Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระยะตั้งครรภ์, ระยะที่ 1 The stage of cervical dilation - Coggle Diagram
ระยะตั้งครรภ์
ระยะที่ 3 The stage of placenta expulsion
สาเหตุของ pain: การยึดขยายของ Cx,ut,cont โดยพลังประสาทความเจ็บปวด-ระยะที่ 1
กลไกการเกิดการผิดสัดส่วนของรกเเละผนังมดลูกที่รกเกาะ
ระยะเวลาไม่เกิน 30 นาที
เริ่มทันทีหลังการคลอด-รกคลอด
การลอกตัวของรก
1.Schultze mecha
พบ 70%
ลอกจากตรงกลางของรกก่อนมองเห็นรกด้านลูกที่มี amnion หุ้มก่อน ไม่มี vulva sign
2.Duncan mecha
ลอกตัวจากริมก่อน จะเห็น chorion ด้านเเม่
มี vulva sign
พบได้ 30%
อาการเเสดงของรกลอกตัว
vulva sign
มดลูกเปลี่ยนรูปจาก discoid เป็น globular คลำได้ส่วนบนกลมเเข็ง มักเอียงขวา
Cord sign
cord เหี่ยว คลายเกลียว สายสะดือเคลื่อนต่ำ คลำ pulse ไม่พบ
Uterine sign
มดลูกเปลี่ยนรูปจาก discoid เป็น globular คลำได้ส่วนบนกลมเเข็ง มักเอียงขวา
การพยาบาล
เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
ดูเเลความสะอาด การเพิ่ม resistance โดยให้ร่างกายเเข็งเเรง
เพื่อป้องกันการตกเลือด
ห้ามใช้มือคลึงมดลูก
ดูกระเพาะปัสสาวะถ้าเต็มให้สวน
จัดท่านอนหงาย รอรกคลอดเอง
หลังคลอด ฉีดยาที่ทำให้มดลูกหดรัดตัวดี
B.P < 140/90 mmhg : Ergot (methergine/ergotyl) , B.P => 140/90 mmhg: syntocinon
การให้ความอบอุ่น
การสังเกตเเละประเมินสภาพทั่วไป
อาการทั่วไป
สัญญาณชีพ
Uterine contraction
Vagina bieeding
การทำคลอดรก
ให้คลอดเองตามธรรมชาติ
ช่วยเหลือในการคลอดรก
Brandt-Andrews maneuver
ใช้มือข้างที่ไม่ถนัดถือคีมหนีบบับสายสะดือไว้ให้พอดึง ใช้มือข้างที่ถนัดใช้มือเกยมดลูกขึ้น
ใช้มือข้างที่ถนัดกดท้องน้อยเหนือรอยต่อกระดูกหัวหนาวลง เพื่อผลักให้รกเคลื่อนต่ำ
มือไม่ถนัดที่จับคีมช่วยดึกรกออกมาเบาๆ
Cord traction
ดึงมดลูกออกมาเลย
Modified crede’ maneuver
ใช้มือข้างถนัดคลึงมดลูกจนเเข็งเต็มที่ จับยอดมดลูกให้อยู่ในอุ้งมือ
ใช้อุ้งมือดนมดลูกส่วนบนมาหา promontary ของกระดูห sacrum
นิยมมากสุดเเละปลอดภัยสุด
เมื่อรกผ่านช่องคลอดใช้มือรองรกไว้หมุนเยื่อหุ้มเด็กไปรอบๆทางเดียวกันต่อเนื่อง
ระยะที่ 2 The stage of expulsion
กลไกการคลอด
Engagement
ในครรภ์หลังจะเกิดขึ้นเมื่อเข้าสู่ระยะคลอด อาจจะเป็นระยะที่ 1 ระยะที่ 2 ของการคลอดได้
ในระยะนี้ศีรษะทารกจะมีการปรับให้เข้ากับลักษณะของเชิงกรานเพื่อให้ผ่านช่องเชิงกรานได้ โดยมีการเปลี่ยนเเปลง 2 ประการ การตะเเคงของศีรษะ Syncliitism, Asynclitism, Molding
ครรภ์เเรกจะเกิดขึ้นในระยะ 4 สัปดาห์สุดท้ายของการตั้งครรภ์ซึ่งทำให้ระดับยอดมดลูกลดลงเรียกว่า ท้องลด(lightening, subcidence)
การเกยกันของศีรษะบางส่วนให้เล็กลงเพื่อให้ผ่านเชิงกรานได้ง่าย
การที่ส่วนกว้างที่สุดของศีรษะทารก (Bilateral diameter)ผ่านช่องเข้าเชิงกราน (pelvic inlet) ลงมาเเล้ว
การประเมิน
จากการตรวจหน้าท้อง
Pawlik's grip จะพบว่าไม่สามารถเคลื่อนไหวศีรษะทารกไปมาได้หรือไม่สามารถดันขึ้นไปได้
Bilateral inquinal grip ปลายมือทั้งสองข้างที่ตามส่วนนำของทารกลงไปหากระดูกหัวหน่าวจะไม่สอบเข้าหากัน
การตรวจทางช่องคลอดหรือทวารหนักถ้าศีรษะทารกลงมาอยู่ที่ระดัง station 0 คือลงมาถึง lschialapine คือลงมาถึง lschialspine เเสดงว่า Engage เเล้ว
มารดารู้สึกท้องลดเเละปัสสาวะบ่อย
Descent
การเคลื่อนต่ำของส่วนนำทารกเกิดจากเเรงดังต่องไปนี้
เเรงที่กดบนส่วนของทารก
การหดรัดตัวของกล้ามเนื้อหน้าท้อง
เเรงดันจากน้ำคล้ำ
การประเมิน
ฟังเสียงการเต้นของหัวใจ ตำเเหน่งการฟังจะต่ำลงมาเรื่อยๆ
ตรวจภายในพบส่วนนำต่ำลงมาเรื่อยๆ
ฝีเย็บตุง รูทวารหนักบานออก ปากช่องคลอดขยาย gapping of vulva
ผู้คลอดรู้สึกเจ็บเหมือนถูกกดบริเวณช่องคลอด รู้สึกอยากเบ่งคลอด
คลำหน้าท้อง คลำศีรษะจะต่ำลงเรื่อยๆ
การเคลื่อนต่ำลงมาหรือมีการเปลี่ยนระดับของทารกในตรรภ์ซึ่งจะเกิดขึ้นในทุกระยะของการคลอดในระยะที 1 เเละ 2
Flexion
องค์ประกอบ
ความลาดเอียงของช่องเชิงกราน
เเรงบีบจากผนังทางคลอด
Fetal axis pressure
เเรงต้านเสียดสีของทางคลอดขวางทางการเคลื่อนผ่านทางทารก
การประเมิน
การคลำ cephalic prominences ท้ายทอยเเละหน้าผาก
ตรวจช่องคลอด หาตำเเหน่งของขม่อมโดยเฉาะขม่อมหลัง
ศีรษะงอจนคางชิดอกเพื่อให้เส้นผ่านศูนย์กลางเล็กลงจาก OF 11.5 cm
lnternal rotation
เอาท้ายทอยไปด้านหน้าจนท้ายทอยอยู่ใต้กระดูกหัวหน่าว (Occiputanterior position)รอยต่อเเสกกลาง(Sagittal suture)จะอยู่เเนวหน้า-หลัง ของช่องอก(A-P diameter)
เกิดจากสาเหตุ
Pelvic floor มีลักษณะคล้ายหนังสือเปิดไว้คลึ่งเล่มเมื่อ Occiput กระทบกับ Pelvic floor ก็จะไถลไปตรงกลาง
กล้ามเนื้อของ Pelvic floor การกดรัดตัวเป็นระยะๆ
การหมุนศีรษะของทารกภายใน
การประเมิน
คลำรอย sagittal suture ถ้ายังไม่หมุนหัวจะอยู่ในเเนวขวางหรือเฉียง ซึ่งขึ้นอยู่กับการ engaged ของเด็ก
Extension
Crowning หัวโผล่
Head born หน้าผาก จมูก ปาก คาง ผ่านช่องคลอด
การเงยศีรษะขณะเคลื่อนอกมานอกช่องคลอดโดยเอาท้ายทอยยันใต้กระดูกหัวหน่าวไว้โดยมีส่วน subocciput เป็นจุดหมุนทารกจะค่อยๆเงยหน้าขึ้นด้วยเส้นผ่าศูนย์กลางที่เล็กสุด คือ SOB ตามด้วย SOF
Restitution
ศีรษะทารกทำมุมกับไหล่ 45 องศาเมื่อออกมาเเล้วจะหมุนกับ 45 องศาเพื่อคลายบิดระหว่างคอกับไหล่
อยู่ในเเนวตั้งฉากกับไหล่หรือท้ายทอยอยู่เเนวเดียวกับเเผ่นหลัง
การหมุนกลับของศีรษะทารกไปในเเนวเดียวกับไหล่
External rotation
การหมุนภายนอกศีรษะทารกตามไหล่ที่หมุนอยู่ภายในช่องเชิงกรานหลังจากหมุนท้ายทอยกับไหล่เเล้วจะหมุนภายในของไหลไปด้านหน้า 45 องศา
ศีรษะที่ทารกที่อยู่ข้างนอกไม่ตั้งฉากกับไหล่ศีรษะจึงหมุนตามไหล่ที่มีการหมุนภายใน 45 องศา
Expulsion
การคลอดของไหล่ ลำตัวเเละเเขนขา
ความหมาย
การคลอดที่สิ้นสุดลงได้เองในลักษณะที่ท้ายทอยของทารกคลอดออกมาทางด้านหน้าของช่องคลอดโดยทั่วไปทารกจะคลอดออกมาตามกลไกการคลอดปกติปกติ จะต้องมี Presentation เป็น Vertex หรือ Bregma
ระยะที่ 4 The fourth stage
การพยาบาล
ส่งเสริมสัมพันธภาพของครอบครัว
การบันทึกรายงานการคลอด
ความสะอาด อาหาร การให้ความอบอุ่น
การย้ายมารดาออกจากห้องคลอด
การป้องกัน PPH
Bladder
วัดความดันโลหิต ชีพจร การหายใจ
Uterus
Vg.Bleeding
Vulva. ฝีเย็บ
ระยะที่ 1 The stage of cervical dilation
Effacement 100%
Onset of True Labor-Full Dilatation
ความหมาย
ครรภ์เเรกใช้เวลา ประมาณ 8-24 ชม เฉลี่ย 12 cm
ครรภ์หลังใช้เวลา ประมาณ 4-12 cm เแลี่ย 6 cm
ตั้งเเต่เริ่มเจ็บครรภ์จริง-ปากมดลูกเปิดหมด 10 cm
เเบ่งเป็น 3 ระยะ
Latent phase
ครรภ์เเรกใช้เวลา 7.3-8.6 ชม
นับตั้งเเต่เริ่มเจ็บครรภ์จริง - ปากมดลูกเริ่มเปิดขยายถึง 3 cm
ครรภ์หลังใช้เวลา 4.1-5.3 ชม
มดลูกหดรัดตัวสม่ำเสมอ I=5' ,D=30-40"
ระยะปากมดลูกเปิดช้า
การหดรัดตัวยังไม่รุนเเรงสามารถคลำสัดส่วนทารกได้
รู้สึกไม่สุขสบาย มีอาการปวดเกร็งท้องคล้ายปวดประจำเดือน
Active phase
ระยะปากมดลูกเปิดเร็ว
ปากมดลูกเิด 4-7 cm ความบางปากมดลูก 100%
(Internal Rotation),I = 2-5 ' , D=40-60"
ครรภ์เเรกปากมดลูกมีการเปิดขยาย 1.2 cms/hr
ครรภ์หลังปากมดลูกมีการขยาย 1.5 cms/hr
ระยะเเบ่งเป็นระยะที่ทารกถูกขับออกมาภายนอกนับตั้งเเต่ปากมดลูกเปิดหมดจนถึงทารกคลอดออกมาทั้งตัว
ผู้คลอดเกิดความรู้สึกอยากเบ่งเเละรู้สึกอยากถ่ายอุจจาระ
ครรภ์เเรก ใช้เวลาประมาณ 1-2 ชม
ครรภืหลังใช้เวลาประมาณ 1/2-1 ชม
Transitional phase
ระยะเปลี่ยนผ่านเป็นระยะที่ปากมดลูกเปิด 8-10 เซนติเมตร
Bloody Show
Uterine contraction รุนเเรงขึ้นไม่สามารถคลำสัดส่วนทารกได้ชัดเจน
I= 1.5-2" , D=60-90"
ผู้คลอดอาจมีความรู้สึกอยากเบ่ง เนื่องจากส่วนนำเคลื่นต่ำลง