Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 2 ลักษณะจำเพาะทางพฤกศาสตร์, นางสาวคีตภัทร บุญขำ เลที่9 …

- - - - กลั่นเอาน้ำเหงื่อ เช่น กลั่นสุรา เอาน้ำเหงื่อกิน
      - หุงด้วยน้ำมัน เอาน้ำมันใส่กล้องเป่าบาดแผลและฐานฝี
      - เผาให้เป็นด่าง เอาด่างนั้นแช่น้ำไว้ แล้วรินแต่น้ำกิน
      - ตำเป็นผงแล้ว บดให้ละเอียด ละลายน้ำกระสายต่าง ๆ กิน
      - กัดด้วยเหล้าหรือแอลกอฮอล์ หยดลงน้ำกิน
      - เผาแล้วตำเป็นผงบดให้ละเอียด ละลายน้ำกระสายต่าง ๆ กิน
      - ดองแช่ด้วยน้ำท่าหรือน้ำสุรา แล้วรินแต่น้ำกิน
      - ยาประสมแล้ว
        
        ต้มเอาน้ำแช่
        
        ต้มเอาน้ำชะ
        
        ต้มแล้วเอาน้ำอาบ
        
        ต้มเอาน้ำสวน
        
        ต้มเอาน้ำบ้วนปาก
        
        มวนบุหรี่สูบเอาควัน เช่น บุหรี่
        
        ใช้เป็นยาทา
        
        ต้มเอาไอรมหรืออบ
        
        กวนเป็นยาขี้ผึ้งปิดแผล เรียก "ยากวน"
        
        บดเป็นผงปั้นเป็นแท่ง/แผ่น แล้วใช้เหน็บ
        
        ตำเป็นผงกวนให้ละเอียด ใส่กล้องเป่าทางจมูกและคอ
        
        บดเป็นผง ตอกอัดเม็ด
        
        บดละเอียดเป็นผงแล้ว ปั้นเป็นเม็ด/ลูกกลอนกลืน กิน
        
        บดเป็นผง ปั้นเม็ดแล้วเคลือบ
        
        ทำเป็นเม็ดแคปซูล
        
        เผาไฟ/โรยบนถ่านไฟ ใช้ควันรม
        
        ห่อผ้าบรรจุลงในกลักเอาไว้ใช้ดม
        
        ใส่กล้องติดไฟใช้ควันเป่าบาดแผลและฐานฝี
        
        ทำเป็นยาพอก
        
        ใช้เป็นลูกประคบ
      - สับเป็นชิ้น/ท่อนใส่ลงในหม้อเติมน้ำต้ม แล้วรินแต่น้ำกิน
- - - - ประสิทธิภาพที่ดีทีสุด ทั้งในแง่ของคุณภาพ ปริมาณและน้ำหนัก
    - - นำเอาสมุนไพรมาทำให้ขนาดเล็กลงและนำไปตากแห้ง เพื่อให้ปริมาณน้ำของสมุนไพรลดลง
      - นิยมใช้กับ ราก เปลือก ลำต้น
    - - สะดวกในการใช้งานมาก
      - สมัยโบราณนิยมนำมาตากแห้งและโขรกให้ละเอียด
    - - ใช้สมุนไพรที่มีกลิ่นหอม มาต้มสกัดน้ำมัน
      - นิยมนำมาปรุงเป็นยาดม ยาหอม ยาทา
- - - - ขวดแก้ว ฝาโลหะ
- - - - หั่นสมุนไพรสดให้เป็นแว่นบางๆ ผึ่งแดดให้แห้ง บดเป็นผงในขณะที่ยายังร้อนแดดอยู่เพราะยาจะกรอบบดได้ง่าย
    - - ใช้ผงยาสมุนไพร2ส่วนผสมกับน้ำผึ้งหรือน้ำเชื่อม1ส่วนตั้งทิ้งไว้ 2-3ชั่วโมงเพื่อให้ยาปั้นได้ง่าย ไม่ติดมือ
      - ปั้นยาเป็น ลูกกลมๆ เล็กๆ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร เสร็จแล้วผึ่งแดดจนแห้ง
      - จากนั้นอีก2 สัปดาห์ ให้นำมาผึ่งแดดซ้ำอีกทีเพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อราขึ้นยา
  - - - นำสมุนไพรมาขดมัดรวมกันเป็นท่อนกลม ยาวขนาด1ฝ่ามือ กว้างขนาดใช้มือกำได้โดยรอบพอดี ถ้าสมุนไพรนั้นแข็งให้หั่นเป็นท่อนยาว5-6 นิ้วฟุต กว้าง0.5นิ้ว แล้วเอามารวมกันให้ได้ขนาด 1 กำมือ
    - - เทน้ำลงไปพอให้น้ำท่วมยาเล็กน้อย ถ้าปริมาณยาที่ระบุไว้น้อยมาก เช่น ใช้เพียง1หยิบมือ ให้เทน้ำลงไป1แก้ว ต้มให้เดือดนาน10-30 นาที
    - - ต้องกินในขณะที่ยายังอุ่นๆ
  - - - ใช้สมุนไพรแห้งชง โดยหั่นต้นสมุนไพรสดให้เป็นชิ้นเล็กๆ บางๆ แล้วผึ่งแดดให้แห้งถ้าต้องการให้ไม่มีกลิ่นเหม็นเขียว ให้เอาไปคั่ว
    - - ใช้สมุนไพร1ส่วน เติมน้ำเดือดลง ไป 10 ส่วน ปิดฝาตั้งทิ้งไว้ 15-20 นาที
  - - - ใช้สมุนไพรแห้งดอง โดยบดต้นไม้ยาให้แตกพอหยาบๆ ห่อด้วยผ้าขาวบางหลวม ๆ เผื่อยาพองตัวเวลาอมน้ำ
    - - เติมเหล้าโรงให้ท่วมห่อยา ตั้งทิ้งไว้ 7 วัน
  - - - คั้นเอาน้ำยาจากสมุนไพรที่ตำไว้นั้นมารับประทาน
    - - นำสมุนไพรสดๆ มาตำให้ละเอียดหรือจนกระทั่งเหลว ถ้าตัวยาแห้งไป ให้เติมน้ำลงไปจนเหลว
      - สมุนไพรบางอย่าง เช่น กระทือ กระชาย ให้นำไปเผาไฟให้สุกเสียก่อนจึงค่อยตำ
  - - - ใช้สมุนไพรสด ตำให้แหลกที่สุดให้พอเปียกแต่ไม่ถึงกับเหลว
        ถ้ายาแห้ง ให้เติมน้ำหรือเหล้าโรงลงไป
    - - เมื่อพอกยาแล้วต้องคอยหยอดน้ำให้ยาเปียกชื้นอยู่เสมอ เปลี่ยนยาวันละ 3 ครั้ง
- - - - มีอายุประมาณ 4-6 เดือน
    - - มีอายุประมาณ 6-8 เดือน
    - - มีอายุประมาณ 3-6 เดือน
  - - - 8เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ 2 ปีอาจหมดคุณภาพ
    - - 18 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 1 ปี เริ่มเสื่อมคุณภาพ 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 6-8 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ 1 ปี อาจหมดคุณภาพ
  - - - ถ้าต้มอุ่น เช้า-เย็นทุกวัน อายุ 7-15วัน
    - - ถ้าต้มอุ่น เช้า-เย็นทุกวัน มีอายุ 7-10 วัน
    - - ต้มกินได้ครั้งเดียว แล้วเททิ้ง
  - - - มีอายุประมาณ 2 ปี
    - - มีอายุประมาณ 1 ปี