Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Burgerrechtelijke en procesrechtelijke positie van minderjarigen - Coggle…
Burgerrechtelijke en procesrechtelijke positie van minderjarigen
Begrippen
rechtsobject = voorwerp van rechten rechtssubject
rechtshandeling = handeling bedoeld om rechtsgevolgen te creëren
mbt persoon
mbt vermogen
daden van beheer
daden van behoud of bewaring
daden van beschikking
rechtssubject= iedereen die rechten/plichten kan hebben
rechtsfeit = gebeurtenis met juridische gevolgen zonder bedoeling die gevolgen te hebben
rechtspersoon = (juridische) groepering van personen of goederen met afzonderlijke rechtspersoonlijkheid
rechtsbekwaamheid (is MIJA) = mogheid om rechten & plichten te hebben
natuurlijk/fysiek persoon = mens
handelingsbekwaamheid = mogheid om rechten uit te oefenen (niet MIJA)
procesbekwaamheid = mogheid om rechten af te dwingen voor rechtbank (niet MIJA)
Burgerrechtelijke rechtspositie
Principiële handelingsonbekwaamheid MIJA
uitzonderingen:
handelingen die MIJA kan stellen behoudens verzet (kunnen ouders zicht tegen verzetten)
loon in ontvangst nemen (niet beschikken)
socialezekerheidsuitkering ontvangen
vanaf 16j ; 125 euro afhalen van spaarrekening
handelingen die MIJA kan stellen mits toestemming
MIJA mag arbeidsovereenstemming sluiten mits uitdrukkelijke of stilzwijgende toestemming van ouder(s) of voogd
MIJA mag huwen als jeugdrechter ontheffing verleent van leeftijdsvoorwaarde
handelingen die MIJA zelf kan stellen
handeling mbt persoon
andere persoonlijke rechten
kind erkennen
ouderlijk gezag uitoefenen over zijn kinderen
toestemmen erkend/geadopteerd te worden
persoonlijkheids- en grondrechten
uitoefenen rechten ten koste van ouderlijk gezag
soms MIJA rechtshandeling stellen om grondrechten te eerbiedigen
handelingen mbt vermogen
bankverrichtingen
spaarrekening (max 125 euro per maand afhalen vanaf 16j tenzij verzet)
zichtrekening (principe toestemming ouders vereist)
andere verrichtingen mbt vermogen
dagdagelijkse handelingen
nietigverklaring mogelijk igv benadeling
stilzwijgend mandaat ouders gebaseerd op gewoonte
MIJA over "oordeel des onderscheids" beschikt
"oordeel des onderscheids" mag zelfstandig daden van bewaring stellen
hypothecaire inschrijving vernieuwen
HB instellen wnr hij enige verweerder is in procedure 1e aanleg
verjaring stuiten
verzoek tot verzegeling indienen
handelingen waarvoor MIJA bijstand nodig heeft (=MJA treedt samen met anderen op) ~juridische bijstand
sluiten/wijzigen huwelijkscontract: bijstand minstens 1 ouder
1e inschrijving bevolkingsregister (alleen gaan wonen) bijstand 1 ouder of voogd
nietigheid
= relatief
kan worden ingeroepen door:
MIJA binnen 10j na meerderjarigheid (= verjaringstermijn)
wettelijke vertegenwoordigers
derde kan nietigheid NIET inroepen
rechter kan nietigheid niet ambtshalve inroepen
MIJA
zonder onderscheidingsvermogen
rechtshandeling = rechtens nietig zonder benadeling
met onderscheidingsvermogen
rechtshandelingen waarvoor ouders en voogd machtiging nodig hebben van vrederechter (niet gebeurd) = rechtens nietig zonder benadeling
rechtshandeling die MIJA stelt zonder vereiste vertegenwoordiging, toestemming, bijstand: facultatief nietig als benadeling bewezen :!:
benadeling
extrinsieke benadeling: MIJA benadeelt zichzelf omdat hij bv onvoldoende inkomen heeft & rechtshandeling niet in verhouding is met vermogenstoestand
intrinsieke benadeling: MIJA w benadeelt omdat verkoper voordeel haalt uit onervarenheid van MIJA en bv te hoge prijs vraagt ( onevenwicht in prestaties) = rechtshandeling op zichzelf nadelig
bijzondere situaties
MIJA en seksualiteit
seksueel contact met MIJA <16j = aanranding eerbaarheid bij gelijkstelling (kan geen toestemming geven)
geen klachtmisdrijven= OM kan zonder klacht vervolgen
seksueel contact met penetratie met MIJA <14j = verkrachting bij gelijkstelling (MIJA) kan geen toestemming geven
vanaf 16j : seksueel meerderjarig
MIJA < 18j
handelingsonbekwaam
procesonbekwaam
rechtsbekwaam
MIJA moet vertegenwoordigd worden door : voor materiële rechtshandelingen & proceshandelingen
voogd
ouders
machtiging vrederechter
erfenis verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving
hypotheek aangaan
lening aangaan
dading aangaan of arbitrage-overeenkomst sluiten
onroerend goed aankopen
procesrechtelijke rechtspositie
principiële procesonbekwaamheid
uitzonderingen:
persoonlijke rechten
annulatieberoep instellen bij raad van state
HB tegen GAS boete,.....
vorderingen instellen ivm ouderlijk gezag
jeugdbescherming
recht op bijstand advocaat
ook bv, hulpvraag richten tot toegangspoort
in situaties jeugddelict
daden van bewaring
voor MIJA met "oordeel des onderscheids" & voor deze daden wel procesbekwaam
recht om gehoord te worden in materies die hem aanbelangen aangaande
recht op verblijfsregeling
ouderlijk gezag
recht op persoonlijke relaties
MIJA +12j moet ingelicht worden & -12j gehoord
zijn verzoek, verzoek partijen, verzoek OM, ambtshalve door rechter
rechter kan op verzoek van MIJA of OM niet weigeren, wel van de partijen
MIJA mag weigeren, op plaats die rechter geschikt acht, buiten aanwezigheid van wie ook, KB legt informatieformulier vast
juridische bijstand
juridische bijstand
1e lijns georganiseerd door CJB
2e lijns georganiseerd door BJB (por deo)
in procedures jeugdbescherming
bescherming geesteszieke MIJA
jeugddelict
bijstand advocaat verplicht
VOS
indien gn eigen advocaat: ambtshalve aanduiding
MIJA
kunnen in bep procedures gehoord w
hebben nood aan & recht op juridische bijstand
kunnen in bep procedures zelf optreden
in andere procedures
recht op bijstand
rechter beslist over bijstand
in belang MIJA
bijstand door advocaat
doorgaans bemand door (jeugd) advocaten
MIJA mag ook zelf advocaat aanstellen (en betalen)
regeling verschilt van balie tot balie
ouders mogen ook zorgen voor advocaat (en betalen)
opletten met tegenstrijdigheid van belangen
soms rechtsbijstandverzekering
balies organiseren permanenties (BJB)
= MIJA niet zelf naar rechtbank om eigen rechten af te dwingen, dus moeten zich laten vertegenwoordigen & kunnen zelf geen vordering stellen
tegenstrijdige belangen met wettelijke vertegenwoordigers => voogd ad hoc (verzoek PK)
wel partijbekwaam
Ontvoogding
gevolgen
ten aanzien van persoon
MIJA kan niet huwen of adopteren zonder toestemming
ouders nt meer aansprakelijk
MIJA kan zelf school kiezen, kiezen waar wonen, beroep van keuze
ouderlijke plicht tot levensonderhoud blijft bestaan
MIJA niet meer onder gezag/voogdij
ten aanzien van goederen
MIJA w bijgestaan door curator
gerechtelijke ontvoogding : curator aangesteld door familieRB
wettelijke ontvoogding
echtgeno(o)t van rechtswege curator
beiden MIJA => curator aangesteld door familieRB
curator moet +18 zijn (ouders niet)
MIJA neemt zelf beheer vermogen waar
sommige handelingen mag MIJA alleen stellen, andere niet
met bijstand curator
handelingen die louter beheer te buiten gaan (daden v beschikking)
MIJA stelt handeling zelf, curator tekent mee (of niet)
met machtiging vrederechter
aangaan v lening
verkopen of vervreemden v ontroerend goed
sluiten v dading
procedure
goedgekeurd -> gn bijstand curator nodig
vrederechter beslist rekening houden met absolute noodzaak & voordeel MIJA
MIJA vraagt machtiging vrederechter
alleen stellen
daden v bewaring - louter beheer
verboden handelingen
zich borg stellen
goederen verkopen aan curator
schenken
handel drijven
nietigverklaring van rechtshandelingen
indien gn bijstand
enkel nietigverklaring igv benadeling MIJA
als nietigverklaring onmogelijk is
rechter kan verbintenis MIJA verminderen
rekening houdend met vermogen, goede trouw medecontractant
MIJA of curator moeten dit vragen
als rechtshandeling zonder vereiste machtiging vrederechter of verboden handeling
in te roepen door curator
in te roepen door MIJA tot 28j
relatief nietig
procedure
1 van de ouders of voogd moet verzoek indienen
MIJA heeft 1 ouder
ouder kan verzoek indienen
weigert ouder dan PK kan doen bv op vraag MIJA
hier geen vetorecht
MIJA heeft geen ouders
toeziende voogd/voogd verzoek
andere w opgeroepen en gehoord
als ze geen verzoek indienen kunnen anderen ( bloed aanverwante tot 4e graad, MIJA van 15j zelf, vragen aan PK om op verzoek in te gaan -> niet verplicht om hierop in te gaan)
MIJA heeft 2 ouders
(1 van ) ouders verzoek indienen
andere ouder wordt opgeroepen en gehoord
alleen ouders verzoek indienen => vetorecht
procedure verschilt naargelang gezinssituatie
MIJA kan zelf geen verzoek indienen
jeugdrechter
beslist rekening houdend met
belang van kind
vraag of kind in staat is eigen vermogen te beheren
weigering ontvoogding als ingegeven om
van ouderlijk gezag af te geraken
aansprakelijkheid te ontsnappen
regeling van voogdij omzeilen
roept MIJA op om te vragen akkoord
intrekking van de ontvoogding
op verzoek van
ouders (toeziende) voogd
bloed- aanverwante tot 4e graad
PK
gevolg intrekking
ouderlijk gezag/ voogdijgezag tot 18j
voordeel ontvoogding kan ontnomen w
als MIJA niet in staat blijkt te zijn om vermogen te beheren
wanneer verbintenissen zijn vermindered
wat is ontvoogding?
gevolg
MIJA volledig handelingsbekwaam mbt persoon
MIJA gedeeltelijk handelingsbekwaam mbt vermogen
soorten
wettelijke ontvoogding (door huwelijk)
gerechtelijke ontvoogding vanaf 15j via familieRB
doel
opheffen ouderlijk gezag
opheffen voogdij