Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ - Coggle Diagram
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
-
:star:ปัสสาวะ
ปัสสาวะ
1. Urine analysis การตรวจปัสสาวะมีความสำคัญในการวินิจฉัยแยกโรค และการคัดกรองโรคอย่างมาก เพราะปัสสาวะนั้นเกี่ยวข้องกับโรคต่างๆ หลายโรค เช่น การติดเชื้อ และการคัดกรอง โรคเบาหวาน
การแปลผลลักษณะทั่วไปของปัสสาวะ มีรายละเอียดดังนี้
สีของปัสสาวะ ปกติสีเหลืองอ่อนหรือสีฟางข้าว (Yellow or straw yellow) หรือสีอำพัน(Amber) สารที่ทำให้ปัสสาวะเหลืองคือ urochrome สีปัสสาวะอาจแตกต่างกันได้ตามความเข้มข้นของปัสสาวะ มีปัจจัยหลายประการที่ทำให้สีของปัสสาวะเปลี่ยนไป
- กลิ่นของปัสสาวะ
- ความขุ่นของปัสสาวะ
- ความเป็นกรดด่าง
- ความถ่วงจำเพาะ
การแปลผลการตรวจทางเคมีของปัสสาวะ แบ่งออกเป็นหลายประเภท ดังนี้
- น้ำตาล ถ้ากลูโคสในพลาสมาสูงเกินความสามารถที่ไตจะเก็บไว้ได้ คือ เกิน 150-170 มก./เลือด
- คีโตน การมีคีโตนในปัสสาวะแสดงว่ามีโมเลกุลของคีโตนรั่วออกมาในปัสสาวะ
- เลือด ค่าปกติไม่พบ เลือดในปัสสาวะมี 2 ลักษณะ คือ hematuria / hemoglobinuria
- โปรตีน มีโมเลกุลโปรตีนที่รั่วออกมาในปัสสาวะ
- บิลิรูบิน ปกติไม่พบในปัสสาวะ บิลิรูบินเกิดจากการสลายตัว heme
- Urobilinogen เป็นสารละลายที่เกิดจากการสังเคราะห์ conjugated bilirubin ที่ละลายน้ำได้
- Nitrite ปกติไม่พบในปัสสาวะ การตรวจ nitrite มีประโยชน์ในการคัดกรองว่าอาจมีแบคทีเรียในปัสสาวะ
- Leukocyte ปกติไม่พบในปัสสาวะ การตรวจพบแสดงว่ามีการติดเชื้อในปัสสาวะ
การแปลลการตรวจปัสสาวะด้วยกล้องจุลทรรศน์ มีดังนี้
- Red blood cell
- White blood cell
- Epithelial cell
- คาสท์
- Crystal
2. urine culture and sensivity การตรวจปัสสาวะเพื่อเพาะเชื้อ เป็นการตรวจหาการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
:star:อุจจาระ
อุจจาระ
การตรวจอุจจาระเป็นวิธีหนึ่ที่สำคัญในกรวินิจฉัยความผิดปกติของระบบทางเดินอาหารโดยทั่วไปทำในรายที่มีอาการท้องเสีย ท้องผูกมีเลือดออกและอื่นๆ ที่มีปัญหาเกี่ยวกับท้องการตรวจอุจจาระโดยทั่ไปมักตรวจดูลักษณะของอุจจาระพร้อมกับหาไข่พยาธิชนิดต่างๆ ที่อาจมาอยู่ในลำไส้ การแปลผลการตรวจอุจจาระที่สำคัญมีดังนี้1. stool examination
- สีของอุจจาระ
- เลือดในอุจจาระ
2.Stool culture
:star:เลือด
เลือด
การตรวจเลือดเพื่อดูส่วนประกอบของสารต่างๆ ในเลือด ที่พบบ่อย ได้แก่ complete blood
count and differential count, blood chemistry ดังนี้
1. Complete blood count and differential (CBC) การตรวจ CBC เป็นการตรวจเลือดเพื่อประเมินภาวะสุขภาพพื้นฐนสำหรับผู้ป่วยทั่วไป ความผิดปกติในการตรวจcountของ CBC จะช่วยสนับสนุนในการวินิจฉัยภาวะซีด การติดเชื้อการทำงานของเม็ดเลือดและเกล็ดเลือด complete blood count
2. Blood culture เป็นการส่งเลือดเพาะเชื้อเพื่อดูการแบ่งตัวทั้ง aerobic และ anaerobic bacteria ทำร่วมกับ sensivity test เพื่อทดสอบยาปฏิชีวนะที่สามารถต้านเชื้อที่พบได้
3. Blood chemistry ที่ใช้บ่อย ได้แก่
- Glucose / Fasting Blood Sugar (FBS)/Blood Sugar
- Creatinine
- Blood Urea Nitrogen (BUN)
- Uric acid
- Cholesterol
- Triglyceride
- High-density lipoprotein cholesterol
- Low-density lipoprotein cholesterol
- Liver Function test (LFT)
:star:เสมหะ
เสมหะ
เสมหะ (Sputum) ผลิตโดยต่อมเมือก (Mucous cell) และ Goblet cell ในสภาพในหลอดลมซึ่งจะถูกขับออกจกร่างกายโดยการไอ ปกติสมหะในระบบทางเดินหายใจส่วนลึกออนกับเชื้อจุลินทรีย์ในทางเดินหายใจสะอาดปราศจากเชื้อเชื้อ แต่เมื่อไอขับออกมาจะเกิดการปนเปื้อนส่วนบนในการเก็บเสมหะส่งตรวจควรสังเกตลักษณะทางกายภาพ
การตรวจเสมหะที่พบบ่อยและการแปลผล มีดังนี้
- Sputum exam
- Sputum culture
- Sputum for Acid Fast Bacilli
:star:น้ำไขสันหลัง
น้ำไขสันหลัง
น้ำไขสันหลัง (Cerebrospinal fluid or CSF) ปกติจะใส ปราศจากเชื้อ ไม่มีกลิ่น ไม่มีความหนืดมีความถ่วงจำเพาะมากกว่าเลีอาจพบ ymphocyte ได้เล็กน้อย หากพบเซลล์อื่น แสดงว่าผิดปกติ การแปลผลค่าปกติของนน้ำไขสันหลังมักต้องเปรียบเทียบกับค่ในเลือดเป็นหลักสารเคมีที่นิยมตรวจ
การตรวจน้ำไขสันหลังทางอายุรกรรม
สิ่งที่แพทย์ต้องตรวจทุกครั้ง คือ การวัดความดันของน้ำไขสันหลัง การตรวจทางกายภาพและตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ การวัดความดันน้ำไขสันหลังปกติจะวัดขณะเจาะหลัง โดยวัดเมื่อเเริ่มเจาะและหลังเจาะในคนปกติความดันเมื่อเริ่มเจาะหลังควรประมาณ 80-180 มิลลิเมตรน้ำสาเหตุที่ทำให้ความดันของน้ำไขนหลังเพิ่มขึ้น ได้แก่ เนื้องอก ก้อนเลืด การอุดกั้นการไหลเวียนของน้ำไขสันหลัง ภาวะสมองบวม การอักเสบของเยื่อหุ้มสมองมะเร็ง โรคหัวใจล้มเหลวและความดันของน้ำไขสันหลังจะลดลงในกรณีขาดน้ำอย่างรุนแรง ประสบ
อุบัติเหตุมีการรั่วของน้ำไขสันหลัง