Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
:star:การตรวจระบบประสาท :star: - Coggle Diagram
:star:
การตรวจระบบประสาท
:star:
การตรวจประสาทสมอง cranial nerves
• Olfactory nerve ให้ผู้ป่วยหลับตาแล้วดมกลิ่นต่างๆ
• Optic nerve ตรวจ visual field, visual acuity
• Oculomotor
• Trochlear
• Abducen nerve
ตรวจ direct light reflex,consensual light reflex, reaction to convergence, ptosis, strabismus, conjugate eye movement, nystagmus
• Trigeminal nerve รับความรู้สึกที่ใบหน้าและควบคุมกล้ามเนื้อในการเคี้ยวอาหาร
• Facial nerve ควบคุมกล้ามเนื้อหน้าแสดงอารมณ์และรับรส
• Vestibulo Cochlear nerve การฟัง เสียง และการทรงตัว ตรวจการได้ยิน
• Accessory nerve ควบคุมการเคลื่อนไหวของ sternocleidomastoid และ trapezius
• Hypoglossal nerve ควบคุมกล้ามเนื้อของลิ้น
การตรวจทั่วไป
• ความร่วมมือ บุคลิกภาพ ความพิการ การเดิน
• ควรบันทึกให้ชัดเจนว่าตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นอย่างไร
• ความพิการ เช่น อัมพาตครึ่งซีก ชัก เกร็งของกล้ามเนื้อ
• การพูดที่ผิดปกติ
• การเดิน
การตรวจระดับความรู้สติหรือระดับความรู้สึกตัว และการตรวจหน้าที่ทางด้านจิตใจ
ระดับความรู้สติ
การตัดสินใจ
การรับรู้ที่เป็นจริง
ระดับความรู้สึกตัว
คลั่งเสียสติ (Delirium)
ง่วงซึม (Drowsiness)
ซึมมาก (Stuporous)
ความรู้สึกตัวดี (Alert, Consciousness)
งุนงง (Clouding of Consciousness)
งุนงง สับสน (Confusional State)
หมดสติอย่างอ่อน (Semicoma)
มดสติอย่างสิ้นเชิง (Coma)
หน้าที่ทางด้านจิตใจ
ความสำนึกรู้ (awareness)
ความคิด
ความรู้สึก
การตรวจระบบการเคลื่อนไหว(motor function)
การตรวจการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อ
ให้ผู้รับบริการยืนตรง หลับตา เหยียดแขนทั้งสองข้างไปข้างหน้า หงายฝ่ามือขึ้น ยกเเขนหลับตาเช่นนี้ 20-30 วินาที สังเกตการเคลื่อนไหวของแขน
ถ้าภาวะปกติ จะคงท่านี้ได้
ภาวะผิดปกติ จะพบอาการมือสั่น แสดงถึงกล้ามเนื้ออ่อนแรง หรือPostural tremor
การตรวจ hand grib
ให้ผู้ใช้บริการกำมือบีบนิ้วชี้และนิ้วกลางผู้ตรวจ
ให้แน่นผู้ตรวจพยายามดึงเอานิ้วออก สังเกตการณ์อ่อนแรงและการเจ็บมือของผู้ใช้บริการ
การตรวจ tandem walking
ให้ผู้ใช้บริการเดินต่อเท้าเป็นเส้นตรง
ภาวะปกติจะเดินได้ มีเซเล็กน้อย
ภาวะผิดปกติเดินไม่ได้ เดินเซ
การตรวจ rombeeg test
ให้ผู้ใช้บริการยืนเท้าชิดโดยไม่ให้ใช้มือจับขาสังเกตการณ์อยู่ในท่ายืนตรง
ในขณะที่ผู้ใช้บริการลืมตาจากนั้นให้ผู้ใช้บริการหลับตา สังเกตการทรงตัวในคนปกติอาจมีเศษได้เล็กน้อย
ถ้าภาวะผิดปกติจะมีการเสียสมดุลของการทรงตัว
การตรวจการเดินบนปลายเท้าและส้นเท้า (walk on toe and heel)
ให้ผู้ใช้บริการเดินด้วยปลายเท้า การตรวจนี้ทำเฉพาะผู้ที่คาดว่ามีปัญหาเท่านั้น
การตรวจระบบรับความรู้สึก (sensation)
การตรวจความรู้สึกรับสัมผัส(touch sensation)
ให้ผู้ใช้บริการหลับตาใช้สำลีที่ดึงให้ยาวแหลมแต่ผิวหนังส่วนต่างๆ
ให้ผู้ใช้บริการตอบว่ารู้สึกเมื่อสำลีแปะถูกผิวหนังหรือไม่และตอบตอบว่าแต่ส่วนใด
การตรวจความรู้สึกเจ็บ(pain sensation)
ให้ผู้ใช้บริการหลับตาใช้เข็มกลัดซ่อนปลาย บ้านปลายแหลมหรือปลายทู่สัมผัสผิวหนังแล้วสอบถามว่าแหลมหรือทู่
การตรวจความรู้สึกร้อนเย็น(temperature sensation)
ให้ผู้ใช้บริการหลับตาใช้หลอดแก้วบรรจุน้ำอุ่นและน้ำเย็น
อย่างละหลอดแตะที่ผิวหนังสลับกัน
สอบถามว่ารู้สึกร้อนหรือเย็น
การตรวจความรู้สึกเกี่ยวกับตำแหน่ง(position sense)
ให้ผู้ใช้บริการรับตาผู้ตรวจจับบริเวณข้อ เช่นข้อนิ้วเท้าข้อนิ้วมือ สอบถามว่านิ้วเคลื่อนขึ้นหรือลงให้ตรวจข้อที่ผิดปกติก่อนข้อที่ปกติ
การทดสอบแต่ละนิ้วอาจถามมากกว่า 1 ครั้งเพื่อข้อมูลที่แม่นตรง
การตรวจ stereognosis
ให้ผู้ใช้บริการหลับตาเอาวัตถุที่ผู้ใช้บริการคุณเคยเช่นเหรียญกุญแจ
ใส่มือทีละข้างแล้วให้บอกว่าคืออะไร
การตรวจรีเฟล็กซ์ (reflex)
ความไวในการตอบสนองสามารถแบ่งระดับได้ดังนี้
4 + ไวมากและมีการกระตุ้นซ้ำๆด้วย
3 + ไว
2 + ปกติ
1 + น้อยกว่าปกติ
0 ไม่มีรีเฟล็กเลย
การตรวจbiceps reflex
เป็นการตรวจเส้นประสาทไขสันหลังส่วนคอที่ 5 6 และเส้นประสาทmusculocutaneous ให้ตรวจทั้งสองข้าง ให้ผู้ใช้บริการ วางแขนพาดบนแขนผู้ตรวจในท่าคว่ำมือ ภาวะปกติจะมีการกระตุก
การตรวจ triceps reflex
เป็นการตรวจเส้นประสาทไขสันหลังส่วนคอที่ 5-7 และเส้นประสาท radial และตรวจทั้ง 2 ข้าง ผู้ตรวจพยุงแขนผู้ใช้บริการโดยผู้ใช้บริการม 2 ปลายแขนและมือไขว้ข้ามลำตัวหรือกางแขนออกแล้วปล่อยแขนห้อยลงข้างลำตัวแล้วเคาะบริเวณtriceps tendonซึ่งอยู่เหนือประมาณข้อศอก 2 นิ้ว
การตรวจknee reflex หรือknee jerk
เป็นการตรวจเส้นประสาทไขสันหลังส่วนเอว 2-4 และเส้นประสาทfemoralและตรวจทั้งสองข้าง ให้ผู้ใช้บริการนั่งห้อยขาที่ขอบเตียงหรือไขว้ห้างห้อยขาใช้ไม้เคาะ patellar tendon เพื่อดูการตอบสนองของขาท่อนล่างเหยียดจากการหดตัวของกล้ามเนื้อ
การตรวจ plantar reflex หรือ babinski's sign
เป็นการตรวจเส้นประสาทไขสันหลังส่วนเอวและก้นกบ 1,2 และเป็นการตรวจ superficial reflex
ให้ผู้ใช้บริการนอนหงายและไม่เก่งกล้ามเนื้อเท้ามือผู้ตรวจข้างที่ไม่ถนัดจับข้อเท้ามืออีกข้างจับวัตถุปลายธูปเช่นไปกุญแจหรือปลายด้ามของไม้เคาะ reflex ขีดล่างจากด้านนอกฝ่าเท้าเพื่อตรวจสอบการตอบสนองเกิดการงอนหรือนุ่มลงของนิ้วหัวแม่มือและนิ้วเท้าทั้งหมด หากมีการเหยียดออกของนิ้วหัวแม่เท้าหรือและนิ้วอื่นกลางออกหรืออาจงอเล็กน้อยเป็นการตอบสนองที่ถือว่าปกติ
การตรวจการทำงานประสาทกัน (coordinnation)
การตรวจ finger to nose to finger
เป็นการตรวจกรรมการทำงานละเอียดของมือให้ผู้ใช้บริการได้เผชิญกับผู้ตรวจใช้ปลายมือแตะปลายจมูกตนเองแล้วไป
แตะปลายนิ้วชี้ของผู้ตรวจซึ่งอยู่ห่างจากปลายจมูกประมาณ 18 นิ้วหรือเกือบสุดแขน
และกลับไปเตะจมูกตนเองอีกด้วยผู้ตรวจจะเปลี่ยนตำแหน่งนิ้วชี้ไปเรื่อยๆ
ให้ผู้ใช้บริการทำช้าๆเพื่อค้นหาการหนีไปไม่แม่นยำและเพิ่มความเร็วขึ้นเรื่อยๆ
ถ้าปกติแล้ว พูดใช้บริการจะทำได้ราบรื่นแม่นยำแม้จะเพิ่มความเร็ว
หากมีความผิดปกติ ผู้ใช้บริการ จะมีความ ไม่แม่นยำ ทำช้าไม่มั่นใจ
การตรวจ heel to knee test
เป็นการตรวจการทำงานละเอียดของเท้า
โดยการให้ผู้ใช้บริการนอนหงายยกเท้าข้างหนึ่งขึ้นสูงแต่ส้นเท้าลงบนเขาอีกด้านนึงจากนั้นลากส้นเท้าไปตามสันแข้งสังเกตความแม่นยำของส้นเท้า
ในการแตะเข่าและ
ความแม่นยำในการลากส้นเท้าบนหน้าแข้งให้ตรวจทั้งสองข้างคนปกติจะแม่นยำและทำได้ราบรื่น