Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 9 การให้เลือดและ ส่วนประกอบของเลือด, image, image, image, image,…
บทที่ 9 การให้เลือดและ
ส่วนประกอบของเลือด
เพื่อทดแทนหรือรักษาปริมาณเลือดในร่างกาย
เพื่อรักษาระดับออกซิเจนไปสู่เนื้อเยื่อต่างๆ ได้เพียงพอ
ปริมาณเลือด (blood volume)
ผู้ใหญ่ปกติจะมีประมาณ 70 cc/kg
ผู้ชายอาจมีประมาณ 5-6 ลิตร
ผู้หญิงอาจมีประมาณ 4-5 ลิตร
เด็กเล็ก ประมาณ 85-90 cc/kg
เด็กโต ประมาณ 80 cc/kg
ส่วนประกอบของเลือด
Whole blood เจาะเก็บจากผู้บริจาคโดยตรง1 unit
มีประมาณ 350-450 cc hematocrit อย่างน้อย 33%
Packed red cell (PRC) เลือดที่ปั่นแยกเอา plasma ออก โดย 1 unit มีประมาณ 250 cc มีค่า hematocrit เท่ากับหรือน้อยกว่า 80%
FFP (Fresh Frozen Plasma) 1 unit มีประมาณ
200-300 cc มีโปรตีน
Platelet concentrate 1 unit มีประมาณ 50 cc
มีอายุประมาณ 5 วัน
Cryoprecipitate ตะกอนโปรตีนที่ทําการแยก
มาจาก FFP 1 unit มีประมาณ 10-20 cc
Granulocyte concentrate ให้ในผู้ป่วยที่มี
absolute neutrophil count < 500 cell/mm3
ภาวะแทรกซ้อนจากการให้เลือด
เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Hemolytic transfusion reaction เม็ดเลือดแดงแตก
จากหมู่เลือดที่เข้ากันไม่ได้ มีอาการ ไข้ หนาวสั่น เจ็บหน้าอก ปวดหลัง คลื่นไส้ ความดันเลือดตํ่า
การรักษา : หยุดการให้เลือดแล้วส่งเลือดถุงนั้นและเลือด
ผู้ป่วยไปยัง bloodbank เพื่อcrossmatch และ check ใหม่
ให้ sodium bicarbonate 1 mEq/kg
Non-hemolytic transfusion reaction มีอาการไข้ บวมทั่วไปจนถึง anaphylaxis
การรักษา : ให้ยาลดไข้พวก aspirin, acetaminophen
ให้ antihistamine ลดอาการบวม
ให้ oxygen 100% และ adrenaline
เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
Circulatory overload มากและเร็วทําให้เกิด pulmonary edema
Infection เช่น AIDS, viral hepatitis
Hemoglobinuria จากเม็ดเลือดแดงเกิด hemolysis
จากการให้เลือดมากๆ
Coagulopathy จาก dilutional thrombocytopenia
และขาด factor V, VIII
Citrate intoxication โดยปกติ citrate จะถูกทําลาย
ในcell ตับ
Oxyhemoglobin dissociation curve เบนไปทางซ้าย
จากระดับ 2, 3-DPG ลดลง
Hypothermia ทําให้ oxyhemoglobin dissociation
curve เบนไปทางซ้าย
การเปลี่ยนแปลง pH ,K+
Iron overload ผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่จําเป็นต้องได้รับเลือดบ่อยๆ
ขั้นตอนก่อนการให้เลือด
เตรียมความพร้อมผู้ป่วยเปิดหลอดเลือดดํา
ส่วนปลาย โดยใช้ catheter เบอร์ 20 หรือโตกว่า
เตรียมความพร้อมด้านอุปกรณ์และเครื่องมือในการ
ให้เลือด ใช้ blood set เครื่องควบคุมอัตราการไหล
เตรียมการขอเลือด sticker ชื่อผู้ป่วยติด tube เลือด
ชื่อผู้เจาะและวันที่เจาะ ตรวจสอบรายละเอียดคําสั่งการรักษา ก่อนเจาะเลือด ผู้เจาะต้องสอบถามชื่อ-สกุล
HN เจาะเลือดใส่ EDTA tube ปริมาณ 3 cc จํานวน
1-2 tube พร้อมใบสั่งจองเลือดไปยังห้องเลือด
ขั้นตอนขณะให้เลือด
ตรวจสอบคําสั่งการให้เลือดของแพทย์อีกครั้ง
ตรวจสอบใบบันทึกชนิดเลือดว่าตรงกับชื่อ-สกุล HN หมู่เลขหมู่เลือด ชนิดเลือด ลักษณะของเลือด
วันหมดอายุ ใบบันทึกชนิดเลือดให้ตรงกับฉลากปิดถุง
ล้างมือให้สะอาด
ต่อ blood set เข้ากับถุงเลือด
นํา blood set ที่พร้อมใช้แล้วต่อเข้ากับ three way
ห้ามให้เลือดในสายให้อาหารทางหลอดเลือดดํา
ถ้ามีสารนํ้าชนิดอื่นให้อยู่ก่อนแล้วให้ flush สายด้วย 0.9% NSS ก่อน ไม่ควรให้ร่วมกับสารนํ้าชนิดอื่น
สังเกตอาการใน 10-15 นาทีแรก
วัดสัญญาณชีพก่อนให้เลือด หลังให้เลือด
15 นาที
PRC 1 unit ต้องให้หมดภายใน 4 ชั่วโมงและ
ควรเขย่าถุงทุก 30 นาที
เปลี่ยน blood set ทุก 4 ชั่วโมง
สังเกตอาการผิดปกติ
การให้เลือด ผู้ใหญ่มากกว่า 50 cc/min และ
เด็กมากกว่า 15 cc/kg/hr
อุปกรณ์
ชุดสายให้เลือดไร้เชื้อซึ่งมีถุงกรองเลือดในกระเปาะ
พักเลือด ต้องเปลี่ยนชุดสายให้เลือกทุกครั้งที่มี
การเปลี่ยนขวดเลือดใหม่
ใช้เข็มเบอร์ 20 หรือขนาดใหญ่กว่าโดยทั่วไป
ใช้เข็มเบอร์ 18 และ 19 ในผู้ใหญ่เข็มเบอร์ 20 และ
21 ในเด็ก
เครื่องใช้ในการแทงเข็มเข้าหลอดเลือดดำ
ไม้รองแขนและเสาแขวนขวดเลือด
