Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 9ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบต่อมไร้ท่อ, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12,…
บทที่ 9ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบต่อมไร้ท่อ
ต่อมไร้ท่อในร่างกายได้แก่
1.Pituitary gland 2.Thyroid gland 3.Parathyroid gland 4.Pancreas 5.Adrenal gland 6.Gonad
Adrenal gland
Glucocorticoid ที่ใช้บ่อยทางคลินิก
ผลของ Glucocorticoid ต่อระบบต่างๆในร่างกาย
ลดอาการแพ้Type3,4 แต่ไม่ได้ผลกับ Type1(IgE mediated immediate hypersensitivity reaction)
เพิ่ม Cardiac output
ลดการสรา้ง คอลลาเจน-->แผลหายช้า
ใช้นานอาจเกิดภาวะโปตัสเซียมต่ำในเลือดHypokalenic metabolic alkalosis
ทําให้กระดูกพรุนเพิ่มการขับแคลเซียมทางปัสสาวะ ต้าน Growth hormone
ประสาทส่วนกลาง= เพ้อฝัน(Euphoria)อาการทางจิต(Psychosis) ซึมเศ้รา(Depression)
ความต้องการทางเพศลดลง
ออกฤทธิ์ยาว Betamethasone Dexamethasone
ใช้ลดอาการอักเสบและกดภูมิต้านทาน
รักษาอาการ Bell's palsyหน้าเบี้ยวปากเบี้ยว
ใช้ในผู้ป่วยภูมิแพ้ตนเอง (Autoimmune disorder)
ทดแทนการขาดฮอร์โมน Adrenalinsufficiency (ต่อมหมวกไตไม่ทํางาน )
Thyroid gland
มีฮอร์โมนมากเกินไป (Hyper-thyrodism)
ยารักษาได้แก่
Thionamid Propythiouracil(PTU)Methimazole ประสิทธิภาพสูงกว่า10เท่า
Radioactive Iodine รักษาคอพอกเป็นพิษ(Grave's disease) = รังสีไอโอดีน 131
มีฮอร์โมนน้อยเกินไป (Hypo-thyrodism)
ขาดไอโอดีน
ผ่าตัดไทรอยด์
Mysedema
Hashimoto
ตั้งครรภ์
ยารักษาได้แก่
Levothyyoxine (T4)
Liothyronine(T3)
Iodine(Lugol's solution)
Pancreas
อินซูลิน
RI ออกฤทธิ์สั่น
NPH ออกฤทธิ์ปานกลาง
RAA ออกฤทธิ์เร็ว
LAA ออกฤทธิ์ยาว
Mixtard 70/30
กระตุ้นการหลังอินซูลิน
Glibencamide, Glipizide, Glicazide ใช้ในผู้ป้วยที่
อ้วนไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคไตเสี๋ยงต่อภาวะ Hypogly
Non-sulfonylurea = Repaglinide , Nateglinide
DPP-4 inhibitor = Sitagliptin , Vildagliptin
alpha glucosidase inhibitor = Acarbose , Voglibose GLP-1 Analog = Exenatide , Liraglutide
Biguanide(Metfomin)ยาตัวแรกที่ใช้รักษาเบาหวาน เหมาะกับคนอ้วน
Thiazolidinedione = Rosigliatazine Pioglitazine ระมัดระวงัมีผลทําใหห้ วัใจวายได้
Gonadeเพศหญิง
เอสโตรเจน = Ethinyl estradiol, Mestranol
โปรเจสเตอโรน
17-alpha-hydroxy progesterone Cyproterone acetateออกฤทธิ์นิยมมากมีฤทธิ์antiandrogenic คือต้านฮอร์โมนเพศชาย
19-nortestosterone
Spirolactone ลักษณะคล้ายฮอรโ์มนเพศชาย จะแสดงความเป็นชายเชน่ สิว ผิวมัน ขนดกแต่ลดบวมได้ เพราะมีฤทธิ์ขับน้ำ
เลียนแบบฮอร์โมนธรรมชนิด ไม่เน้นไม่ค่อยใช้
Combined pill ประกอบด้วยฮอร์โมน2ชนิด นิยมใช้บ่อยที่สุด
*Monophasic combined pill ประกอบด้วยชนิด 21เม็ดและ 21+7เม็ดแป้ง มีปริมาณฮอโมนเท่ากันตลอดทั้ง) 21 เม็ด
*Biphasic combined pills ประกอบด้วยฮอรโ์มน2ชนิดโดยมีการปรับฮอรโ์มนต่างกัน 2 ระดับใน 22เม็ดเพื่อเลียนแบบธรรมชาติ
*Triphasic combined pill ประกอบด้วยฮอรโ์มน2 ชนิดโดยมีการปรับ ฮอร์โมนต่างกัน 3 ระดับใน 21 เม็ดเพื่อเลียนแบบธรรมชาติ
Mini pills
*มีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพียงอย่างเดียว นิยมใชใ้นหญิงตั้งครรภ์ ประกอบด้วยฮอรโ์มนโปรเจสเตอโรนอย่างเดียวเท่านั้น (กินเอสโตรเจนไม่ได้เพราะจะทําให้น้ำ
นมน้อย)
4.Morning after pill
*ยาคุมฉุกเฉิน ประกอบด้วยโปรเจสเตอโรนขนาดสูง(Levonorgestrel 0.75mg)ทําใหป้ ากมดลูกเหนียวข้นไข่ไม่ตก: กินเม็ดแรกภายใน72hr
ยาฉีดคุมกําเนิดเป็นโปรเจสเตอโรนเดี่ยวๆ
DMPA : ฉีด IM ทุก 3 เดือน
NET-EN: ฉีด IM ทุก 2 เดือน
ชนิดแผ่นแปะ = แปะ 3 สัปดาห์เว้น
1สัปดาห์
ยาที่ใช้รักษาเบาหวาน ชนิดที่ 1 และ 2
ยาที่ใช้ในการรักษา เบาหวานชนิดที่ 2
ลดภาวะดื้ออินซูลิน
ชนิดของยาคุมกําเนิด
ยาคุมกําเนิดในป4จจุบันมี4 ประเภทคือ
