Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การตั้งครรภ์, อวัยวะสืบพันธ์ุ - Coggle Diagram

- - - - ปริมานเลือดสูบฉีดมากขึ้น เนื่องจาก BP ในหลอดเลือดแดงและแรงเสียดทานลกลง ในขณะที่เลือดน้ำหนัก basal metabolic vein เพิ่ม นอนตะแคง cardiac output สูงกว่าท่านอนหงาย
    - - ท่านั่ง ความดันเลือดสูงสุด ปานกลางคือท่านอนหงาย ต่ำสุดท่านอนตะแคง
    - - รูปร่าง ตำแหน่งเปลี่ยนไปและขยายใหญ่ขึ้น เนืื่องจากกระบังลมยกตัวสูงขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ ทำให้หัวใจยกตัวขึ้นหมุนไปทางซ้ายมากขึ้น apex เคลื่อนไปด้านข้าง เนื่องจากต้องสูบฉีดเลือดมากขึ้น กล้ามเนื้อหัวใจจึงขยายเล้กน้อย เมื่อใกล้คลอดหัวใจจะเต้นเพิ่มขึ้น 10-15 ครั้ง/นาที ฟังได้ยินเสียง systolic murmur
  - - - เกิดการปรับระดับควบคุมการหายใจในไฮโปรทาลามัส
        
        ทำให้เกิดการปรับ CO2 ในเลือดลดลง
        
        เมื่อ CO2 ค่าPCO2 จะเพิ่มทำให้ pH ในเลือดเป็นกรด ถ้ามากเกินไปอาจเกิดภาวะ acidosis
        
        เพื่อป้องกันการเกิดภาวะนี้ในร่างกายจึงเพิ่มอัตราการหายใจเพื่อขจัดCO2
        
        เมื่อ RR เพิ่มขึ้นจึงอาจเกิดภาวะ respiratory alkalosis
        
        ร่างกายจึงให้ไตขับ NHCO3เพิ่มขึ้น
        
        1 more item...
    - - หลัง 24 สัปดาห์ การหายใจจะใช้กล้ามเนื้อช่องอกแทนกล้ามเนื้อท้องเลยรู้สึกหายใจลำบาก O2 ปอดเพิ่มขึ้น Hbเพิ่ม อัตราการหายใจยังปกติ
        
        มารดาจะสังเกตได้เอง จะมีอาการ dyspnea
  - - - มี hemodilution ภาวะคล้ายโลหิตจาง
    - - มากกว่าปกติในระหว่างคลอด
    - - ปริมานเลือดใช้เลี้ยงมดลุกขนาดใหญ่ ป้องกันอันตรายจากแม่และลูกจากปริมานเลือดดำไหลกลับในท่านอนหงายหรือตัวตรง ป้องกันอันตรายเสียเลือดระหว่างคลอด
      - เลือดจะเพิ่มขึ้นในไตรมาส 1 และช้าในไตรมาส 3
    - - ความเข้มข้นของไฟบริโนเจนเพิ่มขึ้น
  - - - ต่องการธาตุเหล็กเพิ่มขึ้นเพราะทารกนำไปใช้ แม่จึงซีด และต้องการ Ca Po เพิ่มขึ้นเพราะถูกนำไปใช้ใน 1-2 เดือนก่อนคลอด
    - - โปรเจสเตอโรนกระตุ้นให้ R เพิ่มขึ้น
        
        PCO2 ในเลือดลดลงทำให้ NHCO3 ลดลง
        
        ทำให้การถ่ายเท Co2 จากทารกสู่มารดาง่ายขึ้น
  - - - albumin globulin ratio เพิ่มขึ้น
    - - โป่งขึ้น ตึงตัวลดลง เพราะโปรเจสเตอโรน
        
        เสี่ยงต่อการเกิดนิ่วในถุงน้ำดี
    - - ไตรมาส 1 จะคลื่นไส้ อาเจียนตอนเช้าและอ่อนเพลีย เรียกว่าแพ้ท้อง เชื่อว่าเอสโตรเจน ร่างกายจึงลดน้ำตาลไปให้ทารก อาการแพ้ท้องจะหายไปในปลายไตรมาส1 ถ้า 4 เดือนยังเป็นอยู่ถือว่าผิดปกติ = อาเจียนไม่สงบ เอสโตรเจนที่เพิ่มทำให้ปากและเหงือกมีเลือดมาเลี้ยงเพิ่มขึ้น มารดาจึงอาจมีเลือดออกตามไรฟัน เมื่อลดลูกขยาย กระเพราะและลำไส้จะถูกดันไปข้างหลัง ทำให้ลำไส้เคลื่อนไหวช้า และโปรเจสเตอโรนทำให้กระเพาะอาหารลดลงการเคลื่อนไหวเพืิ่อลดการไหลเวียนโลหิต การย่อยอาหารจึงช้าลง และทำให้น้ำย่อยกลับไปหลอดอาหาร = pyrosis มารดาจึงมีภาวะท้องผูก และอาจเกิดริดสีดวงทวารได้
  - - - กล้ามเนื้อเรียบตึงตัวน้อยลง ปัสสาวะค้าง เสี่ยงต่อการติดเชื้อ ระยะแรกมดลุกเบียดเลยปัสสาวะบ่อย หลังไตรมาสแรกมดลูกพ้นช่องเชิงกรานจึงรู้สึกดีขึ้น ระยะหลังปัสสาวะบ่อยอีกครั้งเนื่องจากส่วนนำทารกลงสู่ช่องเชิงกรานกดกระเพราะปัสสาวะ
        
        ทำให้มีการคั่งของเลือดและน้ำเหลือง ฐานกระเพาะปัสสาวะยิดยาว ทำให้บอบช้ำ บวม ติดเชื่อง่าย
    - - เสี่ยงต่อการเกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ เมื่อปัสสาวะคั่งระดับกลูโคสและสารอาหารอื่นๆจะพบในปัสสาวะเพิ่มขึ้น เหมาะกับการสะสมเชื่อแบคทีเรียและเกิดการอักเสบ อาจเกิดโรคกรวยไตอักเสบเฉียบพลัน
      - ระบบไหลเวียนโลหิตในไตเพิ่มขึ้นในไตรมาส2และลดในไตรมาส3 อัตราการกรองเพิ่มขึ้น จากการที่กลูโคสในท่อไตถูกกรองมากขึ้นแต่ดูดซึมเท่าเดิม
        
        พบกลูโคสที่ท่อไตและพบกลูโคสปนมาทางปัสสาวะ และจากการคั่งของอัลบูมินในรีนัล แคปพิลารี่จึงถูกกรองออกมาจากปัสสาวะได้น้อย เมื่อความสามารถการกรองเพิ่มระดับของ BUN Cr จะต่ำลง
  - - - HCS
        
        เผาผลาญสารอาหารมารดา โดยเฉพาะคาร์โบไฮเดรตและไขมัน
      - HCT
        
        ทำให้ต่อมไทรอยด์ทำหน้าที่เพิ่มขึ้นในรายที่ตั้งครรภ์
      - HCG
        
        รักษา corpus luteum (ผลิตฮอร์โมน โปรเจสเตอโรน จำเป็นในการเจริญเติบโตของ endometrium สมบูรณ์พร้อมให้ไข่ฝังตัวและเจริญเป็น zygote) และช่วย corpus luteum ผลิตโปรเจสเตอโรน และกระตุ้น fetel tesicle ให้หลั่ง testosterone ช่วงที่การแยกเพศและการกระตุ้นให้หลั่ง coticorsterride
    - - progesterrone
        
        กระตุ้นเยื่อบุมดลูกให้พร้อมฝังตัว ลดความตึงกล้ามเนื้อมดลูก ทำให้ blastocys ฝังตัวมดลูกและเจริญต่อได้ กล้ามเนื้อเรียบคลายตัวจึงย่อยอาหารช้าลงเกิดจุกเสียด ท้องผูก ส่งผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง CNS ทำให้ง่วงนอน ซึม ความตั้งใจลดลง ควบคุมระบบเผาผลาญต่างๆยับยั้งการหลั่งโปรแลคติน
      - estrogen
        
        ทำหน้าที่ถ่วงดุลย์ เกิดภาวะสมดุลของร่างกาย คือกระตุ้นการทำงานของกล้ามเนื้อมดลุก ช่วยให้ต่อมใต้สมองหลั่งโปรแลคตอน ช่วยให้เส้นใยปากมดลูกอ่อนนิ่ม หดตัว ยืดขยายได้ดี ทำให้เกิดรอยแตกผิวหนัง หัวยมยืดขยายได้
  - - - อายุครรภ์มาก มดลูกใหญ่ขึ้นจึงถ่วงมาทางด้านหน้าจึงปวดหลัง เส้นเอ็น ข้อต่อต่างๆนุ่มขึ้นขยับได้บ้าง ผลจากฮอร์โมนรีแลคซีน
    - - ไขมันใต้ผิวหนังเพิ่มขึ้น ต่อมเหงื่อ ต่อมไขมันทำงานมากขึ้น สีผิวเข้มขึ้นบริเวณ แก้ม หน้าผาก จมูก จะคล้ายฝ่า และหัวนมหลังคลอดหายเองได้ เห็นเส้นเลือดชัดเจนขึ้น บริเวณแก้มคอ หน้า มือ เป็นจุดแดงๆปละแตก ฝ่ามือแดงร้อน ผมและเล็บยาวขึ้น อาจพบไฝหรือติ่งเนื้อโตขึ้นมา ที่เปลี่ยนแปลงชัดเจนสุดคือหน้าท้อง เมื่อมดลูกโตผนังหน้าท้องจะบางโดยเฉพาะบริเวณสะดือ ยืดออกเป็นสีแดงในครรภ์แรก ต่อไปเป็นสีขาว เรียกว่าท้องลาย
- - - - ประวัติระดูมาครั้งสุดท้าย มีจำนวนเท่าที่เคยมีปกติหรือไม่ เลือดล้างหน้าเด็ก ประวัติการมีเพศสัมพันธ์ รับประทานยาคุมกำเนิดหรือไม่เพราะยาคุมกำเนิดอาจทำให้ระดูคลาดเคลื่อน
    - - คลื่นใส้ พะอืดพะอม อาเจียน อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ปัสสาวะบ่อย ท้องผูก การเปลี่ยนแปลงที่เต้านมจะกดเจ็บและตึง ทารกดิ้นครรภ์แรกประมาน 18-20 สัปดาห์ ครรภ์หลัง 16-18 สัปดาห์
  - - - ใหญ่ขึ้น ตึงขึ้น สีคล้ำขึ้น ครรภ์ 3-4 เดือน บีบหัวนมมีน้ำนมเหลือง
    - - vulva และช่องคลอด คล้ำขึ้น = chadwick's sign
      - ปากมดลูกนุ่มเหมือนริมฝีปาก = goodell's sign
      - สองมือคลำด้านหลังเหมือนไม่มีอะไรคั่น = hegar's sign
  - - - ตรวจปัสสาวะ ใช้ตอนตื่นนอนครั้งแรกเพราะระดับฮอร์โมนจะพบได้สูง
      - ตรวจเลือด พบเร็วกว่าปัสสาวะ