำปรึกษา
ความเข้าใจมนุษย์และสัมพันธภาพ
จรรยาบรรณของการให้คำปรึกษา
เคารพสิทธิ + รักษาสวัสดิภาพผู้รับคำปรึกษา
รักษาความลับ
.ใช้วิจารณญาณในการให้คำปรึกษา +ใช้ข้อมูลของผู้รับคำปรึกษา
การบันทึกเสียง ผู้รับบริการต้องยินยอมก่อน
ช่วยผู้รับบริการพัฒนาศักยภาพอย่างเต็มที่
หากไม่สามารถช่วยเหลือได้ ควรส่งต่อหาผู้เชี่ยวชาญ
ปฏิบัติตัวให้เหมาะสม
ทฤษฎีการให้คำปรึกษา
1.การให้คำปรึกษาแบบนำทาง : ตั้งคำถามส่วนใหญ่ ->แนะนำ
->ตัดสินใจให้เลย
ทฤษฎีด้านคุณลักษณะและองค์ประกอบ
ช่วยให้คนเข้าใจศักยภาพที่มีในตนเอง พร้อมนำศักยภาพไปใช้ประโยชน์
ทฤษฎีกลุ่มจิตวิเคราะห์
พัฒนาการส่วนบุคคลและพัฒนาการทางสังคมมาจากช่วง 5 ปีแรก
ทฤษฎีกลุ่มพฤติกรรมนิยม
มนุษย์ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของสิ่งแวดล้อม
เน้นนำสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
การให้คำปรึกษาแบบไม่นำทาง : ยืด CL เป็นหลัก
ทฤษฎีเน้นผู้รับคำปรึกษาเป็นศูนย์กลาง
ทุกคนมีศักดิ์ศรี ศักยภาพ ดึงศึกยภาพออกมา
ทฤษฎีกลุ่มเกสตอลท์
อยู่ในสภาพปุจจุบัน พัฒนาชีวิตอย่างเต็มศักยภาพ
ทฤษฎีอัตถิภวนิยม
ให้มีประสบกาณ์ ตัดสินใจ + รับผิดชอบตนเอง พัฒนาตนเองอย่างเต็มศักยภาพ
หลักการให้คำปรึกษาทางสุขภาพ
เน้นการใช้เทคนิค
ไม่เน้นบอก สอน หรือแนะนำ
มนุษย์ทุกคนมีศักดิ์ศรี มีความสามารถในการดูแลตนเอง ช่วยเหลือตนเองได้
คำนึงถึงปัจจัยที่มีผลต่อสุขภาพ
ด้านปัจเจกบุคคล
พฤติกรรม
eg. สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า ออกกำลัง ใช้สารเสพติด การกินอาหาร
สรีรวิทยา
eg.ภาวะทุพโภชนาการ น้ำหนักเกิน BP Blood sugar เพศ อายุ
พันธุกรรม
โรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
จิตวิทยา
สิ่งที่ส่งผลต่อภาวะการเจ็บป่วยทางจิต
ด้านสิ่งแวดล้อม
สิ่งที่กระทบต่อสุขภาพ eg.มลพิษ
ด้านระบบสุขภาพ
eg.การเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ระบบส่งต่อ
รูปแบบ/เทคนิคการให้คำปรึกษา
รูปแบบ
แบ่งตามจำนวนผู้รับคำปรึกษา 2 ประเภท
การให้คำปรึกษารายบุคคล
ปรึกษาระหว่างคน 2 คน ใช้เวลา 30-50 min
การให้คำปรึกษารายกลุ่ม
ใช้เวลา 60 - 90 min
2 คนขึ้นไป เหมาะสม 8 - 12 คน
รูปแบบของการให้คำปรึกษา 4 ประเภท
การให้คำปรึกษาในระยะวิกฤต Crisis counseling
eg.หย่าร้าง ตั้งครรภ์นอกกฎหมาย ตกงาน ล้มละลาย โรคเอดส์
การให้คำปรึกษาเพื่อช่วยส่งเสริมการแก้ปัญหาและการปรับตัว Facilitative counseling
eg.การปรับตัวเข้ากับคนอื่น การปรับปรุงบุคลิกลักษณะ
การให้คำปรึกษาเพื่อป้องกันปัญหา Preventive counseling
การให้คำปรึกษาเพื่อส่งเสริมพัฒนาการ Development counseling
หน้าที่+คุณสมบัติผู้ให้คำปรึกษา
หน้าที่
ให้กำลังใจ
ช่วยให้มองเห็นปัญหา+ปัจจัยต่างๆ
ให้ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ไขปัญหา
ช่วยเหลือทางสังคมที่จำเป็น
ช่วยพัฒนาทักษะชีวิต +ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
คุณสมบัติที่ดี
รับรู้ ครส.ผู้อื่น
รู้จัก ยอมรับตัวเอง
สบายใจที่อยู๋กับผู้อื่น
ยุติธรรม เปิดเผยตนเอง
อดทน ใจเย็น
ยืดหยุ่น ปรับเข้ากับสถานการณ์
จริงใจ ตั้งใจช่วยเหลือ
ท่าทีเป็นมิตร
มีปฏิภาณไหวพริว ไวต่อ ครส. ช่างสังเกต
ใช้คำพูดเหมาะสม
อารมณ์ขัน
ผู้ฟังที่ดี
ช่วยแก้ปัญหา
เทคนิคการให้คำปรึกษา
1.การสร้างสัมพันธภาพ
ทักษะการเริ่มต้นให้คำปรึกษา
ทักษะการใส่ใจ
แสดงออกด้วยภาษาพูก
แสดงออกด้วยท่าทาง
ทักษะการตั้งคำถาม
คำถามปลายปิด
คำถามปลายเปิด
ขั้นการสารวจปัญหา
เป็นเพื่อนคู่คิด
ฟังด้วยความตั้งใจและอดทนยอมรับ ไม่ ตัดสิน ไม่ประเมินและไม่ตาหนิ ต้องวางตนเองเป็นกลาง เพื่อให้ การมองเห็นปัญหาชัดเจนและถูกต้อง
_
ทักษะ
การตั้งคำถาม
การฟัง
LISTEN
L = Look interested: การฟังที่มีท่าทางใส่ใจ ใช้ภาษาท่าทางในการสื่อถึงความต้องการช่วยเหลือ
I = Inquire with questions: การทาความเข้าใจ ด้วยการรวบรวมข้อมูล โดยการใช้คาถาม
S = Stay on target: การให้ความสนใจ อย่างต่อเนื่อง
T = Test your understanding: การตรวจสอบความเข้าใจ ด้วยการสะท้อนกลับและทวนซ้ า
E = Evaluate message: การตรวจสอบข้อความ โดยการสังเกตพฤติกรรม
N = Neutralize your feeling: การฟังด้วยใจใสๆ เปิดกว้าง ได้ยินแม้สิ่งที่ผู้พูดไม่ได้บอก สังเกตได้
การเงียบ
:check:เงียบทางบวก
เพื่อคิดทบทวน
เพื่อการรับการตอบสนอง
เพื่อพักผ่อนจากกความเหนื่อย
เป็นสัญญานบอกความก้าวหน้า
:green_cross: : เงียบทางลบ
แสดงความกลัว
ไม่เข้าใจในบทบาท
การสังเกต
พฤติกรรม
คำพูด
ความขัดแย้ง
ความสอดคล้อง
การทวนซ้ำ
การสะท้อนความรู้สึก
การตีความ :
ขั้นตอนการเข้าใจปัญหา สาเหตุ และความต้องการ
ทักษะการสรุปความ
สรุปเนื้อหา
สรุปความรู้สึก
สรุปกระบวนการ ให้คำปรึกษา
ทักษะการเลือกประเด็น
ขั้นตอนการวางแผนแก้ปัญหา
ทักษะการให้กาลังใจ
การให้ข้อมูลและคาแนะนา
5.ขั้นยุติการปรึกษา
ให้สัญญาณเตือนผู้รับการปรึกษาว่าเวลาของการปรึกษา เวลาใกล้จะหมด
ให้ผู้รับการปรึกษาได้มีโอกาสสรุปสิ่งที่เกิดขึนระหว่างการปรึกษา
ให้ข้อมูลหรือแนะนาแหล่งข้อมูล ให้กำลังใจ
:ประเมินความพร้อม ความมั่นใจและแรงจูงใจ ในการลงมือปฏิบัต
การนัดหมายครังต่อไป ผู้รับการปรึกษา ควรได้รับโอกาสที่จะเลือกมาพบในครังต่อไปหรือไม
ขั้นตอนการให้คำปรึกษาทางสุขภาพ
การสร้างสัมพันธภาพและตกลงบริการ-
การสร้างสัมพันธภาพ
วัตถุประสงค์
สร้างความคุ้นเคย
สร้างความไว้วางใจ
สร้างความสมัครใจ
สร้างความร่วมมือในการให้คำปรึกษา
ข้อดี+เสีย
:check:ข้อดี ผู้รับคำปรึกษาเปิดเผยได้มาก + โน้มน้าวให้เปลี่ยนแปลงได้มากกว่า
:green_cross:ข้อเสีย ระวังสัมพันธภาพเปลี่ยนเป็นเชิงสังคม + อารมณ์/ทัศนคดีต่างกัน การสร้างสัมพันธภาพทำได้ยาก
องค์ประกอบการสร้างสัมพันธภาพ
สิ่งแวดล้อม
ห้องมิดชิด + บรรยากาศดี + มีโต๊ะ ไม่เกะกะ เก้าอี้
ภาษาท่าทาง
SOLER
การใช้คำพูด
การทักท้าย ใช้คำพูดให้เหมาะสม
ตรวจสอบ SOLER
ค้นหาความยุ่งยากทั่วไปในการให้บริการ
สำรวจความรู้สึกที่มาใช้บริการ
ทักษะในการสร้างสัมพันธภาพ
การทักทาย Greeting
การพูดคุยเรื่องทั่วไป Small talk
การใส่ใจ Attending
การเกิดประเด็น Opening
การถาม Question
การฟังอย่างใส่ใจ
การตกลงให้คำปรึกษา
"ยืดผู้รับคำปรึกษาเป็นศูนย์กลาง" ทุกสิ่งที่พูดเป็นความลับ
วัตถุประสงค์
เพื่อให้เข้าใจบริการได้ถูกต้อง
ให้ผู้ให้ + ผู้รับเข้าใจตรงกัน
เกิดความร่วมมือตามเงื่อไขที่ตกลง
ข้อดี + ข้อเสีย
ผู้รับบริการร่วมมือได้เร็ว
รปรึกษาได้เปิดเผย
พูดเข้าประเด็นได้ดี
ใช้เวลาสั้นลง
องค์ประกอบของข้อตกลงให้คำปรึกษา
กรอง/ขอบเขตของการตกลงให้คำปรึกษา
ประเด็นที่จะปรึกษา
ใช้ทักษะทวนความ เพื่อให้ผู้รับบริการทราบว่าประเด็นที่จะปรึกษาคืออะไร
เงื่อนไขในการให้คำปรึกษา
ทำได้เมื่อสรุปประเด็นได้เรียบร้อย
เวลาในการให้คำปรึกษา
สิทธิและหน้าที่
รักษาความลับผู้ป่วย
ทราบแหล่งที่มา + หาข้อมูลพื้นฐาน + สร้างสัมพันธภาพ + ชี้แจงขอบข่าย/ข้อตกลงบริการ
ขั้นตอนที่ 2 การสำรวจปัญหา ระบุปัญหาของผู้รับบริการ - ' '
รักษาความลับ
สังเกตท่าที ความร่วมมือ
สร้างความไว้วางใจ
หากมีการยอมรับ จะเข้าสู่ขั้นตอนที่ 3 ได้
ขั้นตอนที่ 3 การเข้าใจปัญหา สาเหตุ ความต้องการในการแก้ไขปัญหา'
ใช้ทักษะการหาข้อมูลโดยการถาม
ใช้ทักษะทวนข้อความ สะท้อนความรู้สึก สรุปประเด็น
เงียบเพื่อรับฟัง
การถามเปิดเพื่อสะท้อนปัญหา
วัตถุประสงค์
เพื่อทำความเข้าใจปัญหาอย่างแท้จริง
วิเคราะห์สาเหตุของปัญหา
เชื่อมโยงไปสู่ความต้องการแก้ปัญหา
ให้ผู้รับคำปรึกษารับรู้ตนเอง เข้าใจตรเองมากขึ้น
ข้อดี/ข้อเสีย
ข้อดี
เข้าใจปัญหา
พร้อมแก้ปัญหาต่อไป
สัมพันธภาพที่ดีต่อกัน
แก้ไขปัญหาได้สอดคล้อง
หากไม่ถูกวิธี
เสียเวลากับการหาข้อมูล
เสียเวลา นอกประเด็นนานเกินไป
หากใช้ทักษะมากเกินไป อาจเปลี่ยนระเด็นไปตามคำถาม
ยากลำบาก หากไม่ให้ความร่วมมือ
ขึ้นอยู่กับข้อมูลที่ได้มา ควรคำนึงถึงข้อจำกัดข้อมูล
องค์ประกอบของการสำรวจปัญหา
ปัญหา : สำรวจปัญหาของผู้รับบริการแล้วแยกแยะประเภท
สาเหตุของปัญหา
แก้สาเหตุปัญหาถาวร
แก้ไขปัญหาครั้งคราว
ความต้องการ : ให้ผู้รับทราบความต้องการที่แท้จริง
ใช้ทักษะการถาม
ทักษะการทวนความ
วิเคราะะห์ว่าอะไรคือพฤติกรรม
ใช้ทักษะการสรุป
เกณฑ์การประเมิน
ผู้รับสามารถบอกปัญหาได้
ผู้รับมีท่าทีผ่อนคลาย
มีแนวทางที่จะจัดการปัญหา
ขั้นตอนที่ 4 การวางแผนแก้ไขปัญหา ' -.
ให้เนื้อหาที่เตรียมไว้โดยไม่สนใจว่าผู้รับคาปรึกษามีพื้นฐานมาอย่างไร ขาดความรู้ เจตคติ ทักษะอะไรบ้าง และไม่คานึงถึงศักยภาพที่มีอยู่ในตัวผู้รับคำปรึกษามาก่อน
วัตถุประสงค์
วางแผนแก้ไขปัญหาตามความต้องการ
วางแผนแก้ไขปัญหาตามศักยภาพ
วางแผนการให้คำปรึกษาให้สอดคล้องความเป็นไปได้
ให้ผู้รับมีส่วนร่วมในการรับผิดชอบปัญหาตนเอง
ข้อดี/ข้อเสีย
แก้ไขได้ตรงตามความต้องการ หากร่วมมือดี
แก้ไขสาเหตุได้อย่างถาวร
เแก้ไขได้ง่ายและเป็นจริงตามศักยภาพ
ผู้รับมีความภูมิใจ มีส่วนร่วมในการรับผิดชอบ
หากพร้อม เสามารถช่วยเหลือได้ทันที
อุปสรรค์
ค้นหาศักยภาพผู้รับไม่พบ
ไม่คุ้นเคยกับการรับผิดชอบแก้ไขด้วยตนเอง
ผู้ให้คำปรึกษาไม่มีประสบการณ์
องค์ประกอบ
การลำดับความสำคัญของปัญหา
ความต้องการ
ความเป็นไปได้
ความรุนแรงและขอบเขต
การค้นหาศักยภาพ
ความรู้
เจตคติ
ทักษะ
การช่วยเหลือ
ทักษะการให้กำลังใจ
การสะท้อนความรู้สึก
การสำรวจศักยภาพ
การให้กำลังใจ
ทักษะการพิจารณาทางเลือก
การพัฒนาทักษะ
อปก.พื้นฐานที่จะช่วยให้ประสบผลสำเร็จ
แรงจูงใจ
ศักยภาพ
การสนับสนุนทางสังคม
ขั้นตอนที่ 5 การยุติให้คำปรึกษา'
วัตถุประสงค์
สรุปสิ่งที่จะนำไปปฏิบัติแก้ปัญหา
เตรียมตัวเพื่อหยุดบริการ
ยอมรับการสิ้นสุดบริการอย่างสงบ
ป้องกันผยเสียที่อาจเกิดขึ้นเหมือหยุดโดยกระทันหัน
ผลดี/ผลเสีย
ผลดี
เป็นที่ยอมรับของผู้รับ
ไม่ให้เกิดความรู้สึกสงสัย
สิ้นสุดบริการเป็นไปด้วยความเรียบร้อย
เปิดโอกาสให้ผู้รับมีอิสระในการเลือกใช้บริการซ้ำ
ข้อพึงระวัง
การยุติต้องใช้เวลาเตรียมตัวมาก
เกิดความผูกพันธ์กัน
ขั้นตอน แบ่ง 2 ประเภท
1.ยุติในแต่ละครั้ง
สรุปประเด็น สาคัญ ๆ ของการพูดคุย และแนวทางที่ จะนากลับไปปฏิบัติ แล้วนัดพบกันใหม่ หรืออาจให้ ผู้รับคาปรึกษาเป็นผู้สรุปเอง เพื่อทบทวนความเข้าใจ
2.ยุติในแต่ละราย
สามารถเผชิญและแก้ไขปัญหาได้ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและดารงชีวิตต่อไป ได้อย่าง ปกติสุข
องค์ประกอบ ของการยุติการให้คำปรึษา :
1.การรอให้อารมณ์หรือความสงสัยสงบ
2.การสรุปการให้บริการ
3.การเปิดโอกาสให้ถามปัญหารีบด่วน
4.การให้การบ้านและนัดหมาย
5.การส่งต่อ