Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินสุขภาพทารกในครรภ์ - Coggle Diagram

- - - - Secondary Goal : เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดบาดเจ็บต่อระบบประสาทของทารกในครรภ์
      - Primary Goal : เพื่อป้องกันการเกิดภาวะพิการแต่กำเนิดและภาวะขาดออกซิเจน และเลือดเป็นกรดในทารก
- - - - วิธี McDonald
        
        อายุครรภ์ (เดือน) = ความสูงของมดลูก (ซม.) x 2/7
        
        อายุครรภ์ (สัปดาห์) = ความสูงของมดลูก (ซม.) x 8/7
      - ผิดปกติ
        
        ความสูง > 3 ซม.
        
        ความสูง < 3 ซม.
  - - - การดิ้นหรือการเคลื่อนไหวทารกในครรภ์ต่อเนื่องจนครบ 10 ครั้ง ใน 4 ชั่วโมง
        
        เริ่มนับเมื่ออายุครรภ์ 32 สัปดาห์
    - - วันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 1 ชั่วโมง
        
        หลังอาหารเช้า-กลางวัน-เย็น รวม 3 เวลา มีค่าเท่ากับ มากกว่าหรือเท่ากับ 10 ครั้ง แปลผล สุขภาพทารกปกติ
    - - 3.อธิบายลักษณะการดิ้นของทารก : มีลักษณะกลิ้งตัว , การยืดหดของลำตัวและแขน ขา , สะอึก
      - 4.แนะนำวิธีการบันทึกการดิ้น
      - 2.ประเมินอายุครรภ์ / ซักประวัติความรู้สึกทารกดิ้นในครรภ์
      - 5.เปิดโอกาสให้ซักถาม
      - 1.สร้างสัมพันธภาพด้วยท่าทีเป็นมิตร
      - 6.ถ้าทารกดิ้น < 10 ครั้ง / วัน ให้มาพบแพทย์ก่อนนัด
        
        อาจเป็นสัญญาณอันตรายก่อนที่จะเกิดภาวะขาดออกซิเจน (fetal distress) เรียกว่า movement alarm signal (MAS)
        
        สัญญาณทารกดิ้นน้อยกว่า 10 ครั้ง ใน 12 ชั่วโมง เป็นเวลา 2 วันติดต่อกัน
- - - - ฮีโมฟิเลีย (hemophilia)
      - ภาวะทารกบวมน้ำ (hydrops fetalis)
      - ธาลัสซีเมีย
      - การติดเชื้อไวรัส
  - - - E3 ที่อยู่ในช่วง 2SD ของแต่ละสัปดาห์: ทารกปกติดี (Reassuring)
      - E3 ที่ต่ำกว่าช่วง 2SD ของแต่ละสัปดาห์: ไม่อาจรับประกันได้ว่าทารกปกติ (nonreassuring)
    - - -กินยาปฏิชีวนะ ทำให้ลดการดูดซึมที่ลำไส้สตรีตั้งครรภ์
      - -ใช้ยาสเตียรอยด์
  - - - เมื่ออายุครรภ์ 10-14 สัปดาห์
  - - - ประเมินเมื่ออายุครรภ์ระหว่าง 15 – 18 wks.
    - - ประเมินเมื่ออายุครรภ์ 36 -37 wks.
        
        เพื่อลดความเสี่ยงการเกิดภาวะ respiratory distress syndrome = RDS
      - 3) การตรวจหาสาร Phosphatidylglycerol
      - 1) การวัดอัตราส่วนของ Lecithin / sphingomyelin
      - 2) Shake test / Foam test
- - - - มีประวัติเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
      - มีครรภ์แฝด
      - สตรีตั้งครรภ์ที่มีประวัติผ่าตัดการคลอดมาก่อน
      - มีมดลูกรูปร่างผิดปกติ หรือมีรกเกาะต่ำ หรือมีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
    - - 2) อธิบายเหตุผลของการตรวจ
      - 3) จัดท่า semi-fowler position เพื่อป้องกัน Supine hypotensive syndrome
      - 1) สร้างสัมพันธภาพกับสตรีตั้งครรภ์
      - 4) เตรียมให้ oxytocin 5 ยูนิตในน้ำเกลือ 500 มล. ในอัตรา 5-10 หยด / นาทีจนกระทั่งมดลูกหดรัดตัว 3 ครั้งใน 10 นาทีนานครั้งละ 40-60 วินาทีอาจใช้วิธีอื่นกระตุ้น ได้แก่ วิธีกระตุ้นหัวนม (nipple stimulation)
      - 5) ประเมิน FHR เมื่อมดลูกมีการหดรัดตัวและรายงานผลการตรวจให้แพทย์ทราบ
        
        negative
        
        มีการหดรัดตัวของมดลูก 3 ครั้งใน 10 นาที โดยไม่มี late deceleration
        
        positive
        
        มี late deceleration
        
        suspicious
        
        มี late deceleration แต่ไม่เกิดขึ้นทุกครั้ง
        
        unsatisfactory
        
        ไม่สามารถอ่านผลของ FHR ได้ หรือมีการหดรัดตัวของมดลูกน้อยกว่า 3 ครั้งใน 10 นาที
      - 6) ภายหลังจากการตรวจ ติดตามการหดรัดตัวของมดลูกทุก 10 นาทีเพื่อป้องกันการคลอดก่อนกำหนด
  - - - 3) กำลังกล้ามเนื้อของทารก (fetal tone = FT)
      - 4) การที่หัวใจทารกตอบสนองเมื่อทารกเคลื่อนไหว (reactive fetal heart sound = FHS)
      - 2) การเคลื่อนไหวของทารกทั้งร่างกาย (gross body movement = FM)
      - (5) ปริมาณน้ำคร่ำ (amniotic fluid volume)
      - 1) การหายใจของทารก (fetal breathing movement = FBM)
      - คะแนนและการแปลผล
        
        4-6 คะแนน = ควรเฝ้าดูอย่างใกล้ชิด เนื่องจากทารกเสี่ยงต่อการขาดออกซิเจนเรื้อรัง
        
        ดูแลให้ตรวจซ้ำใน 4-6 ชั่วโมง
        
        0-2 คะแนน = ผิดปกติ
        
        ควรให้มีการคลอดโดยเร็ว
        
        8-10 คะแนน = ทารกปกติ
        
        ดูแลให้ตรวจซ้ำใน 1 สัปดาห์
  - - - 3) แนะนำให้ถ่ายปัสสาวะก่อนตรวจ
      - 4) จัดให้สตรีตั้งครรภ์นอนท่าศีรษะสูง 30 °
      - 2) อธิบายเหตุผลและขั้นตอนของการทำ NST
      - 5) ตรวจครรภ์หาตำแหน่งหลังส่วนสะบักด้วยวิธี Leopold Maneuver คาดสายรัดหน้าท้องโดยให้หัว ultrasonic transducer วางบนตำแหน่งที่ฟังการเต้นของหัวใจทารกได้ชัดเจน
      - 1) สร้างสัมพันธภาพ
      - (6) แนะนำให้กดปุ่ม fetal movement marker เมื่อรู้สึกว่าทารกดิ้น / เคลื่อนไหว
      - 7) กรณีที่ต้องการประเมินการหดรัดตัวของมดลูก ให้คาดหน้าท้องบริเวณยอดมดลูกด้วย toco transducer เพื่อบันทึกระยะเวลา (duration) ความถี่ห่าง (interval) และความรุนแรง (Severity) ของการหดรัดตัวของมดลูก
      - 9) กรณีที่ทารกในครรภ์ไม่ดิ้นอาจเนื่องจากทารกหลับให้กระตุ้นทารกทางหน้าท้องด้วย fetal acoustic stimulator
      - 8) เปิดเครื่องบันทึกการเต้นของหัวใจทารกลงบนกราฟนาน 20 นาที
    - - Preg. มากกว่าหรือเท่ากับ 32 สัปดาห์จะมี FHR เพิ่มขึ้น (acceleration) > 15 ครั้ง / นาทีนาน 15 วินาที
    - - 4) มีภาวะแทรกซ้อนร่วมกับการตั้งครรภ์: เบาหวานร่วมกับการตั้งครรภ์ ภาวะความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์ โรคหัวใจร่วมกับการตั้งครรภ์ เป็นต้น
      - 5) มีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
      - 3) ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - 6) ตั้งครรภ์แฝด
      - 2) ตั้งครรภ์เกินกำหนด
      - 7) มีภาวะ Rh isoimmunization
      - 1) ทารกในครรภ์ดิ้นน้อยลง
      - 8) อายุมากกว่า 35 ปี
      - 9) มีประวัติทารกตายในครรภ์
- - - - เกิดขึ้นตามหลังกับการหดรัดตัวของมดลูกที่สูงที่สุด พบใน Utero-placental insufficiency
      - Prolong deceleration
        
        มีการลดลงของ FHR ต่ำกว่า Baseline อย่างน้อย 15 ครั้งต่อนาที และเป็นเวลาอย่างน้อย 2 นาที แต่ไม่ถึง 10 นาที นับตั้งแต่เริ่มต่ำลงจนถึงกลับเข้าสู่ rate ปกติ
      - FHR ค่อยๆลดลงและกลับเข้าสู่ Baseline ปกติ ไม่สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก
      - การพยาบาล
        
        หยุดให้ Oxytocin ที่ใช้ในการเร่งคลอด
        
        ให้ 02 mask 5 L / m
        
        ให้สตรีตั้งครรภ์นอนตะแคงซ้ายเพื่อลดการกดทับ inferior vena cava
        
        ประเมิน BP และภาวะขาดน้ำ
        
        รายงานแพทย์ถ้า late deceleration อยู่เพื่อเตรียมคลอด
        
        เตรียมให้สารน้ำ
    - - มีการลดลงของ FHR ตำกว่า baseline มากกว่า 15 bpm. เป็นเวลามากกว่า 15 วินาที แต่น้อยกว่า 2 นาที โดย onset, ความลึก และระยะเวลาไม่สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก
      - เกิดจากภาวะที่สายสะดือของทารกถูกกด (cord compression)
      - การพยาบาล
        
        ให้ 02 mask 5 / m
        
        ประเมิน BP, ภาวะขาดน้ำและสังเกตการเปลี่ยนแปลง FHR baseline
        
        หยุดให้ Oxytocin ที่ใช้ในการเร่งคลอด
        
        รายงานแพทย์เพื่อเตรียมคลอด
        
        ให้สตรีตั้งครรภ์นอนตะแคงซ้าย เพื่อลดการกดทับ inferior vena cava
        
        เตรียมให้สารน้ำ
    - - สาเหตุ : ศีรษะของทารกถูกกด ส่วนใหญ่จะเกิดในช่วงที่มีการเปิดของปากมดลูก 4-7 เซนติเมตร
      - การพยาบาล
        
        อธิบายให้ทราบว่าเป็นภาวะปกติ
        
        2.แนะนำให้นอนตะแคงซ้ายหรือนอนศีรษะสูง
        
        3.สังเกตการหดรัดตัวของมดลูก ระดับ FHR
        
        4.ดูแลเตรียมคลอดตามปกติ
      - FHR ค่อยๆลดลงและกลับเข้าสู่ Baselineปกติ สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก