บทที่ 6
Analgesic, Antipyretic
ประเภทของยาแก้ปวด Analgesics
ยาแก้ปวดชนิดที่ทำให้เสพติด (Opioid analgesics)
Opioid (narcotic)
ข้อควรระวังในการใช้ยา
การใช้ยาในผู้ป่วยหอบหืด ถุงลมโป่งพองเนื่องจากมีผลกดศูนย์หายใจและทำให้หลอดลมตีบ
ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ เพราะจะทำให้เกิดการติดยาในทารก
ระวังในการใช้ร่วมกับยาที่เกี่ยวกับระบบประสาทส่วนกลาง เพราะจะทำให้มีการกดศูนย์การหายใจเพิ่มขึ้น
Strong opioid analgesics
Morphine sulfate
Methadone
Fentanyl
Pethidine
Weak opioid analgesics
Codeine sulfate
Tramadol
Dextromethophan
ยาแก้ปวดชนิที่ไม่ทำให้เสพติด (Nonopioid
analgesics)
Nonsteroidal antiinflammatory drugs (NSAIDs)
Paracetamol
Traditional NSAIDs
ต้านการอักเสบ
(anti-inflammation)
ลดไข้ (antipyretic effect)
ลดอาการปวด (analgesia)
Intravenous Injection
Other routes
Intramuscular Injection
Cyclosporine
Methotrexate
ออกฤทธิ์ช้ากว่า IV
ใช้ในผู้ป่วยที่งดน้ำและอาหารได้
ข้อเสียคือ การดูดซึมอาจไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับสภาวะของผู้ป่วย มีความเจ็บปวดจากการฉีดยา หากต้องให้บ่อยครั้งต้องมีการหมุนเวียนบริเวณที่ฉีดยา
การฉีดเข้าหลอดเลือดดำโดยตรง (IV push)
การให้แบบผู้ป่วยควบคุมเอง (Patient controlled analgesia,PCA)
การให้โดยการหยดเข้าหลอดเลือดดำ (vein drip)
Analgesic
ยาแก้ปวด (A drug that reduces pain)
ยับยั้งcytokinesทำให้ลดอาการอักเสบที่เกิดขึ้น
ระคายเคืองระบบทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง เยื่อบุทางเดินอาหารอักเสบ มีแผลในปาก มีผื่นคัน มีพิษต่อตับ
มีผลต่อไต ตับ และส่งผลทำให้ความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้น
ออกฤทธิ์ยับยั้ง IL2,TNF-α ที่เป็นสาร ก่อให้เกิดการอักเสบ
Acetaminophen
ข้อควรระวัง ห้ามใช้เกิน4g ต่อวัน
Adverse effects
เป็นตัวยับยั้งProstaglandin
Antidote = N-acetylcysteine
Antipyretic(ลดไข้)
Analgesic(แก้ปวด)
rash
liver toxicity
Oral rout
ใช้เมื่อผู้ป่วยไม่มีข้อห้ามในการงดน้ำและอาหาร
ข้อเสียคือ การห้ยาทางการกินทำให้การดูดซึมและการออกฤทธิ์ค่อนข้างช้า แก้ปวดแบบเฉียบพลันได้ไม่ดี
Antipyretic
ยาลดไข้ (A drug that can block fever)
การให้ทางผิวหนังแบบแผ่นแปะ (Transdermal)
การให้อมใต้ลิ้น (Sublingual)
การให้ทางไขสันหลัง (Epidural
administration)
หลักการใช้ยากลุ่ม NSAID
หลักการใช้ยาระงับปวด
Rheumatoid arthritis
Corticosteroid
DMARD(Diseasemodifyingantirheumaticdrug)
NSAID
ให้ยาหลังอาหารทันที
ระมัดระวังการใช้ในหญิงตั้งครรภ์
หลีกเลี่ยงการใช้ยาในกลุ่ม NSAID ร่วมกันหลายตัว
ระวังการใช้ร่วมกับยา Warfarin,Sulfonylurea,Meth otrexateเนื่องจากจะทำให้ยาเหล่านี้มีฤทธิ์มากขึ้น
ให้วิธีที่ทำให้ไม่เกิดการเจ็บปวด
ให้ยาแก้ปวดตามความรุนแรงของความปวด
ให้ขนาดยาตามความต้องการของผู้ป่วย
ขั้นที่2 ปวดปานกลาง-รุนแรง
ขั้นที่3 ปวดรุนแรง
ขั้นที่1 ปวดน้อย-ปานกลาง
ให้ยาในกล่ม non-opioid
ให้ยาแก้ปวดกล่ม weak opioid
และ non-opioid
ให้ยาแก้ปวดกลุ่ม strong opioid
และ non-opioid ร่วมกับยาเสริมตามอาการ