Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 3, นางสาวภัชราภรณ์ หนูรอด ชั้นปี2 รุ่นที่ 37 เลขที่ 65…

- - - - นำใบมาขยี้ๆ จะมีกลิ่นน้ำมันหอมระเหยออกมา วางไว้ใกล้ ๆ ตัว
    - - นำหัวขมิ้นแห้ง 0.5 กรัม แล้วหมักในน้ำ 2 ลิตร หมักไว้ 1 คืนแล้วฉีดพ่น
    - - นำใบและต้นประมาณ 4 - 5 ต้นมาทุบ จะมีกลิ่นน้ำมันหอมระเหยออกมาวางไว้ใกล้ ๆ ตัว หรือใช้น้ำมันตะไคร้หอมฉีดพ่น
    - - นำใบสดหรือผิวมะกรูดมาบีบให้ได้กลิ่นน้ำมันหอมระเหย
    - - เมื่อนำดอกแห้งเข้าโรงสกัดจะได้สารจากธรรมชาติ เรียกว่า “ไพรีทรินส์” ที่ออกฤทธิ์ดูดซึม ทำลายระบบประสาทของแมลง
      - ไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม และสัตว์เลือดอุ่น ไม่มีการตกค้างในร่างกาย และสามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติด้วยแสงแดดและความร้อน
  - - - นำใบและกิ่งก้านมาวางคลุมกระสอบข้าวสาร
    - - นำใบสัก 2 - 3 ใบ ใส่ลงไปในถังข้าวสาร
    - - นำดอกกานพลูใส่ลงไปในถังข้าวสาร
    - - นำไปใส่ในผ้าขาวบางแล้วผูกปากให้มิด
    - - ใช้ 1 กำมือใส่ในผ้าขาวบาง แล้วใส่ไว้ในถังข้าวสาร
    - - ฉีกใบออกเป็น 2 ส่วน แล้วใส่ลงไปในถังข้าวสาร
  - - - นำน้ำหน่อไม้ดองไปราดบริเวณรังมด ฝูงมดที่อยู่ในรังก็จะพากันอพยพย้ายออกไป ต้องระวังเรื่องของกลิ่น ไม่ควรราดใกล้บริเวณบ้านหรือในห้องนอน
    - - 1 ขีด ผสมน้ำาเปล่า 1 ลิตร คนให้เข้ากันแล้วปิดฝาทิ้งไว้ 1 คืน จากนั้นวันถัดมานำน้ำที่ผสมแล้วมากรอง นำน้ำที่กรองได้ประมาณครึ่งขันละลายกับสบู่ ผสมให้เข้ากัน แล้วนำไปฉีดพ่นให้ทั่วบริเวณที่มีมดอาศัยอยู่
    - - นำขมิ้นสดมาบดให้ละเอียดและเติมน้ำมันก๊าดผสมลงไป คนส่วนผสมให้เข้ากัน และนำไปเทบริเวณรังมดหรือพื้นที่ที่มีมดเดินผ่าน
    - - ใช้อย่างละ 1 ส่วน นำมาปั่นให้ละเอียด ผสมน้ำเปล่า คนให้เข้ากันและนำมากรองใช้แต่น้ำ จากนั้นนำน้ำที่ได้ไปฉีดพ่นบริเวณที่มีมดหรือรังมด
  - - - นำข่า ตะไคร้ และกระเทียมในปริมาณเท่าๆ กัน(รวมกันประมาณ 2 กก.) มาสับให้ละเอียดผสมกับเหล้าขาว 1 ขวด,น้ำส้มสายชู 1 ขวด,น้ำเปล่า 20 ลิตร ปิดฝาให้สนิทแล้วปล่อยทิ้งไว้ 1 สัปดาห์ นำไปฉีดพ่น
    - - นำใบขี้เหล็กประมาณ 5 กรัม มาบด ตำ หรือปั่นให้ละเอียด จากนั้นก็ใส่น้ำลงไปประมาณ 20 ml. กรองเอาน้ำใส่ในขวดสเปรย์ เสร็จแล้วนำไปฉีดตามบริเวณที่ปลวกอยู่ โดยทำซ้ำประมาณ 3 -5 วัน
    - - ตวงน้ำส้มสายชูประมาณครึ่งถ้วย แล้วใช้มะนาวประมาณ 2 ซีก บีบน้ำมะนาวลงไป จากนั้นก็หยดน้ำมันหอมระเหยส้มลงไปเล็กน้อย นำไปฉีดพ่น
    - - ผสมน้ำอุ่นกับเกลือเข้าด้วยกันในอัตราส่วน 1:1 คนจนเกลือละลายเข้ากับน้ำ เทใส่ในขวดสเปรย์ นำไปฉีดพ่นบริเวณที่มีปลวกอยู่ เมื่อปลวกกินน้ำเกลือเข้าไป ก็จะเกิดภาวะขาดน้ำและค่อย ๆ ตายไปในที่สุด
  - - - มาถูๆ บี้ๆ ให้น้ำในเปลือกออกมา นำไปวางไว้บริเวณที่แมงมุมอยู่
    - - ผสมน้ำกับน้ำมันหอมระเหยเปปเปอร์มินต์หรือนน้ำมันตะไคร้หอม แล้วนำไปฉีดพ่นให้รอบบ้าน
    - - ผสมเกลือประมาณ 28 กรัม กับน้ำ 3.79 ลิตร ใส่ในขวดสเปรย์ แล้วนำไปฉีดตามใยแมงมุมรวมทั้งตัวแมงมุมเพื่อไล่มันออกไป
    - - นำเกาลัดมาเจาะรูบริเวณเปลือก นำไปวางตามจุดต่าง ๆ ในบ้าน
  - - - วางไว้ตามจุดที่เจ้าแมลงสาบชอบออกมาหากิน ให้วางเอาไว้จนกว่ามันจะหนีไป
    - - นำกานพลูใส่ถุงผ้าบาง ๆ แล้วไปวางในจุดที่พบว่ามีแมลงสาบชอบออกมาเดิน หรือใช้น้ำมันกานพลูหยดใส่เศษผ้าผืนเล็กๆ นำไปวางตามจุดที่คิดว่ามีแมลงสาบ
    - - ผสมพริกไทยป่น 2 ช้อนโต๊ะ กับน้ำสะอาด ¼ ถ้วยตวง คนให้เข้ากัน แล้วเทใส่กระบอกสเปรย์นำไปฉีดพ่นตามจุดที่เคยเห็นว่ามีแมลงสาบ
      - ใช้พริกไทยเม็ดประมาณ 6-7 เม็ด วางตามจุดต่าง ๆ ที่แมลงสาบชอบมาหรือใช้พริกไทยเม็ดใส่ถุงผ้าโปร่งเล็ก ๆ แล้วนำไปวาง
  - - - นำเปลือกส้มไปตากแดด นำมาเผาให้เกิดควันนอกจากจะช่วยไล่แมลงวันได้แล้วยังช่วยลดกลิ่นอับภายในบ้านได้อีกทางหนึ่ง
    - - นำน้ำส้มสายชูมาผสมกับน้ำ โดยให้สัดส่วนของน้ำส้มสายชูมากกว่าน้ำ จากนั้นนำไปใส่กระบอกฉีดพ่นบริเวณที่มีแมลงวัน
    - - ปอกกระเทียมแล้วนำไปใส่หม้อต้มน้ำให้เดือด จากนั้นนำไม้เล็ก ๆ มาแช่ลงไปในน้ำกระเทียมที่ต้มเดือดแล้ว แช่ทิ้งไว้จนกลิ่นติดไม้
    - - นำเอาผักสดกลิ่นฉุน เช่น ต้นหอม กระเทียม หอมแดง หอมใหญ่ หั่นเป็นชิ้นให้กลิ่นออกมา แล้วนำไปวางไว้บริเวณที่แมลงวันชอบมาตอม
    - - ใช้น้ำมันตะไคร้หอมฉีดพ่น กลิ่นหอมปนฉุนของตะไคร้หอม จะช่วยไล่แมลงวันและยุงได้ในคราวเดียวกันเลย
  - - - นำกาบมะพร้าวกับเครือกระทกรกที่ตากแห้งแล้วมามัดจุดไฟให้เกิดควัน แมลงหวี่จะหนีไป ไม่กลับมาอีก
    - - เพียงนำก้านของใบหางนกยูงมาใส่ไว้บนแจกันบนโต๊ะทำงาน หรือบริเวณที่แมลงหวี่มารบกวน
    - - เด็ดดอกดาวเรืองมาแช่ในน้ำ ทิ้งไว้ 1 คืน จากนั้นก็เอาน้ำที่ได้มารดบริเวณที่มีแมลงหวี่
    - - นำน้ำมันตะไคร้สกัดเข้มข้นประมาณ 8 - 10 หยดมาผสมกับน ้าสะอาด 1/4 ถ้วยตวงหลังจากนั้นเทใส่ขวดสเปรย์ แล้วนำไปฉีดบริเวณต่าง ๆ ในบ้าน
  - - - ใช้เมล็ด ผลดิบ ใบสด หรือเนื้อในเมล็ด ตำละเอียด ผสมน้ำ กรองเอาน้ำใช้ฉีดพ่น
    - - นำเมล็ดสะเดา 1 กิโลกรัม บดให้ละเอียด ห่อผ้าแช่น้ำ 1 ปี๊บ แช่ทิ้งไว้ 1 คืน ก่อนใช้ผสมน ้าสบู่ 1 ช้อนโต๊ะ นำไปฉีดพ่นทุก 7 วัน ในตอนเย็น
    - - ใช้ใบตากแห้งมาต้ม กรองเอาน้ำฉีดพ่นแปลงผัก
  - - - มีฤทธิ์ลดแรงตึงผิวทำให้ขี้ผึ้งที่เพลี้ยแป้งสร้างคลุม ตัวเสียไป และหายใจไม่ได้โดยใช้
        อัตราส่วนน้ำยาล้างจาน 3 ช้อนโต๊ะต่อน ้า 20 ลิตร หากได้ผลก็จะเห็นเพลี้ยแป้งฝ่อแห้งไป
    - - ตำละเอียด 1 - 2 ช้อนชา น้ำยาล้างจาน 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียมและหอมแดงสดอย่างละ 1 หัวใหญ่ นำไปปั่น
        โดยผสมน้ำบ้างเพื่อให้เข้ากัน แล้วเติมน้ำอีก 2 ลิตร หมักทิ้งไว้ 1 คืนจากนั้นนำมากรองก่อนนไปใช้งาน
  - - - ตัดรากหางไหลแดง(โล่ติ๊น) ยาวประมาณ 2-6 เซนติเมตร จำนวน 500 กรัม ทุบแล้วแช่น้ำ 3-4 ปี๊บ ผสมสบู่ กรองเอาน้ำฉีดพ่นแปลงผัก
    - - ใช้ใบและต้นจำนวน 1 กิโลกรัม ผสมน้ำ 2 ลิตร ต้ม 1 ชั่วโมง หรือแช่น้ำ 1 คืน ผสมด้วยสบู่ 1 ก้อน กรองเอาน้ำยา แล้วผสมน้ำอีก 3 ปี๊บนำไปฉีดพ่นแปลงผัก 3 - 4 ครั้งต่อวัน
    - - ใช้เนื้อในเมล็ดสะเดา ½ - 1 กิโลกรัม บดแช่น้ำ 1 ปี๊บ ทิ้งไว้ 1 คืน กรองเอาน้ำฉีดพ่นแปลงผัก
    - - นำใบสดหรือแห้ง 400 กรัม ตำละเอียด ผสมน้ำ 3 ลิตร ต้มนาน 10 นาที ตั้งไว้ให้เย็นกรองเอาน้ำฉีดพ่นแปลงผัก
  - - - ใช้ใบตำให้ละเอียด แล้วกรองส่วนของน้ำคั้น ผสมน้ำมันพืชในสัดส่วน 1:1 ชโลมเส้นผมทิ้งไว้ 2 ชั่วโมง แล้วสระล้างออก
    - - ใช้รากตำให้ละเอียด ผสมน้ำมันพืชชโลมผม
    - - ใช้เมล็ด ผลดิบ ใบสด หรือเนื้อในเมล็ด ตำละเอียดผสมน้ำ กรองเอาน้ำชโลมผม
    - - ใช้เมล็ดตำผสมน้ำชโลมผม
  - - - ใช้มะคำดีควาย 500 กรัม ทุบให้แตก แล้วใส่น้ำลงไปผสม คนให้เกิดฟอง ปล่อยทิ้งไว้ 10 ชั่วโมง จากนั้นนำใบชามาแช่น้ำเพื่อให้ได้สารแทนนิน
        ปล่อยทิ้งไว้ 1 วัน นำน้ำมะคำดีควายและน้ำจากใบชามาผสมกัน กรองเอาแต่น้ำมาใช้ นำไปฉีดบริเวณที่มีเห็บหมัด หรือนำไปผสมน้ำอาบให้สุนัข
    - - นำมะขามเปียกมาต้มกับน้ำเปล่าให้เดือดแล้วปล่อยทิ้งไว้ให้เย็น จากนั้นนำน้ำมาใส่ขวดสเปรย์ นำไปฉีดบริเวณที่มีเห็บ หมัด
    - - ใช้เมล็ดน้อยหน่าประมาณ 1 ทัพพี นำมาตำให้ละเอียด แล้วนำไปผสมกับแอลกอฮอล์ 1 ลิตร
        เขย่าให้เข้ากัน ปล่อยทิ้งไว้ 24 ชั่วโมง แล้วนำไปใช้ฉีดพ่นตามตัวสุนัขหรือบริเวณที่อยู่อาศัยของสุนัข
    - - ใช้ใบสะเดา 500 กรัม นำมาปั่นหรือตำให้ละเอียด และนำไปผสมกับน ้าเปล่า 5 ลิตร กรองนำมาใช้แต่น้ำ นำไปทาตามตัวสุนัข หรือผสมน้ำอาบ
    - - นำไพลสดมาตำหรือบดให้ละเอียด แล้วนำทั้งเนื้อและน้ำที่ได้ไปใช้ชโลมบนตัวสุนัข หากเข้มข้นไปสามารถนำไปผสมน้ำ เพื่อให้
        เจือจางได้ สูตรนี้นอกจากจะช่วยดูแลในเรื่องของเห็บ หมัด แล้ว ยังช่วยกำจัดกลิ่นตัวและลดการอักเสบของผิวหนังสุนัขได้อีกด้วย
    - - นำเมล็ดมันแกว 20 -30 เมล็ด มาบดให้ละเอียดเป็นผง เติมน้ำเปล่า 2 เท่าของน้ำหนักผงเมล็ดมันแกว จากนั้นนำไปต้ม 20 นาที เมื่อน้ำลดลง
        เติมน้ำให้ได้ปริมาตรเท่าเดิม ทิ้งไว้ให้เย็นแล้วนำมากรอง แช่ไว้ในตู้เย็น 20 วันหากต้องการใช้ก็นำหัวเชื้อมาผสมกับน้ำสะอาดในอัตราส่วน 5:1
        (น้ำสะอาด : หัวเชื้อ) นำมาฉีดพ่นหรือผสมอาบน้ำให้สุนัขสัปดาห์ละ 1 -2 ครั้ง จะช่วยป้องกันเห็บตัวแก่ไม่ให้ออกไข่ขยายพันธุ์เพิ่ม
  - - - นำใบพลูสด 4 ขีด มานึ่งให้สุกแล้วนำมาบดหรือโขลกให้ละเอียดจากนั้นนำข่าสด 3 ขีดและกระเทียม 2 ขีด ใส่ลงไปในครก ตำรวมให้เข้ากัน ส่วนเกลือ 1 ขีดให้นำไปผสมน้ำ
        แล้วต้ม เมื่อเกลือละลายแล้วให้นำน้ำเกลือมาผสมกับส่วนผสมทั้งหมด คลุกให้เข้ากัน ตักใส่ภาชนะที่ไม่ได้ใช้แล้ว นำไปวางตามจุดที่คาดว่าเป็นแหล่งชุกชุมของหนู
    - - นำน้ำมันสะระแหน่มาหยดใส่ก้อนสำสีให้พอมีกลิ่นฉุนๆ นำไปวางตามจุดที่หนูซ่อนตัวอยู่ หรือใช้วิธีปลูกต้นสะระแหน่ไว้ที่บ้านเลย
    - - ใช้น้ำมันสะระแหน่ 9 ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำมันระกำ 1 ช้อนโต๊ะใส่ในภาชนะ นำวางไว้ตามพื้นที่ที่หนูมักจะเดินผ่าน
    - - นำผลมะกรูดสดมาผ่าครึ่ง วางไว้ตามจุดที่หนูชอบอยู่
    - - ตัดกิ่งยี่โถมาตากแห้งไว้ แล้วมัดรวมกัน วางไว้บริเวณที่มีหนู แต่ต้องเปลี่ยนไม้ยี่โถทุก 3 เดือน เพราะกลิ่นจะจางลง
  - - - นำใบสาบเสือและใบน้อยหน่าสับละเอียด อย่างละ 1 ส่วนผสมกันห่อด้วยผ้าขาวบางมัดให้แน่น แล้วนำไปวางบริเวณที่มีจิ้งจก หรือนำใบสาบเสือหั่นละเอียดคั้นเอาแต่น้ำ
- - - - เด็กอายุต่ำกว่า 10 ปี
      - สตรีมีครรภ์ หรือหลังคลอดใหม่ๆ
      - ผู้ป่วยมีไข้
      - ผู้ป่วยโรคอื่นๆ
    - - ควรใช้ผลมะเกลือสดสีเขียว เพราะผลแก่สีดำจะมีพิษ รับประทานไม่ได้
      - เมื่อนำผลสดมาคั้นน้ำแล้วให้รับประทานโดยทันที ห้ามทิ้งไว้นาน เพราะจะเกิดพิษ
      - 3.ห้ามปั่นกับน้ำปูนใส เพราะจะทำให้สารสำคัญสลายและได้สารกลุ่มฟีโนลิก ซึ่งดูดซึมได้ดีและอาจทำให้ตาบอดได้ เพราะมะเกลือเป็นสารแนพธาลีนชนิดหนึ่ง ซึ่งอาจมีผลให้ประสาทตาอักเสบ และหากได้รับสารนี้นานๆ ก็อาจทำให้ตาบอดได้
      - อย่าใช้มะเกลือมากเกินขนาด เพราะอาจมีอาการผิดปกติเกิดขึ้นกับร่างกาย
    - - คลื่นไส้ อาเจียน
      - ท้องเสีย
      - วิงเวียน
      - ปวดท้อง
      - ปวดศีรษะ
      - หากมีอาการตามัว ให้รีบพบแพทย์ทันที
- - - - ตัวอย่างพืช : กระดาด, บุก, บอนสี, บอน, เผือก, พลูฉีก, สาวน้อยประแป้ง/อ้ายใบ้, ว่านหมื่นปี
      - การรักษา : ล้างปาก ทานยาลดกรดครั้งละ 2 ช้อนโต๊ะ/ทุก 2 ชม. หรือใช้สมุนไพรมีฤทธิ์เป็นกรด
    - - พืชในสกุลพลับพลึง
      - การรักษา : ไม่ควรกระตุ้นผู้ป่วยให้อาเจียน ควรล้างท้อง และใช้ถ่าน(activated charcoal)
        ในการดูดพิษแอลคาลอยด์ และควรให้เกลือแร่ป้องกันการสูญเสียน้ำและแร่ธาตุ
    - - ตัวอย่างพืช : มะเนียงน้ำ ,เทียนหยด ,มันแกว ,หางไหลแดง ,ก้ามปู, มะคำดีควาย ,บานบุรีสีเหลือง
      - การรักษา : ถ้าอาการไม่รุนแรง ให้ทานยาเคลือบกระเพาะอาหารหรือดื่มนม หรือกินไข่ขาว แล้วนำส่งโรงพยาบาล
    - - ตัวอย่างพืช : เมล็ดของมะกล่ำตาหนู ,ละหุ่ง ,สบู่ดำ ,โทงเทง, มะแว้งนก, โกฐน้ำเต้า, ผักกาดส้ม, เถาคันแดง, ดองดึงหัวขวาน
      - การรักษา : ทำให้คนไข้อาเจียน และรับประทานยาเคลือบกระเพาะอาหารหรือดื่มนม หรือกินไข่ขาว
        แล้วรีบส่งผู้ป่วยไปโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุดเพื่อล้างท้อง หรือให้ทานยาถ่ายเพื่อลดการดูดซึมสารพิษ
  - - - ตัวอย่างพืช : ยี่โถ, รำเพย, บานบุรีสีเหลือง, ชวนชม
      - การรักษา : พยายามทำให้อาเจียน หลังจากนั้นให้กินยาเม็ดถ่านเพื่อดูดซับพิษ แล้วส่งโรงพยาบาลในทันที
    - - พืชเหล่านี้ถ้าผ่านกระบวนการใช้ความร้อน ไม่ว่าจะเป็นการต้ม เผา ปิ้ง ก็จะรับประทานได้
      - ตัวอย่างพืช : มันสำปะหลัง
  - - - พืชตัวอย่าง : ผลเลี่ยน, เมล็ดแสลงใจ(โกศกะกลิ้ง), หัวกลอย
    - - พืชตัวอย่าง : กัญชา(ช่อดอกตัวเมียและใบ) ,จันทน์เทศ(รากและเมล็ด) ,ลำโพง(เมล็ดและใบ) ,กลอย(หัว)
  - - - พืชตัวอย่าง : หมามุ่ย ,กะลังตังช้าง ,ตำแยตัวเมีย ,ตำแยช้าง
      - การรักษา : ต้องกำจัดขนพิษเหล่านั้นออกไป โดยใช้เทียนไขลนไฟให้อ่อนตัว คลึงบริเวณที่ถูกขนพิษ หรือใช้ข้าวเหนียวนึ่งสุกปั้นคลึงจนเป็นเนื้อเดียวกัน นำมาคลึงบริเวณที่ถูกขนพิษให้ทั่วเพื่อให้ขนพิษติดขี้ผึ้งหรือข้าวเหนียวออกมาแล้วทาด้วยยาคาลาไมน์ หรือครีมสเตียรอยด์
    - - พืชตัวอย่าง(ยางขาว) : สลัดได ,ส้มเช้า, โป้ยเซียน, พญาไร้ใบ
      - พืชตัวอย่าง(ยางใส) : สบู่ดำ, สบู่แดง, ฝิ่นต้น, หนุมานนั่งแท่น, บอน, เผือก, สาวน้อยประแป้ง, กระดาด, กระดาดแดง, กระดาดดำ, พลูฉีก
      - การรักษา : ถ้าสัมผัสกับน้ำยางใสให้ล้างด้วยน้ำและสบู่ แต่ถ้าถูกน้ำยางขาวให้ล้างหรือเช็ดด้วยแอลกอฮอล์แล้วทาด้วยคาลาไมด์
        และรับประทานยาแก้แพ้ ควรประคบบริเวณที่มีอาการด้วยน้ำเย็นจัดประมาณครึ่งชั่วโมง ถ้ายางเข้าตาควรล้างตาทันที
        ด้วยน้ำยาล้างตา หยอดตาด้วยยาหยอดตาที่มีตัวยาเป็นสเตียรอยด์ แล้วรีบนำส่งโรงพยาบาล
    - - เช่น bromelain ที่พบในสับปะรด เป็นสารที่สามารถย่อยโปรตีนได้จะทำให้เกิดการระคายเคืองผิวเล็กน้อย
    - - พืชตัวอย่าง : กระดาด, บุก, บอนสี, บอน, เผือก, สาวน้อยประแป้ง(อ้ายใบ้), พลูฉีก
- - - - ถูกต้น, ถูกสายพันธุ์, ถูกส่วน, GAP, วิธีการสกัด, ปริมาณและสัดส่วนของสารสำคัญ
    - - วิธีการสกัด, การปนเปื้อน(สารหนู,ยาฆ่าแมลง,ยาฆ่าหญ้า,เชื้อรา ฯลฯ), ข้อห้ามใช้, ยาอื่นที่ใช้ร่วม
    - - ถูกคน, ถูกขนาด(ความเข้มข้น), ถูกวิถีทาง, ถูกโรค, ถูกเวลา
  - - - ยาน้ำมันสนั่นไตรภพ
        
        บรรเทาอาการเจ็บปวดท้องแข็ง ลามไปถึงยอดอก กินอาหารไม่ได้
      - ยาอัคคินีวคณะ
        
        แก้คลื่นเหียนอาเจียน เจริญอาหาร บำรุงกำลัง
      - ยาแก้ลมขึ้นเบื้องสูง
        
        บรรเทาอาการปวดศีรษะ ตาแดง หูตาฝ้าฟาง หูอื้อ อ่อนเพลีย สวิงสวาย
      - ยาศุขไสยาศน์
        
        ช่วยให้นอนหลับ เจริญอาหาร
      - ยาไฟอาวุธ
        
        แก้ลมจุกเสียด ปวดมวนท้อง
      - ยาแก้ลมเนาวนารีวาโย
        
        แก้อาการตึงบริเวณปลายมือปลายเท้า หันหรือเอี้ยวคอไม่ได้
      - ยาแก้สัณฑฆาต กล่อนแห้ง
        
        บรรเทาอาการท้องผูก ปวดเมื่อตามร่างกาย ขับลม
      - ยาแก้นอนไม่หลับ / ยาแก้ไขผอมเหลือง
        
        แก้นอนไม่หลับ แก้ไขผอมเหลือง มีอาการตัวสั่น เสียงสั่น อ่อนเพลีย ไม่มีกำลัง
      - ยาแก้โรคจิต
        
        ลดความกังวล ความเครียด ช่วยให้นอนหลับ (โรคจิตตามตำราแพทย์แผนไทย)
      - ยาอัมฤตโอสถ
        
        บรรเทาอาการตึงกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น มือ เท้าชา ผอมแห้งแรงน้อยจากความเสื่อมของร่างกาย
      - ยาไพสาลี
        
        บรรเทาอาการจุกเสียด แน่นเฟ้อ ขับลม ช่วยให้หลับสบาย
      - ยาอไภยสาลี
        
        ช่วยขับลม บรรเทาอาการจุกเสียด แน่นเฟ้อ
      - ยาทำลายพระสุเมรุ
        
        บรรเทาอาการแข็งแกร่งของกล้ามเนื้อ แขนขาอ่อนแรง และอาการชาในผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต
      - ยาแก้ลมแก้เส้น
        
        บรรเทาอาการปวดตึงกล้ามเนื้อ ลดอาการมือเท้า ชา อ่อนกำลัง
      - ยาทัพยาธิคุณ
        
        แก้จุกเสียดท้องแข็งเป็นเถาดาน อาการอัมพฤกษ์ เสียงแหบแห้ง ปวดเมื่อยร่างกายนอนไม่หลับ
      - ยาทาริดสีดวงทวารหนักและโรคผิวหนัง
        
        ทารักษาริดสีดวงทวารหนัก และทารักษาโรคผิวหนัง
    - - ขนาดยาที่เหมาะสมขึ้นกับลักษณะของผู้ป่วยแต่ละคนและปรับตามแต่ละผลิตภัณฑ์ โดยเริ่มต้นขนาดต่ำและปรับเพิ่มขนาดช้าๆ จนได้ขนาดยาเหมาะสมที่ให้ผลการรักษาสูงสุดและเกิดผลข้างเคียงต่ำสุด
      - ผู้ที่เริ่มต้นรักษา และได้รับผลิตภัณฑ์กัญชาเป็นครั้งแรกควรเริ่มต้นที่ขนาดต่ำมาก ๆ
      - ปรับลดขนาดยาหรือหยุดใช้ทันที เมื่อพบอาการผิดปกติ
    - - การสั่งใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาที่มี THC เป็นส่วนประกอบในผู้ป่วยที่มีอายุต่ำกว่า 25 ปี
      - ผู้ที่เป็นโรคตับ
      - ผู้ป่วยที่ติดสารเสพติดรวมถึงนิโคติน หรือเป็นผู้ดื่มสุราอย่างหนัก
      - ผู้ใช้ยาอื่นๆ โดยเฉพาะยากลุ่ม opioids และยากล่อมประสาท ex.benzodiazepines
      - ผู้ป่วยเด็กและผู้ป่วยสูงอายุ
- - - - การออกฤทธิ์ต้านกัน(Antagonist interactions)
      - การออกฤทธิ์เสริมกัน (Additive or Synergistic interactions)
  - - - การดูดซึมยา (Absorption)
        
        เป็นการดูดซึมผ่านของยาเข้ากระแสเลือด
        
        เพิ่มการดูดซึม
        
        ลดการดูดซึม
        
        เกิดสารประกอบที่ซับซ้อน (complex)
        
        เพิ่มการเคลื่อนที่ผ่านทางเดินอาหาร (Increase GI mobility)
        
        เปลี่ยนแปลงระดับ pH
      - การกระจายยา (Distribution)
        
        การจับตัวของยา (drug binding; protein binding)
        
        การกระจายตัวยาจากเลือดผ่านเนื้อเยื่อ (Permeability across barrier; P-glycoprotein)
      - การเปลี่ยนแปลงยา (Metabolism)
        
        Cytochrome P450 (CYP450)
        
        Enzymatic induction
        
        Enzymatic inhibition
      - การขับยาออกจากร่างกาย (Excretion)
        
        คือกระบวนการกำจัดยาออกจากร่างกายผ่านช่องทางต่าง ๆ ซึ่งยา
        ส่วนใหญ่จะถูกขับออกทางไตในรูปของสารที่สามารถละลายน้ำได้
        
        หากสมุนไพรหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารมีผลรบกวนกระบวนการ
        ขับยาออกจากร่างกายก็จะทำให้เกิดอันตรกิริยากับยาได้
- - - - ชาเขียว
      - ไพล
      - เปลือกมังคุด
      - ยาเบญจโลกวิเชียร
    - - แตงกวา
      - สมอไทย
      - สมอarjuna
      - ว่านหางจระเข้
    - - Kojiv acid
      - Licorice extract
      - สารสกัดโกฐน้ำเต้า
      - สารสกัดใบหม่อน
      - สารสกัดมะหาด
    - - ว่านมหาเมฆ
      - ทองพันชั่ง
    - - ถั่วเหลือง
      - ผัก/ผลไม้ สีแดง,เหลือง
      - ผักใบเขียว
      - ถั่วเมล็ด-กรดไขมัน
  - - - น้อยหน่า
      - ยาครีมเมล็ดน้อยหน่า
      - มะขาม
      - ขมิ้นชัน
    - - ยาน้ำเปลือกมังคุด
      - ยาครีมบัวบก
      - ยาขี้ผึ้งบัวบก
    - - ชาจีน
      - บัวบก
      - น้ำมันมะพร้าว
      - ว่านหางจระเข้
      - ยาเจลว่านหางจระเข้
    - - ว่านหางจระเข้
      - ยาสารละลายพญายอ
    - - หญ้าคา
      - พลู
      - ยาเจลพลู
      - ยาคาลาไมน์พญายอ
    - - เหงือกปลาหมอ
      - ขมิ้นชัน
    - - ตำลึง
      - ผักบุ้งทะเล
      - ขมิ้นชัน
      - พญายอ
      - ยาโลชั่น/ยาหม่องพญายอ
      - ยาทิงเจอร์พลู
    - - ขมิ้นชัน
      - กระเทียม
      - ข่า
      - ชุมเห็ดเทศ
      - ยาทิงเจอร์ทองพันชั่ง
    - - ตำลึง
      - พญายอ
      - ยาครีมพญายอ
      - ยาทิงเจอร์พญายอ
- - - - ใบและยอด ต้มเอาน้ำดื่ม
    - - หัว ทุบให้แตก ต้มเอาน้ำดื่ม หรือหัวสด โขลกละเอียดผสมน้ำผึ้ง
    - - ผลแก่แห้งหรือเถา ต้มเอาน้ำดื่ม ไม่ควรใช้กับคนท้อง
    - - เหง้าแก่สด ทุบให้แตก ต้มเอาน้ำดื่ม
    - - เปลือกผลสด ทุบเล็กน้อยพอให้น้ำมันออก ชงน้ำร้อนดื่ม
    - - ปอกเปลือกผล ใช้เมล็ดบดเป็นผง
    - - ดอกตูมแห้ง ต้มน้ำดื่มหรือบดเป็นผง ชงน้ำดื่ม
    - - เหง้าและรากสด ทุบพอแหลก ต้มเอาน้ำดื่มหรือปรุงอาหาร
    - - ลำต้น(กาบใบ)แก่สด ทุบพอแตก ต้มเอาน้ำดื่มหรือประกอบอาหาร
    - - ผลแก่แห้ง บดเป็นผง ปั้นเป็นลูกกลอน หรือชงน้ำดื่ม ไม่ควรใช้กับคนท้อง
    - - เหง้าแก่สด ทุบให้แตก ต้มเอาน้ำดื่ม
    - - ทานหัวสด หลังอาหารหรือพร้อมอาหาร
    - - เมล็ดแก่ บดเป็นผงชงกับน้ำอุ่น
    - - เหง้าสด ย่างไฟพอสุก ตำกับน้ำปูนใส คั้นเอาน้ำดื่ม
    - - เหง้าแก่สด ล้างสะอาด หั่นตากแดด บดละเอียด ใส่แคปซูล หรือผสมน้ำผึ้งเป็นลูกกลอน
  - - - เหง้าแก่สด ล้างสะอาด หั่นตากแดด บดละเอียด ใส่แคปซูล หรือผสมน้ำผึ้งเป็นลูกกลอน
    - - ผลห่ามหรือผลดิบ ฝานตากแดดหรืออบ บดเป็นผง ชงน้ำดื่ม หรือผสมน้ำผึ้งเป็นลูกกลอน
- - - - บรรเทาอาการไข้ตัวร้อน ไข้เปลี่ยนฤดู
  - - - กลีบเลี้ยงหรือริ้วประดับตากแห้ง บดเป็นผง ชงกับน้ำเดือด
    - - เหง้าสด ต้มน้ำดื่ม
    - - ลำต้นสด สับเป็นชิ้นเล็กๆ ต้มน้ำดื่ม
    - - รากสด สับเป็นชิ้นเล็กๆ ต้มน้ำดื่ม
    - - หั่นเป็นชิ้นต้มกับน้ำ ดื่มครั้งละถ้วยชา ใช้มากอาจเป็นตะคริว
    - - ต้นแก่สด หั่นซอยเป็นแว่นบาง ต้มน้ำดื่ม หรือเหง้าแก่ฝานบางคั่วไฟอ่อนพอเหลือง ชงน้ำดื่ม
    - - ใบแห้ง ต้มน้ำดื่ม
- - - - ใบเตยหอม
    - - กระเจี๊ยบแดง
      - ฝาง
      - ข้าวแดง
      - ถั่วแดง
      - หัวบีทรูท
      - ครั่ง
    - - โกโก้
    - - ดอกกรรณิกา
      - ขมิ้น
      - ดอกคำฝอย
      - คำแสด (คำไทย หรือ คำเงาะ)
      - ลูกตาล
      - ฟักทอง
      - มันเทศ
      - พุด
      - หญ้าฝรั่น หรือ แซฟฟรอน(Saffron)
    - - ส้มเขียวหวาน
      - แครอท
    - - ข้าวเหนียวดำ
      - ดอกอัญชัน
      - ผักปลัง
    - - กาบมะพร้าว
      - ถั่วดำ