Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กระบวนการเปลี่ยนแปลงในผู้สูงอายุ เตียง 20 หอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง2 -…
กระบวนการเปลี่ยนแปลงในผู้สูงอายุ
เตียง 20 หอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง2
ผม ขน เล็บ
ทฤษฎี
-เม็ดสีลดลงทำให้ผมหงอกสีเทาและผมขาว
-ผมที่ศีรษะ ขนรักแร้บางลง เพราะจำนวนของmelanocyte ลดลง
-ขนที่อวัยวะบางลง เนื่องจากฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
-ขนที่ใบหน้าเพศชายเพิ่มขึ้น ขนที่คาง และริมฝีปากบนของเพศหญิงอาจเพิ่มขึ้น
-เล็บงอกช้าลง
กรณีศึกษา
ผู้รับบริการมีผมสีดำทั่วศีรษะ มีการกระจายตัวของเส้นผมสม่ำเสมอ ผมเริ่มร่วงขนที่อวัยวะบางลง เช่น ขนรักแร้ บริเวณเล็บเรียบเแข็ง เล็บสั้น เล็บมีสีเหลือง เล็บแนบสนิทกับเนื้อเยื่อด้านล่าง ขอบเล็บไม่มีรอยโรค มุมระหว่างโคนเล็บกับเนื้อเยื่อที่โคนเล็บประมาณ 160 องศา capillary refill time =2 sec.
ระบบผิวหนัง
ทฤษฎี
-มีรอยย่นบนใบหน้าเนื่องจากสูญเสียไขมันใต้ผิวหนังในชั้นหนังแท้บางลง Collagen และElastin ลดลง
-แผลหายยากเนื่องจากอัตราของการทดแทนของเซลล์ลดลง
-ความยืดหยุ่นของผิวหนังลดลง
-มีจุดสีน้ำตาลที่ผิวหนัง เนื่องจากมี melanocyte proliferation เฉพาะที่
เยื่อบุแห้ง การขับเหงื่อลดลง เนื่องจากต่อมเหงื่อทำงานลดลง
กรณีศึกษา
ผู้รับบริการมีผิวสีขาวเหลือง ไม่ซีด ผิวมีความชุ่มชื้นผิวแห้งเล็กน้อย มีความตึงตัวของผิวหนังลดลง ทนต่อความหนาวได้ลดลงเนื่องจากความบางของผิวหนัง ไม่มีผื่นขึ้นตามบริเวณผิวหนัง ไม่มีจุดเลือดออก มีบวม pitting edema +1
ตา จมูก
ทฤษฎี
-หนังตาเป็นถุงและ เหยี่ยวย่น เนื่องจากความยืดหยุ่นลดลง ตาลึกขึ้น เนื่องจากไขมันโดยรอบฝ่อลีบลง เกิดหนังตาตก
ขอบหนังตาม้วนเข้า และขอบหนังตาม้วนออกได้ง่ายขึ้น
-เยื่อบุตาบางและเป็นสีเหลืองมีแผ่นไขมัน การสร้างน้ำตาลลดลงเนื่องจากเนื้อเยื่อไขมันในLacrimal apparatus สูญเสียไป
-Cornea แบนและไม่วาว
-รูม่านตาขนาดเล็กลง ทำให้ต้องการแสงเป็น 3 เท่าจึงจะมองเห็นชัด การมองเห็นในเวลากลางคืนลดลง
-Sclera หนาและแข็ง เป็นสีเหลือง เพราะมีไขมันไปเกาะ
-มีการเสื่อมของ Vitreous ทำให้ตาขุ่นมัว และมีเศษที่หลุดออกมา
-เลนส์มีขนาดโตขึ้นและไม่ใส สูญเสียความยืดหยุ่น
-เกิด Presbyopia คือ การปรับต่อการมองวัตถุในระยะใกล้/ไกลเสียไป และการปรับต่อความสว่างความมืด ทำได้ยาก
-มีความบกพร่องในการมองเห็นสีเนื่องจากมีการเสื่อมของ retina cones
-การดูดซึมของน้ำในลูกตาลดลง
-เซลล์เยื่อบุและเซลล์ประสาทของ olfactory bulb ซึ่งทำหน้าที่ในการรับกลิ่นมีการ ลดจำนวนลง
กรณีศึกษา
ผู้รับบริการมีผิวหนังรอบดวงตาเหี่ยวย่นเล็กน้อย หนังตาตกเล็กน้อย มีรอยตีนกาเล็กน้อย เยื่อบุตามีสีแดง ไม่ซีด ไม่มีตุ่มหรือเม็ด เยื่อบุลูกตาใส มองเห็นในสถานที่ต่างๆได้ดี สายตาปกติ สายตาไม่สั้นหรือยาว สามารถอ่านหนังสือได้ในระยะ 10-13 นิ้ว รูม่านตาทั้ง2 ข้าง ขนาด 2 มิลลิเมตร จะหดตัวเมื่อถูกแสง (react to light)
หูและการได้ยิน
ทฤษฎี
-มีการฝ่อของ organ of Corti และ Auditory nerve
-แยกเสียงสูงไม่ได้ มีการเสื่อมของโครงสร้างของระบบหูทั้งหมด
กรณีศึกษา
ใบหูทั้งสองข้างอยู่ระดับเดียวกับตา ในรูหูพบขี้หูเล็กน้อย ไม่มีสิ่งแปลกปลอมในรูหู สามารถรับรู้และได้ยินเสียงชัดเจน
ระบบหายใจ
ทฤษฎี
-จมูกมีขนาดใหญ่ขึ้น เนื่องจากกระดูกอ่อนมีการโตอย่างต่อเนื่อง
-ทอนซิลฝ่อโดยทั่วไป
-หลอดลมเอียงเนื่องจากกระดูกสันหลังมีการเปลี่ยนแปลง
-เส้นผ่าศูนย์กลางจากด้านหน้ามาด้านหลังของทรวงอกเพิ่มขึ้น เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงของเมตาบอลิซึมของแคลเซียม Calcification ของกระดูกอ่อนที่กระดูกซี่โครง
-ปอดแข็ง จำนวนและขนาดของ alveli ลดลง
-Cilia ลดลง
-หลังโกง (kyphosis)
-กล้ามเนื้อในการหายใจเสื่อมหรือฝ่อ
-Diffusion capacity ลดลง
-ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อในการหายใจเข้าและหายใจออกลดลง
-เนื้อเยื่อปอดเสื่อมลง
-การระบายอากาศส่วนฐานของปอดลดลงมี(ทางเดินหายใจบางส่วนปิด) ทำให้พื้นที่ในการแลกเปลี่ยนก๊าซลดลงและความดันออกซิเจนในเลือดลดลง
-การอิ่มตัวของออกซิเจนลดลง
-น้ำในทางเดินหายใจลดลง
กรณีศึกษา
-อัตราการหายใจอยู่ระหว่าง 20-22 ครั้งต่อนาที
-จมูกและรูจมูกมีขนาดใหญ่ขึ้น
-หลอดลมของผู้รับบริการตั้งตรงอยู่กลางลำคอ
-ฟังปอดพบเสียง wheezing / Crepitation
-คลำการขยายตัวของทรวงอก มีการขยายตัวเท่ากัน
ระบบหัวใจและหลอดเลือด
ทฤษฎี
-หัวใจมีขนาดเล็กลง ความแข็งแรงและประสิทธิภาพในการบีบตัวของหัวใจเสียไป
-cardiac Output ลดลง เมื่ออายุ 70 ปี
-ลิ้นหัวใจหนาตัวทำให้ลิ้นปิดไม่สนิท (จะได้ยินเสียง systolic murmur)
-ผนังของหัวใจห้องล่างซ้ายหนาตัวขึ้นระหว่างอายุ 30 ถึง 80 ปี
-หลอดเลือดดำขยายและแข็ง
-เลือดไหลผ่าน coronary artery ลดลง ระหว่างอายุ 20 ถึง 60 ปี
-Aorta แข็งมากขึ้นทำให้ systolic blood pressure ทำให้ Pulse pressure กว้าง
-ใช้เวลานานหลังออกกำลังกายกว่าอัตราการเต้นของหัวใจจะกลับเข้าสู่ปกติ
-ความแข็งแรงและความยืดหยุ่นของหลอดเลือดลดลงประสิทธิภาพของเลือดในหลอดเลือดดำลดลง
กรณีศึกษา
ความเบาแรงของชีพจร(Pulse volume) ที่แขน(ตำแหน่ง Brachial artery)ด้านขวาและซ้ายคลำได้ชีพจรได้ชัดเจน สม่ำเสมอและส่วนชีพจรที่ขา(ตำแหน่ง Dorsalis pedis) คลำได้และเบา
-ฟังเสียงหัวใจ ได้ยินเสียง S1, S2 ชัดเจน ไม่พบ murmur
ระบบทางเดินอาหารและโภชนาการ
ทฤษฎี
-ฟันการเกิดการกร่อนและรากฟันเปราะแตกง่ายเนื่องจากสิ่งเคลือบฟันบางลง
-เยื่อบุผิวในช่องปากบางและฝ่อ
-การหลั่งน้ำลายลดลง ตุ่มรับรสที่ลิ้นฝ่อ และรับรสเลวลง ความไวการรับรสที่ลดลงจากมากไปน้อย คือ รสเค็ม รสขม รสเปรี้ยว รสหวาน
-เกิดการทำงานไม่ประสานกันของกล้ามเนื้อในการกลืน
-gag reflex ลดลง
-กระเพาะอาหารหลั่งไฮโดรคลอริกและเอนไซม์เปปซินลดลง
-การดูดซึมแคลเซียมวิตามินบี 1 และบี 2 ลดลง เนื่องจากกระเพาะอาหารหลั่งกรดไฮโดรคลอริกและเอนไซม์ลดลง
-กล้ามเนื้อในผนังลำไส้ใหญ่บางลงและฝ่อ มีการแทรกตัวของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันมากขึ้นการบีบตัวของลำไส้ใหญ่ลดลงการหดตัวของกล้ามเนื้อหูรูดปากทวารหนักอ่อนตัว
-ตับมีขนาดและน้ำหนักลดลงจำนวนเซลล์ตับลดลงความสามารถในการสร้างเซลล์ตับผ่านตับลดลง
-ความต้องการพลังงานลดลง 200 แคลอรี่ต่อวันเนื่องจากกิจกรรมลดลง
กรณีศึกษา
ลักษณะทั่วไปของหน้าท้องสมมาตรกัน มีแผลผ่าตัดบริเวณหน้าท้องซ้าย ข้างสะดือ จากการผ่าตัดลำไส้ ไม่มีอาการท้องอืดหรือแน่นท้อง bowel sounds 7 ครั้ง/นาที (ปกติ) เยื่อบุช่องปากมีลักษณะสีแดง ไม่มีแผลที่กระพุ้งแก้ม ผู้รับบริการมีฟันข้างบน 13ซี่ และข้างล่าง 13ซี่ รวม 26 ซี่ ไม่มีฟันผุ ไม่มีเหงือกบวม แดง ไม่มีปัญหาในการเคี้ยวและการกลืนอาหาร ไม่มีบาดแผล บริเวณลิ้นไม่มีแผล
ระบบไต
ทฤษฎี
-อัตราการกรองของไตลดลง
-เลือดไปเลี้ยงไตลดลงเนื่องจากn Cardiac output ลดลง และหลอดเลือดแข็ง (Atherosclerosis)
-หน่วยไตทำงานได้รสทั้งขนาดและจำนวน
-ขนาดและความจุของกระเพาะปัสสาวะลดลง
-มีความอ่อนแอของกล้ามเนื้อกระเพาะทำให้ขับปัสสาวะออกไม่หมด
-ขนาดของไตเล็กลง
-การขับยาของไตลดลง ความสามารถในการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของระดับโซเดียมที่รับประทานเข้าไปได้ลดลง
กรณีศึกษา
ผู้รับบริการสามารถปัสสาวะได้เอง ปัสสาวะวันละ 8-10 ครั้ง ปัสสาวะพุ่งดี สีเหลืองใสไม่มีตะกอน ไม่มีปัสสาวะแสบขัด ไม่มีประวัติต่อมลูกหมากโต ขับถ่ายอุจจาระ วันละ 2-3 ครั้ง
ระบบสืบพันธุ์เพศหญิง
ทฤษฎี
ในเพศหญิงรังไข่จะฝ่อเล็กลง ผิวรังไข่ซีดขาวและยนมากขึ้น ปีกมดลูกเหี่ยว มดลูกมีขนาดเล็กลงเยื่อบุภายในมดลูกบางลง มีเนื้อเยื่อผังผืดมากขึ้น ปากมดลูกเหี่ยวและมีขนาดเล็กลง ไม่มีเมือกหล่อลื่น ช่องคลอดแคบและตีบความยืดหยุนของช่องคลอดลดลง ทําให้เกิดความรู้สึกเจ็บในระหว่างร่วมเพศ ช่องคลอดมีสภาวะเป็ นด่างมากขึ้นทําให้เกิดการอักเสบติดเชื้อง่ายอวัยวะภายนอกเหี่ยวยนเพราะไขมันใต้ผิวหนังลดลง
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยหมดประจำเดือนเมื่ออายุ 55 ปี
ระบบประสาทและการรับความรู้สึก
ทฤษฎี
-มีการเสื่อมของระบบประสาทส่วนกลางและระบบประสาทส่วนปลาย
-การส่งกระแสประสาทช้าลง
-จำนวนของเซลล์สมองลดลงหลังอายุ 50 ปี
-ประสิทธิภาพของไฮโปทาลามัสลดลง ในการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย ลดลง
-ความสามารถในการตอบสนองต่อความเย็นลดลงเนื่องจากหลอดเลือดขาดประสิทธิภาพในการหดตัว
-ระยะการนอนหลับลดลงมีการเปลี่ยนแปลงของ non -repid eye movement โดยที่ระยะที่ 1 และ 2 ยาว ระยะที่ 3 และ 4 สั้นมาก ทำให้ช่วงหลับลึกสั้นลงและตื่นง่ายและ REM Sleep ลดลง
-ความไวของการรับความรู้สึกเจ็บปวด อุณหภูมิสัมผัส และการสั่นลดลงชัดเจน เป็นหลังอายุ 40 ปีและลดลงมากเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ
กรณีศึกษา
-Olfactory nerve ผู้รับบริการดมกลิ่นและบอกกลิ่นได้
-Optic nerve ผู้รับบริการอ่านหนังสือได้ปกติ สายตาปกติ
-Occulomotornerve รูม่านตามีลักษณะกลมขอบเรียบ
-Trigeminal nerve กลอกตาขึ้นลงได้สัมพันธ์กัน
-Abducens nerve กลอกตาไปด้านข้างสัมพันธ์กัน
-Facial nerve ยักคิ้ว หลับตา ยิงฟัน ปากจู๋ เป่าแก้มได้
-Acousticnerveได้ยินเสียงนาฬิกาและถูฝ่ามือ
-Glosssopharyngeal nerveลิ้นไก่อยู่ตรงกลาง
-Accessorynerveหันหน้าต้านแรงผู้ตรวจได้
-Hypoglossal nerve ลิ้นอยู่ตรงกลางไม่เฉเอียง
-การประเมินระดับความรู้สึกตัว (Glascow Coma Scale)
คะแนนเต็ม 15 คะแนน ผู้รับบริการได้คะแนน 15 คะแนน
E = 4 คะแนน ลืมตาได้เอง
V=5 คะแนน พูดคุยได้ปกติ
M=6 คะแนน ทำตามคำสั่งได้
-แบบประเมินสภาพสมอง(MMSE) แปลผล ได้คะแนนรวม 30 คะแนน แปลผลปกติ
ระบบภูมิคุ้มกัน
ทฤษฎี
-สูญเสียความสามารถในการแยกตนเองกับไม่ใช่ตนเอง
-ต่อมธัยมัสเริ่มมีขนาดเล็กลงหลังจากวัยรุ่นและส่วนใหญ่จะฝ่อไปหลังอายุ 40 ปี
-ต่อมน้ำเหลืองและม้ามขนาดเล็กลง
-ไขกระดูกมีไขมันมาแทนที่มากขึ้น ทำให้ไม่สามารถสร้างเม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น ได้ในสถานการณ์ที่ถูกกระตุ้นด้วยฮอร์โมน การขาดออกซิเจน เลือดออก เม็ดเลือดแดงแตก
-การดูดซึมของวิตามินบี 12 ลดลงทำให้ปริมาณเม็ดเลือดแดง ฮีโมโกลบินและฮีมาโตคริทลดลง
กรณีศึกษา
ต่อมน้ำเหลืองไม่โต กดไม่เจ็บ
ระบบต่อมไร้ท่อ
ทฤษฎี
-ความสามารถในการทนต่อความเครียดลดลง
-การหลั่งอินซูลินจากเบต้าเซลล์ของตับช้าลงและไม่เพียงพอและเชื่อว่าเนื้อเยื่อมีความไวต่ออินซูลินได้ลดลงความสามารถในการใช้น้ำตาลลดลงความทนต่อน้ำตาลลดลง กลูโคสลดลง
-การสร้าง Progesterone ลดลง