Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
H4 Globalisering (Inzoomen om effecten te zien (Effecten van globalisering…
H4 Globalisering
Inzoomen om effecten te zien
Backwash-effecten
(- Invloed van een gebied (centrum) op de economische ontwikkeling van een ander gebied (periferie). Door afstroming van hulpbronnen, arbeiders (braindrain) en kapitaal stagneert de ec. ontwikkeling)
Spread-effecten
(+ ec. invloed van een gebied op een ander, zoals externe investeringen en kennisoverdracht, waardoor de welvaart in het gebied toeneemt)
Verwesteren
(cul + pol)
Effecten van globalisering in de sub-sahara (achterblijvers)
Positie in wereldeconomie
Ec bestaat voor 45% uit leveren van grondstoffen. (China) (lage inkomsten)
Alleen voor het Westen interessante gebieden integreren in wereld ec.
Zwak bestuur
Democratisch gehalte
(Mate waarin bevolking via vrije verkiezingen invloed heeft op bestuur)
Veel conflicten (cultuur + grondgebied)
Veel Failed states
Bestuurlijke chaos
Corruptie op grote schaal
Permanente politieke onrust --> conflicten
Liberalisering
Veel landen met wereld verboden door internationale hulporganisaties (afhankelijk)
Lenen veel geld bij internationale instellingen
Voorwaarden
Open grenzen voor wereldhandel
Kan ec niet aan
Afrika
Betere leiders
Veel grondstoffen
Jonge beroepsbevolking (hebben goede opleiding nodig)
Ontwikkeling
Hegemoniale staten
(overheersende invloed)
Europeanisering
(Beïnvloeding op tal van terreinen van de rest van de wereld door Europese hegemoniale staten)
Portugal, Spanje, NL, Britten
Handelsposten aan kust
Later verbetering transport
Imperialisme
(Proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld willen uitbreiden door gebieden te veroveren en controleren)
Britten + Fransen
Industrialiserende moederlanden
Koloniën: leverancier grondstoffen + afzetmarkt
Dekolonisatie
(Zelfstandig worden) (na WO2)
VS
Markteconomie
(Economische stelsel waarbij het functioneren van de markt bepaald wordt door V&A en waarbij de overheid een kleine rol speelt)
Na 1980
Kenmerken van huidige fase globalisering
Internationale oriëntatie van financiële markten
Crisis heeft mondiaal invloed
Verdere internationalisering van MNO's + productieketens
Snelle toename van
communicatie- en informatietechnologie
(Technieken die communicatie op elektronische wijze mogelijk maken + informatie van A naar B verspreiden)
Opkomst van ec in semiperiferie
Gevolgen
uitschuiving
(Verplaatsing van bedrijven +functies van centrum naar buiten. Schaalniveaus!
.
Productie G & D naar semiperiferie --> nieuwe internationale arbeidsverdeling
Outsoursing
(uitschuiven van diensten)
MNO's schuiven delen naar goedkope locaties
Arme landen richten
EPZ's
in (bedrijventerrein speciaal ingericht door landen in de (semi) periferie voor westerse MNO's. --> gunstige vestigingsplaats door lage vestigingskosten, goede bereikbaarheid, lage belastingen. + productie voor export + werkgelegenheid stimuleren + industrialisatie op gang
Verbrokkeling (fast & slow world)
Fragmentarische modernisering
(Het binnen eenzelfde gebied / bedrijfstak naast elkaar voorkomen van moderne + traditionele productie)
Global shift
(Verschuiving van ec + pol zwaartepunt van A naar B.
Economisch
Bedrijvigheid naar Azië
Arbeidsmarkten verboden
Politiek
Machtscentrum naar Zuid- en Oost-Azië
Geografisch
Stille Oceaan + Indische Oceaan belangrijk!
Krimpende wereld (3)
Vervlechting
(gebieden krijgen steeds meer met elkaar te maken)
Wereld =
global village
Snelle ontwikkeling van moderne transport- en communicatietechnologie
Kleinere
Relatieve afstand
(Afstand uitgedrukt in tijd, geld, moeite)
Tijdruimtecompressie
(Proces waarbij relatieve afstand tussen plaatsten daalt door <--
zeilboten, stoomschip, trein, vliegtuig
Verandering
Relatieve ligging
gebieden en plaatsen (ligging t.o.v andere gebieden)
T.O.V belangrijkste vervoersas
(corridor)
T.O.V gebieden die snel ontwikkelen / vervallen
Verhoging van
geografische mobiliteit
(Stroming van mensen, goederen, informatie en ideeën tussen gebieden)
Globalisering
Ontwikkeling van
transporttechnologie
(Technische voorzieningen die samenhangen met vervoer van goederen + mensen)
Veranderingen
Transport steeds sneller + goedkoper door innovaties + schaalvergroting
Snelle groei van
MNO's
(Multinationale onderneming)
Verbeterde
Infrastructuur
voor transport (geheel van verbindingen in bepaald gebied)
Ook communicatie
Wegvallen van handelsbelemmeringen
Uitwisseling vindt pas plaats als is voldaan aan
Interactiemodel van Ullman
Complementariteit tussen gebieden
Aanvulling
Transporteerbaarheid
Aanvaardbare kosten
Afwezigheid van tussenliggende mogelijkheden
Kaarten met
transportnetwerken
(Geheel van transportlijnen met elkaar verbonden door knooppunten)
Belangrijk is de
Informatietechnologie
(Infrastructuur (hardware) + programmatuur (software) nodig voor informatieoverdracht (data) via elektronische snelweg)
Richting en intensiteit
Economisch (vooral tussen leden van triade)
Sociaal-geografisch --> principe van
afstandsverval
(De interactie tussen gebieden neemt af als de afstand groter wordt)
Cultureel (goed contact tussen landen met zelfde cultuur + taal)
Wereld
fast world
(goed vervlochten)
Aandelenbeurzen reageren snel
slow world
(land dat beperkt online is)
Aspecten van globalisering (4)
Globalisering
/
mondialisering
(Proces waarbij verwevenheid tussen gebieden + samenlevingen toeneemt)
Ontstaat door
Ec. ontwikkelingen
MNO's!!!
Opbreken en verplaatsen van
Productieketen
(Route die product aflegt van idee / grondstof naar dienst / eindproduct)
Ec verbonden gebieden
Samenwerking
Concurrentie
Nieuwe internationale arbeidsverdeling
(Specialisatie van werkgelegenheid in verschillende werelddelen)
Beslissingen van
MNO's
hebben over groot gebied invloed
Snelle groei van wereldhandel
Opdeling van
productieketen
Wereldhandel beheerst door
triadisch netwerk
(Geheel van verbanden tussen de 3 ec. machtsblokken (VS, japan, EU)
Verloop van handels- en kapitaalstromen is indicatie (Geldstromen die steeds sneller over wereld gaan)
BRIC landen vormen grote concurrent
Nieuwe internationale arbeidsverdeling
Maakindustrie
Hoogwaardige industrie
Dienstverlening
Eenwording & Verbrokkeling
Regionale en sociale ongelijkheid
Sociaal-cultureel
Diffusie
Toerisme
Internationale migratie
Communicatiemiddelen
Effecten
Homogenisering
Alles gaat meer op elkaar lijken
Verwestering /
Amerikanisering
(Verspreiding ... over niet-westerse cultuur )
Engels is
Lingua franca
(Voertaal in gebied)
Echte cultuurverandering --> normen & waarden
Opgeven van
culturele identiteit
(Centrale waarden van cultuur waaraan een volk zijn eigenheid ontleent)
Heterogenisering
Migratie
Transnationale cultuur
(als cultuurelementen verwoven worden)
Integratie
Burgerschap
(Wijze waarop inwoners deelnemen aan samenleving en helpen met vormgeven)
Politiek
Eerst was soevereine staat de baas
Supranationale organisaties
(boven internationaal)
VN
WTO's
Internationale organisatie met als doel de bevordering van internationale handel, beslechting van handelsconflicten en opheffing van barrières.
NGO's
Rode kruis
Lokale + regionale overheden
Ontstaan van nieuwe
Samenwerkingsverbanden
(Netwerk van samenwerkende bedrijven, instellingen, staten, regio's, steden)
Verzet (macht inleveren) (pol + cult)
Regionalisme
(Groepen mensen koesteren hun identiteit + proberen regionale kenmerken te behouden + benadrukken.
Andersglobalisten
(Groep internationale actievoerders die zich verzet tegen huidige, sterk door mno's gestimuleerde globalisering)
Vooral na 1980