Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่2 ลักษณะเฉพาะทางพฤกศาสตร์, นางสาวพิชญานิน นิสภา เลขที่ 57…

- - - - 1 ปี เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 18 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 6-8 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 1 ปี อาจหมดคุณภาพ
    - - 8 เดือน เริ่มเสื่อมคุณภาพ
      - 2 ปี อาจหมดคุณภาพ
  - - - มีอายุประมาณ 1 ปี
    - - เช่น เกลือ หรือ ดีเกลือ
      - มีอายุประมาณ 2 ปี
- - - - ยาประสมแล้ว ตำเป็นผงกวนให้ละเอียด ใส่กล้องเป่าทางจมูกและคอ
      - ยาประสมแล้ว มวนบุหรี่สูบเอาควัน เช่น บุหรี่
      - ยาเผาหรือเผาให้ไหม้ ตำเป็นผงบดให้ละเอียด ละลายน้ำกระสายต่าง ๆ กิน
      - ยาประสมแล้ว ใช้เป็นยาทา
      - ยาตำเป็นผงแล้ว บดให้ละเอียด ละลายน้ำกระสายต่าง ๆ กิน
      - ยาประสมแล้ว ใช้เป็นลูกประคบ
      - ยาประสมแล้ว ต้มเอาน้ำสวน
      - ยาประสมแล้ว ทำเป็นยาพอก
      - ยาประสมแล้ว ต้มเอาน้ำชะ
      - ยาประสมแล้ว บดละเอียดเป็นผงแล้ว ปั้นเป็นเม็ดหรือลูกกลอนกลืน กิน
      - ยาประสมแล้ว ต้มเอาน้ำแช่
      - ยาประสมแล้ว บดเป็นผงปั้นเป็นแท่งหรือเป็นแผ่น แล้วใช้เหน็บ
      - ยาประสมแล้ว ต้มแล้วเอาน้ำอาบ
      - ยาประสมแล้ว บดเป็นผง ตอกอัดเม็ด
      - ยาประสมแล้ว ต้มเอาน้ำบ้วนปาก
      - ยาประสมแล้ว บดเป็นผง ปั้นเม็ดแล้วเคลือบ
      - ยาหุงด้วยน้ำมัน เอาน้ำมันใส่กล้องเป่าบาดแผลและฐานฝี
      - ยาประสมแล้ว ทำเป็นเม็ดแคปซูล
      - ยากลั่นเอาน้ำเหงื่อ เช่น กลั่นสุรา เอาน้ำเหงื่อกิน
      - ยาประสมแล้ว ห่อผ้าบรรจุลงในกลักเอาไว้ใช้ดม
      - ยาเผาให้เป็นด่าง เอาด่างนั้นแช่น้ำไว้ แล้วรินแต่น้ำกิน
      - ยาประสมแล้ว ใส่กล้องติดไฟใช้ควันเป่าบาดแผลและฐานฝี
      - ยากัดด้วยเหล้าหรือแอลกอฮอล์ หยดลงน้ำกิน
      - ยาประสมแล้ว เผาไฟหรือโรยบนถ่านไฟ ใช้ควันรม
      - ยาดองแช่ด้วยน้ำท่าหรือน้ำสุรา แล้วรินแต่น้ำกิน
      - ยาประสมแล้ว ต้มเอาไอรมหรืออบ
      - ยาสับเป็นชิ้นเป็นท่อนใส่ลงในหม้อเติมน้ำต้ม แล้วรินแต่น้ำกิน
      - ยาประสมแล้ว กวนเป็นยาขี้ผึ้งปิดแผล ซึ่งเรียกว่ายากวน
- - - - เป็นวิธีที่สะดวกในการใช้งานมาก
      - สมัยโบราณนิยมนำมาตากแห้งและใช้ครกโขรกให้ละเอียด
    - - เป็นการนำเอาสมุนไพรมาทำให้ขนาดเล็กลง และนำไปตากแห้ง
      - เพื่อให้ปริมาณน้ำของสมุนไพรลดลง
      - นิยมใช้กับ ราก เปลือก ลำต้น
    - - สมุนไพรที่มีกลิ่นหอมนำมาต้มสกัดน้ำมันจากสมุนไพร
      - มาปรุงเป็นยาดม ยาหอม ยาทา
    - - เป็นการเก็บรักษาสมุนไพรให้ได้ประสิทธิภาพที่ดีทีสุด
        ทั้งในแง่ของคุณภาพ ปริมาณและน้ำหนัก
- - - - โดยทั่วไปใช้ ๑ กำมือ
      - เอาสมุนไพรมาขดมัดรวมกันเป็นท่อนกลม ยาวขนาด ๑ ฝ่ามือ กว้างขนาดใช้มือกำได้รอบพอดี
      - ถ้าสมุนไพรนั้นแข็ง นำมาขดมัดไม่ได้ ให้หั่นเป็นท่อนยาว ๕-๖ นิ้วฟุต กว้าง ๑/๒ นิ้ว ฟุต
      - แล้วเอามารวมกันให้ได้ขนาด ๑ กำมือ
    - - ต้มให้เดือดนาน ๑๐-๓๐ นาที
      - แล้วแต่ว่าต้องการให้น้ำยาเข้มข้น หรือเจือจาง
      - ยาต้มนี้ต้องกินในขณะที่ยายังอุ่นๆ
      - ถ้าปริมาณยาที่ระบุไว้น้อยมาก เช่น ใช้เพียง ๑ หยิบมือ ให้เทน้ำลงไป ๑ แก้ว
      - เทน้ำลงไปพอให้น้ำท่วมยาเล็กน้อย
  - - - ปกติใช้สมุนไพรแห้งชง
      - หั่นต้นสมุนไพรสดให้เป็นชิ้นเล็กๆ บางๆ ผึ่งแดดให้แห้ง
      - ถ้าต้องการให้ไม่มีกลิ่นเหม็นเขียว ให้เอาไปคั่ว ก่อนจนมีกลิ่นหอม
    - - เติมน้ำเดือดลง ไป ๑๐ ส่วน
      - ปิดฝาตั้งทิ้งไว้ ๑๕-๒๐ นาที
      - ใช้สมุนไพร ๑ ส่วน
  - - - หั่นสมุนไพรสดให้เป็นแว่นบางๆ
      - ผึ่งแดดให้แห้ง
      - บดเป็นผงในขณะที่ยายังร้อนแดดอยู่ เพราะยาจะกรอบบดได้ง่าย
    - - ปั้นยาเป็น ลูกกลมๆ เล็กๆ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ เซนติเมตร
      - เสร็จแล้วผึ่งแดดจนแห้ง
      - ตั้งทิ้งไว้ ๒-๓ ชั่วโมง เพื่อให้ยาปั้นได้ง่าย ไม่ติดมือ
      - จากนั้นอีก ๒ สัปดาห์ ให้นำมาผึ่งแดดซ้ำอีกที เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อราขึ้นยา
      - ใช้ผงยาสมุนไพร ๒ ส่วน ผสมกับน้ำผึ้ง หรือน้ำเชื่อม ๑ ส่วน
  - - - บดต้นไม้ยาให้แตกพอหยาบๆ
      - ห่อด้วยผ้าขาวบางหลวม ๆ เผื่อยาพองตัวเวลาอมน้ำ
      - ปกติใช้สมุนไพรแห้งดอง
    - - เติมเหล้าโรงให้ท่วมห่อยา ตั้งทิ้งไว้ ๗ วัน
  - - - นำสมุนไพรสดๆ มาตำให้ละเอียดหรือจนกระทั่งเหลว
      - ถ้าตัวยาแห้งไป ให้เติมน้ำลงไปจนเหลว
    - - คั้นเอาน้ำยาจากสมุนไพรที่ตำไว้มารับประทาน
      - สมุนไพรบางอย่าง เช่น กระทือ กระชายให้นำไปเผาไฟให้สุกเสียก่อนจึงค่อยตำ
  - - - ใช้สมุนไพรสดตำให้แหลกที่สุดให้พอเปียก แต่ไม่ถึงกับเหลว
      - ถ้ายาแห้ง ให้เติมน้ำหรือเหล้าโรงลงไป
    - - เมื่อพอกยาแล้วต้องคอยหยอดน้ำให้ยาเปียกชื้นอยู่เสมอ
      - เปลี่ยนยาวันละ ๓ ครั้ง