Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Gastrointestinal drugs (Formanagement HEPATIC dz (Ursodiol (UDCA) …

- - - - ในไทยยังไม่มี :trophy: ดีที่สุด ! ที่ใช้ในการยับยั้งการอาเจียน
        Function :
        
        selective antagonist of substance P = block NK1 receptor
        
        เท่ากับ block VC, CTZ ; potent antiemetic
        
        เป็น 2nd line antiemetic / ได้ทั้งแก้อาเจียน และแก้เมารถ :police_car:
        
        block central, vestibular, peripheral stimuli
        
        ดีกว่า metoclopramide ที่ใช้อยู่มากๆ
      - Pharmacokinetics
        ให้ Sc เพราะ BA ไม่ค่อยดี (OP ไม่เวิ้ค) -> met ที่ตับ
        Dosage, administration
        
        แก้อาเจียน PO Sc SID และกันเมารถ PO SID
        * เคสเมารถให้มากกว่าแก้อาเจียน 4 เท่า ให้ได้มากสุด 2 วัน **
        *ให้ก่อนเดินทาง ให้หลังกินอาหาร** or มีอาหารไปรองท้องก่อน ไม่งั้นจะกระตุ้นการอ้วก
  - - - Block D2 5-HT3 receptor / CTZ-central & peripheral
        ออกฤทธิ์ upper GI :arrow_right: stomach
        
        esophageal spichter หดมากขึ้น ทำให้ไม่อ้วกกลับขึ้นไป
        
        คลาย pyloric spinchter ให้เคลื่อนลงด้านล่างแทน !
        ผลไม่แรง > BA ไม่มาก + PO จะ ผ่าน 1st pass metabolism
      - Indication - tx nausea (จะน้ำลายยืด), vomit, esophageal, reflux
        เกิดการ decrease gastric emptying timeในเคสสส
        GI อักเสบ, แผลหลุม,เนื้องอก, DM ,หลังผ่าตัดGDV , chemo.
        Dose - injectable แล้วค่อยตามด้วย oral
        
        IM Sc IV , no fixed dose vary ตามการตอบสนอง
        
        :warning: ห้ามใช้ในเคส
        
        obstruction > ไล่ลงด้านล่างเพิ่ม เกิดtearing ! , bleeding ,ชัก > ทำให้ชักมากขึ้นได้
        ห้ามใช้กับ Monoamine oxidase inhibito
        เป็นโรคตับไต ต้องลด dose
    - - Block D2 at CTZ and GI tract
        :red_cross: ไม่ค่อยใช้แล้ว ; ทำให้เกิด gastroparesis, เพิ่ม prolactin leveal -> เกิด galactorrhea & กระทบต่อ fetility
    - - bind 5-HT3 receptor บน enteric cholinergic neuron
        ทำงานดีแต่บ้านเราไม่ใช้
        indication ทำงานตั้งแต่ esophagus to intestine !!
        
        tx esophaitis, abnormal GI movement, gastroesophageal reflux
        
        tx ท้องผูก และ megacolon ในแมว
        
        ลดการขย้อน ในเคส megaesophagus
        
        Pharmacokinetics
        deposit ดีใน colon ขับออกในน้ำดี = ระดับยาในทางเดินอาหารส่วนท้ายสูงดี
        :warning: ข้อห้ามใช้ เช่นเดียวกับ met
    - - เป็นผลทางอ้อมของ ABO เสี่ยงเชื้อดื้อยา = :red_cross: ไม่ใช้ !!!
        agonize 5-HT3 / motilin receptor > เพิ่มการmovement ของทางเดินอาหาร
        :warning: ระวังการใช้ : RODENTเกิด colitis , ม้าเกิด diarrhea
- - - - Ranitidine
        
        5-12x ของ cimetidine
        BA 95-80% / peak block 90% นาน 4 h
        Prokineticอ่อนๆ ; ทำให้เกิด colonic motility, gastric emptying
        ไม่ได้ทำให้หยุดอ้วกโดยตรง
        tx non-specific gastritis, pastroparesis, feline idiopathic megacolon
      - Famotidine
        
        Block ได้มากกว่า cimet 30x ดีสุด แต่ มี FIRST PASS MET
        not complete absorb after PO !.
        ห้ามใช้ famo เริ่มก่อนเพราะว่าถ้าไม่ได้ผล ทุกตัวจะไม่ได้ผลหมดเลย
      - Nizatidine
        
        5-12x ของ cimetidine ยารุ่นหลานน
        BA 95-80% / rapid & almost complete oral absorbtion :shallow_pan_of_food:
        Prokineticอ่อนๆ ; ทำให้เกิด colonic motility, gastric emptying
        ไม่ได้ทำให้หยุดอ้วกโดยตรง
      - Cimetidine
        
        เป็นตัวเทียบความแรงมาตรฐาน
        1st gen H2 blocker - เก่าที่สุด
        BA 95-80% / block การหลั่งได้ 70% in 2 ชม
        :!!: เป็น cyp inhibitor ที่ potent มากๆ = plasma level of cyp substrate จะเพิ่ม!การใช้ร่วมกับยาอื่น เช่น ยาโรคหัวใจ -> ให้ได้แต่ต้องเว้นให้ห่างกัน 2 ชม ขึ้นไป
      - antagonize H2 receptor บน gastric parietal cel
        block acid production 90% upto potency of ยาแต่ละตัว
        Clinical application :
        
        uremic gastritic stomatis เจอมากในโรคไต
        แบคเปลี่ยน ammonia to urea เกิด แผลหลุมต่างๆ
        
        hypergastrinemia cause loads of renal ulcers
        
        gastritis from stress
        
        hypersecretory condition from cancer , mast cell tumor
        (;หลั่ง histamine สูง : ต้องบล็อคทั้ง H1,2)
        
        :red_cross: ไม่เวิ้ค ในการรักษา NSIAD induced ulcers
        : esp class I จะ induce ให้เกิด GI ulcer ต้องใช้ H+pump blocker ร่วม
        
        doseขึ้นกับpotencyของยา - Cimetidine จะใช้ dose เยอะกว่า Famo , rani
        ADE
        
        RAPID ci,ran,fa IV = transient cardiac arrythemia
        แต่ถ้าให้ iv slow ก้ไม่ค่อยเจอ ถ้า rapid จะเจอได้
        
        ci. ในแมว ทำให้ cutaneous drug eruption
        
        ลด dose 50% มนพวกโรคไต ตับ
    - - Omeprazole
        
        Enteric coated granule , Gelatin capsule :<3: :cat: แมวใช้ได้
        
        long term เกิด gastric hypertrophy ได้ จากการ compensate
        block ไม่ให้สร้างกรด >> พยายามสร้างผนังมาสร้างกรดเพิ่ม
        ดังนั้นถ้า long term prefer use H2
        
        เกิด ACHLORHYDRIA (ไม่มีการหลั่งกรด)
        : vitamin หรือใดๆที่ใช้กรดในการ absorb มีปัญหา
        
        เกิด Rebound acid hypersecretion
        หลังจากหยุดยา ทันที กรดจะพุ่งปรี๊ดเลย
        ดังนั้น การหยุดยาจะต้องค่อยๆทอนยาลง ห้ามหยุดทันที
      - Raberprazole Pentoprazole Lansoprazole
      - ทำงาน block proton pump H+/K+ atpase
        :trophy:most potent antisecretory drug block แบบ irreversible
        
        ป้องกันได้นาน จะทำงานใหม่ต้องรอตัวใหม่สร้าง
        Block ได้ 100% ใช้ในรายของการอักเสบ แผลหลุม แบบ severe
        :!: moderate = h2 antagonist / severe = proton blocker
        
        ยาเป็น wk base = เมือเข้าไปที่ cell parietal Cell มีความเป็นกรด ทำให้ถูกกักไว้ในเซล
        แม้ระดับยาในเลือดจะลดแล้ว แต่ยายังทำงานอยู่ได้
  - - - ยาที่ไม่ดูดซึม เป็นกลุ่ม sucrose , aluminium hydroxide
        เจอกรด > form gel > bind กับ necrotic tissue protein in ulcer
        ช่วยทำให้ : adsorb bile salts, inact. การหลั่ง pepsin, กระตุ้นการสร้าง PGI2 PGE2
        Indication
        
        Tx ulcers ที่ GI
        
        protect ไม่ให้เกิดแผลมากกว่าเดิม และแผลใหม่
        
        กันการเกิด reflux
        
        ยาเป็นเม็ด / น้ำ >> dose ไม่เป๊ะ เพราะยาไม่ดูดซึม
        กะเอาได้ตามน้ำหนัก & clinical sign
        ให้ในตอนที่ท้องว่าง 1 ชม.ก่อนอาหาร
        Drug interaction
        นางไป bind ผิว inhibit การ absorb ทุกสาร !
    - - Synthetic PGE1 analog
        :trophy: BEST prevention ulcer from NSAID
        tx prevent gastric ulcers
        ลดการหลั่งกรดและgastrin, เพิ่มการสร้าง mucus,
        เพิ่ม blood flowและO2มา heal mucosa
        :warning: แต่นางเป็น analog >> human abuse : ยาทำแท้ง
        :!!: Absorb ผ่านผิวหนัง คนท้อง/สัตว์ท้องห้ามจับ!
- - - - MOA : เพิ่ม tone ของลำไส้ ทำให้บีบมาก เกิด segmental contraction
        Inhibit flow of intestinal content, delay gastric emptying, increase tone of ileocolic valve and sphincter
        (จริงๆเป็นยาแก้ปวด)
        ใช้ในเคสที่งดถ่ายระหว่างเดินทาง (ใช้น้อยกับสัตว์) :frowning_face: มันทำให้ไม่อึเลย
        loperamide 🐶🐱and diphenoxylate🐶
        
        ⬆️ Fluid,H2O absorbtion - inhibit calmodulin
        
        inhibit scretagogues ex E.coli, enterotoxin, PGE2
        Lomotil ; มี atropine & diphenoxylate
        
        Overdose ได้ ระวังการใช้ดีๆ
        :!: ADR ; ท้องผูก ซึม bloat neurological dis. เกิดอาการทางประสาท
        :dog2: Collies ไวต่อยา loperamide พวกนี้มาก !!
    - - Block M
        แต่ไม่ค่อยใช้ เพราะแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ
        บางทีท้องเสียเกิดการติดเชื้อ ต้องกการการระบาย :. ห้ามหยุด
        Ex ติดเชื้อ CVE
  - - - Action : ทำให้ผิวเยื่อบุไวต่อการตอบสนองน้อยลง
        (Soothe irritate GI mucosa & bind toxin/bact )
        ทำให้ท้องเสียลดลง
        :!: ยังไม่มีผลยืนยัน ว่าลด fluid/e-lyte loss
        ใช้มากในคน ในสัตว์ใช้น้อยกว่า
    - - Action : LOCAL EFFECT
        เป็น carbon ที่มี micro porous
        abosrob สารต่างๆเข้ามา ; endotoxin, เชื้อต่างๆ และขับออกมา
        :!: ถ้า charcoal ไม่อึออกมาจะ เกิดสารพิษกลับไป
        ดังนั้นต้องกินยาระบายตามให้ดูดซับและอึออกมาตามมา
        Dose vary ได้ เพราะไม่ออกฤทธิ์ ทางphysio
        ละลายน้ำและป้อน