Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การช่วยฟื้นชีวิตหรือ Cardiopulmonary Resuscitation (CPR), Reference ดุสิต…

- - - - B = Breathing คือขั้นตอนการช่วยหายใจ
        
        C = Circulation คือขั้นตอนการช่วยให้โลหิตไหลเวียน
    - - การช่วยเหลือพื้นฐานหรือขั้นต้น (Basic step)
        
        การดูแลเรื่องความอบอุ่นและป้องกันการสูญเสียความ
        ร้อนให้แก่ทารก(Warmth)โดยการเช็ดตัวทารกให้แห้ง
        วางทารกใต้เครื่องรังสีความร้อน (Radiant warmer)
        และห่อตัวให้ทารกด้วยผ้าที่อุ่นหรืออาจให้ ทารกนอน
        บนหน้าอกหรือท้องของมารดา (skin to skin contact)
        
        Ventilation
        การกระตุ้นการหายใจ ควรให้ออกซิเจนทางสายเข้า face mask แต่ถ้าทารกยังหายใจไม่ดีข้ึนควรให้ positive pressure ventilation (PPV) ด้วยออกซิเจน 100%
        มีข้อบ่งชี้ คือ เมื่อทารกหยุดหายใจ หายใจเฮือก (Gasping) หรืออัตราการเต้นของหัวใจน้อยกว่า 100 ครั้งต่อนาที หรือมีภาวะตัวเขียวขณะ ให้ออกซิเจนความเข้มข้น 100 %
        
        Chest compression
        จะทำก็ต่อเมื่อทารกมีอัตราการเต้นของหัวใจน้อยกว่า 60 ครั้ง/นาที แม้ว่าได้ช่วยเหลือด้วยการให้ออกซิเจน 100 % โดย bag และ mask แล้วประมาณ 30 วินาที โดยวิธีการทำ Chest compression ควรเลือกทำจากวิธีใดวิธีหน่ึงจาก 2 วิธีดังนี้ ท้ังนี้ในปัจจุบันในทางปฏิบัติแนะนำให้ใช้ Thumb technique คืออ การเอามือ 2 ข้างโอบรอบทรวงอกของทารก โดยให้ฝ่ามือแนบกับแผ่นหลังของทารก แล้ววางนิ้วหัวแม่มือทั้งสองข้างบนกระดูกหน้าอก (sternum) ชิดกันหรือนิ้วหัวแม่มือทั้งสองอาจวางซ้อนกันถ้าหากทรวงอกของทารกเล็กมาก และจะหยุดทำ Chest compression เมื่อทารกมีอัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 60 คร้ัง/นาที
        
        การให้ยา epinephrine และหรือสารน้า (volume expansion)
        
        เปิดทางเดินหายใจให้โล่ง(Clearingtheairway) โดย
        ใช้นิ้วชี้ดึงคางข้ึนมืออีกข้างหนึ่งกดหน้าผากลง เล็กน้อย
        เอียงหูและแก้มฟังเสียงหายใจตามองที่หน้าอก
        สังเกตการเคลื่อนไหวของทรวงอกและประเมินการหายใจ
        หลังจากนั้นดูดเสมหะในปากและจมูกตามลำดับ
        
        การจัดท่านอนสาหรับทารก (Positioning) ควรจัดให้
        ทารกนอนหงายหรือนอนตะแคง โดยแนวของศีรษะ
        ควรตรงและเงยหน้าเล็กน้อย เพื่อเปิดทางเดินหายใจ
        ให้โล่ง ซึ่งอาจใช้ผ้าห่มหรือผ้าเช็ดตัวม้วนรองใต้ไหล่
        ของทารกสูงจากพื้นท่ีทารกนอนประมาณ
        2 - 3 เซนติเมตร (3/4 – 1 นิ้ว)
        
        การดูดเสมหะ (Suctioning) โดยขณะที่ผู้ทำคลอดกำลังคลอดศีรษะของทารกผู้ช่วยที่
        ทำคลอดควรใช้ลูกสูบยางแดงดูดเสมหะจากในปาก
        โดยการดูดเสมหะในปากควรทำทันทีภายหลังยากที่
        คลอดศีรษะของทารกแล้ว หลังจากนั้นจึงดูดในคอและ
        จมูกตามลำดับ จนกระท่ังแน่ใจว่าไม่มีเสมหะ
        
        Clearing the airway of meconium ในกรณีท่ีน้ำคร่ำของมารดามีขี้เทาปนเปื้อน ผู้ทำคลอดหรือผู้ช่วยทำคลอดควรดูดน้ำคร่ำและขี้เทา โดยอาจใช้การดูดเสมหะโดยเครื่องต่อกับสายขนาด 12F – 14F หรือลูกสูบยางแดงดูดในปาก คอและจมูกตามลำดับ
        
        Tactile stimulation การกระตุ้นทารกควรกระตุ้นโดยการตีหรือดีดฝ่าเท้า หรือใช้ฝ่ามือลูบท่ีหลังทารก ทั้งน้ีไม่ควรใช้เวลานานเกิน 15 – 20 วินาที
        
        Oxygen administration ข้อบ่งชี้ในการให้ออกซิเจนแก่ทารกแรกเกิด คือ ให้ 100% ออกซิเจนในรายท่ีมีภาวะ cyanosis อัตราการเต้นของหัวใจน้อยกว่า 100 ครั้งต่อนาทีหรือมีอาการของการหายใจลำบาก โดยการให้ 100% ออกซิเจน (ควรเปิดอย่างน้อย 5L/M) อาจให้ผ่านทาง face mask and flow- inflating bag หรือ oxygen mask หรือ วิธี hand cupped around oxygen tubing
  - - - Assessment : Determine Pulselessness หรือ การประเมินการทาลำงานของหัวใจ โดยการคลำชีพจรที่ซอกคอ (Carotid Pulse) ที่ข้อพับแขน (Brachial Pulse) หรือทารกจะคลำที่ขาหนีบ (Femoral Pulse) ในเวลา 5-10 วินาที ว่ามีหรือไม่ ถ้าไม่มีแสดงว่า หัวใจหยุดเต้น
      - Perform Chest Compression คือขั้นตอนการนวดหัวใจแพทย์หรือพยาบาลเตรียม
        ทำการนวดหัวใจจาก
        ภายนอก (External Chest Compressions)
        
        การทำ External Chest Compressions
        
        ในเด็กโต
        
        ให้ผู้ทำการช่วยเหลือวางสันมือลงบนส่วนกลางค่อนไปข้างล่างของกระดูกหน้าอก หรือ ประมาณ 2 นิ้วมือเหนือ Xyphoid Process และวางสันมืออีกข้างหนึ่งทับบนมือแรก ให้แขนทั้งสองข้างเหยียดตรง โดยผู้ทำต้องอยู่ในระดับที่สูงกว่าตัวผู้ป่วยแล้ว โน้มตัวไปข้างหน้า เริ่มนวดหัวใจโดยออกแรง จากไหล่และลำตัวในท่าที่ข้อศอกเหยียดตรงตลอดเวลา ให้แรงที่ออกลงมาบนสันมือแรงพอสมควรและเร็ว โดยกดให้หน้าอกยุบลงประมาณ 1 ใน 3 ของความหนาของทรวงอกและด้วยอัตราเร็วอย่างน้อย 100 ครั้งต่อนาที
        
        ในเด็กเล็ก
        
        ถ้าจับชีพจรไม่ได้หรือในเด็กเล็กที่อายุต่ากว่า 1 ปี ชีพจรจะเต้นช้ามาก (น้อยกว่า 60 คร้ังต่อนาที) ให้กดหน้าอกโดยผู้ทำใช้มือทั้งสองข้างอ้อมไปทางด้านหลังของผู้ป่วยในลักษณะมือทั้งสองข้างประสานกันเพื่อรอง
        หลังให้เกิดแรงต้านแทนกระดานรองหลังและขณะนวด
        หัวใจ และอ้อมนิ้วหัวแม่มือมา ด้านหน้าของผู้ป่วย กดหัวใจ
        แม่มือทั้งสองลงบริเวณส่วนกลางของกระดูกหน้าอก และในกรณีที่เด็กตัวโตไม่
        สามารถอ้อมนิ้วมือดังกล่าวได้ให้ใช้สองนิ้วมือวางลง
        ที่กระดูกหน้าอกท่ีตำแหน่งใต้ราวนมประมาณ 1 นิ้วมือ แล้วกดลงด้วยความลึกและความเร็วดังกล่าวก็ได้
        ซึ่งในกรณีท่ีไม่มีชีพจร การกดหน้าอกต้องทำร่วมกับการช่วยหายใจ
      - ในขณะที่ช่วยผู้ป่วยด้านการให้มีโลหิตไหลเวียนโดยการ
        นวดหัวใจนั้นก็ต้องช่วยด้านระบบหายใจให้สัมพันธ์ไปด้วย
        
        โดยให้อัตราการนวดหัวใจ (External Chest Compression) ต่อการช่วยหายใจเท่ากับ 15 : 2 (ในกรณีท่ีมีผู้ช่วยสองคน) ถ้ามีเพียงคนเดียวให้ทำ 30: 2 ถ้าในเด็กทารกแรกเกิดจะมีการกดหน้าอก 3 คร้ังต่อการช่วยหายใจ 1 ครั้ง หรือ 3:1 จำนวน 30 รอบ
        
        ซึ่งกดแต่ละคร้ังต้องเร็วและไม่มี การหยุด โดยขณะทำจะต้องคลำชีพจรที่ขาหนีบได้ชัดตามแรงนวด
        หัวใจ ถ้าคลำไม่ได้แสดงว่าการทำ Chest Compression ไม่ได้ผล คือการกดแต่ละครั้งไม่ลึกพอ
        
        ขณะทำการนวดหัวใจต้องได้รับความดัน มากกว่า 90-100 mmHg จึงจะช่วยให้เลือดเพียงพอท่ีจะไปเลี้ยงกล้ามเนื้อ
        หัวใจและสมองได้ ระหว่างการทำ CPR จะหยุดเพื่อการคลำชีพจรได้โดยหยุดไม่เกิน 7 วินาที
    - - Assessment หรือการประเมินความรู้สึกตัวของผู้ป่วย
        คือบุคคลแรกที่พบผู้ป่วยหมดสติ
        หยุดหายใจ หรือมี Cardiac Arrest ประเมินด้วยการกระตุ้นด้วยการดีดฝ่าเท้าหรือลูบหลัง
        หรือหน้าอกในทารกและเรียกชื่อของผู้ป่วย
      - Call for help หรือ การเรียกขอความช่วยเหลือ คือเมื่อแน่ใจว่าผู้ป่วยมีอาการของ Cardiac Arrest ก็ให้ร้องขอความช่วยเหลือ โดยเรียกผู้ร่วมงานมาช่วย ให้ตามแพทย์ทันที พร้อมทั้งเตรียมรถ Emergency ไม้กระดานสามสาหรับรองหลัง ชุดให้ออกซิเจน และชุดดูดเสมหะ
      - Position the victim หรือ การจัดท่าผู้ป่วยระหว่างรอแพทย์ พยาบาลควรจัดท่าผู้ป่วยให้ นอนหงายราบไม่หนุนหมอน หรือสอดไม้กระดานรองหลังผู้ป่วย
      - Open the airway หรือ เปิดทางเดินหายใจ คือ ทำการ
        เปิดทางเดินหายใจ โดยถ้าไม่มีการอุดกั้นของทางเดิน
        หายใจให้ใช้นิ้วล้วงเอา
        สิ่งแปลกปลอม หรือเศษอาหารออก (Finger
        Sweep) ซึ่ง Finger Sweep นี้จะทาเฉพาะในรายที่ช่อง
        ปากใหญ่กว่านิ้วเท่านั้น ในเด็กเล็กจะไม่ทำ
        เพราะจะยิ่งทำให้สิ่งแปลกปลอมเคลื่อนเข้าไปข้างใน
        มากขึ้น จะใช้วิธีการอุ้มด้วยแขนบริเวณเอวของ
        ผู้ช่วยเหลือ แล้วตบระหว่างสะบักด้วยสันมือ
        
        ถ้าหากมีชุดดูดเสมหะให้ใช้เครื่องดูดเอาเสมหะ น้ำมูก น้ำลายที่ขวางทางเดินหายใจออก แล้วเปิด ทางเดินหายใจให้โล่ง โดยกดหน้าผากลง (Head Tilt) และยกคางขึ้น (Chin Lift) หรือยกขากรรไกรล่างขึ้น (Jaw Thrust) ในรายที่สงสัยว่าจะมี Cervical Spine Injury ด้วย โดยข้อศอกของผู้ที่ให้การช่วยเหลือจะต้องวางติดพื้นเพื่อ
        ไม่ให้มีการเคลื่อนไหวไปมาของศีรษะผู้ป่วยซึ่งจะเป็น
        อันตรายต่อ Cervical Spine ของผู้ป่วยได้
    - - เมื่อตรวจเช็คแล้วผู้ป่วยหยุดหายใจ หรือ หายใจลำบากมาก ต้องให้การช่วยเหลือโดยใช้หน้ากากช่วยหายใจ (Ambu Face Mask) ต่อเข้ากับถุงช่วยหายใจ (Resuscitating Bag) และออกซิเจนเปิด 12-15 ลิตรต่อนาที ครอบจมูกและ ปากผู้ป่วยโดยจับคางยกขึ้นและกดหน้าผากลง ครอบหน้ากากช่วยหายใจให้แน่นโดยขนาดของหน้ากาก ช่วยหายใจต้องมีขนาดที่พอเหมาะกับปากและจมูกของ
        ผู้ป่วย หลังจากนั้นบีบลมเข้าออกแต่ต้องสังเกต ว่าลมเข้าปอดดีหรือไม่ โดยจะเห็นหน้าอกขยายขึ้นและแฟบลงตามแรงบีบ
        
        ในเด็กเล็กบีบลมเข้า ประมาณ 20 ครั้งต่อนาที
        
        ในช่วงแรก โดย พยายามให้หน้าอกขยาย ถ้าไม่มีการเคลื่อนไหวของหน้าอก ให้ทาต่อในอัตรา 20 ครั้งต่อนาที
        
        ในเด็กโตประมาณ 15 ครั้งต่อนาที หรือเป่าปาก 2 ครั้ง
  - - - Drug and IV. line
        พยาบาลจะต้อง เปิดเส้นเลือดโดย Keep vein open (KVO) ด้วย 5 % D/W 500 มล.ไว้สำหรับฉีดยาระหว่างการทำ CPR เช่น Adrenaline
        
        ให้แพทย์ใส่ท่อผ่านหลอดลม (Endotracheal Tube)
      - Defebrillator
      - Electrocardiogram(E.C.G)
        พยาบาลติด E.C.G Monitor เพื่อตรวจเช็คดูว่าผู้ป่วยมีภาวะหัวใจหยุดเต้นชนิดใด เพื่อให้การรักษาที่ถูกต้อง