บทที่ 6
Analgesic, Antipyretic

ประเภทของยาแก้ปวด Analgesics

ยาแก้ปวดชนิดที่ทำให้เสพติด (Opioid analgesics)

Opioid (narcotic)

ข้อควรระวังในการใช้ยา

การใช้ยาในผู้ป่วยหอบหืด ถุงลมโป่งพองเนื่องจากมีผลกดศูนย์หายใจและทำให้หลอดลมตีบ

ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ เพราะจะทำให้เกิดการติดยาในทารก

ระวังในการใช้ร่วมกับยาที่เกี่ยวกับระบบประสาทส่วนกลาง เพราะจะทำให้มีการกดศูนย์การหายใจเพิ่มขึ้น

Strong opioid analgesics

Morphine sulfate

Methadone

Fentanyl

Pethidine

Weak opioid analgesics

Codeine sulfate

Tramadol

Dextromethophan

ยาแก้ปวดชนิที่ไม่ทำให้เสพติด (Nonopioid
analgesics)

Nonsteroidal antiinflammatory drugs (NSAIDs)

Paracetamol

Traditional NSAIDs

ต้านการอักเสบ
(anti-inflammation)

ลดไข้ (antipyretic effect)

ลดอาการปวด (analgesia)

Intravenous Injection

Other routes

Intramuscular Injection

Cyclosporine

Methotrexate

ออกฤทธิ์ช้ากว่า IV

ใช้ในผู้ป่วยที่งดน้ำและอาหารได้

ข้อเสียคือ การดูดซึมอาจไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับสภาวะของผู้ป่วย มีความเจ็บปวดจากการฉีดยา หากต้องให้บ่อยครั้งต้องมีการหมุนเวียนบริเวณที่ฉีดยา

การฉีดเข้าหลอดเลือดดำโดยตรง (IV push)

การให้แบบผู้ป่วยควบคุมเอง (Patient controlled analgesia,PCA)

การให้โดยการหยดเข้าหลอดเลือดดำ (vein drip)

Analgesic

ยาแก้ปวด (A drug that reduces pain)

ยับยั้งcytokinesทำให้ลดอาการอักเสบที่เกิดขึ้น

ระคายเคืองระบบทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง เยื่อบุทางเดินอาหารอักเสบ มีแผลในปาก มีผื่นคัน มีพิษต่อตับ

มีผลต่อไต ตับ และส่งผลทำให้ความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้น

ออกฤทธิ์ยับยั้ง IL2,TNF-α ที่เป็นสาร ก่อให้เกิดการอักเสบ

Acetaminophen

ข้อควรระวัง ห้ามใช้เกิน4g ต่อวัน

Adverse effects

เป็นตัวยับยั้งProstaglandin

Antidote = N-acetylcysteine

Antipyretic(ลดไข้)

Analgesic(แก้ปวด)

rash

liver toxicity

Oral rout

ใช้เมื่อผู้ป่วยไม่มีข้อห้ามในการงดน้ำและอาหาร

ข้อเสียคือ การห้ยาทางการกินทำให้การดูดซึมและการออกฤทธิ์ค่อนข้างช้า แก้ปวดแบบเฉียบพลันได้ไม่ดี

Antipyretic

ยาลดไข้ (A drug that can block fever)

การให้ทางผิวหนังแบบแผ่นแปะ (Transdermal)

การให้อมใต้ลิ้น (Sublingual)

การให้ทางไขสันหลัง (Epidural
administration)

หลักการใช้ยากลุ่ม NSAID

หลักการใช้ยาระงับปวด

Rheumatoid arthritis

Corticosteroid

DMARD(Diseasemodifyingantirheumaticdrug)

NSAID

ให้ยาหลังอาหารทันที

ระมัดระวังการใช้ในหญิงตั้งครรภ์

หลีกเลี่ยงการใช้ยาในกลุ่ม NSAID ร่วมกันหลายตัว

ระวังการใช้ร่วมกับยา Warfarin,Sulfonylurea,Meth otrexateเนื่องจากจะทำให้ยาเหล่านี้มีฤทธิ์มากขึ้น

ให้วิธีที่ทำให้ไม่เกิดการเจ็บปวด

ให้ยาแก้ปวดตามความรุนแรงของความปวด

ให้ขนาดยาตามความต้องการของผู้ป่วย

ขั้นที่2 ปวดปานกลาง-รุนแรง

ขั้นที่3 ปวดรุนแรง

ขั้นที่1 ปวดน้อย-ปานกลาง

ให้ยาในกล่ม non-opioid

ให้ยาแก้ปวดกล่ม weak opioid
และ non-opioid

ให้ยาแก้ปวดกลุ่ม strong opioid
และ non-opioid ร่วมกับยาเสริมตามอาการ