Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระยะของไข้เลือดเลือดและการพยาบาล - Coggle Diagram

- - - - อาการทางผิวหนัง
        
        อาการเลือดออก
        
        ตรวจพบว่าหลอดเลือดเปราะ แตกง่าย
        
        มีจุดเลือดออกเล็กๆ กระจายอยู่ตามแขน ขา ลำตัว รักแร้
        
        การทำ tourniquet test ให้ผลบวกได้ตั้งแต่ 2–3 วันแรก
        
        ในรายที่รุนแรงอาจมีอาเจียนและถ่ายอุจจาระเป็นเลือดซึ่งมักจะเป็นสีดำ
        
        อาการตับโต
        
        พบตับโตได้ประมาณวันที่ 3–4 นับแต่เริ่มป่วย
        
        ในระยะที่ยังมีไข้อยู่ตับจะนุ่มและกดเจ็บ
        
        อาการผื่น
        
        erythema
        
        maculopapular
      - อาการทางระบบทางเดินอาหาร
        
        เบื่ออาหาร อาเจียน อาจมีอาการปวดท้อง
      - ไข้สูงเกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน ส่วนใหญ่ไข้จะสูงเกิน 38.5 องศาเซลเซียส
        
        ส่วนใหญ่ไข้จะสูงลอยอยู่ 2–7 วัน
  - - - เนื่องจากมีการรั่วของพลาสมาออกไปยังช่องปอด/ช่องท้องมาก
        
        เกิด hypovolemic shock ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นพร้อมๆ กับที่มีไข้ลดลงอย่างรวดเร็ว
    - - ความดันโลหิต
        
        ความดัน diastolic เพิ่มขึ้นเล็กน้อย
        
        (BP 110/90, 100/80 มม.ปรอท)
        
        ตรวจพบ pulse pressureแคบ เท่ากับหรือน้อยกว่า20 มม.ปรอท
      - ชีพจรเบาเร็ว
      - เริ่มมีอาการกระสับกระส่าย มือเท้าเย็น
    - - โดยระยะรั่วจะประมาณ 24–48 ชั่วโมง
  - - - ชีพจรช้าลงและแรงขึ้น
        
        อาจพบ
        
        พบชีพจรช้า (bradycardia)
      - ความดันโลหิตปกติมี pulse pressure กว้าง
      - Hct จะลงมาคงที่
      - จำนวนปัสสาวะจะเพิ่มมากขึ้น (diuresis)
      - มีconfluent petechial rash
        
        ลักษณะเฉพาะ
        
        เป็นวงกลมเล็กๆสีขาวของผิวหนังปกติท่ามกลางผื่นสีแดง
- - - - สังเกตความเปลี่ยนแปลงของสัญญาณชีพ อุณหภูมิร่างกายลดลงหรือสูงขึ้น การหายใจผิดปกติอาจช้าหรือเร็วกว่าปกติ ความดันโลหิตลดลง
      - ประเมินปริมาณสารน้ำที่ผู้ป่วยได้รับและปริมาณปัสสาวะที่ออกมาอย่างน้อย 8ชั่วโมง ปัสสาวะควรออกอย่างน้อย 1 ml/kg/hr หากไม่มีปัสสาวะออกมาให้เห็นควรรายงานแพทย์เพื่อพิจารณาใส่สายสวนปัสสาวะเพื่อประเมินการขับปัสสาวะของผู้ป่วย
      - สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงทางคลินิก เช่น อ่อนเพลีย ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ระดับความรู้สึกตัวลดลง ในราบที่รุนแรงอาจมีภาวะชักได้
      - ประเมินอาการของภาวะน้ำเกิด เช่น อาการบวมตามร่างกาย อาการกระสับกระส่าย อาการหายใจหอบเหนื่อย
    - - ตรวจสอบภาวะ Bleeding สังเกตอาการอาเจียน หรืออุจจาระว่ามีสีดำหรือแดงหรือไม่ ประเมินจุดจ้ำเลือดตามร่างกาย
      - ในรายที่ต้องได้รับเลือดและส่วนประกอบเลือดควรปฎิบัติดังนี้
        
        เลือดแต่ละถุงไม่ควรให้นานเกิน 4 ชั่วโมง
        
        Plasma แต่ละถุง ไม่ควรให้นานเกิด 2 ชั่วโมง
        
        PLT Conc. 1 Unit (30-50ml) ไม่ควรให้นานเกิน 10 นาที
        
        ประเมินอาการผิดปกติที่อาจพบได้เช่น มีไข้หนาวสั่น ผื่นไข้ สัญญาณชีพผิดปกติ ควรหยุดการให้และรีบรายงายแพทย์โดยด่วน
      - วัดสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง
  - - - เฝ้าระวังไม่ให้เกิดภาวะ Heart failure หรือ Pulmonary edema
        
        สังเกตอาการของภาวะน้ำเกิน เช่นเปลือกตา ท้องอืด หายใจแน่น อึดอัด เพื่อประเมินอาการภาวะน้ำเกินและสามารถช่วยเหลือได้ทันที
        
        สังเกตอาการของภาวะ Hypervolemia เช่น ความดันโลหิตสูง Puise Pressure กว้าง ชีพจรเต้นช้าและแรงกว่าปกติ
        
        ติดตามประเมินสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง
    - - แนะนำให้กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย เพื่อป้องกันการเป็นโรคไข้เลือดออก
      - หากพบว่ามีคนในบ้านมีไข้สูงควรแนะนำให้มาพบแพทย์เพราะเนื่องจากมีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อได้เช่นเดียวกับผู้ป่วย
      - หลีกเลี่ยงการกระทบกระแทกอย่างรุนแรงเป็นเวลา 3-5 วันหลังออกจากโรงพยาบาลเนื่องจากผู้ป่วยบางรายอาจมีภาวะเกร็ดเลือดต่ำกว่าปกติ
  - - - ดูแลให้ยา PCM ลดไข้ (ขนาด 10-15 mg/kg/dose) ห่างกันอย่างน้อย 4-6 ชั่วโมง ไม่ควรใช้ยากลุ่ม NSAIDs เนื่องจากอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองที่กระเพาะอาหารได้
      - กระตุ้นให้ผู้ป่วยดื่มน้ำอย่างน้ำเท่ากับความต้องการของร่างกาย โดยคิดจาก น้ำหนักตัว 10 kg แรก 100ml/kg 10 kg ต่อมา 50ml/kg และที่เหลือ 20ml/kg
        
        ตัวอย่าง
        
        น้ำหนัก 21 kg คิดเป็น 1000+500+20=1520 ml
      - เช็ดตัวลดไข้อย่างถูกวิธี (เช็ดด้วยน้ำอุ่น เช็ดย้อนรูขุมขนเพื่อให้รูขุมขนเปิดช่วยในการระบายความร้อน และนำผ้าชุบน้ำบิดหมาดๆมาซับหรือประคบไว้บริเวณที่มีเส้นเลือดใหญ่ ควรใช้เวลาในการเช็ดประมาณ 15-20นาที) หลังจากเช็ดตัวเสร็จควรวัดไข้ซ้ำ หลังจากเช็ดเสร็จ 30 นาที
      - หากมีการเจาะเลือด หลังจากการเจาะเลือดทุกครั้ง ต้องกดห้ามเลือดให้นานพอจนแน่ใจว่าเลือดหยุด
      - กรณีที่มี Petecthiae (จุดเลือดออกตามร่างกาย) ต้องคอยดูแลความสะอาด ดูแลไม่ให้อับชื้น และห้ามให้ผู้ป่วยเกา ควรตรวจสอบดูเล็บมือของผู้ป่วยให้สั้นและรักษาความสะอาด เพื่อป้องกันการเกาะเนื่อจากหากผู้ป่วยเกาอาจทำให้เกิดแผลหรือเกิดเลือดออกได้
      - กรณีที่มี Epistaxis (เลือดกำเดาไหล) ควรรีบรายงานแพทย์ให้ทราบ พร้อมกับให้ผู้ป่วยนอนราบใช้ Cold pack ห่อผ้า หรือ ผ้าเย็น วางบริเวณหน้าผา และบีบดั้งจมูกเพื่อให้เส้นเลือดหดรัดตัว เพื่อหยุดเลือด
      - ในผู้ป่วยหญิงทีมีประจำเดือน ควรตรวจสอบและประเมินภาวะ Hypermennorrhea ร่วมด้วย สอบถามปริมาณของประจำเดือน ถ้ามากกว่าปกติ(มากกว่า3-4 pad/day หรือ มากกว่า 80 ml/day)ต้องรีบรายงานแพทย์
      - ผู้ป่วยที่เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับอาหารที่ครบห้าหมู่ งดอาหารสีดำแดงอาหารที่ย่อยง่าย รสชาติไม่จัด เพื่อลดการระคายเคืองกระเพาะอาหารและแนะนำให้รับประทานครั้งละน้อยๆแต่บ่อยครั้ง เพื่อลดอาการคลื่นไส้อาเจียน
    - - คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
      - ปวดท้อง
      - ไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดกระบอกตา ปวดเมื่อกล้ามเนื้อ
      - เลือดออก เช่น เลือดกำเดาไหล เลือดออกตามไรฟัน เลือดออกในช่องท้อง
      - มีการเปลี่ยนแปลงของเกร็ดเลือด และความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดง