Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจร่างกาย - Coggle Diagram
การตรวจร่างกาย
การตรวจระบบประสาท (Neurological system)
การเคลื่อนไหว (Moter Function)
ตรวจ tandem walking เดินต่อเท้า
การอ่อนแรงของแขน
ยืนตรง หลับตา เหยียดแขนหงายฝ่ามือ 20-30 วืนาที หากมีการสั่นเรียก postural tremor
ตรวจ romberg test
ยืนเท้าชิด หลับตา ห้ามมือจับขา
ผู้สูงอายุตรวจ modified romberg test
ท่าเท้าชิดปลายเสมอ 10วิ
เท้าขวาหน้าเท้าซ้าย 10วิ
เท้าซ้ายหน้าเม้าขวา10วิ
ท่ายืนกางขาเล็กน้อย 10วิ
ตรวจเดินปลายเท้าและส้นเท้า
ตรวจเฉพาะผู้มีปัญหาเท่านั้น
ตรวจการรับความรู้สึก (Sentation)
ความรู้สึกร้อนเย็น (temperature sensation)
ใช้หลอดแก้วบรรจุน้ำอุ่นและน้ำเย็นอย่างละหลอดแตะที่ผิวหนังสลับกัน
ความรู้สึกเกี่ยวกับตำแหน่ง (position sense)
หลับตาผู้ตรวจจับบริเวณข้อเช่นข้อนิ้วมือข้อนิ้วเท้า
ความรู้สึกเจ็บ (pain sensation)
หลับตาใช้เข็มกลัดซ่อนปลายด้านปลายแหลมหรือปลายที่สัมผัสผิวหนัง
ตรวจ stereognosis เป็นการตรวจ corical sense
ดูความสามารถบอกสิ่งของที่อยู่ในมือตรวจโดยให้ผู้ใช้บริการหลับตาเอาวัตถุที่ผู้ใช้บริการคุ้นเคยเช่นเหรียญกุญแจใส่มือทีละข้างแล้วให้บอกว่าคืออะไร
ความรู้สึกการรับสัมผัส (touch sensation)
หลับตา ใช้สัมลีสัมผัส
การตรวจประสาทสมอง (cranial nerve)
Oculo moter nerve
ม่านตา ลืมตากลอกตา
Trochlear nerve
กลอกตาลงล่าง เข้าใน
Optic nerve การมองเห็น
อ่านหนังสือระย14นิ้ว ตรวจ snellen chart
Trigeminal nerve
กัดฟันดูกล้ามเนื้อแก้มขมับ
Olfactory nerve การได้กลิ่น
หลับตาดมทีละข้าง
Abducens nerve
กลอกตาด้านข้าง ตรวจ3,4,6 พร้อมกันเรียกตรวจ 6cardinal fields of gaze
Facial nerve
ยักคิ้ว หลับตา ยิงฟัน ปากจู๋
Acoustic nerve
การได้ยิน การทรงตัว
Glossopharyngeal nerve และ Cranial nerve Vagus nerve
ร้องอา ดูการยกตัวของลิ้นไก่
Hypoglossal nerve
ดูลิ้น แลบลิ้น
Accessory nerve
หันหน้า ยกไหล่ต้านแรง
การตรวจรีเฟล็กซ์ (relex)
ความไวในการตอบสนอง
2+ ปกติ
1+ น้อยกว่าปกติ
3+ ไว
0 ไม่มีรัเฟล็กซ์
4+ ไวมาก กระตุกซ้ำ
triceps reflex
เส้นประสาทไขสันหลังส่วนคอที่ 5-7 และradial
plantar reflex
superficial reflex และเส้นประสาทไขสันหลังเอวที่ 5 และก้นกบ 1-2
การตอบสนองงุ้มนิ้วเท้าลงทั้งหมด หากผิดปกติเรียก babinski response
knee reflex
เส้นประสาทไขสันหลังส่วนเอว 2-4 และ femoral
biceps reflex
เส้นประสาทไขสันหลังส่วนคอที่ 5,6 และ musculocutaneous
สติความรู้สึกตัว
คลั่งเสียสติ (Delirium)
ง่วงซึม (Drowsiness)
งุนงงสับสน (Confusional State)
ซึมมาก (Stuporous)
หมดสติอย่างอ่อน (Semicoma)
หมดสติอย่างสิ้นเชิง (Coma)
งุนงง (Clouding of Conciousness)
การทำงานประสานกัน (coordination)
finger to nose to finger
แตะจมูกปลายนิ้ว ค้นหาการไขว้เขว
heel to knee test
นอนส้นเท้าลงบนเข่าอีกด้าน แล้วลากเท้าไปตามหน้าเข้ง
ทั่วไป
การเดิน สีหน้า การเคลื่อนไหว การพูด
การตรวจระบบกล้ามเนื้อและกระดูก (Musculoskeletal system)
กระดูกและข้อ
ใช้เทคนิคการดูและการคลำ
การตรวจ
สังเกตการยืนการลุกนั่งการเดิน
โครงสร้างร่างกายสำหรับกระดูก
ขนาด รูปร่าง ความยาวของกระดูก ความเท่ากัน ตำแหน่งบวมกดเจ็บ
การวัดกระดูกแขนและขา วัดระยะระหว่าง bony Landmark
แขนส่วนบน
วัดจาก acromion process จนถึง olecranon process ของ ulnar
แขนส่วนล่าง
วัดจาก olecranon process จนถึง styloid process ของ ulnar
แขนทั้งหมด
วัดจาก acromion process ถึงปลายนิ้วที่สอง (นิ้ว)
ต้นขาหรือขาส่วนบน
วัดจาก anterosuperior liac spine จนถึง medial condyle ของเข่า
ขาส่วนล่าง
วัดจาก medial condyle ของเข่าจนถึง fibial maleolus (ตาตุ่ม)
ขาทั้งหมด
วัดจาก anterior superior illac spine จนถึง fibial maleolus
การตรวจกระดูกสันหลัง
ดูแนวของกระดูกสันหลัง โดยผู้ตรวจมองทางด้านข้างของผู้ใช้บริการ
แนวของกระดูกสันหลังส่วนคอเว้าเข้า (Cervical concavity)
แนวของกระดูกสันหลังส่วนอกจะโค้งออก (thoraxic convexity)
แนวของกระดูกสันหลังส่วนเอวจะเว้าเข้า (Iumbar concavity)
การตรวจข้อ
ตรวจข้อทุกข้อทั้งสองข้างเปรียบเทียบกัน
ข้อบริเวณคอไปกระดูกสันหลัง
แขนและขา
ดูขนาดรูปร่างสังเกตโดยการดูและคลำข้อว่ามีบวมกดเจ็บการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังรอบข้อความพิการผิดรูปของข้อ
และคลำข้อเพื่อค้นหาเสียงเสียดสีในข้อ (crepitus หรือ crackling sound)
การตรวจการเคลื่อนไหวของข้อที่คอและสันหลัง
ทำด้วยความระมัดระวัง กรณีมีการบาดเจ็บต้องทำโดยผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
การคลำเพื่อค้นหาความผิดรูปและเสียงเสียดสีของข้อ
สังเกตการเปลี่ยนแปลงเสียงและความรู้สึกจากการมือที่คลำ
การตรวจน้ำในข้อเข่าหรือ ballotment ของข้อเข่า
เอามือลูบไล่น้ำมาจากส่วนเหนือข้อเข่าไล่ลงมาให้กองด้านล่างเอามือดันค้างไว้นิ้วชี้นิ้วกลางของอีกมือหนึ่งเคาะและกดบริเวณกระดูก patella
การพบคลื่นน้ำหรือการบวมแสดงว่ามีน้ำในข้อ
ภาวะ
ปกติ
ท่าเดินท่าลุกท่านั่งปกติ
กระดูกสันหลังไม่คดโค้งเว้าปกติ
กระดูกแขนขาสั้น-ยาวเท่ากัน
ไม่มีตำแหน่งบวมกดเจ็บหรือขยับเคลื่อนที่ผิดปกติ
ข้อต่อต่างๆไม่บวมไม่มีกระดูกงอก
ไม่มีน้ำในข้อ
ผิดปกติ
กระดูกสันหลังคด (Scoliosis)
หลังโกงหลังค่อมหรือกระดูกสันหลังส่วนอกมีความโค้งผิดปกติ (kyphosis)
หลังแอ่นหรือกระดูกสันหลังส่วนเอวมีความเว้าผิดปกติ (Iordosis)
หลังโกงเป็นมุม (gibbus)
มีน้ำในข้อ
ในผู้สูงอายุ
กระดูกอ่อนบริเวณต่างๆบางลงและเสื่อมมากขึ้น
น้ำในข้อลดลง กระดูกเคลื่อนที่มาสัมผัสกันจึงได้ยินเสียงกรอบแกรบ
ข้อต่างๆจะมีขนาดใหญ่ขึ้น
นิ้วมือมือแขนขาอาจผิดรูปจากโรคหรือความเสื่อม
งอคล้ายคอหงส์ (Swan neck deformity)
ข้อนิ้วมือส่วนต้น (proximal interphalangeal joint) นูนโตเป็นปม (Bouchards node)
ข้อนิ้วมือส่วนปลาย (distal interphalangeal joint) นูนโตเป็นปม (Heberden's node)
ผู้สูงอายุที่เป็น osteoarthritis อาจพบขาโก่งจากข้อเข่าเสื่อมหรือกระดูกสันหลังคด (Scoliosis) หรือโกง (kyphosis)
พบนิ้วหัวแม่เท้าเกเข้าไปทางด้านข้าง
ข้อนิ้วหัวแม่เท้า (first metatarso phalangeal Joint) โป่งนูนปูดออกมามาก (Hallux Valgus)
เมื่อมีการเสียดสีจะทำให้อักเสบหรือมี bursa ขึ้นมาเรียก bunion
อาจสังเกตเห็นก้อนผลึกของ tophi บริเวณนิ้วเท้าในผู้สูงอายุที่เป็นโรคเก๊าท์
กล้ามเนื้อ
การตรวจความตึงตัวของกล้ามเนื้อ (muscle tone)
การตรวจแรงต้านทานต่อการเคลื่อนไหวในขณะที่ผู้ใช้บริการไม่ได้ออกแรง เช่นงอเหยียดแขน ตรวจbiceps
ภาวะ
ปกติ
มีความตึงตัวระดับหนึ่งตลอดเวลา
ผิดปกติ
มีความตึงตัวมากกว่าปกติหรือ hypertonia
น้อยกว่าปกติหรือ hypotonia
มี soasticity หรือความต้านทานเพิ่มขึ้นแบบหดเกร็งเฉพาะช่วงแรก
มี rigidity หรือความต้านเพิ่มขึ้นแบบแข็งเกร็งและเกิดตลอดเวลา
มี flaccid หรือกล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียก
การตรวจกำลังของกล้ามเนื้อ (muscle power)
sternocleidomastoid หันหน้าต้านมือผู้ตรวจ
ไหล่
ยก (abduction) และหุบแขน (adduction) ต้านแรงกับผู้ตรวจ
แขน
งอกล้ามเนื้อ biceps และเหยียดกล้ามเนื้อ triceps ต้านแรงกับผู้ตรวจ
ข้อมือ
งอ (flexion) และ เหยียด (extension) ต้านแรงกับผู้ตรวจ
นิ้วมือ
งอ (flexion) และ เหยียด (extension) ต้านแรงกับผู้ตรวจ
hand grip บีบนิ้วของผู้ตรวจ
กาง (abduction) และหุบ (adduction) ต้านแรงกับผู้ตรวจ
สะโพก ขา เท้า
งอ (flexion) และ เหยียด (extension)เข่าต้านแรงกับผู้ตรวจ
งอ (flexion) และ เหยียด (extension)เท้า ต้านแรงกับผู้ตรวจ
งอ (flexion) สะโพก ยกขาจากเตียงต้านแรงกับผู้ตรวจ เหยียด (extension) สะโพก กดต้นขาต้านแรงกับผู้ตรวจ
ระดับกำลังของกล้ามเนื้อ
เกรด 2 เคลื่อนไหวในแนวราบได้ แต่ต้านแรงโน้มถ่วงไม่ได้
เกรด 3 เคลื่อนไหวได้ต้านแรงโน้มถ่วงได้ แต่ต้านแรงผู้ตรวจไม่ได้
เกรด 1 มีการหดตัวของกล้ามเนื้อได้เล็กน้อยพอเห็นได้หรือกระดิกได้
เกรด 4 เคลื่อนไหวได้ต้านแรงโน้มถ่วงได้ต้านแรงผู้ตรวจได้บ้างหรือไม่เต็มที่
เกรด 0 ไม่มีการหดตัวของกล้ามเนื้อหรือเคลื่อนไหวไม่ได้เลย
เกรด 5 สามารถด้านแรงผู้ตรวจได้เต็มที่หรือปกติ (normal)
ภาวะ
ปกติ
สามารถต้านแรงผู้ตรวจได้
ผิดปกติ
การอ่อนแรงของกล้ามเนื้อ paresis การเคลื่อนไหวไม่ได้ paralysis
การตรวจขนาดของกล้ามเนื้อ (muscle size หรือ volume)
นิยมตรวจคือกล้ามเนื้อใบหน้าศีรษะคอแขน-ขา
ดูขนาดเปรียบเทียบกันทั้งสองข้าง
ขนาดเล็กลงหรือโตมากกว่าปกติหรือไม่
คลำดูก้อนหรือลักษณะที่ผิดปกติ ตำแหน่งกดเจ็บ
ภาวะ
ปกติ
ขนาดเท่ากันทั้งสองข้างเหมาะสมตามอายุ เพศ อาชีพและการออกกำลังกาย ไม่มีตำแหน่งกดเจ็บไม่มีก้อน
ผิดปกติ
ทั้งสองข้างไม่เท่ากัน มีตำแหน่งกอเจ็บมีก้อน
กล้ามเนื้อฝ่อลีบ (atrophy)
ขนาดใหญ่มาก (hypertrophy)
ผู้สูงอายุอาจพบขนาดกล้ามเนื้อบริเวณ temporal และ deltoid ลดลง
การตรวจขอบเขตการเคลื่อนไหวของข้อ (range of motion)
ความหมายของคำที่ใช้ในการเคลื่อนไหวของข้อ
Flexion การงอข้อ
Extension การเหยียดข้อ ได้180 องศา
hyperetension หรือ anatomical position เหยียดส่วนของร่างกายไปมากกว่าท่าปกติ
Abduction กาง
Adduction หุบ
rotation หมุนข้อ
กระดูกสันหลัง
กระดูกสันหลังส่วนคอ
ก้มศีรษะคางจรดอกหรือ flexion 45องศา
เงยหน้าเต็มที่หรือ extension 55องศา
เอียงศีรษะไปด้านหูหรือ lateral bending 40องศา
หมุนศีรษะให้คางแตะไหล่หรือ rotation 70องศา
กระดูกสันหลังส่วนอกและเอว
เอามือแตะพื้นหรือ flexion 75-90องศา
แอ่นหลังหรือ extension 30องศา
เอียงตัวไปด้านข้าง lateral bending 30องศา
บิดตัวหรือ rotation 45องศา
ข้อไหล่
เหวี่ยงแขนไปอยู่เหนือศีรษะหรือ flexion 180องศา
เหวี่ยงแขนไปข้างหลังจนสุดหรือ extension 50องศา
กางแขนออกยกแขนเหนือศีรษะหรือ abduction 180องศา
หุบแขนที่กางเข้าหาลำตัว adduction External rotation 50องศา
กางแขนข้อศอกงอ มือคว่ำไปไหล่หลัง external rotation 90องศา
ไปเอวด้านหลัง Internal rotation ศอกงอ 90 องศา
ข้อศอก
เหยียดแขนตรง extension 0องศา
คว่ำมือศอกนิ่ง pronation 90องศา
งอศอกมือสัมผัสไหล่ flexion 160องศา
หงายมือ ศอกนิ่ง supination 90องศา
ข้อมือ
งอมือขึ้น extension 70องศา
เบี่ยงทางหัวแม่มือ radial deviation 20องศา
งอมือลง flexion 80องศา
เบี่ยงไปทางนิ้วก้อย ulnar deviation 55องศา
นิ้วมื่อ
เหยียดนิ้ว extention 0องศา
กางนิ้ว abduction 20องศา
งอนิ้ว flexion 90องศา
หุบนิ้ว adduction 0องศา
หัวแม่มือแตะโคนนิ้วก้อย thumb flexion 50องศา
สะโพก
ยกขา 90 องศา flexion
ดันขาไปด้านหลัง extension 45องศา
กางขา abduction 45องศา
หุบขา adduction 30องศา
หุบเข่าเข้า internal rotation 40องศา
เข่าออก external rotation 45องศา
เข่า
ยกขางอเข่าลง flexion 130องศา
เหยียดเข่าตรง 0องศา
เท้า
งอลง plantar flexion 45องศา
เหยียดขึ้น dorsiflexion 20องศา