Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Teoria wartości A. Smitha (1723-1790) (Teoria ceny naturalnej (cena…
Teoria wartości
A. Smitha (1723-1790)
Podstawowe dzieła A. Smitha
Bogactwo narodów 1776
istota i czynniki pomnażania bogactwa społecznego (materialnego, ekonomicznego)
Teoria uczyć moralnych 1759
dualizm ludzkiej natury, z jednej strony egoizm a z drugiej altruizm
Praca jako źródło bogactwa i miernik wartości
Roczna praca każdego narodu jest funduszem, który zaopatruje go we wszystkie rzeczy konieczne i przydatne w życiu, które ten naród rocznie konsumuje lub za ten produkt nabywa od innych narodów
Źródło bogactwa
Praca produkcyjna
wszystkie czynności, praca, która jest zastosowana w sferze/branży wytwarzającej materialne dobra i usługi, ale nie tylko. Dodatkowo wprost wytwarzająca usługi.
Praca nieprodukcyjna
praca, która zastosowana w sferze niematerialnych usług, w nauce, szkolnictwie, w rządzie. Nie przyczynia się do bogactwa, nie tworzy wartości.
Teoria ceny naturalnej
wartość
długookresowa
dotyczy teorii ceny naturalnej
krótkookresowa
popyt i podaż - czynniki decydujące
Dwa okresy w analizie ceny naturalnej
społeczeństwo wczesne (prymitywne)
bezpośredni wytwórca posiada wszystkie czynniki producji
kształtowanie się CN
model jednoczynnikowy (praca)
ilości pracy niezbędne do zdobycia w wymianie dóbr decydują o ich relacjach wymiennych z uwzględnieniem różnic w
uciążliwości pracy
zręczności, kwalifikacji
spojrzenie na
wartość
z
punktu widzenia wymiany
. Rynek/wymiana obiektywizuje wartość z uwzględnieniem różnic.
społeczeństwo rozwinięte (kapitalistyczne)
czynniki produkcji wyodrębniają się pod względem tak technicznym, jak i własnościowym. Kapitał jest odrębnym czynnikiem, posiadającym właściciela.
kształtowanie się CN
Istnienie
kapitału
(rezultat oszczędności) powoduje, że w wymianie gotowych towarów
cena musi o zysk przewyższać
poziom wystarczający na opłacenie zużycia materiałów i pracy
kapitał to samodzielny czynnik produkcji
. Jest rezultatem oszczędności, musi być wynagrodzony. Jeśli nie ma nadwyżki, nie ma oszczędności, czyli nie ma kapitału.
Praca jest źr wartości, ale bez kapitału nie będzie ona zastosowana. Liczy się ilość zastosowanej pracy.
Zysk to
wynagrodzenie rezydualne
(od własności). Wynagrodzenie kapitału nie ma nic wspólnego z produktywnością. Kapitał nie jest produktywny w tym sensie, że tworzy nową wartość. To wynagrodzenie od własności.
Zysk to dochód od własności.
Podobne skutki powoduje istnienie własności ziemi (zasób naturalny)
renta gruntowa, inne renty naturalne
Ziemia synonimem wszystkich zasobów naturalnych. Cena musi być powiększona o rentę, czyli dochód właściciela zasobu naturalnego.
CN składa się z i rozkłada na
sumę zysków
(od całego włożonego) kapitału
sumę rent
właścicieli ziemi (zasobów naturalnych)
sumę płac
(utrzymania) robotników (produkcyjnych)
cena naturalna a rynkowa (pokrywanie się cen rynk z rzeczywistą wartością dóbr)
opłacanie czynników produkcji wg stóp naturalnych -> ceny rynkowe zrównują się z naturalnymi, wymiana jest ekwiwalentna
ekwiwalentna wymiana -> sprawiedliwy podział
naturalne stopy płac, zysków i rent
wolność handlu i produkcji jako warunek dla realizacji ekwiwalentnej wymiany i sprawiedliwego podziału
Punkt wyjścia TW krytyka merkantylizmu
merkantylistyczne pojmowanie bogactwa- Smith mówił że wielkość zasobów salda handlowego nie świadczy o bogactwie kraju, nawet jeśli dodatnie
potrzeby totalnej ingerencji państwa w życie gospodarcze - może ograniczyć wolność człowieka
Bogactwo indywidualne a bogactwo społeczne
"Mechanizm wzrostu bogactwa"
wymiana rynkowa dóbr (naturalna)
podział pracy (większy rynek, większy podział pracy)
Dążenie do max indywidualnego bogactwa
egoizm w mechanizmie działania
wzrost wydajności pracy
Warunki konieczne dla istnienia pozytywnego związku między bogactwem indywidualnym a społecznym
pojęcie selfishness a homo oeconomicus (selfishness jako kategoria rzeczywista a nie heurystyczna, choć częściowo uwarunkowana społecznie)
empatia, prawo moralne, prawo stanowione i konkurencja
jako warunki wzrostu bogactwa społecznego
zdolność współodczuwania. Dążenie do bogactwa, ale też zdobywania uznania społecznego, akceptacji w grupie. Prawo moralne zapewnia wzory zachowania, systemu wartości, wg Smitha podstawa prawa stanowionego-charakter norm egzekwowanych
pierwotna
wtórny