Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้ยาอย่างสมเหตุผลในการรักษาโรคเบื้องต้นสําหรับพยาบาล - Coggle Diagram
การใช้ยาอย่างสมเหตุผลในการรักษาโรคเบื้องต้นสําหรับพยาบาล
ข้อบ่งชี้การสั่งใช้ยาอย่างสมเหตุผล
ใช้ยาเหมาะสมตามขนาด ทางการบริหารยา และระยะเวลาการให้ยา
ใช้ยาเหมาะสมกับผู้ป่วย
ใช้ยาเหมาะสมตามประสิทธิภาพยา
ใช้ยาเหมาะสมกับข้อมูลผู้ป่วย
ใช้ยาเหมาะสมตามข้อบ่งชี้
ประเมินการใช้ยาได้เหมาะสม
ขั้นตอนของการสั่งใช้ยาอยางสมเหตุผล
3) Verify the suitability of your Personal-drug เลือกใช้ยาที่เหมาะสมจําเพาะเจาะจงกับเจ็บป่วย
และข้อมูลผู้ป่วยแต่ละราย
4) Write a prescription เขียนใบสั่งการใช้ยา
2) Specify the therapeutic objective ระบุวัตถุประสงค์ของการรักษาและการเลือกใช้ยา
5) Give information, instructions and warnings ให้ข้อมูลสรรพคุณยา อาการข้างเคียงที่อาจเกิดขั้น
1) Define the patient's problem กําหนดปัญหาการเจ็บป่วยของผู้ป่วย
6) Monitor (and stop) the treatment สังเกตและประเมินผลการรักษา
กลุ่มยาตามข้อกําหนดการรักษาโรคเบื้องต้น
Analgesic, Antipyretics and NSAIDs
ยาแก้ปวดลดไข้ (analgesics and antipyretics)
Aspirin 10-15 mg/kg/dose q 4-6 hr สูงสุด 60-80 mg/kg/day * ห้ามใช้ในผู้ป่วยอายุ<18 ปี
Paracetamol 500 mg q 6 hr สูงสุด 4 g/day
เด็ก 10-15 mg/kg/dose q 6 hr
Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)
Aspirin ลดอาการอักเสบ เริ่มให้ 2.4-3.6 g/day
Ibuprofen ลดไข้ 200-400 mg q 4-6 hr, ลดไข้ในเด็ก 5-10 mg/kg/dose q 6-8 hr, บรรเทาปวดระดับ mild-moderate 200-400 mg q 4-6 hr, Rheumatoid arthritis (RA) Osteoarthritis (OA) 30-40 mg/kg/day c[j'.sh 3-4 ครั้ง
Antihistamines (ยาแก้แพ้) บรรเทาอาการหวัด ลดคัดจมูก: Chlorpheniramine maleate
(CPM) Oral 2-4 mg t.i.d. pc., Inj 5-40 mg IM, SC เด็ก < 12 ปี 0.35 mg/kg/day แบ่งให้ t.i.d.
ยากลุ่ม Nasal decongestants (กลุ่มยาลดการบวมของเยื่อบุ) *ใช้ได้ในบางกรณี: Pseudoephedrine HCL 1 tab t.i.d. pc.
Drug used in anaphylaxis/shock (ยาแก้แพ้เฉียบพลัน/ช็อค): Adrenaline 0.1-0.5 mg SC, IM ให้ซ้้ำได้ทุก 5-15 นาที
ยาแก้ไอ บรรเทาเจ็บคอ
Dextromethorphan 15-30 mg t.i.d.-q.i.d. pc.
Guaifenesin 100-400 mg q 4 hr เด็ก 6-11 ปี 100-200 mg, เด็ก 2-5 ปี 50-100 mg q 4 hr, เด็ก<2 ปี 12 mg/kg/day แบ่งให้ 6 ครั้ง
Vitamin: Multivitamin 1 tab t.i.d. pc., Vitamin B 1-6-12 1 tab t.i.d. pc., Vitamin C รักษา scurvy 200-600 mg/day เด็ก > 5 ปี 50 mg/day
ยาทาแก้ปวด: Methyl salicylate 25% oint, cream ทาเมื่อมีอาการปวดเมื่อย
กลุ่มยาตามข้อกําหนดการรักษาโรคเบื้องต้น
ยาขับลม บรรเทาอาหารท้องอืด อาหารไมยอย: Simethicone 1-2 tab t.i.d. pc. เด็ก 2 – 12 ปี 40 mg q.i.d.
ยาลดกรดในกระเพาะอาหาร (antacid): Alum milk 1-2 tabs หรือ 1-2 ช้อนโต๊ะ (tbs, tbsp) t.i.d.-q.i.d. 1 hr pc. หรือ prn.
ยารักษาแผลในกระเพาะอาหารและเลือดออกในกระเพาะอาหาร: Ranitidine HCL 150 mg OD ac+hs หรือ 300 mg hs 4 wk
ยาบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียน (antiemetics): Domperidone 10-20 mg t.i.d.-q.i.d. 15 min ac เด็ก 1.25 ml/5 kg
ยาลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อหน้าท้อง: Hyoscine-N-Butylbromide (Buscopan) 10-20 mg 3-5 ครั้ง/วัน เด็ก > 1 ปี 5-10 mg เด็กทารก 5 mg t.i.d. inj. 20 mg SC, IM
ยารักษาภาวะท5องเดิน (drugs used in acute diarrhea): Oral rehydration salts (ORS) 1 ซอง ผสมน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว 1 แก้ว ผสมดื่มได้ตลอดหรือเมื่อรู้สึกกระหายน้ำ
ยาป้ายตาปฏิชีวนะ: (Terramycin) ตาอักเสบจากเชื้อ bacteria ป9ายตาวันละ 2-3 ครั้ง นาน 5-7 วัน
ยาหยอดตากลุ่มต้านฮีสตามีน: Tetrahydrozoline + Antazoline
(Hista-oph eye drop) ใช้ลดอาการแพ้ ระคายเคืองตา 1-2 drops 4-6 ครั้ง/day
ยาเม็ดคุมกําเนิดและยาฉีดคุมกําเนิด Depo-Provera (DMPA) 150 mg IM วันแรกของรอบเดือน หรือภายใน 5 วันนับจากวันที่มีรอบเดือน
กลุ่มยาตามข้อกําหนดการรักษาโรคเบื้องต้น
ยาบํารุงโลหิต: Folic acid รักษาธาลัสซีเมีย 1 tab OD.
Antihelmintic drugs (ยาถายพยาธิ): Mebendazole, Albendazole
Antibiotic drugs (ยาปฏิชีวนะ) ไมควรใช้ในเด็กอายุ < 2 ปี: Amoxicilli, Dicloxacillin, Norfloxacin
ยาทากลุม่สเตียรอยด์ (topical corticosteroids): Triamcinolone acetonide ผิวหนังอักเสบ ทา t.i.d. - q.i..d.
ยาต้านเชื้อรา (Antifungal drugs): Nystatin (Mycostatin) 4-6 ml q.i.d.
ยาทาแก้ผื่นคัน (topical antipruritics): Calamine
ยาฆ่าหิด เหา โลน: Benzyl benzoate ทา 3 ครั้งห#างกัน 12 hr, โลน ทาบริเวณรอยโรค ทิ้งไว้ 12-24 hr แล้วล้างออก และทําซ้ําอีก 1 สัปดาห์
Herbal medicine (ยาสมุนไพร): ขมิ้นชัน บรรเทาอาการแน#นจุกเสียด, ฟ้าทะลายโจร บรรเทาเจ็บคอ หวัด บรรเทาอาการท้องเสีย
Local anesthetics (ยาชาเฉพาะที่) Lidocaine HCL (with out adrenaline 2% vial) (20mg/ml) (IM) ไม่ควรเกิน 4.5 mg/kg สูงสุดไม่เกิน 300 mg
Disinfectants/ Antiseptics (กลุมน้ํายาฆาเชื้อ):Alcohol (solution 70%), Povidine iodine (solution 10%)
Glucose/ fluid (กลูโคสและสารน้ํา): D5%NSS (solution 500, 1000 ml)
การใช้สารน้ำในภาวะช็อค Hypovolemic shock ควรให่สารละลายไอโซโทนิก เช่น NSS หรือ Lactate Ringer’s solution (LR)
1,000 ml ภายใน 1-2 ชั่วโมง, อุจราระรวงเฉียบพลัน (acute diarrhea) ควรให้สารละลาย Lactate Ringer’s solution หรือ D5N/2 หรือ NSS, Burn ให้ Lactate Ringer’s solution
การคํานวณขนาดยาในเด็ก: น้ําหนักเด็ก ขนาดยา (dose) ความเข้มข้นของยาแต่ละชนิด เทียบจากมิลลิลิตรที่คํานวณได้ให้เป็นช้อนชา (1 ช้อนชา = 5 ml)