Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาที่มีผลต่อระบบเลือด - Coggle Diagram
ยาที่มีผลต่อระบบเลือด
Anticoagulant Drugs
ยาต้านการแข็งตัวของเลือด
Unfractionated heparin (UFH) : ออกฤทธิ์ได้อย่างรวดเร็วในการลดการเกาะกลุ่มกันของเกล็ดเลือดโดยจะจับ antithrombin ไปยับยั้ง trombin & Xa
ADR : เลือดออก,ภาวะเกล็ดเลือดต้ำ
ตรวจวัด aPTT,ACT,anti-factor Xa,Platelet monitoring
SC:20-30 mn
Low molecular weight heparin (LMWH) : Enoxaparin , dalteparin, tinzaparin ยาจะอยู่ในร่างกายได้นานคล้าย UFH โมเลกุลที่สั้นกว่าจะจับกับ Factor Xa ได้มากกว่าการยับยั้ง thrombin
ADR: เลือดออก,ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
ตรวจวัด factor Xa activity , prothrombin time (PT), aPTT, ACT SC: 3-4.5 hours
Fondaparinux : Pentasaccharide ยับยั้ง factor Xa ADR : เลือดออก ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ ยากำจัดออกทางไตในรูปที่ไม่เปลี่ยนแปลง ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่ไตทำงานบกพร่องรุนแรง
SC: 2-3 hours
Idraparinux : Pentasaccharide ชอบจับกับ antithrombin ยากำจัดออกทางไตในรูปที่ไม่เปลี่ยนแปลง ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่ไตทำงานบกพร่องรุนแรง
Anti-Xa inhibitors: Rivaroxaban, Apixaban (oral) ยาตัวใหม่ Betrixaban,Edoxaban,Eribaxaban,Letaxaban,Otamixaban จับกับ factor Xa ตรวจวัด antifactory Xa activity, PT, aPTT, INR
direct thrombin inhibitor: จับกับ thrombin
Lepirudin (IV infusion, SC),Desirudin (SC),Bivariludin,
argatroban (IV), Dabigatran (Oral) -> เป็นยาที่เมื่อกินเข้าไปยังไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ต้องใช้เอนไซม์ที่อยู่ในเลือด,ตับถึงจะออกฤทธิ์ได้ ระวังในผู้ป่วยโรค ติดตามค่า complete blood count
Warfarin (Oral):จัดเป็นยา narrow therapcindex ยับยั้งการเกิดลิ่มเลือด รับประทาน vit k ไม่เพียงพอส่งผลให้เลือดไหลไม่หยุด ตรวจวัด PT,INR,complete blood count
อาหารเสริมที่มีผลต่อการแข็งเลือดในร่างกาย -> กระเทียม.vitE,แปะก๊วย,น้ำมันปาล์ม
ADR: เลือดออก,จ้ำเลือดออกตามตัฝว
Dyslipidemia ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ
ไขมันในร่างกาย
Low-density lipoprotein (LDL) ไขมันไม่ดี จับไขมันไปเก็บไว้ตามส่วนต่างๆของร่างกาย
High-density lipoprotein (HDL) ไขมันดี เก็บไขมันออกจากกระแสเลือดกลับไปยังตับเพื่อจำกัดทิ้ง
triglyceride ส่วนใหญ่ได้จากแป้ง เก็บไขมันส่วนเกินที่ได้จากอาหาร
HMG-CoA reductase inhibitor:Simvastatin, Atorvastatin, Fluvastatin,
lovastatin, Pitavastatin, rosuvastatin
ADR:ท้องผูก,คลื่นไส้,อาเจียน,ปวดกล้ามเนื้อ,เป็นพิษต่อตับและกล้ามเนื้อ
ยาเป็น teratogenic หลีกเลี่ยงในหญิงมีครรภ์
Bile acid sequestrants: Cholestyramine (powder),Colestipol (powder, tablet),Colesevelam
ADR: ท้องผูก
Nicotinic acid (niacin) (vit. B3)
ADR: กรดยูริกในเลือดสูง(20%)
Fibric acid derivatives (fibrates) => Gemfibrozil,
fenofibrate,bezafibrate, ciprofibrate
ADR: ผื่นขึ้นที่ผิวหนัง
Ezetimibe
ADR: ใช้ร่วมกับ statin เป็นพิษต่อตับ
Fish oil
Antiplatelet drugs
ยาต้านการเกาะกลุ่มกันของเกล็ดเลือด
Cox-1 ibhibitor:Aspirin ยับยั้งการเกาะกลุ่มกันของเกล็ดเลือด(antiplateletagent)โดย ยับยั้ง Cox-1
ADR: เลือดออกในทางเดินอาหาร
ADP/P2Y12 receptor antagonist -> Clopidogrel,Ticlopidine,Prasugrel
ADR: เลือดออกในทางเดินอาหาร,เกิดผื่น,ท้องเสีย
glycoprotein IIb/IIIa (GP IIb/IIIa inhibitor) -> Abciximab,Eptifibatide,Tirofiban
Phosphodiesterase inhibitor -> Dipyridamole,Cilostazol,Triflusal
Prostacyclin analogue -> Beraprost,Iloprost
Fibrinolytic/thrombolytics ยาละลายลิ่มเลือด
rt PA recombinant tissue plasminogen
activator (Alteplase®) (IV) การให้ยาโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลันจะให้ alteplase 3.5 ชั่วโมงแรกที่มีอาการ
streptokinase (SK) กระตุ้น plasminogen เป็น palsmin สลาย fibirin ที่เกิดขึ้นได้ ระวังการได้รับยาซ้ำ
ยาละลายลิ่มเลือดที่จำเพาะต่อ fibrin: จับกับ fibrin เฉพาะที่ลิ่มเลือด
และเปลี่ยนเป็น plasminogen ไปเป็น plasmin สลาย fibrin ที่เกิดขึ้นได้
ADR: เลือดออก Atepalse(rtPA),reteplase,Tenecteplase(TNK-tPA)