Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การส่งเสริมการขับถ่ายอุจจาระ - Coggle Diagram

- - - - ภาวะท้องผูกแบบปฐมภูมิ
        
        รับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย
        
        ภาวะขาดน้ำ
        
        การเคลื่อนไหวลดลงแรงตึงตัวของกล้ามเนื้อลดลง
      - ภาวะท้องผูกแบบทุติยภูมิ
        
        เกิดจากความเจ็บปุวยหรือการรักษาด้วยยา
    - - เกิดอาการแน่นท้อง ท้องอืด ปวดท้อง
      - เกิดอาการปากแตก ลิ้นแตก ลมหายใจเหม็น อ่อนเพลีย
      - เป็นโรคริดสีดวงทวาร (Hemorrhoid)
      - แบคทีเรียในลาไส้ จะเปลี่ยนยูเรียจากกากอาหาร เป็นแอมโมเนีย
      - ถ้าทิ้งไว้นานอุจจาระอาจอัดกันเป็นก้อนแข็ง
      - การกลั้นอุจจาระไม่ได้ (Incontinence)
    - - แนะนำให้ความรู้และเน้นความสำคัญ
      - แนะนำและกระตุ้นให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารให้มากเพียงพอ
      - แนะนำ กระตุ้น และช่วยให้ผู้ป่วยได้รับน้ำให้เพียงพอ
      - แนะนำและช่วยเหลือเกี่ยวกับการถ่ายอุจจาระ
      - จัดสรรเวลาในตอนเช้าเพื่อฝึกให้เคยชินกับการถ่ายอุจจาระตรงเวลาทุกวัน
      - แนะนำให้ออกกำลังกาย
      - สังเกตความถี่การใช้ยาระบายหรือยาถ่าย
      - แนะนำสมุนไพร
  - - - ไม่ได้ถ่ายอุจจาระติดต่อกันนานแล้ว
      - พบอุจจาระ เป็นน้ำเหลวไหวซึมทางทวารหนัก
        ทีละเล็กละน้อยอย่างควบคุมไม่ได้
    - - การช่วยเหลือเอาก้อนอุจจาระออกจากร่างกาย
        โดยการล้วงอุจจาระ (Evacuation)
      - อาจใช้ยาระบายเพื่อทาให้ก้อนอุจจาระอ่อนนุ่มและหล่อลื่น
        หรือการสวนอุจจาระในกรณีที่ใช้ยาไม่ได้ผล
    - - อุปกรณ์เครื่องใช้
        
        ถุงมือสะอาด 2 คู่ และหน้ากากอนามัย (Mask)
        
        สารหล่อเลื่อน เจล หล่อลื่น ถ้าไม่มีใช้วาสลิน หรือสบู่เหลว
        
        ผ้ายางรองก้นและกระดาษชำระ
        
        หม้อนอนหรือ ถุงพลาสติกสาหรับใช่อุจจาระ
      - วิธีปฏิบัติ
        
        แนะนำตัว และบอกวัตถุประสงค์ให้ผู้ป่วยทราบ
        
        ให้ผู้ป่วยนอนตะแคงซ้ายกึ่งคว่ำ ขาขวา งอเล็กน้อย (Sim’s position)
        
        ปูผ้ายางรองให้ผู้ป่วย และวางหม้อนอนหรือถุงพลาสติกไว้ใกล้ ๆ
        
        พยาบาลสวมถุงมือ 2 ชั้น แล้วใช้นิ้วชี้หล่อลื่นด้วยเจลหล่อลื่น
        
        ล้วงเอาก้อนอุจจาระออก
        
        เช็ดทำความสะอาด จัดเสื้อผ้าให้เรียบร้อย และเก็บเครื่องใช้
        
        ทำความสะอาดเครื่องใช้และเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
        
        ลงบันทึกทางการพยาบาล
  - - - มีการสะสมของอาหารหรือน้ำมาก อาหารไม่ย่อย
      - มีแก๊สในกระเพาะอาหารหรือลาไส้ปริมาณมาก
      - มีการสะสมของอุจจาระมาก เนื่องจากไม่ได้ขับถ่ายออกตามปกติ
      - ปริมาตรของช่องท้องลดลงจากความผิดปกติของอวัยวะที่อยู่ใกล้เคียง
    - - จัดท่านอน ให้นอนศีรษะสูง 45-60 องศา
      - อธิบายสาเหตุและวิธีการปฏิบัติตัว แสดงความเห็นอกเห็นใจและให้กำลังใจ
      - ค้นหาสาเหตุของอาการท้องอืดและให้การช่วยเหลือตามสาเหตุ
  - - - ผลด้านร่างกาย
        
        การขับถ่ายอุจจาระที่ควบคุมไม่ได้ จึงทำให้มีอุจจาระไหลออกมาโดยไม่รู้ตัว
        
        การระคายเคืองต่อผิวหนังและอาจเกิดแผลจากการระคายเคืองเสียดสีของผิวหนังบริเวณรอบรูทวาร
        
        เกิดความสกปรกเปรอะเปื้อนของเสื้อผ้าและเครื่องใช้
      - ผลด้านจิตใจ
        
        การสูญเสียความรู้สึกมีคุณค่าและความนับถือต่อตนเอง
      - ผลด้านสังคม
        
        น่าอับอายส่งผลให้ไม่ต้องการออกสังคม หรือพบปะผู้คนโดยไม่มีเหตุจำเป็น
        
        กลายเป็นคนแยกตัวออกจากสังคม
      - ผลด้านจิตวิญญาณ
        
        ความรู้สึกเสียคุณค่าในตนเองลดลง
        
        ขาดการแสดงออกถึงความต้องการการมีส่วนร่วมในกิจกรรม
    - - ด้านร่างกาย
        
        ความสะอาดทั่วไปของร่างกาย
        
        การควบคุมการขับถ่ายอุจจาระ
        
        ให้การดูแลผิวหนังให้สะอาด และแห้งตลอดเวลา
        
        ดูแลเสื้อผ้า ที่นอน ให้สะอาดและแห้งอยู่เสมอ
        
        รักษาสุขภาพให้แข็งแรง
      - ด้านจิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ
        
        อาจส่งผลให้เกิดภาวะเก็บกด (Depression)
        
        ควรให้กำลังใจ และสร้างเสริมกำลังใจ
        
        ทำสมาธิและมีสติรู้อยู่เป็นปัจจุบันตลอดเวลา
  - - - อาหารที่ปนเปื้อนเชื้อโรค
      - การเปลี่ยนแปลงทางจิตใจ และอารมณ์
      - การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะและมีอาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์
    - - เกิดภาวะเสียสมดุลน้าและเกลือแร่ในร่างกาย (Electrolyte imbalance)
      - เกิดความไม่สุขสบาย ปวดท้อง
    - - ประเมินสภาพผู้ป่วย
      - ช่วยเหลือดูแลในการขับถ่ายอุจจาระที่มีจำนวนครั้งค่อนข้างบ่อย
      - ดูแลเรื่องอาหาร
      - ติดตาม เฝ้าระวัง ป้องกัน และช่วยแก้ไขอาการขาดน้ำและเกลือแร่
  - - - Ascending colostomy
      - Transverse colostomy (Loop colostomy)
      - Sigmoid colostomy (End colostomy)
    - - ทำความสะอาดช่องเปิดของลาไส้ และผิวหนังรอบ ๆ
      - ปิดถุงรองรับอุจจาระ
      - รับประทานอาหารที่เหมาะสม
      - การออกกำลังกายและการทำงาน
      - ฝึกหัดการขับถ่าย
      - สังเกตและดูแลตนเอง จากภาวะแทรกซ้อนที่พบได้บ่อย
    - - เปลี่ยนถุงรองรับ ด้วยการดึงถุงที่มีกาวติดกับผิวหนังออก
      - แล้วใช้สำลีสะอาดชุบน้ำสะอาดเช็ดทำความสะอาด Stoma ก่อน
        แล้วเช็ดผิวหนังรอบ ๆ ให้สะอาด
      - เช็ดด้วยสำลีแห้ง แล้วปิดถุงใหม่ลงไป สังเกตรอยแดง หรือผื่น
        และระวังมีแผลถลอกจากการดึงพลาสติกกาวที่ติดแน่นกับผิวหนัง
    - - ควรหลีกเลี่ยงกีฬาที่หักโหมรุนแรง
      - ไม่ควรยก ของหนักเพราะอาจเป็นสาเหตุการเกิดไส้เลื่อนได้
      - รับประทานอาหารได้ทุกประเภท ยกเว้นบางโรค
        ที่ต้องควบคุมการรับประทานอาหาร
- - - - อธิบายให้ผู้ป่วยทราบ และเข้าใจถึงวัตถุประสงค์
      - ให้ผู้ป่วยถ่ายอุจจาระลงในหม้อนอนที่สะอาดและแห้ง
      - ส่งห้องปฏิบัติการทันทีภายใน 30 นาที พร้อมใบส่งตรวจ
      - ลงบันทึกทางการพยาบาล ลักษณะ สี กลิ่น สิ่งเจือปน
    - - ส่งห้องปฏิบัติการทันทีภายใน 30 นาที พร้อมใบส่งตรวจ
      - ลงบันทึกทางการพยาบาล ลักษณะ สี กลิ่น สิ่งเจือปน
      - ให้ผู้ป่วยเบ่งถ่ายเล็กน้อย ใช้ไม้พันสาลีใส่เข้าไปในรูทวาร
        1-2 นิ้ว แล้วจุ่ม ไม้พันสำลีลงในอาหารเลี้ยงเชื้อ ปิดฝาทันที