Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 10 บัญชียาหลักแห่งชาติและยาสามัญปรำจำบ้าน - Coggle Diagram
บทที่ 10
บัญชียาหลักแห่งชาติและยาสามัญปรำจำบ้าน
เกณฑ์การพิจารณาคัดเลือกยา
1.ระบบการคัดเลือกยาต้องเป็นไปตามความจ าเป็นในการป้องกันและแก้ไข
ปัญหาด้านสุขภาพ
ระบบการคัดเลือกต้องแสดงข้อมูลเชิงประจักษ์ที่ละเอียดพอเอื้อให้เกิด
การใช้ข้อมูลครบถ้วนในการตัดสินใจ
การคัดเลือกและแสดงรายการยา ให้ใช้ชื่อสามัญของยา ระบุเงื่อนไขการสั่งใช้ยาค าเตือน และหมายเหต
ต้องค านึงถึงข้อมูลเกี่ยวกับคุณภาพยา
5.ต้องคำนึงถึงข้อมูลเชิงเศรษฐศาสตร์ด้านค่าใช้จ่าย
6.ให้กำหนดรายการยา
ดังกล่าวไว้ในบัญชียาหลักแห่งชาติ และเสนอเป็นยากำพร้า
ยากำพร้ารักษาโรคที่พบได้น้อย หรือโรคที่เป็นอันตราย
ร้ายแรง
บัญชียาหลักแห่งชาติ
บัญชียาส าหรับโรงพยาบาลและสถานบริการสาธารณสุข
รายการยาแผนปัจจุบันส าหรับใช้ในโรงพยาบาลและ
สถานบริการสาธารณสุข
“บัญชียาจากสมุนไพร”
รายการยาจากสมุนไพรที่เป็น
ยาแผนไทยหรือยาแผนโบราณและยาพัฒนาจากสมุนไพร ซึ่งมีตัวยา
ในสูตรต ารับ
การจัดประเภทรายการยา
บัญชี ข.
รายการยาที่ใช้ส าหรับข้อบ่งใช้หรือโรคบางชนิดที่ใช้ยาในบัญชี ก
ไม่ได้หรือไม่ได้ผล หรือใช้เป็นยาแทนยาในบัญชี ก ตามความจ าเป็น
บัญชี ค
รายการยาที่ต้องใช้ในโรคเฉพาะทางโดยผู้ช านาญ
หรือผู้ทีได้รับมอบหมายจากผู้อ านวยการของสถานพยาบาลนั ้นๆโดย
สถานพยาบาลจะต้อง
(๑) มีมาตรการก ากับการใช้ยา
(๒) มีความพร้อม ตั ้งแต่การวินิจฉัยจนถึงการติดตามผลการรักษา
บัญชี ก.
รายการยามาตรฐานที่ใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาสุขภาพที่
พบบ่อย เหมาะกับสถานพยาบาลระดับปฐมภูมิที่ไม่มีแพทย์ประจ า เช่น รพสต.
บัญชี ง
รายการยาที่มีหลายข้อบ่งใช้ แต่มีความเหมาะสมที่จะใช้เพียงบางข้อบ่งใช้มีแนวโน้มจะมีการสั่งใช้ยาไม่ถูกต้อง เป็นยาที่มีราคาแพง
บัญชี จ
บัญชี๑รายการยาสำหรับโครงการพิเศษของกระทรวง
บัญชี๒รายการยาสำหรับผู็ป่วยที่มีความจำเป็นเฉพาะ
เงื่อนไขการสั่งใช้ยา
หากยารายการใดมีหลายข้อบ่งใช้ แต่มีความเหมาะสมที่จะใช้เพียงบางข้อบ่งใช้ ือมีแนวโน้ม
ว่าจะมีการสั่งใช้ไม่ถูกต้อง จะระบุข้อบ่งใช้ไว้ในเงื่อนไขการสั่งใช้ยาเพื่อเป็นแนวทางสั่งใช้ยา
ส าหรับแพทย์
การแสดงชื่อสามัญทางยา (Generic name)และรูปแบบยา(Dosage form)
ยาส่วนใหญ๋จะแสดงชื่อด้วยยาสามัญทางยา และยาทุกรายการหมายถึงยาที่สารออกฤทธิ์ในกรณีเป็ นเภสัชต ารับโรงพยาบาลจะระบุอักษร “hosp”
การแสดงรูปแบบยา
ยาเม็ด ยาน้ำ ยาฉีด ยาทายาพ้นยาสำหรับสูดดม ยาเหน็บ ยาอมใต้ลิ้น ยาตา ยาหู
ยาสามัญประจำบ้าน
ล่าสุดยาสามัญประจ าบ้านแผนปัจจุบัน (ฉบับที่ ๕) พ.ศ.๒๕๕๕ยาที่กระทรวงสาธารณสุขก าหนดให้เป็นยาสามัญประจ าบ้าน ที่
สามารถให้ประชาชนทั่วไปี่ไม่ได้เป็นแพทย์หรือผู้มีหน้าที่ด าเนินการ
ทางการแพทย์ สามารถใช้ได้อย่างไม่มีความอันตรายและเป็นการรักษา
ตนเองเบื ้องต้น ใช้รักษาอาการเจ็บป่ วยเล็กๆ น้อยๆ
ยาแก้ท้องอืด
ยาแก้ท้องเสีย
ยาบรรเทาอาการปวด ลดไข้
การแบ่งยาตามพระราชบัญญัติ
6.ยาควบคุมพิเศษ
ยาแผนปัจจุบันบรรจุเสร็จ
4.ยาสามัญประจ าบ้าน
3.ยาอันตราย
2.ยาแผนโบราณ
1.ยาแผนปัจจุบัน
7.วัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิประสาทและยาเสพติด
การจำแนกตามกฎหมาย
ยาแผนโบราณ
ยาที่ใช้ในการประกอบโรคศิลปะแผนโบราณหรือในการบ าบัด
โรคของสัตว์ซึ่งมีปรากฏอยู่ในต ารายาแผนโบราณที่รัฐมนตรีประกาศ หรือยาที่รัฐมนตรี
ประกาศให้เป็นยาแผนโบราณ
ยาอันตราย
ยาแผนปัจจุบันที่มีอันตรายสูงกว่ายาสามัญประจ าบ้าน การใช้ยานี ้
จึงต้องผ่านการดูแลจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
1.ยาแผนปัจจุบัน
ยาที่มุ่งหมายส าหรับใช้ในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมการ
ประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบันหรือการบ าบัดโรคสัตว์