Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่9ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบต่อมไร้ท่อ, การป้องกันการเปิดโรคเบาหวานที่ดีที่ส…
บทที่9ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบต่อมไร้ท่อ
โรคเบาหวาน
เป็นภาวะที่ร่างกายมีน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ เกิดจากการขาดฮอร์โมนอินซูลินหรือจากการดกื้อต่อฤทธิ์อินซูลิน
อาการโรคเบาหวาน ปัสสาวะบ่อยหิวบ่อย กินจุคอแห้งกระหายน้ำเป็นผลมาจากการที่ร่างกายสูญเสียน้ำมากทางปัสาวะคันตามผิวหนังตาพร่ามัว
ปัจจัยเสียงต่อโรคเบาหวาน
อื่นๆ เช่นจากเชื้อโรค
เครียดเรื้อรัง
กรรมพันธุ์
น้ำหนักเกิน
ประเภทของเบาหวาน
เบาหวานชนิดที่ 2 พบในผู้ป่วย >40ปี เกิดจากการดื้ออินซูลินและมีการหลั่งอินซูลินมีรูร่างอ้วน
เบาหวานที่มีสาเหตุเฉพาะ มาจากกรรมพันธุ์โรคตับอ่อนฮอร์โมนผิดปกกติจากยาบางชนิด
เบาหวานชนิดที่1 พบในคนอายุ<30ปีเกิดจากตับยังสร้างอินซูลินไม่ได้รูปร่างผอม
เบาหวานที่เกิดขนาดตั้งครรภ์เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนขณะตั้งครรภ์
การป้องกัน
งดสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์
ลดอาหารที่เป็นไข้มัน แป้ง และน้ำตาล เน้นผัก
ออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน
ภาวะแทรกซ้อน
โรคหัวใจขาดเลือด
ไตวาย
อัมพาต สมองเสื่อม
วัยทอง
วัยทองหรือวัยหมดประจำเดือนในผู้หญิงจะอยู่ในช่วงอายุประมาณ 45-55 ปี โดยเฉลี่ยอายุ 50 ปี
โรคทางต่อมไทรอยด์
1.กลุ่มที่เกิดจากความผิดปกติของการท้างานของต่อมไทรอยด์ (Thyroid dysfunction) ได้แก่ ภาวะ hyperthyroidism และภาวะ hypothyroidism
โรคก้อนของต่อมไทรอยด์ (Nodular thyroid disease) ได้แก่ solitary thyroid nodules และ multiple nodular goiter
Hyperthyroidism ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ
เกิดจากฮอร์โมนไทรอยด์สูงในกระแสเลือด อาการแสดง ได้แก่ ใจสั่น มือสั่น เหนื่อย ง่าย ทานมากแต่น้าหนักลด ขีหงุดหงิดเหงื่อออกมาก ระบบการเต้นของหัวใจ ผิดปกติ มี Atrial fibrillation หรือมี congestive heart failure ได้เรียกภาวะนี้ว่า Apathetic hyperthyroidism
Hypothyroidism ภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ
คือภาวะที่ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยทำให้เกิดการสร้างและหลั่งฮอร์โมนสู่ กระแสเลือดน้อยลง
วิธีการคุมกำเนิด
ความหมายของยาคุมกำเนิด ยาที่กินเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์โดยฮอร์โมนเอสโตรเจนแลโปรเจสโตเจน
การเลือกกินยาคุมกาเนิดให้เหมาะสมกับตัวเอง
ประเภทปกติรอบเดือนมาสม่ำเสมอ ออกไม่มาก น้ำหนักตัวอยู่ในเกณฑม์าตรฐาน
3.ประเภทProgestogenicเช่นรอบเดือนออกน้อยแต่ระยะรอบเดือนยาวรูปร่างออกไปทางผู้ชาย มีขนตามตัวมาก ตอ้ งกินยาคุมที่มี estrogen มาก
ประเภท Estrogenic เช่น รอบเดือนออกมากแต่ระยะรอบ
เดือนสนั อว้นไม่มีขนตอ้งกินยาคุมที่มีprogestogenมาก
อาการข้างเคียงของการกินยาคุมกำเนิด
1.การคลื่นไส้อาเจียนเกิดจากฮอร์โมนเอสโตรเจนเกิดในช่วง 2-3 เดือนแรก ให้กินทันทีหลังอาหารเย็น
2.หากมีเลือดออกกระปริบกระปรอยให้การกินยาเวลาใกล้เคียงกันที่สุดของทุกวัน เป็นต้น
ยาคุมกาเนิดแบบธรรมดาแบ่งได้ 2 ชนิด
ยาคุมกาเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (Combined oral contraceptions)1.2 Multiphasic pills ยาคุมที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจน และโปรเจสโตเจนไม่เท่ากนั เรียกว่าTriphasicหรือ Three steps pills ซึ่งการกินยาจะ
ต้องกินเรียงตามลำดับ เช่น Triquilar และ Oilezz
ยาคุมกาเนิดชนิดท่ีมีแต่โปรเจสโตรเจน (micro oral contraception)
-หมายถึง ยาคุมที่มีฮอร์โมนโปรเจสโตเจนเท่านั้นไม่มีเอสโตรเจน ยาชนิดน้ีไม่มีผลต่อแม่ลูกอ่อนต่อระบบหัว ใจ และหลอดเหลือ แต่จะมีประสิทธิภาพในการคุมกาเนิดต่ำยับยั้งไข่ตกได้ไม่ดี เช่น Exluton
การป้องกันการเปิดโรคเบาหวานที่ดีที่สุดคือควบคุมพฤติกรรมสุขภาพอย่างเข้มงด
