ยาออกรฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ

ระบบประสาทในร่างกาย

1.ระบบประสาทส่วนกลาง

-สมองเเละไชสันหลัง

2.ระบบประสาทส่วนปลาย

-เซลล์ประสาทที่รับความรู้สึก

ระบบประสาท(somatic)

ระบบประสาท(autonomus)

เเบ่งตามลักษณะการทำงาน

-Sympathetic Autonomic System (ภาวะต่อสู้)

-Parasympathetic Autonomic (ภาวะปกติ)

เเบ่งตามสารสื่อที่หลั่งออกจากปลายประสาท

Adrenergic

Norepinephrine

Cholinergic

Acetylcholine

ยาที่มีผลต่อระบบประสาท(Sympathetic)

1.ยาเพิ่มการทำงานของระบบประสาท Sympathetic

(Sympathomimetic drugs Or Adrenergic Receptor Agonist)

2.ยาต้านการทำงานของระบบประสาท (Sympathetic)

(Sympatholyc Drugs Or Adrenergic Blocking Drugs)

ยาโคลิเนอรจ์ริค(Cholinegic drugs)

เป็นกลุ่มยาที่ออกฤทธค์ ล้ายกับการกระตุ้น
ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก

Cholinergic agonist สารโคลิเนอร์ออกฤทธิ์โดยตรง

อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ

ผลของยาเกิดจากการกระตุ้นmuscarinic receptor
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ยาที่มีผลทั่วร่างกาย

การนําไปใช้ในทางคลินิก

ใช้รักษาระบบทางเดินปัสสาวะ Bethanechol

ใช้รักษาต้อหนิ (glaucoma)

ใช้รักษาอาการท้องอืด (ปัจจุบันไม่นิยมใช้)้

ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา

ระบบไหลเวยีนเลือด :สาร(Muscarinic
agonist)มีผลทําให้ลดความต้านทานหลอดเลือดส่วนปลาย

ระบบหายใจ :ทําให้กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมหดตัว

ระบบปัสสาวะ :ทําให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะหดตัว

ระบบทางเดินอาหาร :เพิ่มการหลั่ง ของสารคัดหลัง

ฤทธิ์ต่อตา :ทําให้ม่านตาหรี่

ระบบประสาทส่วนกลาง :สารมีฤทธิ์กระตุ้นสมองส่วน( cortex)

ข้อห้ามใช้

โรคแผลในกระเพาะอาหารและลําใส้

ผู้ป่วยลําไส้อุดตัน นิ้วทางเดินปัสสาวะ

ผู้เป็นโรคหอบหืดปอดอุดกลั้น เรื้อรัง

ยาต้านมัสคาร์ริค(Anlimuscarinic drugs)

กลไกการออกฤทธิ์

Atropine เป็น muscarinic antagonists ออกฤทธิ์แย่งที่กับ Ach ในการจับ Muscarinicreceptor แบบแข่งขันทําให้ยามีผลลดparasympeahetic tone ในร่างกาย

ระบบตาทําให้กล้ามเนื้อเรียบ Iris sphincterและ
citiary muscle ไม่สามารถหดตัวได้

ระบบทางเดินอาหาร การปิดกัน muscarinic receptors
ทําให้parasympeahetic toneที่ระบบทางเดินอาหารลดลง

ระบบทางเดินหายใจ มีฤทธิ์ของยาหลอดลม

กล้ามเนื้อเรียบอื่นๆ ลดความตึงตัวและความแรงในการบีบตัว

การนําไปใช้ในทางคลินิก

รักษาภาวะล้มเหลวของระบบไหลเวียนโลหต

ใชเ้ป็นยาป้องกันและรักษาอาการเมารถ เมาคลื่น

ใช้เป็นยาต้านพิษ

ใช้เป็นยาเตรยีมผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด

Antisecretory รักษาโรคแผลในกระเพาะอาหารและลําไส้

อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ

เกิดจากฤทธิ์Anticholinergic
อาการรุนเเรงมากน้อยขึ้นกับขนาดยาที่ใช้

click to edit