Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 10 บัญชียาหลักแห่งชาติยาสามัญประจำบ้าน, image, image, image, image,…
บทที่ 10 บัญชียาหลักแห่งชาติยาสามัญประจำบ้าน
เกณฑ์การพิจารณาคัดเลือกยา
จำเป็นในการป้องกันและแก้ไข
explicit information
evidencebased literature
แสดงรายการยา ให้ใช้ชื่อสามัญของยา
ให้ระบุเงื่อนไขการสั่งใช้ยา คำเตือน และหมายเหตุ
คุณภาพยา เช่น ประสิทธิภาพในการบริหารยาและการยอมรับในการใช้
ยาของผู้ป่วย (compliance)
ข้อมูลเชิงเศรษฐศาสตร์ด้านค่าใช้จ่าย
กรณีที่ยามีคุณสมบัติครบตามเกณฑ์การพิจารณา แต่ไม่มีการขึ้น
ทะเบียนตำรับยา
ให้กำหนดรายการยา
ดังกล่าวไว้ในบัญชียาหลักแห่งชาติ และเสนอเป็นยากำพร้า
ยากำพร้า หมายถึงยาที่บรรเทา บำบัด ป้องกันรักษาโรคที่พบได้น้อย หรือโรคที่เป็นอันตราย
ร้ายแรง
ตัวอย่างยากำพร้า Diazoxide
กรณียาที่อยู่ระหว่างการติดตามความปลอดภัย
ติต้องมิใช่ยาที่อยู่ระหว่างการติดตามความ
ปลอดภัย
ยามีความจำเป็นในบางกรณีและเป็น
การคุ้มครองผู้ป่วยให้สามารถเข้าถึงบริการได้และเป็นมาตรฐาน
ควรเป็นยาเดี่ยว
ยาที่มีหลายข้อบ่งใช้ แต่มีความเหมาะสมที่จะใช้เพียงบาง
ข้อบ่งใช้
บัญชียาหลักแห่งชาติ
บัญชียาสำหรับโรงพยาบาลและสถานบริการสาธารณสุข
รายการยาแผนปัจจุบันสำหรับใช้ในโรงพยาบาลและสถานบริการสาธารณสุข
บัญชียาจากสมุนไพร
รายการยาจากสมุนไพรที่เป็นยาแผนไทยหรือยาแผนโบราณ
ประกอบด้วย ชื่อสามัญของยา รูปแบบของยา บัญชีย่อย นอกจากนี้ อาจมีความรุนแรง ขนาดบรรจุยา เงื่อนไข
การจัดประเภทรายการยา
บัญชีย่อย 5 บัญชี ได้แก่ บัญชี ก. ข. ค. ง. และ จ
บัญชี ก. รายการยามาตรฐานที่ใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาสุขภาพที่พบบ่อย
บัญชี ข. รายการที่ใช้สำหรับข้อบ่งใช้หรือโรคบางชนิดที่ใช้ยาในบัญชี ก ไม่ได้
บัญชี ค. รายการยาที่ต้องใช้ในโรคเฉพาะทางโดยผู้ชำนาญ
บัญชี ง. รายการยาที่มีหลายข้อบ่งใช้ เป็นยาราคาแพง ก่อปัญหาเชื้อดื้อยาที่ร้ายแรง
การสั่งใช้ยาให้สมเหตุผล คุ้มค่า สมประโยชน์
บัญชี จ.
รายการยาสำหรับโครงการพิเศษของกระทรวง
รายการยาสำหรับผู้ป่วยที่มีความจำเป็นเฉพาะ
ตามคุณลักษณะของยาแต่ละรายการ ความจำเป็นต้องใช้ในสถานพยาบาลระดับต่างๆ
เงื่อนไขการสั่งใช้ยา
หากยารายการใดมีหลายข้อบ่งใช้ แต่มีความเหมาะสมที่จะใช้เพียงบางข้อบ่งใช้ หรือมีแนวโน้ม
ว่าจะมีการสั่งใช้ไม่ถูกต้อง
การแสดงชื่อสามัญทางยา(Generic name)และรูปแบบยา(Dosage form)
ยาส่วนใหญ่จะแสดงด้วยชื่อสามัญทางยา
ในกรณีเป็นเภสัชตำรับโรงพยาบาลจะระบุอักษร hosp
รูปแบบยา
ยาเม็ด
ยาฉีด
ยาน้ำ
ยาเหน็บ
ยาทา
ยาพ่น
ยาสำหรับสูดดม
ยาอมใต้ลิ้น
ยาตา ยาหู
ยาอม
ยาดมสลบ
ยาสามัญประจำบ้าน
กลุ่มที่ 1 ยาแก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ
ยาเม็ดลดกรด อะลูมินา-แมกนีเซีย
ยาเม็ดแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ โซดามินท์
ยาขับลม
ยาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ยาธาตุน้ำแดง
ยาน้ำแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ โซเดียมไบคาร์บอเนต
ยาทาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ทิงเจอร์มหาหิงคุ์
ยาเม็ดลดกรด อะลูมินา-แมกนิเซีย-ไซเมธิโคน
ยาน้ำลดกรด อะลูมินา-แมกนีเซีย-ไซเมธิโคน
ยาผงฟู่ซิตริกแอซิด โซเดียมไบคาร์บอเยต โซเดียมคาร์บอเนต
กลุ่ม 2 ยาแก้ท้องเสีย
ยาแก้ท้องเสีย ผงน้ำตาลเกลือแร่
ยาผงถ่านรักษาอาการท้องเสีย
กลุ่ม 3 ยาระบาย
ยาระบายกลีเซอรีนชนิดเหน็บทวารสำหรับเด็ก
ยาระบายกลีเซอรีนชนิดเหน็บทวารสำหรับผู้ใหญ่
ยาระบายแมกนีเซีย
ยาระบายมะขามแขก
ยาระบายโซเดียม คลอไรด์ ชนิดสวนทวาร
กลุ่ม 4 ยาถ่ายพยาธิลำไส้
ยาถ่ายพยาธิตัวกลม มีเบนดาโซล
กลุ่ม 5 ยาบรรเทาปวด ลดไข้
ยาเม็ดบรรเทาปวด ลดไข้แอสไพริน
ยาเม็ดบรรเทาปวด ลดไข้พาราเซตามอล 500 มก.
ยาเม็ดบรรเทาปวด ลดไข้พาราเซตามอล 325 มก.
ยาน้ำบบรเทาปวด ลดไข้พาราเซตามอล
พลาสเตอร์บรรเทาปวด
กลุ่ม 6 ยาแก้แพ้ ลดน้ำมูก
ยาเม็ดแก้แพ้ ลดน้ำมูก คลอร์เฟนิรามีน
กลุ่ม 7 ยาแก้ไอ ขับเสมหะ
ยาน้ำแก้ไอขับเสมหะสำหรับเด็ก
ยาแก้ไอน้ำดำ
กลุ่ม 8 ยาดมหรือทาแก้วิงเวียน หน้ามืด คัดจมูก
ยาดมแก้วิงเวียน เหล้าแอมโมเนียหอม
ยาดมแก้วิงเวียน แก้คัดจมูก
ยาทาระเหยบรรเทาอาการคัดจมูกชนิดขี้ผึ้ง
กลุ่ม 9 ยาแก้เมารถ เมาเรือ
ยาเม็ดแก้เมารถ เมาเรือ ไดเมนไฮดริเนท
กลุ่ม 10 ยาสำหรับโรคตา
ยาหยอดตาซัลฟาเซตาไมด์
ยาล้างตา
กลุ่ม 11 ยาสำหรับโรคปากและลำคอ
ยากวาดคอ
ยารักษาลิ้นเป็นฝ้า เยนเชี่ยนไวโอเลต
ยาแก้ปวดฟัน
ยาอมบรรเทาอาการระคายคอ
ยาอมบรรเทาอาการเจ็บคอ
กลุ่ม 12 ยาใส่แผล ล้างแผล
ยาใส่แผล ทิงเจอร์ไอดอดีน
ยาใส่แผล ทิงเจอร์ไทเมอรอซอล
ยาใส่แผล โพวิโดน ไอโอดีน
ยาไอโซโพรพิล แอลกฮอล์
ยาเอทิล แอลกฮอล์
น้ำเกลือล้างแผล
น้ำยาฆ่าเชื้อโรคคลอไรไซลีนอล
กลุ่ม 13 ยารักษาแผลติดเชื้อ ไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
ยารักษาแผลน้ำร้อนลวกฟีนอล
ยารักษาแผลติดเชื้อ ซิลเลอร์ ซัลฟาไดอาซีน ครีม
กลุ่ม 14 ยาบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ แมลงกัดต่อย
ยาหม่อง ชนิดขี้ผึ้ง
กลุ่ม 15 ยาสำหรับโรคผิวหนัง
ยารักษาหิดเหา เบนซิล เบนโซเอต
ยารักษาหิด ขี้ผึ้งกำมะถัน
นารักษากลากเกลื้อน น้ำกัดเท้า
ยารักษาโรคผิวหนังเรื้อรัง
ยาทาแก้ผดผื่นคัน คาลาไมน์
ยารักษาเกลื้อน โซเดียม ไทโอซัลเฟต
กลุ่ม 16 ยาบำรุงร่างกาย
ยาเม็ดวิตามินบีรวม
ยาเม็ดวิตามีนซี
ยาเม็ดบำรุงโลหิต เฟอร์รัส ซัลเฟต
ยาเม็ดวิตามีนรวม
น้ำมันตับปลาชนิดแคปซูล
น้ำมันตับปลาชนิดน้ำ
การแบ่งยาตามพระราชบัญญัติยา
1.ยาแผนปัจจุบัน หมายถึง ยาที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมการ
ประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบัน
2.ยาแผนโบราณ หมายถึง ยาที่ใช้ในการประกอบโรคศิลปะแผนโบราณ
ยาอันตราย คือ ยาแผนปัจจุบันที่มีอันตรายสูงกว่ายาสามัญประจ ำบ้าน
ยาสามัญประจ าบ้าน คือ ยาที่กระทรวงสาธารณสุขคัดเลือกไว้ให้ประชาชน
สามารถเลือกใช้ได้เอง
ยาแผนปัจจุบันบรรจุเสร็จที่มิใช่ยาอันตราย คือ ยาแผนปัจจุบันที่กระทรวงสาธารณสุขมิได้จัดให้เป็นยาสามัญประจำบ้าน
ยาควบคุมพิเศษ คือ ยาแผนปัจจุบันที่ก่อให้เกิดอันตรายได้ง่าย แม้จะใช้อย่างถูกต้อง
วัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทและยาเสพติดคือ ยาแผนปัจจุบันที่ก่อให้เกิดการเสพติดได้ง่าย
