Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Atatürk dönemi iç politika - Coggle Diagram
Atatürk dönemi iç politika
II. TBMM nin açılması
1923-1927
Chp'nin kurulması 1923-1950
Terakki Perver Cumhuriyet halk fırkası 1924
Şeyh Sait İsyanı 1925
İzmir Suikasti 1926
Son kez İstiklal mahkemeleri bu dava da görev yaptı.
Bozkurt- Lotus Olayı 1926
Serbest Cumhuriyet Fırkasının Kurulması 1930
Bir olay sonucu kapanan bir parti değildir.
Kurucusu Ali Fethi Okyar'dır ve parti kendi kendisini kapatmıştır
Makbule Atadan da bu partide görev yapmıştır.
Ekonomide Libralizm tek dereceli seçim sistemini savundu. 90 günlük parti
Türkiye Cumhuriyetinin ikinci muhalefet partisi
Menemen Olayı 1930
Cumhuriyet rejimini değiştirmeye yönelik çıkan ikinci isyandır.
Derviş Mehmet ve Adamları Divan-ı Harpte yargılanmıştır.
Olaylara müdahale eden Asteğmen Fehmi Kubilay şehit edilmiştir.
Çok partili hayata geçme bu olay ile Atatürk zamanında durdurulmuştur.
Bursa Olayı 1933
5 more items...
Fransa ile yaşandı.
Midilli yakınlarında gemimizin batırılması olayı
Olay Lahey Adalet Divanında konuşuldu.
dava kazanıldı
Mahmut Esat Bey Türkiye'yi temsil etti
Mustafa Kemal Mahmut Esat beye Bozkurt soyadını vermiştir
Bozkurt Fransız yük gemisi
Lotus ufak yük gemisi (Bandıra)
Benim naçiz vücudum, bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti, ilelebet payidar kalacaktır.
İstiklal mahkemeleri kuruldu
Ayaklanmanın bastırılması için
Takriri Sukün kanunu
çıkarıldı
İngiltere destek verdi.
Cumhuriyet rejimine karşı çıkan ilk isyan Şeyh sait İsyanıdır.
Dönemin başkanı Ali Fethi Okyar istifa etti yerine ismet İnönü geldi.
Terakki Perver Cumhuriyet halk fırkası isyana destek verdiği için kapatıldı
Türkiyenin musul üzerindeki etkisi azaldı.
Laiklik ilkesini kötüye kullandı
Kurucusu Kazım Karabekir
1924 te CHP den ayrıldılar Ali Fuat Cebesoy Refet Bele
Adnan Adıvar Rauf Orbay bu partidedir.
Libealizm i ve dini konularda hassas olacaklarını savunmuşlardır
Türkiye Cumhuriyetinin ilk muhalefet partisidir
önemlidir
Nasturi Ayaklanması 1924
Hakkaride kısa süreli bir ayaklanma
İngiltere destek verdi
1925 Şeyh sait isyanına destek vermekten kapandı
Türkiye Cumhuriyetinin ilk partisi
9 Umde karalarına göre kurulmuşur.
Ebedi Şef Mustafa Kemal
Milli Şef İsmet İnönü
Ekonomide devletçiliği savunmuş
En uzun süre iktidarda kalan partidir. 1923-1950 27 yıl
1950 de
Demokrat parti bu partiye son
vermiştir.
1939-1946 muhalefet edebilmesi için Müstakil grup kurulmuştur
Demokratikleşme için önemli bir hamledir.
Lozanı onayladı
Atatürk dönemi dış politika
1923-1932 yılları arası türk dış politikası
Lozan'dan kalan ve ya uygulamadan kaynaklı sorunları çözmeye çalıştılar.
A. Irak Sınırı (Musul Meselesi)
Lozanda gündeme gelmesine rağmen çözümü sonraya bırakılan tek konudur.
1926 Ankara antlaşması ile Musul sorunu çözüldü.
İNGİLTERE himayesindeki Irak'a bırakıldı.
Musul petrollerinin %10 u 25 seneyle Türkiye'ye verilecek.
1924'te HALİÇ Konferansında bu sorunu çözmek için toplanıldı.
Konferansta Türkiye'yi ALİ FETHİ OKYAR temsil etti.
Konferans başarısız olunca konu MİLLETLER CEMİYETİNE taşındı
Milletler Cemiyeti Musul'u İNGİLTERE himayesindeki Irak'a bıraktı.
Türkiye bu durumu kabul etmesede 3 sebebten dolayı musul üzerindeki etkisi azaldı
Doğudaki Suriyelilerin İngilizler tarafından silahlandırılması
Süleymaniye kentinin ingilizlerce vurulması
Şeyh Sait isyanının çıkması
Bu sorun Misakı milliye uygun çözülmemiştir
B. Yabancı Okullar
Tevhidi Tedrisat Kanunu ile bu sorun ortaya çıktı.
Kanuna uymayan bütün okullar kapatıldı.
En çok Fransa ile bu konuda sorun yaşandı.
C.Patrikhaneler
1926 yılında çıkarılan medeni kanun ile patrikhanenin mahkeme kurma yetkisi elinden alındı.
D. Nüfus Mübadelesi
Sorun milletler cemiyetine götürüldü.
Bu sorunun çözülmesiyle türk yunan dostluğu başladı.
Bu dostluk 1954 kıbrıs sorununa kadar bu barış sürmüştür.
E. Dış Borçlar
1929 Dünya Ekonomik krizinin çıkmasıyla tekrar gündeme geldi
Türkiye Hower Maratoryumundan yararlanarak borcu erteletmek istedi.
Fransa ile tekrar masaya oturuldu Lira üzerinden ödenmesine karar verildi.
Bu borç 1933'ten 1954'e kadar ödendi.
F. Adana-Mersin demiryolunun Millileştirmesi sorunu
3 more items...
Yunanistanın İstanbulda daha fazla rum bırakma isteği üzerine bu sorun ortaya çıkmıştır.
Mübadele yapılacak (yer değiştirecek )
kişilerin daha az olmasının hedeflenmesi
1932-1939 yılları arası
A. Milletler Cemiyetine Giriş 1932
Paris Barış Konferansında kurulmuştur.
Türkiye bu cemiyete katılmak için hiç uğraşmamıştır. Sebebi:
Çünkü Irak sorununda bu cemiyet İngiliz yanlısı karar vermiştir.
Aynı zamanda büyük devletler cemiyeti kendi çıkarları doğrultusunda hareket ettirmiştir.
1930 da
İspanyanın
daveti, Yunanistan ve Japonya'nın desteğiyle Türkiye Cemiyete üye olmuştur.
İlk defa bir kuruluş kendi kuruluş ilkelerinden taviz vererek bir ülkeyi birliğine kendisi davet etmiştir.
B. Balkan (Paktı) Antantı 1934
İtalya
Almanya
Yunanistan Yugoslavya
Romanya
devletleri biraraya gelerek ATİNA'da Balkan Antantını kurdular
Arnavutluk devleti italyanın tehdidi yüzünden bu atlanta katılmadı.
II. Dünya savaşının çıkmasıyla önemini yitirmiştir.
En önemli sonucu Montrö Boğazlar Sözleşmesinde Boğazların Türkiye'ye verilmesinde etkili olmuştur.
C. Montrö Boğazlar sözleşmesi 1936
Türkiye bu sorunu ilk kez Londra Silahsızlanma Konferansında dile getirdi. 1933
Almanya Ren / Fransa i işgal etmiş
İtalya Habeşistan / İngiltere(mandasında) yi işgal etmiş.
Boğazlar kimsesiz kalıyor
1936 yılında
Türkiye Lozan'da Boğazlar sorununun görüşülmesini talep etti.
İsviçre'nin Montrö kentinde yapılan konferans sonucunda 20 yıllığına Montrö boğazlar sözleşmesi imzalandı.
Boğazlardaki komisyon kaldırıldı.
Boğazların her iki yakasına Türk askerlerinin konumlandırılmasına izin verildi.
Bu antlaşmayı ı en geç İtalya imzaladı.
Bu sözleşmeyi Türkiye adına :
Tevfik Rüştü Aras
imzalamıştır.
D. Akdeniz Paktı 1936
İtalya'nın yayılmacı politikasına karşı Türkiye'nin katıldığı bir pakt
E. Sadabad Paktı 1937
İtalya ve Almanyanın yayılmacı politikalarına karşılık
1 more item...
II. dünya savaşının çıkması üzerine önemini yitirdi.
1980-1988 İran-Irak savaşı ile Sadabad Paktı sona ermiştir.
F. Hatay (Güney Sınırı) (Sancak) sorunu
1936-1939
5 more items...
İran'da Sadabad sarayında imzalandı.