KİŞİLİĞİN GELİŞİMİ
1-BEBEKLİK
Doğumla başlar. 18-24 ay civarı konuşma ile biter.
Anne şefkati ve kaygısı bu dönemde önemlidir.
Oral girişler ve temel ihtiyaçların doyurulması bireyin kişiliği açısından önemlidir.
Anne ve bebek arasında empatik bir bağ vardır.
İyi meme-kötü meme ayırımı bu dönemde yapılmaya başlanır.
Doğuştan gelen ihtiyaçlar doyurulmazsa kötü meme algısı oluşuyor
.
Kendilik sistemi orta bebeklik döneminde gelişmeye başlar.
2 etkeni vardır. Parmak emme, koşulsuz anne sevgisi vb. durumların yerini ödül ve cezaya bırakır.
Orta bebeklikte (12-18 ay) çevredeki seslerin taklit edilmesi ile dil aracılığıyla iletişimi öğrenmeye başlar.
Bu durum kişilik gelişiminin ikinci dönemine öncülük eder.
2-İLK ÇOCUKLUK
Bu evre sintaksik dilin ortaya çıkmasıyla başlar.
Oyun arkadaşlarına duyulan ihtiyacın ortaya çıkmasına kadar sürer.
Bu dönemde anne çocuğun yaşamındaki en önemli kişidir.
Anne algılaması gerçek anne ile daha uyumludur.
Bu dönemde baba da bir otorite figürü olarak çok önemlidir.
.
Cinsiyet kavramı gelişmeye başlar.
Ben kişileştirmesi de teke iner. Daha çok “iyi ben” kişileştirmesinin gelişimine yardımcı olur.
Bu dönemin diğer surunu yalnızlık duygusudur. Yalnız çocuk aşırı derecede hayal kurar. Hayalle gerçek arasındaki ayırımı yapamayacak duruma gelir.
Hayali arkadaş bu dönemde ortaya çıkar.
Bu da ön ergenlik dönemi için yaşanacak gerçek arkadaşlıklara hazırlık olarak algılanmalıdır.
3-İKİNCİ ÇOCUKLUK
Bu dönem bir oyun arkadaşı ihtiyacının ortaya çıkmasıyla başlar.
Aynı cinsten bir arkadaş bulduğunda sona erer.
5-6 yaşlarında başlar 8,5 yaşında biter.
Bu dönemde anne babaların geçmiş dönemlerdeki yaptıkları hataları telafi edebileceklerini söylemiştir.
Yeni otorite figürü özelliği taşıyan öğretmenler ve diğer yetişkinler çocuğun hayatına girer.
Okul aynı zamanda sosyal grupların oluştuğu bir ortamdır ve arkadaşları tarafından dışlanmanın getireceği acı verici sonuçları da yaşama ortamıdır.
4-ÖN ERGENLİK
8,5 yaşında başlar. Ergenlikle sona erer.
Toplumsallaşma süreci bu dönemde başlar.
Bu dönemin en önemli gereksinimi
aynı cinsten biriyle yakın ilişkiler kurabilme,
sevme kapasitesinin başlamasıdır.
Sullivan bu dönemin yaşamın en kaygısız ve sorunsuz zamanı
olduğunu söyler.
Bu dönemde içtenliğin kazanılması gerekir.
5-ERKEN ERGENLİK
Gelişimin ilk aşamalarında yapılan hatalar bu dönemde düzeltilebilir ancak bu dönemde gerçekleşen hataların sonraki aşamalarda düzeltilmesi zordur.
Güçlü bir şehvet dinamiğinin ortaya çıkmasıyla başlar ve bir kişiyle cinsel aşk ihtiyacının ortaya çıkmasıyla son bulur.
Bu dönemde içtenlik, şehvet ve güvenlik sürekli birbiriyle çarpışarak ergene stres ve çatışma yaşatır.
İçten arkadaşlıkla ilgili hiç deneyimi olmayan bir erkek çocuk kızları seks nesnesi olarak görebilir.
Ciddi uyumsuzluklara açık bir dönemdir.
6-GEÇ ERGENLİK
Genç insanların aynı kişiye karşı hem içtenlik hem de şehvet hissedebilmesiyle başlar. Yetişkinlikle son bulur.
15 yaştan 17-18 yaşına kadar sürer.
En önemli özelliği içtenliğin ve şehvetin birleşmesidir.
Sintaksik yaşantı modu iyice gelişir.
Yetişkinler dünyasında nasıl yaşanacağını öğrenirler.
Ergen bu dönemde çalışma üretken olma gibi davranışlar sergiler.
7-YETİŞKİNLİK
Geç ergenliğin başlamasıyla tamamlanması insanların önemli bir başka kişiyle bir aşk ilişkisi geliştirebildiği bir dönem olan yetişkinlikle sonuçlanır.
Sullivan yetişkinlik dönemine fazla ağırlık vermemiştir.
Yetişkinlik döneminde kişiler arası davranışlarda olgun bir tarz ve gerçek sevgi için uygun kapasiteye sahip olmaktır.