Fonksiyonlar

Fonksiyon tanımı

A ve B boş olmayan kümeler olmak üzere A kümesinin her elemanını B kümesinin yalnız bir elemanıyla eşleştiren ilişkiye fonksiyon denir function

Kavramlar

Örneğin f(x) = 2x+10 ise fonksiyonda x yerine koyulan sayıların 2 katına 10 ekleyip sonucu bulabiliriz . Bu durumda eğer girdimiz 10 ise çıktımız 30 olacak .

Fonksiyonun tanımlı olduğu "girdi" değerlerinin oluşturduğu sayı dizisine tanım kümesi , bu sayıların fonksiyondan çıktıktan sonra tanımlı oldukları sayılara görüntü kümesi , tüm çıktılara ise değer kümesi denir . 330px-Codomain2.SVG

Örneğin yukarıda X tanım kümesini , Y değer kümesini , f(x) ise görüntü kümesini temsil etmektedir .

330px-Codomain2.SVG Yandaki f: X → Y bağıntısının fonksiyon olabilmesi için ;


-Tanım kümesinde açıkta eleman kalmamalıdır .
-Tanım kümesinde her elemanın sadece bir görüntüsü olmalıdır .

Fonksiyon çeşitleri

Birim Fonksiyon

Birim fonksiyon, her zaman kendisine verilen değeri aynısını veren fonksiyondur. f(x) = x şeklinde gösterilir unnamed (1)

Sabit Fonksiyon

Her giriş değer aynı sonucu veren fonksiyonlara sabit fonksiyon denir .f(x) = c şeklinde gösterilir .

Örten ve İçine Fonksiyon

Örten

İçine

Değer kümesinde açıkta eleman olan fonksiyonlara içine fonksiyon denir .

Tanım kümesindeki tüm elemanların değer kümesindeki tüm elemanlarla eşleştiği fonksiyonlara örten fonksiyon denir

Bire-bir fonksiyon

Fonksiyonda tanım kümesindeki her elemanın farklı bir çıktısı var ise bu bire-bir fonksiyondur .

Eşit Fonksiyon

f: A→R g: A→R (reel sayılarda tanımlı f ve g fonksiyonları) . x→A için f(x)=g(x) ise bu fonksiyonlar birbirine eşittir .

Bir Fonksiyonun Bileşkesi ve Bir Fonksiyonun Tersi

Bir Fonksiyonun Bileşkesi

Bir Fonksiyonun Tersi

Bir fonksiyonda görüntü kümesinden herhangi bir eleman alınıp fonksiyonun tersine konulursa tanım kümesindeki aslını verir . Yani fonksiyonda yapılan işlemlerin tersi yapılıp geriye gitme işlemidir .

Bir fonksiyonun başka bir fonksiyonun içine yazılma kuralına fonksiyonun bileşkesi denir . o ile ifade edilir . Örneğin g(x) = 2x + 5 ve f(x)= 3x + 2 ise (g o f)(x) =g(f(x)) fonksiyonunda x yerine 5 koyarsak , f(5) = 17 ve g(17) şeklinde sonucu 39 buluruz .

Ters Fonksiyon Bulunuşu

1) f(x) yerine y yazılır.

2) x yalnız bırakılır

3) x in yerine y
y nin yerine x yazılır

4) f yerine f-¹ yazılır.

Parçalı ve Doğrusal Fonksiyon

a ve b birer reel sayı olmak üzere; f(x) = ax + b şeklinde tanımlanan fonksiyonlara doğrusal (lineer)
fonksiyon denir.

Giren sayılara bağlı olarak değişen fonksiyonlara denir . res2

Fonksiyon Grafiği

f(x) fonksiyonuna ait ikililere analitik düzlemde karşılık gelen noktaların oluşturduğu kümeye f fonksiyonunun grafiği denir . Bu grafikte tanım kümesi x ekseninde , değer kümesi ise y ekseninde gösterilir . unnamed (2)

Kerem Ozenc 10FLA