Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 การพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีความผิดปกติเกียวกับ กระดูก ข้อ…

- - - - เป็นความผิดปกติของระบบเผาพลาญ ให้ระดับของกรดยูริในเลือดสูง เนื่องจากร่างกายไม่สารถขับกรดนี้ออกจากร่างกายได้ เมื่อเกิดการคั่งของกรดยูริค ทำให้เกลือของกรดยูริค monosodium urate ตกตะกอนในข้อ ทำให้ข้ออักเสบ
    - - อาหาร
      - ร่างกายสร้างขึ้นมาเอง
    - - การตรวจหา urate crystal
      - จากประวัติปวดหัวแม่เท้า หรือมือ
      - ตรวจหา uric acid ในเลือด
    - - รักษาด้วยยา
        
        โคลซิซิน
        
        ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่ steroid
        
        ยาทีที่ออกฤทธิ์ลดการสร้างกรดยูริคในร่างกาย
        
        Steroid
        
        ยาที่ออกฤทธิ์เร่งการขับกรดยูริคทางไต
      - การรักษาด้วยการผ่าตัด
        
        ถ้าก้อนผลึกมาสะสมทำให้ข้อแข็ง ไม่สามารถเคลื่อนไหว
        
        กระดูกข้อถูกทำลายมาก
        
        ข้อเสียแล้ว ทำข้อใหม่
        
        ข้อเสียหายมาก ไม่แข็งแรง จึงเชื่่อมข้อเข้าด้วยกัน
        
        แผลเรื้อรัง ขนาดใหญ่ ทำ skin graft
  - - - benign tumor เนื้องอกไม่ร้ายแรง เกิดขึ้นเฉพาะที่ ไม่ค่่อยแพร่กระจาย
      - 1.maligment tumor / cancer เนื้อร้ายหรือมะเร็งแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
    - - เนื้องอกกระดูกปฐมภูมิ อาจจะเป็นได้ทั้งเนื้องอกชนิดที่ไม่ร้ายแรง หรือเนื้องอกไม่ร้ายแรง
        
        สาเหตุุ
        
        ความผิดปกติ
        
        ปัจจัยด้านกายภาพ
        
        ปัจจัยด้านการติดเชื้อ
        
        อื่น ๆ
        
        อาการ
        
        ปวด
        
        คลำได้ก้อน
        
        กระดูกหักแบบมีพยาธิสภาพ
        
        กระดูกผิดรูป
        
        การตรวจพบโดยบังเอิญ
        
        การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติ
        
        การตรวจร่างกาย
        
        การถ่ายภาพรังสี
        
        ตรวจ LAB
        
        MRI / CT - scan
        
        การเอาชิ้นเนื้อไปตรวจ Biopsy
        
        แนวทางการรักษา
        
        การผ่าตัด
        
        เคมีบำบัด
        
        รังสีรักษา
      - เนื้องอกทุติยภูมิ มะเร็ง
    - - การพยาบาลเพื่อให้ผู้ป่วย และครอบครัวพ้นผ่านปัญหาเหล่านี้ไปได้
      - รวบรวมข้อมูลของผู้ป่วยเพื่อวางแผนให้การพยาบาล ดูแลความทุกข์ทรมานจากอาการปวด
      - ทีมต้องเตรียมผู้ป่วยและครอบครัวให้พร้อมในการดูแลตรเอง เพื่อให้ผู้ป่วยได้ไปอย่างสงบและสมศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์
  - - - แรงกระทำ
        
        โดยตรง Direct force
        
        ทางอ้อม Indirect force
      - การกระตุก หรือการหดตัวกันของกล้ามเนื้ออย่างแรง
        Sudden muscular force
      - การหักหรือหลุดของกระดูฏและข้อที่มีโรคหรือพยาธิสภาพอยู่แล้ว Disease pf bone
    - - แบบปิด closed fracture หรือ
        simple fracture
      - แบบเปิด open fracture หรือ
        compound fracture
    - - 1.ประวัติผู้ป่วยหลัก
        
        ข้อมูลพื้นฐาน
        
        ข้อมูลการเจ็บป่วย
      - 2.การตรวจร่างกาย
      - 3.การตรวจโดยถ่ายภาพรังสี
      - 4.การตรวจห้องปฏิบัติการ
        
        ค่า CBC ตรวจดูค่าเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาวชนิดต่าง ๆ อาจะพบว่า Hematocrit HemoGlobin ลดลงเนื่องจากกระบวนการอักเสบ
        
        ตรวจ Urinalysis ปัสสาวะ ดูลิ่มเลือด
    - - 1.เพื่อให้กระดูกติดกันและแข็งแรง
      - 2.สามารถกลับไปใช้การได้ดังเดิม
    - - Intra - articular fractures ต้องรักษาให้ได้ anatomical reduction และมีการขยับของข้อให้เร็วที่สุด ป้องกันข้อติด
      - Metaphyseal fracture ต้องจัดแนวกระดูกให้ได้ดังเดิม
      - Diaphyseal fracture จัดแนวกระดูกให้มีความยาวดังเดิม ไม่มีการบิดหมุนที่ผิดปกติ และมีแนวข้อที่ดีไม่จำเป็นต้องจัดกระดูกทุกชิ้นให้ได้รูปดังเดิม
    - - -กรณีผู้ป่วยใส่เฝือกแขน ฝึกการใช้งานข้างปกติ ใช้ผ้าคล้องคอพยุงแขนเสมอ ใช้เก้าอี้มีผนักพิง นอนหัวเตียงสูง ดูแลขอบเฝือกการถูกกด บริหารกล้ามเนื้อเสมอ ๆ
      - กรณีใส่เฝือกที่ขา ถ้าใส่เฝือกขาทรงกระบอกยาว ยกเฝือกให้สูง การจัดวางเฝือกชนิดยาวในท่านอนหงาย ใช้หมอนรองให้เฝือกสูงกว่าระดับหัวใจ เปลี่ยนท่าทุก 3-4 ชั่วโมง ให้ออกกำลังกายแบบ Isometric exercise คือการเกร็งกล้ามเนื่องที่อยู่ในเฝือกและนอกเฝือก
  - - - ประวัติการเจ็บป่วย ตำแหน่งที่หักบ่อยคือข้อมือ สะโพก สันหลัง การเอ็กซ์เรย์ การวัดด้วยคลื่นเสียงอัลตร้า การวัดความหนาแน่นของเนื้อกระดูก
    - - การออกกำลังกาย
      - ขจัดปัญจัยเสี่ยงที่ทำให้สูญเสียเนื้อกระดูก
      - รักษาด้วยยา
        
        ยาที่มีฤทธิ์ลดการทำลายกระดูก เช่น ฮอร์โมนเอสโตรเจน แคลซิโตนิน
        
        ยาที่มีฤทธิ์กระตุ้นการสร้างกระดูก เช่น วิตามินดีฟลูออไรด์
- - - - ปฐมภูมิ
        
        เกิดเองโดยไม่่มีโรค มีแต่ปัจจัย เช่น ความอ้วน พันธุกรรม
      - ทุติยภูมิ
        
        มีโรคหรือความปกติของข้อนั้นเป็นสาเหตุ
    - - ปวด มีเสียงกรอบแกรบภายในข้อ ข้อบวมโต ข้อผิดรูป ข้อติด
  - - - พันธุกรรม
      - โรคติดเชื้อบางชนิด
      - ฮอร์โมนและสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ
    - - เจ็บปวดข้อ แดงร้อนของข้อหลายข้อ ข้อปลาย
      - ฝืดตึงตอนเช้า เป็นนานกว่า 1 ชั่วโมง
      - ข้อแคบและข้อติด กล้ามเนื้อลีบ
      - ในรายที่รุนแรง จะพบก้อนเนื้อแข็งบริเวณใต้ผิวหนัง บริเวณข้อศอก หรือปุ่มรูมาตอยด์
      - มีไข้ต่ำ ในระยะที่โรคกำเริบ น้ำหนักลดลง อ่อนเพลียตอนบ่าย ๆ ต่อมน้ำเหลืองโต
    - - ค่าเลือดพบโลหิตจาง
      - การตรวจทางรังสี
    - - ให้ผู้ป่วยพักการใช้งานของข้อ พักผ่อนให้เพียงพอ
      - การรักษาโดยการใช้ยา
        
        ยาต้านอักเสบไม่ใช่ steroid ลดเจ็บปวด แต่ไม่ยับยั้งการดำเนินของโรค
        
        ยาต้านรูมาติสซั่ม ที่ปรับเปลี่ยนการดำเนินของโรค
        
        ยา steroid (prednisolone)
      - การรักษาด้วยการผ่าตัด
        
        จะทำในรายที่รักษาด้วยาอย่างเต็มที่แล้วแต่ยังมีข้ออักเสบเรื้อรังอยู่
        
        ในรายที่พิการไปมากแล้ว โดยเฉพาะข้อขา หรือข้อเข่า
  - - - แบคทีเรีย
      - เชื้อรา
      - ไวรัส
      - ปรสิต
    - - haematogenous spreading
      - direct spreading
      - indirect spreading
    - - acute osteomyelitis การติดเชื้อของกระดูกอย่างเฉียบพลัน
        
        อาการ
        
        อาการทั่วไป : ไข้สูง
        
        อาการเฉพาะที่ : ปวด บวม แดงร้อน บริเวณกระดูกที่ีการติดเชื้อ
        
        การวินิจฉัยโรค
        
        ประวัติความเจ็บป่วย
        
        การตรวจร่างกาย
        
        การตรวจห้องปฏิบัติการ
        
        การวินิจฉัยทางรังสี
        
        การตรวจทางรังสีนิวเคลียร์
        
        การตรวจทาง Computer tomography
        
        การตรวจวินิจฉัยด้วยคลื่นแม่เหล็ก
        
        การดูดเจาะจากบริเวณที่มีพยาธิสภาพ
        
        การรักษาทั่วไป
        
        ให้ส่วนที่มีพยาธิสภาพได้พัก
        
        ให้ยาปฏิชีวะ
        
        ให้ยาบรรเทาอาการปวด ลดไข้
        
        ให้ได้รับสารอาหารที่มีประโยชน์
        
        การรักษาเฉพาะที่
        
        ประคบด้วยความเย็น บรรเทาอาการปวด
        
        ทำการผ่าตัดเอาหนองออก
      - subacuteosteomyelitis การติดเชื้อที่ค่อย ๆ เกิด ไม่มีอาการเจ็บป่วย ปวดเล็กน้อย ตรวจพบโดยบังเอิญ
        
        การรักษาโดยทั่วไป
        
        ให้ยาปฏฺชีวนะ
        
        ให้ส่วนที่มีพยาธิสภาพได้พัก
        
        ได้ทำการขูดล้างฌพรงกระดูฏ
      - chronic osteomyelitis
        
        สาเหตุ
        
        การติดเชื้อจากนอกร่างกาย (Open fracture)
        
        ติดเชื้อในร่างกาย ลุกลามเข้าสู่กระแสเลือด
        
        มีความผิดปกติของหลอดเลือดจากโรคต่าง ๆ เช่น เบาหวาน
        
        เกิดจาก acute osteomyelitis ที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง
        
        อาการ
        
        ไข้ ปวดบริเวณที่มีการอักเสบติดเชื้อ แดง ตึง รูหนอง
        
        การวินิจฉัย
        
        ประวัติความเจ็บป่วย
        
        อาการและอาการแสดง
        
        การวินิจฉัยทางรังสี
        
        ผลตรวจ LAB
        
        การรักษา
        
        การให้ยาปฏิชีวนะทั่วไป
        
        การผ่าตัดเอากระดูกเน่าตายออก
        
        จัดให้กระดูกที่อักเสบอยู่นิ่ง ๆ
        
        การปลูกกระดูก
        
        การใช้ยาปฏิชีวนะเฉพาะที่
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        กระดูกหักบริเวณที่มีพยาธิสภาพ
        
        ข้อติดแข็ง กล้ามเนื้อลีบ
        
        แผลเป็น
        
        กระดูกสั้นกว่าปกติ
        
        แผลกลายเป็นมะเร็งง
- - - - แบบเฉียบพลัน เกิดจากการเคลื่อนไหวอวัยวะอย่างรวดเร็ว
      - แบบเรื้อรัง เกิดจากการใช้อวัยวะนั้น ๆ เป็นเวลานาน ๆ