Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลมารดาหลังคลอด, นางสาวฐิติยา ทรงชัยวรวุฒ 180101047 พยบ ปี3 -…

- - - - ประเมินเกี่ยวกับรูปร่าง ขนาด ความสมมาตร ก้อน อาการคัดตึง การมีผื่นหรือสีผิวผิดปกติ ประเมินลักษณะหัวนมที่ผิดปกติและประเมินหัวนมแตก
    - - การวัดระดับยอดมดลูกเพื่อประเมินการเข้าอู่ของมดลูก
        
        ให้มารดาปัสสาวะก่อน
        
        ทำการวัดในท่านอนหงายชันเข่าเล็กน้อยผู้ตรวจคลำหายอดมดลูก ปกติมดลูกหลังคลอดทันทีจะอยู่ต่ำกว่าสะดือเล็กน้อยเเละเอียงมาทางด้านขวาเล็กน้อย ประมาณ 6-12 ชม.จะเลื่อนมาอยู่ตรงกลาง หากมดลูกลอยสูงและนิ่ม อาจมีเศษรกค้างในโพรงมดลูกหรือการมีกระเพาะปัสสาวะโป่งตึงขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก
    - - ประเมินลักษณะ สี ปริมาณ กลิ่นเพื่อประเมินภาวะตกเลือดหลังคลอด
      - การประเมินน้ำคาวปลา
        
        ปริมาณเล็กน้อย หมายถึง เปื้อนผ้าอนามัยประมาณ 1-2 นิ้ว หรือประมาณ 10 มิลลิลิตร
        
        ปริมาณน้อย หมายถึง เปื้อนผ้าอนามัยประมาณ 4 นิ้ว หรือประมาณ 10 – 25 มิลลิลิตร
        
        ปริมาณปานกลาง หมายถึง เปื้อนผ้าอนามัยประมาณ 4-6 นิ้ว หรือประมาณ 25-50 มิลลิลิตร
        
        ปริมาณมาก หมายถึง เปื้อนผ้าอนามัยเต็ม 1 ผืนภายใน 1 ชั่วโมง ซึ่งเป็นสัญญาณของการตกเลือดหลังคลอด
    - - ควรประเมินอย่างน้อยทุก 8 ชั่วโมง
      - จัดท่านอนตะแคงและงอเข่าบนเข้าหาลำตัว ประเมินฝีเย็บ รูทวาร และริดสีดวงทวาร สังเกตอาการบวมช้ำ มีก้อนเลือด มีสิ่งคัดหลั่งผิดปกติ เกิดแผลแยก
      - หากมีอาการปวดบริเวณฝีเย็บ ประเมินพบ hematoma ประคบเย็นเพื่อบรรเทาอาการปวดบวม
      - ประเมินแผลฝีเย็บ
        
        R = redness (erythema) ประเมินลักษณะ สีผิวบริเวณแผลมีสีแดงเกิดขึ้นหรือไม่
        
        E = edema แผลมีการบวมหรือไม่
        
        E = ecchymosis มีก้อนเลือดคั่งใต้ผิวหนังหรือไม่
        
        D = drainage, discharge สารคัดหลั่งจากบาดแผลมีลักษณะอย่างไร
        
        A = approximation ขอบแผลชิดติดกันดีหรือไม่
    - - กระตุ้นการปัสสาวะหลังคลอด
      - กระตุ้นการขับถ่ายปัสสาวะ
    - - Reactionary fever จากการสูญเสียน้ำในร่างกายในระยะคลอด
        
        การดูแล
        
        กระตุ้นให้ดื่มน้ำวันละ 2000 – 3000 มิลลิลิตร
        
        ดูแลสุขวิทยาส่วนบุคคล เช็ดเหงื่อไคล และวามสะอาดของร่างกาย
        
        อธิบายให้มารดาและครอบครัวเข้าใจถึงสาเหตุของไข้ในระยะ 24 ชม.หลังคลอด
      - เจ็บแผลฝีเย็บ
        
        ประเมิน REEDA
        
        แนวทางการดูแล
        
        แนะนำให้มารดาทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกให้ถูกวิธี และซับให้แห้งทุกครั้งหลังการขับถ่าย
        
        หากมีอาการปวดมากควรประเมินการมีเลือดคั่งหรือการติดเชื้อของแผลฝีเย็บ
        
        ในระยะ 24 ชั่วโมงหลังคลอดให้ใช้การประคบเย็นช่วยบรรเทาอาการปวด และหลังระยะหลัง 24 ชั่วโมงใช้การประคบอุ่นหรือการแช่ก้นในน้ำอุ่น
      - ริดสีดวงทวาร
        
        แนวทางการดูแล
        
        ในรายที่เป็นไม่มากให้แช่ก้นในน้ำอุ่นเพื่อบรรเทาอาการ
        
        แนะนำให้มารดารับประทานอากานที่มีกากใย เช่น ผัก ผลไม้ และอาหารที่ย่อยง่าย ดื่มน้ำวันละ 8-12 แก้ว และมีการเคลื่อนไหวร่างกาย ลุกเดินหลังคลอด เพื่อกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ป้องกันอาการท้องผูก
      - After pains
        
        แนวทางการดูแล
        
        จัดท่าในท่านอนคว่ำจะช่วยลดอาการปวด
        
        กระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหว ลุกเดิน เพื่อช่วยขับน้ำคาวปลาและกระตุ้นให้มดลูกหดรัดตัวดีขึ้น
        
        อธิบายให้มารดาทราบถึงสาเหตุของอาการปวด
      - ท้องผูก
        
        แนวทางการดูแล
        
        แนะนำไม่ให้มารดากลั้นอุจจาระ และรับประทานอากานที่มีกากใย เช่น ผัก ผลไม้ และอาหารที่ย่อยง่าย ดื่มน้ำวันละ 8-12 แก้ว และมีการเคลื่อนไหวร่างกาย ลุกเดินหลังคลอด เพื่อกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้
      - ปัสสาวะลำบาก
        
        แนวทางการดูแล
        
        กระตุ้นให้มารดาปัสสาวะ หากปัสสาวะเองไม่ได้ให้ intermittent catheter
    - - Letting-go phase
        
        เป็นระยะที่มารดาสามารถยอมรับและปรับบทบาท
        
        การดูแล
        
        สมาชิกในครอบครัวควรเข้ามามีบทบาทในการช่วยมารดาดูแลบุตร ดูแลงานบ้าน เพื่อช่วยลดความเหนื่อยล้าของมารดาซึ่งอาจทำให้เกิดความเครียดได้
      - Taking-hold phase
        
        พบได้ในระยะ 2-3 วันหลังคลอดเป็นระยะที่มารดาเริ่มปรับตัวเข้ากับบทบาทใหม่
        
        การดูแล
        
        สนับสนุนให้กำลังใจมารดา การให้ความรู้ สอนทักษะในการดูแลตนเองและบุตร เปิดโอกาสให้มารดาได้ดูแลบุตรด้วยตนเองและกล่าวชมเชยให้กำลังใจ
    - - ระยะที่ 1 Taking in phase ระยะพึ่งพา ซึ่งช่วยตนเองได้แต่อ่อนเพลีย ซึ่งต้องการความช่วยเหลือ
      - ระยะที่ 2 Taking-hold phase กระตือรือร้น สนใจดูแลตนเองสนับสนุนให้กำลังใจมารดา การให้ความรู้ สอนทักษะในการดูแลตนเองและบุตร เปิดโอกาสให้มารดาได้ดูแลบุตรด้วยตนเองและกล่าวชมเชยให้กำลังใจ
      - ระยะที่ 3 Letting-go phase พึ่งตนเองสมาชิกในครอบครัวควรเข้ามามีบทบาทในการช่วยมารดาดูแลบุตร ดูแลงานบ้าน เพื่อช่วยลดความเหนื่อยล้าของมารดาซึ่งอาจทำให้เกิดความเครียดได้
- - - - Temp. ปกติ คือ 38 องศา ลดลงปกติใน 24 hr.
      - BP: q 15 min 4 ครั้ง,q 30 min 2 ครั้ง
        
        ความดันต่ำโดยไม่สัมพันธ์กับการเปลี่ยนท่า อาจเกิดจากการเสียเลือด
        
        SBP เพิ่ม> 30 mmHg. , DBP เพิ่ม>15+ ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว
      - ชีพจรเต้นช้าลง
        
        เพิ่มมากขึ้น จากการเสียเลือดมาก
        
        เกิน 100 bpm อาจติดเชื้อหรือตกเลือด
    - - ภาวะชัก
      - ความอ่อนเพลีย
      - Trombophlebitis & thromboembolic disease
        
        น่องบวม ร้อน เจ็บ หนักขา
        
        Human's sign position
    - - ข้อมูลส่วนบุคคล
      - ข้อมูลการฝากครรภ์
      - ข้อมูลการคลอด
    - - ประเมินความเชื่อของการปฏิบัติตัวหลังคลอด
      - ให้คำแนะนำที่ถูกต้อง
    - - หัวนมบอดบุ๋ม, หัวนมแตก แยก เจ็บ, เต้านมร้อนบวม คัดตึง
    - - ระดับยอดมดลูก
        
        วัดหลัง 12 hr. ก่อนวัดให้มารดาปัสสาวะก่อน
        
        การประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
        
        เอียงขวาถ้า bladder full
    - - ประเมินการคั่งของปัสสาวะใน 24 ชม.แร
    - - Lochia rubra พบ 1-3 วันหลังคลอด สีแดงเข้ม เมือกปน ไม่เป็นลิ่ม
      - Lochia serosa พบ 4-9 วันหลังคลอด สีแดงจางคล้ายน้ำล้างเนื้อ
      - Lochia alba พบหลังวันที่ 10 หลังคลอด สีเหลืองอ่อนหรือสีขาว
      - น้ำคาวปลาจะพบนานประมาณ 24-36 วัน
    - - ประเมินแผลฝีเย็บตามหลัก REEDA
        
        R (redness; erythema)
        
        E (Edema)
        
        E (Ecchymosis)
        
        D(drainage, discharge)
        
        A(Approximation)
      - แนวทางการดูแลฝีเย็บและการบรรเทาอาการปวด
        
        ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ให้ถูกวิธี ซับให้แห้งทุกครั้งหลังขับถ่าย
        
        ปวดมากควรประเมินการมีเลือดคั่งหรือการติดเชื้อของแผลฝีเย็บ
    - - ประเมินBowels sound
      - การประเมินอาการท้องผูกและการดูแลเรื่องการขับถ่าย
    - - Taking-in phase
        
        พบในระยะ 2-3 วัน :การพึ่งพาผู้อื่นและมุ่งเน้นตนเองของมารดาหลังคลอด ช่วยเหลือ/กระตุ้นการทำกิจวัตรประจำวัน ให้ข้อมูลถึงความจำเป็นในการทำกิจวัตรต่างๆ รวมทั้งการกระตุ้นให้มีการสำรวจทารก
    - - ประเมินสภาพอารมณ์ (Emotional status) ปฏิสัมพันธ์กับสมาชิกในครอบครัว การอุ้ม การโอบกอดและการผสานสายตากับทารก สีหน้าท่าทาง อาการไม่สุขสบาย
- - - - หลัก3 ดูด
        
        ดูดเร็ว
        
        ดูดบ่อย
        
        ดูดถูกวิธี
  - - - ช่วยขับขี้เทา
      - เปี่ยมภูมิคุ้มกัน
      - ข้น เหลือง ส้มของvit Aใน2-3 day หลังคลอด
      - ดีต่อสายตา
    - - เป็นส่วนประกอบของหัวน้ำนมกับนมขาวมากในช่วง3-7วัน
      - อาจคัดตึง
    - - หลัง 7-10 วัน
      - มีไขมันเอะ
  - - - ล้างมือด้วยสบู่
      - ท่านั่งควรนั่งตัวตรง สุขสบาย ท่านอนควรนอนตะแคงศีรษะหนุนหมอนสูงอุ้มทารกเข้าข้างตัวมารดา
      - คางชิดเต้า ท้องชิดท้อง
    - - เอาหัวนมเข้าปากทารก นิ้วเขี่ปากทารกมือจับเต้า
      - ได้ยินเสียงกลืน
      - พูดคุยสบตา
      - ดูดจนอิ่ม สลับสองเต้าข้างละ3-5 นาที เพิ่มทีละ 5นาที
      - กระตุ้นทุก2-3 hrs
      - อิ่ม กดคางดึงเต้า
    - - อิ่มแล้วไล่ลม
      - นอนคว่ำ ตะแคงขวา ป้องกันการสำลัก
      - ไม่ต้องให้น้ำ นมแม่มีน้ำ 87 %
      - หัวนมแห้งก่อนใส่ยกทรง
      - มารดาดื่มน้ำ น้ำผลไม้ อ่างน้อย 1 แก้ว
      - ไม่บีบนมที่ทารกกินไม่หมดทิ้ง