Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Giải phẫu CQSD nữ (Cơ quan sinh dục ngoài (Âm đạo (1 Ống cơ trơn( ống dẹt)…

- - - - Đồi vệ nữ
      - Âm vật
      - 2 môi lớn
        
        Có TUYẾN BARTOLIN---- hai bên và ở mặt trong của môi lớn
      - 2 môi nhỏ
      - lỗ niệu đạo
        
        có TUYẾN SKENE--- 2 bên và phía dưới của lỗ niệu đạo
      - Màng trinh
      - Lỗ âm đạo
  - - - Tầng nông:
        
        Cơ ngang nông
        
        Cơ hành hang
        
        Cơ ngồi hang
        
        Cơ khít âm môn
        
        Cơ thắt hậu môn :explode:
        
        Lưu ý : :star: Cơ thắt hậu môn ở TSM sau, còn 4 cơ kia ở TSM trước và được phủ bởi cân TSM nông
        
        Lưu ý ! ( Ko có cơ ngồi hang :forbidden: )
        :tada: Cơ ngang nông, cơ hành hang, cơ khít âm môn, cơ thắt hậu môn và Cơ nâng hậu môn, cơ ngang sâu , cơ thắt niệu đạo -- đều bám vào nút thố trung tâm đáy chậu.
      - Tầng giữa
        
        Cơ ngang sâu
        
        Cơ thắt niệu đạo
        
        Lưu ý: Đều nằm ở TSM trước, được bao bọc bởi 2 lá của cân TSM giữa
      - Tầng sâu
        
        Cơ nâng hậu môn
        
        Chùm ngoài
        
        cn: Thắt hậu môn
        
        gắn chặt vào mặt sau xương vệ, lớp cân bịt và gai hông
        
        Chùm trong
        
        Cn: Nâng hậu môn
        
        gắn vào xương vệ, chạy ra phía sau gắn vào thành trước, thành bên ỐNG TRỰC TRÀNG
        
        Cơ ngồi cụt
        
        1 dải tam giác
        
        nằm phía sau cơ nâng hậu môn, trải từ gai hông đến bờ bên xương cùng ,cụt.
        
        Lưu ý : được bao bọc bời 2 lá của TSM sâu.
    - - Nâng đỡ các cơ quan trong tiểu khung ( BQ, Tử cung, âm đạo, trực tràng).
      - Phải giãn mỏng , mở ra khi sanh đẻ. Để giúp ngôi thai và các phần của thai thoát ra. Khi qua eo dưới, ngôi thai phải qua TSM mới sổ được. Trong giai đoạn sổ thai, nếu TSM ko giãn tốt sẽ--> rách và tổn thương nút thớ trung tâm đáy chậu.
        :!: Chủ động cắt tầng sinh môn để tránh tổn thương này. đặc biệt người sinh con so.
      - TSM bị nhão do sanh đẻ nhiều lần, hoặc bị rách mà không được may phục hồi sẽ dễ bị sa sinh dục về sau.
- - - - 3 lớp
        
        Nội mạc tử cung
        
        Biểu mô tuyến---- 2 lớp: Lớp đáy: mỏng (ít thay đổi theo CKKN), lớp nông: thay đổi theo CKKN, tróc ra khi hành kinh.--Niêm mạch kênh TC:--BM trụ--1 lớp tb-- có những tuyến tiết ra chất nhầy
        
        Cơ
        
        Chủ yếu là cơ trơn
        
        Thanh mạc tử cung
      - 1 Khối cơ trơn rỗng ở giữa--- tạo thành buồng tử cung.
        :red_flag: 2 góc trên--thông với 2 vòi trứng, dưới --thông với lỗ cổ tử cung
      - 3 lớp--- THÂN TỬ CUNG
        
        Lớp ngoài
        
        Sợi cơ dọc
        
        Lớp giữa
        
        Dày nhất
        
        Sợi cơ đan chéo ( bao quanh các mạch máu).
        
        Khi sanh, Cơ co lại , chèn vào các mạch máu làm cho máu tự cầm
        
        Lớp trong
        
        Cơ vòng
      - 3 lớp --CỔ TỬ CUNG
        
        Lớp ngoài, lớp trong: Cơ dọc , lớp giữa : Cơ vòng
        
        THẦN CHÚ : THÂN: DỌC_ĐAN_VÒNG
        :black_flag: CỔ : DỌC_VÒNG_DỌC
    - - Phụ thuộc giai đoạn phát triển, chu kì kinh nguyệt, tình trạng thai nghén
    - - Hình nón cụt-- đáy rộng ở trên
      - 3 phần
        
        Thân tử cung
        
        dạng hình thang, trên-- phần rông -"đáy tử cung", 2 sừng ở 2 bên
        
        Sừng tử cung :explode:
        
        nơi vòi trứng thông với buồng trứng
        
        Nơi bám của dây chằng tròn , Dây chằng tử cung-buồng trứng
        
        Kích thước
        
        CHưa sanh : Dài 4 cm, Rộng 4-5 cm. :fountain_pen: Nhưng sanh đẻ nhiều lần: TC to hơn , Dài 5cm , rộng 5,5 cm. P= 50g
        
        Có THAI--> Tử cung hơi nghiêng về bên phải do cấn đại tràng sigma
        
        Gập ra trước ---tạo với trục của cổ tử cung 1 góc 100-120 độ.
        :smiley: Tử cung ngã ra trước và tạo với trục âm đạo 1 góc 90 độ
        
        Eo
        
        Nơi thắt nhỏ lại, tiếp giáp : Thân- Cổ tử cung
        
        Dài 0,5 cm
        
        Những tháng cuối thai kì, eo giãn dài ra, trở thành đoạn dưới tử cung
        
        Cổ
        
        Bình thường: Dài 2-3 cm , Rộng 2 cm.
        :green_cross: - Lúc chưa sanh CỔ tròn đều , mật độ chắc, lỗ ngoài CTC tròn.
        :green_cross: -Sanh 1 lần: CTC dẹp lại, mật độ mềm hơn, lỗ ngoài CTC rộng hơn và ko còn tròn như lúc chưa sanh.Sanh càng nhiều lần, lỗ ngoài CTC càng rộng ra theo chiều ngang
    - - Vị trí
        
        Trong tiểu khung, dưới phúc mạc, GH: trước--bàng quang, sau--Trực tràng
      - Liên quan
        
        2 phần
        
        Phần tử cung trên âm đạo
        
        Trong phúc mạc
        
        2 túi cùng
        
        Túi cùng bàng quang- tử cung
        
        1 more item...
        
        Túi cùng tử cung- trực tràng (Douglas)
        
        1 more item...
        
        Dây chằng [rộng])
        
        1 more item...
        
        Kết luận
        
        Trước: BQ, sau: trực tràng, trên : các quai ruột non
        
        Ngoài phúc mạc
        
        Do phúc mạc không phủ lên hết 1 phần eo và cổ TC
        
        Dài : 1,5 cm, ở phía trên chỗ bám của âm đạo và cổ TC
        
        Phần tử cung trong âm đạo
        
        Đoạn dưới của Cổ TC
        
        Âm đạo bám vào CTC theo 1 đường vòng, tạo ra các cùng đồ trước, cùng đồ sau, 2 cùng đồ bên
        
        Cùng đồ sau SÂU HƠN Cùng đồ trước
        
        Vì: -đường bám của thành âm đạo, CTC chếch từ 1/3 dưới ở phía trước CTC lên 2/3 trên ở phía sau CTC
    - - Giúp tử cung giữ chắc chắn trong tiểu khung
      - Gồm
        
        1 Khối Âm đạo- Tử cung chắc chắn
        
        Cơ nâng hậu môn
        
        Nút thớ trung tâm đáy chậu
        
        Âm đạo bám chắc vào Cổ TC
        
        Góc 90 độ ,tạo bởi trục thân TC và trục âm đạo , => tử cung ko bị tụt ra ngoài khi ĐỨNG.
        
        Lưu ý: Sa sinh dục-- Trục tử cung // trục âm đạo => Tử cung dễ bị tụt ra ngoài, kéo cả phần trên âm đạo xuống. :star: Ngoài ra KHÔNG SA TỬ CUNG- DÂY chằng bên cổ Tử cung có tác dụng nhiều nhất
        
        Các dây chằng
        
        Dây chằng rộng
        
        2 lá Phúc mạc trước, sau hợp lại, kéo dài đến tận thành bên vách chậu.
        
        Giữa 2 lá : có tổ chức lk, mạch máu,dây thần kinh
        
        Đáy của dây chằng rộng (Vùng nền)
        
        Nơi 2 lá tách ra xa và lật lên phúc mạc thành.
        
        Có bó mạch TK của tử cung, niệu quản (bắt chéo với ĐM tử cung ở ngang khoảng eo TC)
        
        TỬ CUNG BỊ VIỄM NHIỄM--> Nơi này dễ nhiễm khuẩn hay lan tới
        
        Dây chằng tròn
        
        Từ phần trước/ Sừng tử cung đến Lỗ sâu của ống bẹn rồi tới lỗ nông của ống bẹn ( lỗ bẹn sâu --> lỗ bẹn nông)
        
        Tại lỗ bẹn nông: Tỏa ra thành các bó sợi,chạy vào tổ chức liên kết của môi lớn và đồi vệ nữ
        
        Dây chằng tử cung- cùng
        
        tính chất
        
        Chắc nhẩt
        
        Gồm nhiều sợi liên kết + sợi cơ trơn
        
        Có nhiều sợi thần kinh của ĐR hạ vị , TM tử cung sau, TM trực tràng
        
        Dính phần dưới TC vào xương cùng
    - - ĐM Tử Cung
        
        Nguyên úy:ĐM chậu trong. ( --ĐM TC tách từ 1 nhánh ĐM hạ vị)
        
        đi qua 3 đoạn
        
        Đầu-- Đoạn thành bên chậu hông
        
        ĐM ở thành chậu bên, phía sau lá PM thành
        
        2- Đoạn đi qua đáy d/c rộng
        
        xuống dưới,vào trong, chui vào vùng nền của dây chằng rộng , bắt chéo mặt trước niệu quản ( cách eo TC--1,5cm)
        
        3 --Đoạn tử cung
        
        chạy sát eo tử cung---> rồi quặt ngược lên chạy dọc bờ ngoài TC--> đến sừng tử cung rồi bắt chéo ở phía sau dây chằng tròn, quặt ngang ra ngoài, chạy dưới vòi trứng, tiếp nối với ĐM buồng trứng
        
        KHI THẮT ĐM HẠ VỊ 2 bên ( ĐM chậu trong)--- tử cung vẫn đc nuôi dưỡng bời ĐM buồng trứng
        
        Nhánh bên
        
        Nhánh niệu quản
        
        Nhánh Cổ tử cung-Âm đạo
        
        5-6 nhánh
        
        Mỗi nhánh chia làm 2 ngành cho mặt trước, sau của âm đạo và cổ tử cung.
        
        Đm trái , phải ít tiếp nối với nhau--- có đường vô mạch ở dọc giữa tử cung--- cổ tử cung
        
        Nhánh thân tử cung
        
        Nhánh BQ-Âm đạo
        
        Nhánh tận
        
        Nhánh đáy tử cung
        
        Phát triển mạnh khi có thai
        
        Vì: nhau bám ở đáy TC
        
        Nhánh vòi trứng
        
        " Nhánh trước"
        
        dọc bờ dưới vòi trứng, nối với nhánh vòi trứng ngoài của ĐM Buồng trứng
        
        Nhánh buồng trứng trong
        
        " Nhánh Sau"
        
        dọc dây chằng tử cung-buồng trứng, nối với nhánh buồng trứng ngoài của ĐM buồng trứng
      - Tĩnh mạch
        
        Lớp nông
        
        cùng theo ĐM Tử cung, đều bắt chéo ở trước niệu quản
        
        Lớp sâu
        
        Sau niệu quản, nhận máu của BQ, ÂĐ . Đổ vào TM hạ vị
      - Bạch mạch
        
        Thân tử cung
        
        đổ vào 2 nhóm hạch chính
        
        Hạch cạnh ĐM chủ bụng
        
        Hạch dọc ĐM hạ vị
        
        Cổ tử cung
        
        phần lớn vào hạch hạ vị
      - Thần kinh
        
        ĐR hạ vị
  - - - ống dẫn noãn từ buồng trứng đến tử cung , nơi Noãn được thụ tinh
      - 1 đầu hở, mở vào ổ bụng để đón noãn, 1 đầu thông với TC
      - Vì 1 lí do nào, Trứng thụ tinh ko vào được buồng TC( viêm nghẹt vòi trứng , nhu động vòi trứng kém...)---> trứng sẽ phát triển ở vòi trứng--> thai ngoài từ cung tại vòi trứng.
      - Dài 10-12 cm .
        :red_flag: 4 đoạn:
        -- Kẽ: trong thành tử cung--1cm, chếch lên trên, ra ngoài, ---
        Eo: ra ngoài, 3-4cm ,nơi cao nhất của vòi trứng,
        ---- Bóng: 7cm , dọc theo bờ trước buồng trứng,có nhiều nếp, rộng hơn đoạn eo, các nếp này chạy ra các tua vòi----
        -Loa: tỏa ra như hình phễu, 10-12 tua, tua dài nhất là Richard ,dính vào dây chằng vòi- buồng trứng, hứng noãn chạy vào vòi. :star: đường kính--- lỗ thông vs BT: 3mm, lỗ thông vs ổ bụng 8 .
      - 4 lớp
        
        Lớp thanh mạc ( phúc mạc)
        
        Lớp liên kết
        
        có mạch máu , thần kinh
        
        Lớp cơ
        
        ngoài-- thớ dọc, trong-- thớ vòng
        
        Lớp niêm mạc
    - - Dây chằng vòi- buồng trứng
        
        Nhánh của dây treo buồng trứng
      - Mạc treo vòi
        
        Nếp PM mỏng hình tam giác, đỉnh ở tử cung, đáy ở d/c vòi- buồng trứng ( có tua Richard theo)
        
        Giữa 2 lá , có mạch máu vòi trứng + Di tích của vật Woff và ống Woff ( thể Rosenmuller , thể cạnh buồng trứng)
        
        Khi di tích phát triển ----> tạo U NANG trong dây chằng buồng trứng
    - - ĐM
        
        ĐM Tử cung
        
        ĐM buồng trứng
      - TM
        
        chạy theo ĐM vòi trứng
      - Bạch mạch
        
        vào hệ bạch mạch của buồng trứng
      - Thần kinh
        
        cùng nguồn gốc như của buồng trứng
  - - - Ngoại tiết
        
        Phóng noãn
      - Nội tiết
        
        Estrogen từ dậy thì--> mãn kinh
    - - Hình hạt, dẹt, 2 mặt: ngoài, trong , 2 đầu: : trên ,dưới , nằm hơi chếch vào trong, ra trước. :check:
        :red_flag: màu hơi hồng, dài 3,5 cm, rộng 2 cm, dày 1 cm
      - Phía sau dây chằng rộng , áp vào thành bên 2 chậu hông
      - Bề mặt
        
        trước dậy thì
        
        nhẵn, đều
        
        sau dậy thì
        
        sùi, xù xì
        
        vì mỗi tháng có 1 nang De Graaf vỡ ra, phóng noãn, tạo thành sẹo
        
        mãn kinh
        
        nhẵn, bóng
    - - Mạc treo buồng trứng
        
        Nếp PM nối buồng trứng vào mặt sau dây chằng rộng
        
        Che phủ không hoàn toàn
        
        1/3 ko có PM phủ
        
        Noãn rơi thẳng vào ổ bụng , được vòi trứng hứng lấy, dẫn vào tử cung
        
        Pm dính vào buồng trứng theo 1 đường chạy dọc ở bờ trước ( " Đường Farre " )
      - Dây chằng tử cung- buồng trứng
        
        tròn , dẹt
        
        Nối sừng TC với đầu dưới buồng trứng
      - Dây chằng thắt lưng - buồng trứng
        
        BT dính vào Thành chậu hông
        
        trong 2 lá có ---ĐM buồng trứng và các thớ TK
        
        Khi Viêm vòi trứng-- gây đau vùng thắt lưng
      - Dây chằng vòi- buồng trứng
        
        từ LOA VÒI ---Đầu trên của buồng trứng
        
        1 Tua lớn của vòi dính vào dây chằng---" TUA RICHARD"
      - Nhận xét
        
        4 dây chằng, nhưng Bờ trước: -- dính vào d/c rộng, Bờ kia tự do-- nên có thể lật lên lật xuống dễ dàng
    - - Mặt ngoài
        
        Bt nằm trong hố buồng trứng . ( giữa các nhánh của ĐM chậu)
        :warning: Khi đã sanh đẻ , ko nằm trong hố nữa mà bị thòng xuống dưới ,+/- ra sau túi cùng Douglas . Đáy hố có dây TK bịt.
        Vì vậy, Viêm buồng trứng ---- có thể đau
        
        lq thành chậu bên
      - Mặt trong
        
        lq các quai ruột , vòi trứng. (bên trái-- đại tràng sigma).( bên phải --manh tràng, ruột thừa)
        
        Nhiễm khuẩn ở buồng trứng-- lan đến vòi trứng, ruột thừa
    - - ĐM
        
        ĐM buồng trứng
        
        nguyên ủy: Đm chủ ( ngay dưới Đm thận) , bắt chéo ĐM chậu ngoài, đến (đầu trên) buồng trứng thì đổi tên.
        
        chia nhánh
        
        Nhánh vòi trứng
        
        Nhánh buồng trứng
        
        Nhánh nối
        
        Nối với ĐM tử cung ( nhánh buồng trứng)---> tạo cung nối dưới buồng trứng
        
        Ý nghĩa: Khi cắt tử cung or vòi trứng--- ít khi biến loạn dinh dưỡng, cn nội tiết của buồng trứng
        
        ĐM tử cung
        
        2 nhánh
        
        nhánh buồng trứng
        
        Nhánh nối
        
        nối vs ĐM buồng trứng
      - TM
        
        chạy kèm ĐM tử cung,
        :warning: TM buồng trứng PHẢI--vào TM chủ dưới , TM buồng trứng TRÁI--- vào TM thận trái
      - Bạch mạch
        
        về hạch bên ĐM chủ
      - Thần kinh
        
        ĐR liên mạch treo
        
        ĐR Thận