Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 7 การดำเนินการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง - Coggle Diagram
บทที่ 7 การดำเนินการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
วัตถุประสงค์
ใช้การสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางมาใช้ในชั้นเรียนได้
ใช้กลยุทธ์ในการสร้างการเรียนการสอนที่มีประสิทธิภาพและส่งเสริมสภาพการเรียนรู้ภายในชั้นเรียนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางได้
เข้าใจความแตกต่างของรูปแบบการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางที่แตกต่างกัน
การสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
เริ่มจากการทำความเข้าใจกับภูมิหลังทางการศึกษาของผู้เรียนแต่ละคน ซึ่งครูมีหน้าที่ขยายขอบเขตการเรียนรู้ของผู้เรียนเพื่อช่วยให้ผู้เรียนประสบความสำเร็จในการเรียนตามวัตถุประสงค์
การสอนแบบผู้เรียนเป้นศูนย์กลางคือ การสอนโดยให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้ ในฐานะครู ครูสามารถช่วยให้ผู้เรียนสร้างองคค์ความรุ้ของตนเองได้โดยอาศัย
วิธีการที่พวกเขาได้เรียนรู้
เวลาที่พวกเขาได้เรียนรู้
สิ่งที่พวกเขาได้เรียนรู้
นอกเหนือจากการทำความเข้าใจแนวคิดการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางครูยังจำเป็นต้องรู้ด้วยว่าสภาพเเวดล้อมของการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางนั้นควรเป็นเช่นไร
การค้นพบสติปัญญาของตนเอง
กิจกรรมที่ส่งเสริมการคิด
การมอบหมายงานให้ผู้เรียนทำเพื่อช่วยผลักดันให้พวกเขาก้าวไปถึงเป้าหมายในการเรียน
กิจกรรมที่ก่อให้เกิดการฝึกปฏิบัติเพื่อพัฒนาทักษะในการเรียนรู้
กิจกรรมที่เสริมสร้างความร่วมมือ
การประดิษฐ์ชิ้งานของผู้เรียน
การเชื่อมโยงกิจกรรมเข้ากับงานที่มอบหมายให้ผู้เรียนทำ
เหตุใดจึงต้องใช้วิธีสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
ใช้สื่การเรียนที่มีอยู่อย่างมีประสิทธิภาพ
รู้จุดแข็งและจุดอ่อนของตนเอง
มีกลยุทธ์ในการเรียนที่เปิดกว้างและรู้ว่าควรจะนำกลยุทธ์เหล่านั้นมาใช้เมื่อใด
มีความรับผิดชอบต่อการเรียนของตนเอง
มีจุดมุ่งหมายในการเรียนรู้ที่ชัดเจน
มีความสามารถในการวางแผน สำรวจ ประเมินค่าและปรับกระบวนการเรียนรู้ได้
วิธีดำเนินการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
การเรียนเป็นกลุ่ม
การให้ผู้เรียนจับกลุ่มกันทำงาน เช่น การอภิปรายกลุ่มและการทำโครงงาน โดยครูจะต้องเป็นผู้วางโครงสร้างของบทเรียน ชั้นเรียนและตัวผู้เรียนเเอง
การเรียนเป็นรายบุคคล
ครูจะต้องให้ความรู้และออกแบบการสอนให้ตรงกับความสนใจและความต้องการของผู้เรียน การเรียนเป็นรายบุคคลมีเป้าหมายอยู่ที่ผู้เรียนแต่ละคนจับกลุ่มตามความสามารถหรือความสนใจได้ โดยครูต้องสอนผู้เรียนที่จะจับกลุ่ม โดยใช้วิธีที่เหมาะสม
การเรียนเฉพาะบุคคล
การให้ผู้เรียนแต่ละคนทำงานของตนเอง เพื่อให้เกิดการปฏิสัมพันธ์ ครูจะต้องคอยให้คำปรึกษาหรือคำแนะนำแก่ผู้เรียน
การใช้วิธีสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางในชั้นเรียน
ขั้นตอนที่ 1 วางแผน
การเรียนเป็นกลุ่ม
รู้ความประพฤติ ความสนใจและไหวพริบของผู้เรียน
สร้างความมั่นใจในการจับกลุ่มของผู้เรียน
ตั้งกฎเกณฑ์สำหรับกลุ่มขึ้นสัก 2-3 ข้อ
กำหนดบทบาทสมมุติ
วางแผนการทำงานของผู้เรียนระหว่างการทำงานเป็นกลุ่ม
วางแผนกิจกรรมกลุ่มที่เหมาะสม
กำหนดขอบเขตของกิจกรรมกลุ่ม
กำหนดเวลาในการทำกิจกรรมกลุ่มที่เหมาะสม
เตรียมการสอนที่ชัดเจนและถูกต้องต่อผู้เรียน
กำหนดเวลาในการนำเสนอพร้อมทั้งมีช่วงเวลาสำหรับการตั้งคำถามและให้ผู้เรียนตอบ
ทบทวนการเรียนรู้ของผู้เรียนโดยการประเมินแบบ peer evaluation
วางแผนกิจกรรมขั้นต่อไป
การเรียนเป็นรายบุคคล
รู้ความสามารถ ไหวพริบและเจตคติของผู้เรียน
วางแผนการเรียนเป็นรายบุคคล
ออกแบบงานที่มอบหมายให้ผู้เรียนทำอย่างเหมาะสมตามความสามารถที่แตกต่างกันของผู้เรียน
การเรียนเฉพาะบุคคล
รู้ความสามารถ ความสนใจและไหวพริบของผู้เรียน
วางแผนและกำหนดเป้าหมายให้แก่ผู้เรียน
ออกแบบการเรียนการสอนโดยเปิดโอกาสในการเรียนให้หลากหลาย
ปรับขอบเขตของบทเรียนและหัวข้อที่จะสอน
นอกจากการจัดการเรียนรู้ของผู้เรียนแล้ว ครุต้องใช้เทคนิคในการสอน
การตั้งคำถามเพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้จักคิดและอภิปรายร่วมกับเพื่อน
เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้พูดบ้าง
ให้ผู้เรียนจับคู่ถามคำถามและแลกเปลี่ยนความรู้กับคู่ของผู้เรียน
สรุปความคิดเห็นของครูก่อนจะให้ผู้เรียนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน
จับกลุ่ม 4-6 คนกำหนดหมายเลขของแต่ละคน แบ่งผู้เรียนที่มีหมายเลขเดียวกันออกเป็นกลุ่มย่อยแล้วให้สมาชิกกลุ่มย่อยกลับเข้าสู่กลุ่มใหญ่
จับกลุ่ม 3 คน ให้สมาชิกคนหนึ่งไปสังเกตการณ์กลุ่มแล้วให้นำแนวคิดกลับมาเข้ากลุ่มเดิม
ตั้งคำถามแก่สมาชิกในกลุ่มโดยเรียกให้ตอบตามหมายเลขที่กำหนดไว้
ตั้งโจทย์ปัญหาขึ้นมา 1 ข้อจัดกลุ่มผู้เรียน 2-4คนเพื่อให้วางแผนดำเนินการตามแผนที่วางไว้นำเสนอผลลัพธ์ที่ได้และประเมินผลการนำเสนอของกลุ่ม
ขั้นตอนที่ 2 การดำเนินการ
การเรียนเป็นกลุ่ม
ตั้งกฏเกณฑ์และระเบียบของกลุ่ม
สรุปย่องาน บทบาทของกลุ่มและระยะเวลาในการทำงานให้ผู้เรียนฟัง
รับฟังการอภิปรายของผู้เรียน
ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้เรียน
การเรียนเป็นรายบุคคล
สรุปย่องาน บทบาทและระยะเวลาในการทำงานให้ผู้เรียนฟัง
จัดสรรกิจกรรมที่เหมาะสม
จัดสรรกิจกรรมกลุ่มที่เหมาะสม
การเรียนเฉพาะบุคคล
สรุปย่องาน ความคาดหวังและการชุมนุมให้ผู้เรียนฟัง
จัดเตรียมสื่อการเรียนรู้ที่เหมาะสมสำหรับการทำงานเดี่ยว
กำหนดรูปแบบในการเรียนเฉพาะบุคคล
จัดทำแผนจัดการเรียนรู้
แสดงความคิดเห็นต่อพัฒนาการของผู้เรียน
ขั้นตอนที่ 3 การประเมินผล
ประเภทของกิจกรรมสำหรับผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
การเรียนเป็นกลุ่ม
การทำงานเป็นกลุ่มอาจแบ่งออกได้ 2 รูปแบบคือแบบที่ใช้ระยะเวลาสั้น เช่น การอภิปรายกลุ่มและแบบที่ใช้ระยะเวลานานกว่าประมาณ 20-25 ชั่วโมง ความร่วมมือในกลุ่มช่วยเสริมสร้างบทบาทของกลุ่ม พัฒนาทัศนคติใในเชิงบวกและฝึกฝนให้ผู้เรียนประสบความสำเร็จได้
การเรียนเป็นรายบุคคล
การเรียนการสอนจะถูกจัดให้ตรงกับความสามารถของกลุ่มผู้เรียน เช่น การใช้บทเรียนแบบ e-lessons การจัดกลุ่มการเรียนรู้และมอบหมายงานที่แตกต่างกันให้ผู้เรียน
การเรียนเฉพาะบุคคล
มีกิจกรรมหลายรูปแบบ ได้แก่ งานหรือโครงงานที่ทำให้ผู้เรียนรู้จักคิดริเริ่มด้วยตนเอง ศึกษาด้วยตนเองหรือใช้อุปกรณ์ช่วยในการเรียนด้วยตนเอง
การทำโครงงาน
ผู้เรียนจะต้องจัดทำเอกสารและแฟ้มโครงงานของกลุ่มจากนั้นจะตองเสนอโครงงานกลุ่มหน้าชั้นเรียนโดยมีครูเป็นผู้กำกับดูแลทำงานกลุ่ม วางแผน ตรวจสอบและให้ความช่วยเหลือแกผู้เรียนครูต้องประเมินผลแสดงความเห็นต่อการทำงานของผู้เรียนด้วย
การสร้างศูนย์การเรียนรู้
ศูนย์การเรียนรู้ คือ การเรียนเป็นกลุ่มย่อย โดยมีตัวเลือกและความยืดหยุ่นของแนวคิดในการเรียนที่แตกต่างกันสำหรับแต่ละฐาน ครูต้องเดินดูเพื่อคอยให้ความช่วยเหลือแก่ผู้เรียนหรือเตือนให้ผู้เรียนย้ายไปฐานต่อไป
การอภิปรายกลุ่ม
การอภิปรายกลุ่มหมายถึงการอภิปรายที่ให้ผู้เรียนเป็นผู้ดำเนินการเองภายในชั้นเรียน ในการอภิปรายกลุ่มที่มีประสิทธิภาพนั้น ครูต้องวางโครงสร้างสำหรับชั้นเรียนโดยใช้แนวทางดังนี้
จำกัดขนาดของกลุ่มเป็น 4-5 คน
กำหนดบทบาทในกลุ่มเช่น ผู้นำ ผู้บันทึก ผู้ซักถาม ผู้สนับสนุน สำหรับสภาพแวดล้อมครูมีหน้าที่เป็นผู้ให้ความช่วยเหลือสำหรับผู้เรียน
ตั้งกฎเกณฑ์ทั่วไป
การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองและการใช้อุปกรณ์ช่วยในการเรียนด้วยตนเอง
สำหรับการเรียนการสอนในรูปแบบนี้ผู้เรียนจะต้องเลือกหัวข้อเรื่องที่จะศึกษาโดยครูจะต้องออกแบบกิจกรรมและจัดตามสื่อการเรียนตรงความต้องการของผู้เรียนเช่น วีดีทัศน์ เว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อ
คำแนะนำสำหรับการเรียนการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางที่มีประสิทธิภาพ
ครูต้องทำหน้าที่เป็นผู้คอยอำนวยความสะดวกในทุกๆด้านรวมทั้งต้องระลึกถึงสิ่งสำคัญนี้ด้วย
ไม่ขัดขวางกระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียน แต่ต้องสร้างสภาพแวดล้อมในการเรียนรู้ที่เหมาะสมให้แก่ผู้เรียน
มีส่วนร่วมในการตัดสินใจเรื่องการเรียนของผู้เรียน แต่ต้องปล่อยให้ผู้เรียนได้ตรึกตรองด้วยตนเองเช่นกัน
สร้างบรรยากาศแห่งความไว้เนื้อเชื่อใจในชั้นเรียนเพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจใคร่รู้และปรารถนาที่จะเรียน
ช่วยให้ผู้เรียนรู้จักนับถือความสามารถของตนเอง
พยายามทำความเข้าใจกับความต้องการ การตอบสนอง ความคิดและความรู้สึกของผู้เรียนครูต้องสอนและชั้เเนวทางให้แก่ผู้เรียนในการค้นคว้าข้อมูลในการพัฒนาความคิดเชิงวิจารณ์และความคิดเชิงสร้างสรรค์การแก้ปัญหา การตัดสินใจเพื่อให้ผู้เรียนเกิดความรู้สึกว่าเป็นอิสระและมีแรงจูงใจในตนเอง
บทสรุป
การเรียนการสอนแบบผู้เรียนเป็นศูนย์กลางเป็นการสลับบทบาทหน้าที่จากครูให้มาเป็นผู้อำนวยความสะดวกในชั้นเรียนของศตวรรษที่ 21 การสร้างบรรยากาศในการเรียนการสอนที่ส่งเสริมความเป็นปัจเจกบุคคลเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียนที่มีภูมิหลังทางวัฒนธรรมความสามารถในการเรียนและความสนใจแตกต่างกัน