Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

МИСЛЕЊЕ (7. ВИДОВИ МИСЛЕЊЕ (1. КРИТЕРИУМ СПОРЕД СИМБОЛИТЕ - со кои се…

- - - - најчеста во секојдневната употреба на терминот мислење
      - примери
        
        ,,Мислам на она што се случи вчера'' или ,,Си мислам на тоа колку убаво си поминав вчера''
        
        во овој случај мислењето значи се сеќаваш
        
        она што е заедничко за двата примера е дека кога човекот мисли не врши никаква надворешна активност, туку активноста се случува во неговата глава, се врши ,,во себе'' и при тоа човекот користи
        
        претстави
        
        претстава е перцепција која некогаш сум ја доживеал
        
        ,,Мислам како би изгледала оваа соба ако на ѕидот би ставил уметничка слика'' или ,,Си мислам како би изгледала кога би ја сменила бојата на косата''
        
        во овој си замислуваш
        
        симболи
        
        зборови
        
        поими, а НЕ реални предмети
      - СЕКОЈА ВНАТРЕШНА АКТИВНОСТА КОЈА НАМЕСТО СО ПРЕДМЕТИ СЕ СЛУЖИ СО НИВНИ СИМБОЛИ НЕЗАВИСНО ДАЛИ СЕ РАБОТИ ЗА СЕЌАВАЊЕ, ЗАМИСЛА, ПРЕТСТАВА ИЛИ ЗАКЛУЧУВАЊЕ СЕ НАРЕКУВА МИСЛЕЊЕ
    - - почесто се користи во психолошката наука
      - според оваа дефиниција Радоњик истакнува што НЕ е мислење
        
        Мислење не е сеќавање и преставување и ако еден проблем е решен по пат на мислење, повторно решавање не е мислење туку помнење
        
        Мислењето според овој автор е посебен вид решавање на проблем при што доаѓа до увидување на битни односи и врски во конкретната ситуација или каде се наоѓа еден елемент во определен даден однос со другите
      - Повеќе автори мислењето го дефинираат како
        
        оперирање со знаци/симболи
        
        насоченост кон проблемот што го решаваме
        
        решавање на проблем
        
        увидување (согледување) на односи и врски
- - - - знаења
      - искуства
      - поранешни перцепции
    - - истите се РЕКОНСТРУИРААТ
- - - - преку сетилните органи (осети,перцепции и претстави)
        
        знаењата до кои се доаѓа по сетилен пат во свеста се претставени во вид на перцепции + претстави (веќе видено)
    - - на објективната стварност преку мислењето по логичен пат
        
        знаењата до кои се доаѓа по логичен пат во свеста се претставени како поими
        
        ПОИМИТЕ СЕ ЗБОРОВИ, Т.Е. МИСЛА НА БИТНИТЕ И ЗАЕДНИЧКИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА КЛАСА (ИЛИ ГРУПА) СЛИЧНИ ПРЕДМЕТИ
        
        Како на пр. би го објасниле поимот болен?
        
        Можеме да си претставиме во главата различни болни и постепено правиме некоја шема
        
        Со апстракција (мисловна операција значи - издвојување) исфрламе многу неважни детали во врска со зборот болен, а со конкретизација (посочување) ги утврдуваме битните и заеднички карактеристики на сите пациенти, доаѓаме до поимот на зборот болен (она што е заедничко за сите болни - генерализација) ---- тоа е човек на кој му е битно нарушена
        
        3 more items...
        
        Поимите се основни елементи на мислењето и со нивна помош се вршат сложени мисловни операции:
        
        синтеза (спојување на елементите во една целина)
        
        компарација (споредување на нештата)
        
        дали денес ти е подобро од вчера
        
        анализа (расчленување на нештата на составни делови, обработување)
        
        пр. одиш на доктор, тој те прашува што ти е и ти кажуваш
        
        апстракција (издвојување, занемарување)
        
        имаш и болки во градите, не, значи тие се чисти
        
        конкретизација (посочување)
        
        генерализација (воопштување)
        
        ти кажува дека имаш обичен грип
- - - - НАДВОРЕШЕН ГОВОР
        
        кој се искажува со
        
        гласови-фонеми
        
        знаци-графеми
      - ВНАТРЕШЕН ГОВОР
        
        кој е многу побогат, често емоционално обоен
        
        секако се што мислиме не зборуваме, внатрешниот говор не подготвува што гласно ќе изговориме
    - - репрезентативна
        
        зборовите се однесуваат на одредени предмети + појави (кои што ги употребуваме во секојдневниот живот)
        
        Зборовите имаат
        
        денотативно значење (строго јасно определено)
        
        т.е. кажаниот збор - поим, за луѓето од тоа говорно подрајче значи исто на пр. збор врата
        
        конативно значење на поимите
        
        кое потешко се објаснува зашто искажаниот поим за луѓето има различно значење на пр. среќа (може да значи: здравје, пари, љубов, убавина и др.) односно значењето зависи од самата личност, како таа го доживува тоа
        
        во овие зборови (среќа, успех, мир, слобода, затвор и сл.) човекот внесува
        
        3 more items...
        
        пр. Љубовта за мене е најсовршеното нешто на светот, а друг ќе рече ,,А тоа е чиста глупост!''
      - експресивна
        
        со зборовите ги искажуваме внатрешните чувства + доживувања, односно со помош на интроспекција се изразува емоционалната состојба
        
        :check:
        
        пр. Многу сум среќна бидејќи вчера одлично си поминав на концертот
      - комуникативна
        
        соопштување + размена на мисли меѓу соговорниците, пренесување на информации
        
        пр. Утре ќе има забава по повод патрон празникот во нашето училиште
- - - - тие претставуваат важен елемент во процесот на помнењето и помагаат при решавање на задачи, а важни се и во процесот на учење и помнење
  - - - поврзување на спротивни мисли на пр.
        
        живот - смрт
        
        црно - бело
        
        здравје - болест
        
        среќа - тага
        
        лево - десно
        
        горе - доле
    - - поврзување на мисли кои се слични на пр.
        
        љубезен човек - пријател
        
        висок човек - кошаркар
        
        слаба како манекенка
    - - се поврзуваат оние мисли кои во поранешното искуство се јавиле заедно или една по друга
        
        болест - болка
        
        студ, снег - зима
        
        лето - сонце, море
  - - - спонтани
      - намерни
        
        научниците сметаат дека намерните асоцијации се вистинско мислење + тие му помагаат на човекот во процесот на учење + помнење
- - - - карактеристично за
        
        малите деца и
        
        секој маж е тато, секоја жена е мама
        
        возрасните луѓе во сон
      - ова мислење е површно и се однесува на
        
        она што се забележува или
        
        било забележано
    - - зборовите се најчесто употребувани симболи кои ја одразуваат суштината на нештата
      - апстрактното мислење е посложено од конкретното и е карактеристика на цивилизираните луѓе
  - - - кога доаѓа до случајно поврзување на асоцијациите и до продукт кој нема некое значење за човекот ни за општеството
        
        на пр. решавање на ребуси, крстословки
        
        мечтаење
    - - кога се откриваат нови работи и сознанија за самиот човек или за општеството
        
        најпродуктивно е творечкото мислење
        
        творечкото мислење е посебно важно за човештвото и подразбира мислење што е оригинално + исклучително полезно за човекот и за општеството
        
        човештвото постојано напредува благодарение на творците, во сите области на животот
        
        создавање на вредни оригинални дела
  - - - се однесува на предмети и појави кои објективно постојат во светот на човекот
    - - се однесува на предметите и појавите кои НЕ остојат во реалниот свет, туку се производ на човековата фантазија
        
        на пр. во басните кога животните зборуваат
      - е карактеристично и за адолесцентите, кога тие себеси се замислуваат во некоја животна улога
  - - - продуктивно
      - имагинативно мислење
      - апстрактно
- - - - исходот на болеста
      - семејството
      - пријателите
      - материјалната состојба
  - - - почнуваат да ја губат критичноста + да веруваат во ..чудесни лекови'' + ,,семожни лекари''
      - сугестибилноста е поголема доколку здравствените работници не наоѓаат време да поразговараат повеќе со вакви болни
      - овие болни губат верба во лекувањето и почесто се препуштаат на надри лекари
      - сугестибилноста зависи од
        
        од неговото образование и
        
        возраста
        
        цртите на личноста на болниот
        
        младите болни се помалку сугестибилни од старите, мажите се помалку сугестибилни од жените
    - - некои болни сметаат дека други треба да се грижат за нивното здравје, па стануваат пасивни, заборавајќи дека лекувањето е поуспешно ако се активни.
      - други пак, очекуваат здравствените работници да направат ,,чуда'' и очекуваат премногу, а ако не е така се разочаруваат.
    - - како бегство од реалноста изградено врз база на негативни чувства + стравувања на пр.
        
        дека за него никој на одделот не се грижи
        
        станува религиозен иако пред тоа не бил и сл.
        
        тврдења дека скоро ќе умре (иако за тоа нема медицинска основа)
      - ВАЖНО ЗА ОВА МИСЛЕЊЕ Е ДЕКА БОЛНИОТ ГО ФОРМИРА БЕЗ ФАКТИ
    - - тешките болни, или болни со тешки операции, почесто помислуваат на смрт, што е сосема природно
        
        ваквите мисли влијаат на целокупното однесување на болните така што тие често се исплашени + неподготвени за тоа
        
        децата и старите помалку се плашат од смртта, но и помалку мислат на смрт од луѓето во средна возраст
    - - почеста кај болни кои се на подолготрајна хоспитализација
      - кај нив мислењето е непродуктивно + плитко и се препуштаат на
        
        читање криминални романи и сл.
        
        пасивно препуштање слушање радио