Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาระบบทางเดินหายใจ - Coggle Diagram

- - - - ได้แก่ Salbutamol/ Albuterol, Terbutaline, Procaterol
      - ใช้สำหรบับรรเทาอาการหลอดลมหดเกร็ง เฉียบพลัน
    - - ได้แก่ Salmeterol, Formoterol
      - ใช้เป็นประจำเพื่อควบคุมอาการหลอดลมตีบ เกร็ง
- - - - ไอแห้ง (Non-productive/ Dry Cough)
        ไอมีเสมหะ (Productive Cough)
    - - ไอเฉียบพลัน (< 3 สัปดาห์)
        ไอเรื้อรัง (> 3 สัปดาห์)
  - - - Central anti-tussives
        
        Narcotic antitussive
        
        ได้แก่ Codeine, อนุพันธุ์จากฝิ่น (Qpium) เช่น ทิงเจอร์ฝิ่น
        กลไกการออกฤทธิ์: ยับยั้ง cough reflex โดยการยับยั้งที่ cough center ใน medulla
        ระงับไอได้ดีมาก ใช้กรณีไอรุนแรง และไอแห้ง
        Codeine สามารถถูกเปลี่ยนเป็น morphine ได้ในร่างกาย ทำให้มีฤทธิ์ลดปวด
        
        อาการไม่พึ่งประสงค์และ ข้อควรระวัง
        ทำให้ง่วงซึม คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก กดการหายใจ อาจทำให้ติดยา (dependence)
        ระวังในผู้โรคหืด และ COPD (Chronic obstructive pulmonary disease )
        
        Non-narcotic antitussive
        
        Dextromethorphan (Romilar®)
        เป็น opioid synthetic antitussive
        กลไกการออกฤทธิ์: ยับยั้ง cough reflex โดยการ ยับยั้งที่ cough center ใน medulla
        ข้อดี และไม่ทำให้ติดยา ไม่มีฤทธิ์ลดปวด
        ข้อด้อย ระงับไอได้น้อยกว่า Codeine
        อาการไม่พึ่งประสงค์ ง่วงนอน
        
        Butamirate (Sinecod®)
        ออกฤทธิ์กดศูนย์การไอที่ medulla
        ลดการอักเสบ และการหดตัวของหลอดลม
        อาการไม่พึ่งประสงค์ มึนเวียนศีรษะ (dizziness)
      - Peripheral anti-tussives
        
        local anesthetics เช่น ลูกอม หรือยาพ่นที่มีส่วนผสมของยาชา หรือสารที่ทำให้ ชา หรือเย็น
        
        demulcent เช่น licorice lozenges, honey (สารที่มีคุณสมบัติข้น หนืด เคลือบเยื่อบุทางเดินหายใจ เพิ่มความชุ่มชื้น ลดการสัมผัสกับสารระคายเคือง จึงลดการ ระคายคอ)
        
        Levodopropizine (Levopront®)
        กลไกการออกฤทธิ์
        ยับยั้งการไอที่ถูกกระตุ้นด้วยสารเคมี และสารก่อ ภูมิแพ้
        ยับยั้งการไอที่ระดับ peripheral โดยการยับยั้ง การส่งสัญญาณประสาทส่วน afferent nerves
        มีผลต่อระบบประสาทส่วนกลางน้อย
        อาการไม่พึ่งประสงค์ ง่วงซึม
    - - ได้แก่ Guaifenesin (Glyceryl guaiacolate) Ammonium carbonate อื่น ๆ เช่น น้ำมันหอมระเหย (volatile oil) เช่น Eucalyptus oil, ชะเอม (liquorice
      - อาการไม่พึ่งประสงค์ ระคายเคืองต่อทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง
      - มีส่วนผสมของเมือก (mucus) และน้ำ ประกอบกัน
        อาจมีเศษเซลล์ที่หลุดลอกจากการอักเสบ และอาจมี จุลินทรีย์ร่วมด้วยเกิดเป็น mucoprotein complex เป็นเสมหะที่ข้นเหนียว
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        เปลี่ยนแปลงโครงสร้างของเสมหะ โดย ทำลาย disulfide bond ทำให้เสมหะมีความข้นเหนียวลดลง เสมหะถูกขับออกมาง่ายขึ้น
      - ได้แก่Acetylcysteine ,Carbocysteine ,Ambroxol (Mucocolvan®) ,Bromhexin ((Bisolvon®)