ĐỊNH NGHĨA
Tuổi thai là số ngày tính từ ngày đầu chu kỳ kinh cuối

tuổi thai thường được dùng trong thực hành lâm sàng lớn hơn tuổi thật của phôi/thai 14 ngày

CẦN XÁC ĐỊNH SỚM TRONG THAI KÌ vì

• đưa ra lịch trình thăm khám phù hợp cho thai phụ,
• xác định được thời điểm thực hiện các xét nghiệm sàng lọc cho thai nhi,
• đưa ra hướng xử trí phù hợp trong trường hợp dọa sinh non, sinh non hay thai quá ngày
• đánh giá đúng sự tăng trưởng của thai nhằm phát hiện kịp thời những trường hợp thai tăng trưởng bất thường.
• giảm được tỉ lệ can thiệp trong thai quá ngày,
• cải thiện được giá trị dự đoán của test sàng lọc trong hội chứng Down.

Ngày sinh dự đoán là 280 ngày kể từ ngày đầu kỳ kinh cuối cùng, (công thức Naegele: NGÀY + 7, THÁNG -3)

ĐIỀU KIỆN
Muốn tính được chính xác cần:

• kinh đều, chu kỳ 28 ngày, có phóng noãn xảy ra vào ngày 14 của chu kỳ và hiện tượng thụ tinh cũng xảy ra tại thời điểm này,
• Thai phụ phải nhớ chính xác ngày đầu kỳ kinh cuối và không sử dụng tránh thai nội tiết gần thời điểm mang thai (trong vòng 2 tháng).

BẤT LỢI

• chu kỳ kinh dài, không đều hoặc hiện tượng xuất huyết âm đạo bình thường hay bất thường trong tam cá nguyệt I
• Một người phụ nữ bình thường có thể có nhiều đoàn hệ nang noãn được chọn lọc và phát triển trong cùng một chu kỳ kinh nên thời điểm phóng noãn không phải luôn hằng định.
• Phóng noãn muộn có thể khiến thai kỳ “kéo dài” nếu tuổi thai được tính bằng ngày đầu kỳ kinh cuối đơn thuần. (Phóng noãn muộn lại thường xảy ra hơn so với phóng noãn sớm).
• Mặt khác, tinh trùng có thể sống 5-7 ngày trong đường sinh dục nữ => ngày thụ tinh cũng khó có thể biết chính xác được.

NHIỀU SAI LỆCH

• có thể tính tuổi thai một cách chính xác vì biết được ngày phóng noãn hoặc ngày chuyển phôi và tuổi phôi.
• Trong trường hợp chuyển phôi, ngày dự sinh có thể tính được bằng cách lấy 266 trừ đi tuổi phôi (tính bằng ngày).

Liên quan đến tuổi thai nhưng không dùng để tính tuổi thai.

Tử cung gia tăng kích thước khi thai lớn lên
-> kích thước tử cung có liên quan đến tuổi thai.

• ước lượng tuổi thai (tính theo tháng) = bề cao tử
  cung / 4 + 1.

• Thông thường, khi thai được 20 tuần, đáy tử cung sẽ nằm ở
  ngang rốn, sau 20 tuần bề cao tử cung (tính bằng cm) sẽ tương ứng với số tuần tuổi thai.
  

• Tuy nhiên, cách tính này không thể cho ra được tuổi thai cụ thể theo tuần thậm chí theo ngày và còn bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố như: tử cung có u xơ, thành bụng người mẹ dầy, mức độ tăng trưởng của thai…
  => Trong thực hành không dùng các dữ kiện này để tính tuổi thai. ❌❌❌

• thời điểm 11 - 13 tuần 6 ngày, sử dụng CRL và BPD có độ chính xác tương đương nhau trong việc định tuổi thai
• tuy nhiên khi CRL > 84 mm thì nên dùng BPD hoặc HC.

Tại thời điểm 11 tuần, trị số BPD trung bình là 17 mm và sẽ tăng 3 mm mỗi tuần.

Tuổi thai (tuần vô kinh) = 1/3 x (BPD – 17) + 11

HC có độ chính xác cao hơn BPD một chút,
do tránh được khả năng sai sót từ việc chỉ dựa trên một đường kính duy nhất của đầu

BPD: dùng khi thai đã ở vào cuối tam cá nguyệt thứ nhất cho đến khi thai 28 tuần.

Có thể sử dụng các chỉ số sinh trắc có được qua siêu âm như
đường kính lưỡng đỉnh, chu vi đầu, chu vi bụng (adomen circumference AC) và chiều dài xương đùi (femur length FL) để tính tuổi thai.

BẤT LỢI

• khó khăn trong các trường hợp như khi đầu thai đã xuống thấp ở giai đoạn cuối thai kỳ, mẹ béo phì, đa thai
• mỗi chỉ số đều có thể sai lệch trong những trường hợp nhất định.
  
  • BPD có thể không chính xác khi hộp sọ thai có hình dạng đặc biệt như hộp sọ dài hay brachycephaly,
  • AC dễ sai số vì bụng không có xương bao quanh, không đối xứng mà sẽ thay đổi theo cử động thai,
  • FL: thay đổi nhiều theo chủng tộc hoặc trong các bất thường như lệch bội hay bất sản xương.

Nếu dùng siêu âm

• tam cá nguyệt II, tuổi thai tính được có thể sai lệch 7-12 ngày
• tam cá nguyệt III sai lệch lên đến 18-35 ngày.
  Khi thai càng lớn việc định tuổi thai càng không chính xác.