Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Biosfera (Izaki bizidunak. (Biosfera Lurrean bizi diren izaki bizidun…
Biosfera
Izaki bizidunak.
-
-
hiru bizi-funtzio nagusi betetzen dituzte: elikatu, erlazionatu eta ugaldu egiten dira.
-
-
Bizi funtzioak
erlazioa
Funtzio honen bidez, izaki bizidunek harremanak dituzte elkarren artean eta ingurumenarekin
ugalketa
Funtzio honen bitartez, beren antzeko ondorengoak sortzen dituzte.
elikadura
Autotrofoak. Kanpoko ingurunetik hartzen dituzten gai inorganikoetatik abiatuta (ura, gatz mineralak eta karbono dioxidoa, adibidez)
Heterotrofoak. Jada landutako gai organikoak behar dituzte eta, beraz, beste izaki bizidun batzuk edo haien hondakinak jaten dituzte elikatzeko.
Zelularen osagaiak
Zitoplasma. zelularen barneko edukia, jariakin likatsu batez eta askotariko funtzioak betetzen dituzten elementuz, hots, organuluz, osatua.
Material genetikoa. Osagai nagusia DNA du. Zelulak dagozkion jarduera guztiak egin ditzan behar duen informazioa biltzen du
Mintz plasmatikoa. zelula osorik estaltzen duen geruza mehea, batez ere lipidoz osatua.
Bizitzaren kimika
Gai organikoak
Esklusiboki izaki bizidunek dituzten gaiak dira. Badute ezaugarri nagusi bat: gai horien konposizioan, funtsezko tokia betetzen duk karbonoak.
-
-
-
-
Gai inorganikoak
Beren konposizioan karbonorik ez duten gaiak dira, edo karbonoa oso kantitate txikian dutenak.
-
-
zelula motak
Prokariotak. Zelula hauetan, zitoplasman sakabanatuta dago material genetiko
Eukariotak. Material genetikoaren zatirik handiena nukleo deritzon egitura baten barnean dute, eta bilkina du nukleo horrek.
-
Antolaera mailak
Izaki bizidun zelulabakarrak. Bakunenak hauexek dira bakterioak, adibidez.
Izaki bizidun zelulaniztunak. Konplexuenak, hala nola landareak eta animaliak.