ภาวะน้ำคร่ำน้อย (Oligohydramnios)
ความหมาย
ภาวะตั้งครรภ์ที่มีจ้านวนน้ำคร่ำน้อยกว่าปกติ ในบางรายปริมาณน้ำคร่ำมีน้อยจากค่าปกติมากอาจจะลดลงจนเหลือเพียง 2-3 มล.ของน้ำคร่ำที่ข้นเหนียวทั่วๆ ไปภาวะนี้ มักมีน้ำคร่ำประมาณ 100-300 มล.
สาเหตุ
- ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
4.มีภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ เช่น ครรภ์เป็นพิษ อายุครรภ์เกินกำหนด
- มีความผิดปกติของรก เช่น ภาวะรกเสื่อมท้าให้การแลกเปลี่ยนก๊าซและสารอาหารไม่ดี
- ยาบางชนิด เช่น ยาลดความดันโลหิตสูง ยาแก้ปวดลดอักเสบ (ponstan, brufen)
1.ทารกมีความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น ไม่มีไต หรือ มีการอุดตันของท่อปัสสาวะ
อาการและอาการแสดง
- ขนาดของมดลูกเล็กกว่าอายุครรภ์ คลำส่วนของทารกได้ชัดเจน
- สตรีมีครรภ์อาจรู้สึกว่าทารกเคลื่อนไหวน้อยกว่าปกติเนื่องจากถูกมดลูกบีบรัด
ผลกระทบต่อสภาวะสุขภาพสตรีและทารก
ด้านมารดา
ด้านทารก
- ปอดทารกเจริญเติบโตช้า เพราะปอดขยายตัวไม่ดีเนื่องจากทรวงอกของทารกถูกกด
- ทารกตายในครรภ์ และตายปริก้าเนิดสูง
- ทารกขาดออกซิเจนเนื่องจากสายสะดือถูกกดทับ
- ทารกมีความผิดปกติเช่น เท้าปุก เท้าแป จากกดดันของผนังมดลูกต่อทารกในครรภ์
- การคลอดยาก
- มดลูกบีบหดรัดตัวมาก
การประเมินและการวินิจฉัย
2.การตรวจร่างกาย โดยการตรวจครรภ์พบขนาดของมดลูกเล็กกว่าอายุครรภ์คลำส่วนของทารกได้ชัดเจนฟังเสียงหัวใจทารกได้ชัดเจน
- การตรวจพิเศษ โดยการตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงวัดค่า AFI ได้น้อยกว่าหรือเท่ากับ5
1.การซักประวัติเพื่อค้นหาปัจจัยส่งเสริมของการเกิดภาวะน้ำคร่ำน้อย เช่นประวัติถุงน้ำคร่ำแตกเป็นเวลานานประวัติการตั้งครรภ์เกินกำหนด เป็นต้น
การรักษา
- การเติมสารละลายเข้าไปในถุงน้ำคร่ำ (amnioinfusion)ที่ใช้น้ำเกลือ(normal saline) หรือ physiological saline ใส่เข้าไปแทนที่น้ำคร่ำ(amniotic fluid)
- หากทารกในครรภ์อยู่ในภาวะอันตรายพิจารณาให้ตลอดโดยวิธีที่เหมาะสม
1.ติดตามประเมินการเจริญเติบโตและสภาวะของทารกในครรภ์อย่างต่อเนื่องและสมเสมอ