Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LANDAREEN ERREINUA :recycle: (Landareen ezaugarriak (Landare-zeula…
LANDAREEN ERREINUA :recycle:
Landareen ezaugarriak
Guztiak zelulaniztunak dira.
Landare-zeula eukariotaz osatuta daude.
Zelula-pareta eta kloroplastoak ditu.
Nutrizio autotrofoa dute.
Beren elikagaiak ekoizten dituzte.
Ez dira gai beren tokialdatzeko, eta lurzoruari finko lotuta bizi dira.
(No se desplazan por su cuenta, viven fijos en el suelo).
Hazien bidez ugaltzen diren edo ez kontuan hartuta, bi talde handitan sailka daitezke landarean.
(Teniendo en cuenta si se propagan a través de las semillas o no, se pueden clasificar en dos grandes grupos en la planta.)
HAZIRIK GABEKO LANDAREAK
Landare mota hau oso giro ezean bizi da, eguzkitatik babestua.
Bi taldetan salka daitezke.
Goroldioak eta gibel-belarrak
Landare soilenak dira egitura dagokionez.
Garraio-ehunik ez dutenez, zelula guztiek xurgatzen dituzte beharrezkoak dituzten ura etaa gatz mineralak.
Neurri txikia dute, eta oso giro hezeetan bizi dira soilik.
Ez dute organo konplexurik, hau da, ez dute sustrairik (raices), zurtoinik edo hostorik. Horien ordez, errizoideak, kauloideak eta filoideak dituzte.
Iratzeak
Landare hauek garraio-ehunak eta egitura konplexuxeagoak dituzte.
(Estas plantas tienen textiles de transporte y estructuras más complejas.)
Aldaera asko daude, eta horietako batzuk hainbat metro garai dira, zuhaitzak bezala.
(Hay muchas variantes, algunas de las cuales tienen varios metros de altura, como árboles.)
Sustraiaren, zurtoinaren eta hostoen funtzioak betezen dituzten organoak dituzte.
(Tienen órganos que llenan las funciones de las raíces, los tallos y las hojas.)
Zurtoina errizoma izenez ezagutzen da, eta lur azpian egoten da.
(El tallo se conoce como el ''errizoma'' y está debajo de la piel.)
Hortik hostoak irteten dira, hostorriak. Sustraia garatzen da.
LANDARE AZIDUNAK
Bi talde handitan sailkatzen dira:
gimnospermoak eta angiospermoak
Gimnospermoak
Talde honetako landareen haziak pinaburu izeneko egitura batzuetan biltzen dira. Pinaburuak irekitzen direnean, haziak kanpoa irteten dira.
(Las semillas de este grupo de plantas se encuentran en algunas estructuras de piña. Cuando se abren las piñas, las semillas salen del exterior.)
Talde honetan daude ipar-hemisferioko baso zabalak osatzen dituzten zuhaitz handietako asko.
(En este grupo hay muchos de los grandes árboles que conforman el vasto bosque del hemisferio norte.)
Talde ezagunena eta kopurutsuena koniferonea da: pinuak, izeiak edo nekostak, adibidez, talde honetakoak dira.
Angiospermoak
Talde honetako fruitueek dituzte.
Fruitu horiek itxita egon ohi dira, barruko haziak babesteko.
Angiospermoen artean espezie ugari daude, hainbat neurritakoak izan daitezkeenak.
Inguru desberdinetan bizitzeko gai direnak.
Esate baterako, angiospermoak dira arteak edo tulipak.
Landareen organoak
Sustraia
Lurzoruko ura eta gatz mineralak xurgatzen ditu.
Landarea rrean finkatzen du.
Erreserbarako substantziak metatzen ditu; horixe gertatzen da erremolatzaren edo azenarioaren kasua, adibidez.
Ile xurgatzaileak, eta ile horien bidez xurgatzen ditu landareak lurzoruko ura eta gatz mineralak.
Lur azpian kokatzen da, eta egitura adarkatua izan ohi du; lurpean zabaldu egiten da.
Zurtoina
Garraio-ehunen bidez, alde batetik ingurunetik xurgatutako ura eta gatz mineralak garraiatzen ditu, landareak sortutako mantenugaiak.
Landarearen euskarria da, eta tente eusten dio.
Erreserbarako substantziak metatzen ditu, landareak sortutako mantenugaiak.
Erreserbarako substantziak metatzen ditu, tuberkuluetan, adibidez(patata); lur azpiko zurtoinak dira tuberkuluan.
Hostoak
Xafa(lámina) forma izaten dute, eta kolore berdea, klorofila deritzon pigmentu baten eaginez.
Hostoetan gertatzen dira landareen nutrizioarekin lotutako prozesu garrantzitsuenako batzuk.
Hosto batean, pezioloa, zorroa eta linboa daude.
Landareen nutrizioa
Fotosintesia
Arnasketa zelularra
Gas trukea
Garraioa
Xurgatzea
Erlazio-funtzioa
Tropismoak
Nastiak.
Landareen ugalketa.
Sexugabea
Hazirik gabeko ugalketa
Hazidunen ugalketa.
Poliniziazioa.
Germatzea.