Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
KULTURA ETA ARTEA ERDI AROAN (Arkitektura Erromanikoa (Eraikin gehienek…
KULTURA ETA ARTEA ERDI AROAN
Arte Erromanikoa
Noiz eta non:
Europa Mendebaldean (Frantzian sortu) XI.-XII. mendeetan.
Helburuak:
Erlijiososa eta didaktikoa. Fededunak jainkoarengana hurbiltzea eta analfabetoa zen gizarteari Bibliako pasarteak irakastea.
Arkitektura Erromanikoa
Eraikin gehienek helburu erlijiosoa: elizak ea monastegiak
Materiala:
harria
Altuera txikiko eraikinak
Horma lodiak eta sendoak sabaiaren pisua aguantatzeko
Leiho gutxi eta txikiak - elizak ilunak, argitasun gutxi
Sabaiaren pisua eusteko zutabe lodiak
Oinplanoa
: gurutze latindarra
Arkua
: erdi puntukoa
Eskultura Erromanikoa
Helburua:
herritarrei kristau ezagutzak eta Bibliako pasarteak irakastea.
Kokapena
: eraikinetan gehienak - elizako aterian jartzeko edo zutabeetan.
Eskulturak ez ziren errealistak ez naturalistak
Sentimenduak ez ziren erakusten, mugimendurik ez.
Pertsonaien artean ez dago loturarik, keinurik ez konexiorik.
Gaiak
: erlijiosoak - ama birjinia haurrarekin - jesus gurutzean - Pantokratorra edo Mandorla.
Pintura Erromanikoa
Helburua
: kristautasunasendotzea eta erlijioa irakastea.
Kokapena:
elizen barrualdekohormetan, zutabeetako kapiteletan eta batez ere altare nagusiko absideetan.
Ezaugarriak:
irudiak ez dute naturaltasunik adierazten - ez dira errealak - ez dute sentimendurik eta mugimendurik adierazten - pertsonaien artean ez dago loturarik, keinurik, konexiorik - kolore biziak eta ikusgarriak
Gaiak:
erlijiosoak gehienak - pantokratorra - Bibliako pasarteak
Arte Gotikoa
Non eta noiz:
Europa Mendebaldean, XIII. - XIV - XV mendeetan, hirien hazkundea.
Helburua:
Erlijiosoa eta didaktikoa.
Arkitektura Gotikoa
Kokaperna:
erlijiosoak katedraletan, hirietan; Ez erlijiosoakudala, ospitalak, eskolak, lonjak, jauregiak...
Materiala
: harria, lantzeko modua askoz garatuagoa teknikoki.
Hormak:
estuak eta lirainak, altuera handikoak
Lehioak:
asko eta zabalak; beirateekin apainduak - argi jolasak.
Oinplanoa: gurutze latindarra
Arku zorrotza eta gurutze ganga
Arrosa leihoa
Eskultura Gotikoa
Helburua
: herritarrei kristau ezagutzak eta Bibliako pasarteak irakastea
Kokapena:
gehienak eraikinerako eginak. Gehien bat katedral eta zutabeetan.
Irudiak naturalagoaketa errealistagoak dira: arropen tolesdura.
Irudiek mugimendua eta sentimenduak adierazi nahi dituzte: keinuak..
Gaiak
: erlijiosoak gehienbat baina pixkanaka bestelakoak ere - eliz atariko tinpanoan pantokratorra, mandorla... irudikatzen da baina orain gotikoko ezaugarriekin
Eskultura mota berriak
: erretaula; altarean kokaturiko eta eskulturaz ornitutako elementua. Hilobiak: norbanakakoen hilobietan eskulturak zizelkatzen ziren.
Pintura Gotikoa
Helburua
: kristau erlijioa irakastea
Kokapena
: eliza barruko hormetan. Hala ere, leihoak ugaritu direnez margolanentzako horma gutxiago.
Naturaltasun gehiago, errealitateko formekin antza gehiago.
Irudiek mugimendua igortzen dute: lepoa biratuz...
Sentimendu adierazpen gehiago
Giak
: erlijiosoak gehienbat baina ez-erlijiosoak gero ta gehiago: erretratuak adibidez - egur gainena margotzen hasiko dira teknika berriak erabiliz: alde batetik, aldareko erretauletako gelatxoak eta zurezko tauletan gaur ezagutzen ditugun lehen koadroak.
Koloreak oso aberatsak dira; erabiliena urre-kolorea da.
Margolanetako irudi nagusien atzekaldean lehen paisaiak margotzen dituzte.