Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่2 ลักษณะเฉพาะทางพฤกษศาสตร์ - Coggle Diagram

- - - - ต้องสามารถป้องกันความชื้นเเละเชื้อราได้
        
        ขวดเเก้ว
        
        ฝาโลหะ
    - - ป้องกันเเมลงเเละไม่เป็นเเหล่งเพาะเชื้ออากาศปลอดโปร่ง ไม่โดนเเสงเเดด พื้นที่เเห้งเเละเย็น
  - - - เป็นการเก็บรักษาสมุนไพรได้ประสิทธิภาพที่ดีที่สุด ทั้งในเเง่ของคุณภาพปริมาณเเละน้ำหนัก
    - - การนำเอาสมุนไพรมาทำให้ขนาดเล็กลงเเละนำไปตากเเห้ง เพื่อให้ปริมาณน้ำของสมุนไพรลดลง นิยมใช้กับ ราก เปลือก ลำต้น
    - - เป็นวิธีที่สะดวกในการใช้งานมาก สมัยโบราณนิยมนำมาตากเเห้ง เเละใช้ครกโขรกให้เเห้ง
    - - สมุนไพรที่มีกลิ่นหอมนำมาต้มสกัดน้ำมันจากสมุนไพรมาปรุงเป็น
        ยาดม ยาหอม ยาทา
- - - - 1.สับยาเป็นท่อนเเล้วต้มในหม้อดินรินน้ำกิน
      - 2.ยาดอง
      - 3.ยากัดด้วยเเอลกอฮอล์เเล้วหยดน้ำกิน
      - 4.เผาให้เป็นด่างเเล้วเเช่น้ำ รินดื่ม
      - 5.กลั่นเอาเหงื่อ
      - 6.ยาหุงด้วยน้ำมัน
      - 7.ต้มเอาน้ำบ้วนปาก
      - 8.ต้มเเล้วเอาน้ำอาบ
      - 9.ต้มเอาน้ำเเช่
      - 10.ต้มเอาน้ำชะ
      - 11.ต้มเอาน้ำสวน
      - 12.ตำเป็นผงเเล้วละลายน้ำกระสายต่างๆ
      - 13.เผาเเล้วตำละลายน้ำ
      - 14.ตำเป็นผงกวนใส่กล่องทางจมูกคอ
      - 15.ม้วนเป็นบุหรี่
      - 16.ใช้เป็นยาทา
      - 17.ใช้เป็นลูกประคบ
      - 18.ทำเป็นยาพอก
      - 19.บดเเล้วปั้นเป็นลูกกลอน
      - 20.บดเเล้วปั้นเป็นเเท่งใช้เหน็บ
      - 21.บดเป็นผงตอกอัดเม็ด
      - 22.บดเป็นผงปั้นเม็ดเคลือบ
      - 23.ทำเป็นเเคปซูล
      - 24.ห่อผ้ากลัดไว้ดม
      - 25.ใส่กล่องใช้ควันเป่าบาดเเผล
      - 26.เผาไฟหรือโรยบนถ่านใช้ควันรม
      - 27.ต้มเอาไอรมหรืออบ
      - 28.กวนเป็นยาขี้ผึ้ง
  - - - ต่อมาได้เพิ่มการปรุงยาอีก 2 ครั้ง เป็น 28 วิธี (รวมวิธีปรุงยาปัจจุบันด้วย)
- - - - 6-8 เดือนเริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 1 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 1 ปี เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 1-8 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 8 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
  - - - ต้มกินได้ครั้งเดียว เเล้วเททิ้ง
    - - ถ้าต้มอุ่น: เช้า-เย็นทุกวัน มีอายุ 7-10 วัน
    - - ถ้าต้มอุ่น: เช้า-เย็นทุกวัน มีอายุ 7-15วัน
  - - - มีอายุประมาณ 2 ปี
    - - มีอายุประมาณ 1 ปี
- - - - หั่นสมุนไพรสดให้เป็นเเว่นบางๆ ผึ่งเเดดให้เเห้ง
        บดเป็นผงในขณะที่ยายังร้อนเเดดอยู่เพราะยาจะกรอบบดง่าย
    - - ใช้ผงยาสมุนไพร 2 ส่วนผสมน้ำผึ้งหรือน้ำเชื่อม 1 ส่วน
        ตั้งทิ้งไว้ 2-3 ชั่วโมง
      - ปั้นยาเป็นลูกกลมๆเล็กๆ เสร็จเเล้วผึ่งเเดดจนเเห้ง
        อีก 2 สัปดาห์นำมาผึ่งเเดดอีกเพื่อป้องกันเชื้อราขึ้น
  - - - เอาสมุนไพรมาขดมัดรวมกันเป็นท่อน กลมยาวขนาด 1 ฝ่ามือ
        กว้างขนากใช้มือกำได้โดยรอบพอดี ถ้าสมุนไพรนั้นเเข็ง
        นำมาขดมัดไม่ได้ให้หั่นเป็นท่อนยาว 5-6 นิ้ว ฟุต กว้าง 1/2 นิ้ว ฟุต
        เเล้วเอามารวมกันให้ได้ขนาด 1 กำมือ
    - - เทน้ำลงไปพอให้น้ำท่วมยาเล็กน้อย ต้มให้เดือดนาน10-30นาที เเล้วเเต่ต้องการให้น้ำยาเข้มข้นหรือเจือจาง ยาต้มต้องดื่มขณะอุ่นๆ
  - - - เฉลว3เเฉก
      - เฉลว5เเฉก
      - เฉลว8เเฉก
  - - - ใช้สมุนไพรเเห้งชง โดยหั่นต้นสมุนไพรสดให้เป็นชิ้นเล็กๆ บางๆ เเล้วผึ่งเเดดให้เเห้ง ถ้าต้องการให้ไม่มีกลิ่นเหม็นเขียว
        ให้เอาไปคั่วก่อนจนมีกลิ่นหอม
    - - ใช้สมุนไพร 1 ส่วนเติมน้ำเดือดลงไป 10 ส่วน
        ปิดฝาตั้งทิ้งไว้ 15-20 นาที
  - - - ปกติใช้สมุนไพรเเห้งดอง โดยบดต้นไม้ยาให้เเตกพอหยาบๆ
        ห่อด้วยผ้าขาวบางหลวมๆ เผื่อยาพองตัวเวลาอมน้ำ
    - - เติมเหล้าโรงให้ท่วมห่อยา ตั้งทิ้งไว้ 7 วัน
  - - - นำสมุนไพรสดๆ มาตำให้ละเอียดหรือจนกระทั่งเหลว
        ถ้ายาเเห้งไป ให้เติมน้ำลงไปจนเหลว
    - - คั้นเอาน้ำจากสมุนไพรที่ตำมารับประทาน เเต่บางชนิดให้นำไป
        เผาไฟให้สุกก่อนค่อยตำ
  - - - ใช้สมุนไพรสดตำให้เเหลกที่สุดให้พอเปียก เเต่ไม่ถึงกับเหลวไป ถ้ายาเเห้งให้เติมน้ำหรือเหล้า
    - - เมื่อพอกยาเเล้วต้องคอยหยอดน้ำให้ยาเปียกชื้นอยู่เสมอ
        เปลี่ยนยาวันละ 3 ครั้ง