Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Pathophysiology of Gastrointestinal system, นางสาวปวีณา หมื่อโป เลขที่ 51…

- - - - กล้ามเนือหน้าท้องและกระบังลมหดตัว หูรูดกระเพาะอาหารและกระเพาะอาหารส่วน Fundus คลายตัว กระเพาะอาหารส่วน Pylorus
        บีบตัว Soft palate หดตัวไม่ให้อาหารออกทางจมูก Epiglottis ปิดกล่องเสียง
    - - Central vomiting
        
        Cortex and limbic system เครียด กลิ่นเหม็นๆ มโนภาพที่ท้าให้อยากอาเจียน
        
        Chemoreceptor trigger Medulla oblongata
        
        Vestibular system เมารถเมาเรือ Vestibular disease
      - Peripheral vomiting
        
        กระตุ้นจากโรคของระบบทางเดินอาหารต่างๆ
  - - - Osmotic diarrhea เกิดจากความผิดปกติของการย่อย Lactasedeficiency ซึ่งไม่สามารถย่อยสารใดๆ ก็ตามที่สามารถดึงน้ำเข้าหาตัวได้
      - Motility induced diarrhea
        
        Decrease motility ล้าไส้เคลื่อนตัวขับอุจจาระช้าเกินไป ท้าให้เกิดแบคทีเรียเจริญเติบโตในส้าไส้มากเกินไป และมีอาการถ่ายเหลวได้
        
        Increase motility ล้าไส้เคลื่อนตัวมากเกินไป อาหารเคลื่อนผ่านล้าไส้อย่างรวดเร็ว อุจจาระถูกดูดซับน ้าได้ไม่ทัน เกิดอาการถ่ายเหลว
      - Secretory diarrhea มักจะถ่ายเหลวออกมาปริมาณมาก ๆ และต่อเนื่องตลอดเวลาสาเหตุ V. cholera , E. coli, C. difficile
      - Decrease surface diarrhea
        
        เกิดจากกลไก Osmotic + Motility ร่วมกัน
        
        เชื้อที่พบบ่อยคือ Rotavirus ที่เป็นสาเหตุของอาการท้องเสียงในเด็ก
      - Exudative diarrhea
        
        มีการลุกล้ำของเชื้อแบคทีเรียเข้าสู่ผนังล้าไส้ส่วนใน ตรวจอุจจาระมักพบ WBC สาเหตุ Shigella Salmanella EHEC
  - - - Visceral pain
        
        เป็นลักษณะของอาการปวดของ Visceral peritoneum ทุกอวัยวะในช่องท้อง
        
        จะแสดงอาการปวดบริเวณ Midline บอกต้าแหน่งชัดเจนไม่ได้ กดเจ็บไม่ชัดเจน
      - Parietal pain
        
        เป็นอาการปวดของ Parietal peritoneum ที่หุ้มผนังช่องท้อง
        
        สามารถระบุต้าแหน่งปวดได้ชัดเจน ลักษณะอาการปวดจะเป็นแบบ Sharp pain
      - Refer pain
        
        เป็นอาการปวดต่ำแหน่งที่ไกลจากอวัยวะนั้นนๆ
        
        เกิดจากการที่มีการใช้ Central pathway ร่วมกันของ Afferent neuron
        
        Afferent neuron ตอนเป็น Embryo มันจะอยู่ใกล้ๆ กัน แต่พอมีการ Development ของอวัยวะต่างๆ ทำให้ Afferent neuron บางส่วนไปอยู่อีกที่หนึ่ง
    - - สาเหตุทางด้านศัลยกรรม(Surgical condition)
      - สาเหตุทางด้านอายุรกรรม(Medical condition)
      - สาเหตุทางด้านนรีเวชกรรม(Gynecologic condition)
  - - - UGIH
        
        อาการวิทยา
        
        อาเจียนเป็นเลือดสด อาเจียนเป็นสีน้ำตาล(Coffee ground) ถ่ายดำ(Melena) ถ่ายเป็นเลือดสด
        
        สาเหตุของ
        
        Peptic ulcer bleeding 45% ,Esophageal varices 20% ,Gastritis 20% Mallory-Weiss syndrome 10% Uncommon cause 5%
        
        โรค
        
        Peptic ulcer bleeding คือภาวะเลือดออกจากการมีแผล(Erosion)ที่บริเวณ Stomach หรือ Duodenum
        สาเหตุที่ส้าคัญอย่างหนึ่งคือ เชื้อแบคทีเรีย H.pylori รักษาพิเศษโดยการให้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วย H.pylori eradication
        
        Gastritis คือการอักเสบของกระเพาะอาหาร ก็ท้าให้เกิดจุดเลือดออกเล็กๆกระจายทั่วทั่งกระเพาะอาหาร สาเหตุ : NSAID used, Alcohol, Steroid,Chemical burn
        
        Esophageal varices bleeding พบในผู้ป่วยที่มีภาวะ Portal hypertension จากสาเหตุ โดยเฉพาะ Livercirrhosis ก็จะเกิดเส้นเลือดดำที่หลอดอาหารโป่งพอง
        
        Mallory-Weiss syndrome เกิดจากภาวะหลอดอาหารฉีกขาดและเลือดออก ประวัติที่พบบ่อยคือ อาเจียนมาก จากนั้นมี
        อาเจียนเป็นเลือดตามมา
        
        Gastric cancer คือภาวการณ์เจริญเติบโตของเซลล์เยื่อบุผิวกระเพาะอาหาร (Dysplasia) สาเหตุมักเริ่มมาจากการเป็นๆหายของแผล การติดเชื้อ H.pylori ไม่มีอาการของโรคที่จ้าเพาะเจาะจง
      - LGIH
        
        อาการวิทยา ถ่ายเป็นเลือด(Hematochezia) •ลักษณะอุจจาระเป็นเลือดในแบบต่างๆสามารถอธิบายต้าแหน่งของเลือดที่ออกได้
        
        สาเหตุ
        
        Diverticular disease พบบ่อยที่สุด มักพบในผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 70 ปี พบที่ตำแหน่ง Sigmoid colon ที่มีการใช้แรงบีบอุจจาระมาเป็นเวลานานกล้ามเนื้ออ่อนแอ่เกิดเป็นกระเปาะ (Diverticulosis)
        
        Inflammatory bowel disease คือกลุ่มอาการอักเสบของระบบทางเดินอาหาร แบ่งเป็น 2 ชนิด Ulcerative colitis จะเกิดเฉพาะ Colon เท่านั้น Crohn’s disease เกิดได้ทั่วทั้งทางเดินอาหาร สาเหตุเกิดจากพันธุกรรม และสิ่งแวดล้อม มักมาด้วยอาการถ่ายเป็นมูกเลือด มีไข้ปวดท้องร่วมด้วย
        
        Colon cancer คือโรคที่เซลล์เยื่อบุผิวล้าไส้ใหญ่เจริญเติบโตอย่างผิดปกติ เกิดเป็นเนื้ออร้ายลุกลามอวัยวะข้างเคียง มักมาด้วยอาการอุจจาระลำเล็กลง หรือถ่ายเป็นเลือดในลักษณะต่างๆได้
        
        Hemorrhoid เป็นการโป่งพองของเส้นเลือดที่ทวาร ท้าให้เกิดก้อนภายในและภายนอกทวาร ซึ่งสามารถแตกและเกิดอาการถ่ายเป็นเลือดได้ ปัจจัยคือ อุปนิสัยการขับถ่ายที่ไม่ปกติ นั่งอุจจาระนานท้องผูกบ่อยๆ
        
        Anal fissure คือแผลบริเวณทวารที่เกิดจากการถูกอุจจาระแข็งดึงถ่างทวารจนเกิดแผล ผู้ป่วยจะมีอาการถ่ายเป็นเลือด และปวดทวารลักษณะเหมือนมีดบาด อุจจาระเคลื่อนผ่านแผล
      - จุดแบ่งระหว่าง UGIH และ LGIH
        
        Ligament of Treitz ซึ่งอยู่ที่ 2/3 ของ Duodenum อาการจะแตกต่างกันและการรักษาก็แตกต่างกัน
  - - - Slow colon transit
        
        Opiate (Tramadol, Morphine)
      - Defecatory problem
        
        Colon cancer
      - Psychiatry
- - - - คือภาวะที่กรดจากกระเพาะอาหารสามารถไหลย้อนเข้าสู่หลอดอาหาร และเกิดการระคายเคืองหลอดอาหารได้
      - เกิดจากภาวะใดก็ตามที่ทำให้ Loweresophageal sphincter เกิดการคลายตัว
      - อาการคือ จุกเสียดแน่นลิ้นปี่ หรืออก มีอาการเรอเปรี้ยว ขมคอ
      - ภาวะแทรกซ้อนคือ หลอดอาหารอักเสบ (Esophagitis) มะเร็งหลอกอาหาร (CA esophagus)
      - ปัจจัยที่ทำให้เกิดกรดไหลย้อน
        
        อ้วน BMI เกิน
        
        รับประทานอาหารรสจัด
        
        ดื่มกาแฟ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
        
        อุปนิสัยกินแล้วนอน
        
        สูบบุหรี่
  - - - Small bowel obstruction
        
        คือภาวะอุดตันของทางเดินอาหารส่วนล้าไส้เล็ก
        
        สาเหตุ
        
        Malignant tumor
        
        Hernia
        
        Post-operative adhesion 60%**ผู้ป่วยจะมี
        ประวัติเคยได้รับการผ่าตัดช่องท้องมาก่อนเสมอ
        
        Volvulus
        
        Inflammatory bowel disease
        
        อาการ
        
        คลื่นใส้อาเจียน
        
        ไม่ถ่ายไม่ผายลม
        
        ปวดบิดท้อง
        
        มีไข้ในกรณีที่มีภาวะแทรกซ้อน
      - Large bower obstruction
        
        เป็นภาวะอุดตันของทางเดินอาหารส่วนล้าไส้ใหญ่
        
        มักพบในคนสูงอายุสาเหตุที่พบบ่อยคือ Colon cancer
        ส่วนในเด็กมักเกิดจาก Sigmoid volvulus
        
        อาการมักจะมาด้วย ไม่ถ่ายไม่ผายลม ท้องบวมโต อาเจียนบางครั้งจะอาเจียนเป็นอุจจาระ
    - - Pyloric stenosis
        
        ทำให้กระเพาะอาหารส่วน Pylorus เริ่มเกิดการอุดตันช้าๆ
        
        ผู้ป่วยมักมีอาการ อาเจียนหลังทานอาหารภายใน 1ชั่วโมง
        
        สาเหตุมักเกิดจาก Peptic ulcer disease เรื้อรังที่
        ก่อให้เกิดแผลเป็นและพังผืด (Scar and fibrosis)
        
        คือภาวะอุดตันของทางเดินอาหารบริเวณกระเพาะ
        อาหารส่วน Pylorus
  - - - Esophageal dysphagia
        
        พยาธิสภาพอยู่บริเวณหลอด อาหารตั้งแต่หูรูดหลอดอาหารส่วนบนจนไปถึงกระเพาะอาหารส่วน Cardia
        
        โรคที่พบบ่อยคือ CA esophagus พบในผู้ป่วยสูงอายุ มาด้วยอาการกลืนล้าบากแบบค่อยเป็นค่อยๆเป็นค่อยไป ตั้งแต่อาหารแข็ง อาหารอ่อน อาหารเหลว สุดท้ายก็กลืนน้ำลำบาก มีน้ำหนักลดลงมาก
        
        อีกภาวะที่มักพบได้ คือ Dysphagia ที่เกิดจาก GERD
      - Functional dysphagia
        
        เกิดจาก Lower esophageal sphincter ไม่สามารถคลายตัวได้ ทำให้อาหารและน้ำไม่สามารถไหลลงสู่กระเพาะอาหารได้เลย
        
        อาการมักจะไม่สามารถกลืนอาหารและน ้าได้เลยอย่างเฉียบพลัน
      - Oropharyngeal dysphagia
        
        พยาธิสภาพอยู่บริเวณช่องคอ และกล้ามเนื้อการกลืน จนถึงหูรูดหลอดอาหารส่วนบน
        
        สาเหตุที่พบบ่อยได้แก่ Stroke โรคกล้ามเนื ออ่อนแรงชนิดต่างๆ และยาบางชนิด
- - - - เป็นระบบการรับเลือดด้าจากทางเดินอาหารที่มี สารอาหารและสารพิษบางอย่าง ให้เข้ากระบวนการก้าจัดสารพิษที่ตับ ก่อนเข้าสู่ระบบไหลเวียนของร่างกาย
    - - คือภาวะที่เลือดในระบบ Hepatic portal system มีแรงดันที่สูงขึ้นจากสาเหตุต่างๆที่ขวางกั้นทางเดินของ Portal system
      - ผลลัพธ์
        
        เกิดเส้นเลือดด้าที่ท้องขยายตัว
        
        เกิดเส้นเลือดที่หลอดอาหารโป่ง
        
        Hepatosplenomegaly
        
        Ascites)
    - - คือภาวะเนื้อตับได้รับความเสียหายอย่างถาวรมี
      - ผลของตับแข็ง
        
        สร้างอาหารสะสม และโปรตีน Albumin น้อยลง
        
        สร้างน้ำย่อยมาย่อยไขมันได้ลดลง
        
        สร้าง Coagulation factor ได้ลดลง
        
        ก้าจัดสารพิษจากทางเดินอาหารได้น้อยลง
      - อาการแสดง
        
        Spider navi
        
        Gynecomastia and testis atrophy
        
        Ascites
        
        Caput medusa
        
        Jaundice
        
        UGIH จาก Bleeding esophageal varices
        
        Ecchymosis จาก Coagulopathy
  - - - Hepatocellular jaundice
        
        เกิดจากสาเหตุที่ตัวตับเอง มักมีค่า Direct bilirubin สูง, AST และ ALT สูง
        
        เช่น Viral hepatitis, Live cirrhosis, Drug induced hepatitis
      - Cholestasis jaundice
        
        เกิดจากการอุดตันของทางเดินน ้าดีจากสาเหตุต่างๆ เช่น Common bile duct stone, CA pancreasหรือ Cholangiocarcinoma เป็นต้น
        
        มักมีค่า Direct bilirubin สูง ALP สูง
      - Prehepatic jaundice
        
        มักเป็นโรคที่เกิดจากการสลายของ RBC มากเกินไป
        
        Indirect bilirubin สูง, Liver enzyme ปกติ