Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Nytt samfunn, stabil stat (1840-åra til ca.1870) ("Kommunikasjonsevan…

- - - - Kjøpmenn
      - Handverkarar
    - - Embetsstanden og borgarskapet som slo seg saman i frykt for opprør frå grasrota
    - - Minde næringsdrivande i byane
    - - Kunne ha ulik status ut i frå kva forhold dei levde under
      - Eigendom/eigedomslause?
- - - - Ikkje samla kapitalistisk klasse, men dei stod saman då dei trong det
      - Døme
        
        Gardbrukera
        
        Industrieigarar
        
        Handverksmeistrar
        
        Kjøpmenn
        
        Kvinner som dreiv med sying og vask
        
        Industrialistane
    - - Kjenneteikn
        
        Ikkje kroppsarbeid
        
        Liten innverknad på eigen arbeidssituasjon
        
        Tiltrudde
        
        Ha ei viss lærdom og danning
      - Hadde ikkje stemmerett eller eigen eigedom
        
        1884: censussystem
        
        Stemmerett ved skatte bar inntekt over 800 kr (by) og 500 kr (landsby)
      - Døme
        
        Ekstraskrivarar
        
        Kopistar
        
        Lærera
        
        Stasjonsmeistrar
        
        Underoffiserar i hær og marine
        
        Tollarar
    - - Eigedomslause
        
        Men nokre eigde huset dei budde i, og det gav dei stemmerett
      - Kroppsarbeidarar
      - Inga utdanning (heller ikkje danning meinte dei andre i samfunnet)
- - - - Næringsfridom
      - Likskap
        
        For lova
        
        Avskaffing av adelen
        
        Trykkefridom
        
        Undergravde standstankegongen og paternalismen (kjernen i standssamfunnet)
  - - - Industrialistar
      - Industriarbeidarar
      - -> Sosiale antagonistar (motstandarar)
    - - Mindre paternalistisk
      - Kontraktforhald
  - - - 2) Middelklassen
      - 3) Arbeiderane
      - 1) Arbeidsgivarane (kapitalistane)
    - - Markerte skilje mellom dei ulike sosiale gruppene
        
        Sosialgeografien i byane
        
        Forsterka klassemotsetnadar
- - - - Gav større spelerom for embetsstaten
    - - Regjeringa var utnemd avkongen
      - Stortinget kom saman nokre nåmandar kvart 3. åt
      - Embetsmennene hadde stor makt sjølv om dei berre utgjorde 25-40% av Stortinget
  - - - Akademikerar og næringsdrivande
    - - 1859: bondeparagrafen innskjerpa
        
        2/3 av Storinget skulle kome frå bygdene
    - - "Associationsvæsnet" (private organisasjonar)
        
        Seinare kalla: det sivile samfunnet
        
        Skaut fart kring 1840
        
        Grunn
        
        Reaktiv forklaring
        
        Reaksjon: erstatning av oppløyste sosiale band etter standssamfunnet
        
        Reaksjon: på eit liberalistisk samfunn
        
        Proaktiv forklaring
        
        Ynskje om å få noko til å skje (der staten ikkje gjorde noko)
        
        Demokratisk funksjon
        
        Batt folk saman
        
        Ulike typar
        
        Politiske
        
        Yrkesorganisasjonar
        
        Økonomiske
        
        Kultur og opplysning
        
        Historie og fritid
        
        Misjon
        
        Fråhald
        
        Filantropisk
- - - - Lekmenn kunne ikkje samle seg til andakt utan godkjenning frå presten
      - Hans Nielsen Hauge
    - - Lov til å opprette kyrkjelydar utanfor statskyrkja
      - Lov til å melde seg ut av statskyrkja
    - - Lars Levi Læstadius
      - Gustav Adolf Lammers
      - Gisle Johnson
  - - - Religion
      - Kjønnsmoral
      - Vanvørnad mot lovene
      - Æreskrenking
- - - - Gir økonomisk vekst